«Қазақ тілі» пәнінен 4-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары

«Қ азақ тілі» пә нінен 4-тоқ сан бойынша жиынтық бағ алау тапсырмалары

8. Жаң а ә лемдегі театр мен киноматография. Шешендік сө здер

9. Ең бек нарығ ы жә не сұ раныс. Шешендік сө здер

Тың далым мен айтылым

Тапсырма

1. Мә тінді мұ қ ият тың даң ыз. Мә тіндегі ақ паратты қ олданып, кө терілген басты мә селені, қ оғ амдық -саяси, ғ ылыми тұ рғ ыдан автор кө зқ арасын талдаң ыз. Ө з кө зқ арасың ызды жан-жақ ты тұ жырымдап, мысалдар арқ ылы дамытып, дә лелдең із.

2. Ө з жұ бың ызды мұ қ ият тың даң ыз. Оның мә тіні, онда кө тірлген мә селе бойынша маң ызды деп санайтын 2 сұ рақ қ ойың ыз. Оның мә тінінің басты идеясын анық тауғ а белсенді қ атысып, пікірің ізді білдірің із.

[10]

1-мә тін

Соң ғ ы уақ ыттарда ғ аламтор мү мкіндігінің кө птігіне қ арамастан, жер бетіндегі адамдардың кө п бө лігі, ә лі де болса, сиқ ырлы қ обдишадағ ы кинолардан бас тарта алар емес. Оғ ан дә лел мемлекетімізде жыл санап кинотеатрлар санының артуы. Ә лемде Халық аралық кино кү нін 28 желтоқ санда атап ө теді, себебі дә л осы кү ні, 1895 жылы ағ айынды Луи жә не Огюст Люмьерлер киноны ойлап тапқ ан. Жалпы «кино» сө зі гректің kіneo – «жылжытамын», «жылжимын» деген сө зінен шық қ ан. Кино – ө нердің бір саласы, кинематографияның техникалық негізде қ алыптасқ ан кө ркем шығ армашылық тү рі.

Ә лемдік киноның даму жолын ү лкен 4 кезең ге бө ліп қ арауғ а болады. Алғ ашқ ы кезең і – тұ ң ғ ыш киноның шық қ ан жылы. Ә рине, кино пайда болысымен тү рлі тү сті, дыбысты болып шық қ ан жоқ. Ол кө птеген асулардан ө тіп, дә л қ азіргі қ алпына келді. Оның дү ниеге келуімен, «театрлар жабылады» дегендер де болды. Алғ аш кино «жанды фотография» тү рінде пайда болып, кө п кешікпей кө ркем фильм, деректі кино жә не ғ ылыми-кө пшілік кино деп аталатын ү ш салағ а бө лінді. Тұ ң ғ ыш фильмдерде баяндалатын оқ иғ а таспағ а ірі бө лшектермен тү сіріліп, бір-бірімен астына жазылғ ан мә тіндер арқ ылы ғ ана жалғ асты. Кинода дыбыс болмағ андық тан, актерлер сө йлейтін сө здің орнын театрлық шебер ойынмен, бейнелі ыммен толық тырды.

Кино ө нері дамуының екінші кезең і ХХ ғ асырдың басынан басталды. Бұ л дыбыссыз, яғ ни «мылқ ау» киноның ө з алдына ө нер болып қ алыптасқ ан кезі. КСРО-да С. М. Эйзенштейннің «Потемкин» бронды кемесі», «Қ азан», В. И. Пудовкиннің «Ана», «Санкт-Петербургтің ақ ыры», А. П. Довженконың «Арсенал», т. б. фильмдері дү ниежү зілік кино ө нерінің дамуына ық пал етті

Кино ө нері дамуының ү шінші кезең і ХХ ғ асырдың 30-40-жылдарын қ амтиды. Бұ л кезең де кинотаспағ а дыбыс жазу техникасы игерілді. Кинодраматургия қ ауырт ө ркендеді. Дыбысты киноның пайда болуы актерлер шығ армашылығ ына кең жол ашты.

Екінші дү ниежү зілік соғ ыс аяқ талғ аннан кейін кино ө нері дамуының жаң а кезең і басталды (тө ртінші кезең ). Бұ л жылдары кинотехниканың жетіле тү суімен бірге кино ө неріндегі кө ркемдік тә сілдер де молайды. Тү рлі тү сті кино тү сіру тә сілі жү зеге асты. АҚ Ш-та, кейін басқ а елдерде кең экранды жә не панорамалы фильмдер пайда болды. Дыбыс жазу сапасы артып, кең экранды фильмдерде стереодыбыс қ олданылды. Балаларғ а арналғ ан мультипликациялық фильмдер шығ арыла бастады. (282 сө з)

2-мә тін

100 жылдық тарихы бар кино Қ азақ станғ а кешігіп келді. Қ азан тө ң керісінен кейін пайда болғ ан қ азақ киносының алғ ашқ ы туындысы «Амангелді» деп аталды. «Ленфильм» студиясында тү сірілген кө ркем фильм ұ лт батыры Амангелді Иманов туралы болатын. Оның режиссері Марк Левин болса, Амангелдіні сомдағ ан ә ртіс Елубай Ө мірзақ ов еді. Міне, осылай алғ аш қ азақ киносы ө мірге келді.

Алайда Тә уелсіздік алғ аннан кейін киноның жағ дайы мү лде ө згерді. Бұ рын идеология қ ұ ралы саналатын ө нер тү рінің Қ азақ станда дамуы баяулап, сапасы да тө мендеді. Тек соң ғ ы жылдарда ғ ана бұ л салағ а қ айта кө ң іл бө ліне бастады. Ө мірге кө птеген жаң а туындылар келді. Мә селен, ондай ерекше киноғ а Сергей Дворцовтың «Қ ызғ алдағ ы» (Тюльпан) жатады. Бұ л фильм Канны қ аласында (Франция) ө ткен Халық аралық кинофестивальде «Ерекше кө зқ арас» байқ ауының бас жү лдесін жең іп алғ ан болатын. «Қ ызғ алдақ » фильмі Қ азақ станның ауылдары мен шалғ айдағ ы аймақ тарында тұ ратын шопандардың тауқ ыметті ө мірі жайлы сыр шертеді.

Тә уелсіздік алғ аннан кейінгі жылдардағ ы тағ ы бір жаң алық – ә уесқ ой режиссерлердің пайда болуы. 2008 жылы қ азақ киносына мү лдем қ атысы жоқ, беймә лім режиссер Еркін Рақ ышевтың «Жаралы сезім» туындысы кө рерменге жол тартты. Алғ аш экранғ а шығ ысымен ү лкен сынғ а іліккен туынды қ арапайым халық арасында жақ сы бағ аланды. Алайда мамандар бұ л фильмді режиссердің атына кір келтіру деп те санады. Бірақ қ аншама сынғ а, теріс пікірге ілінген туынды қ азақ киносына жаң а леп алып келді.

Қ азақ киносы дегенде алдымен «Қ ыз Жібек» пен «Біздің сү йікті дә рігер» сынды классикалық дү ниелер елестейтіні сө зсіз. Алайда қ азіргі уақ ытта отандастарымыз соң ғ ы шық қ ан туындыларғ а да жоғ ары бағ а беруде. «Қ ызыл қ оян жайлы ә ң гіме», «Жоюшы», «Менің балалық шағ ымның аспаны», «Ғ ашық жү рек» сынды фильмдер шетелдік картиналарғ а қ арағ анда халық қ а кең інен танылды. Кө пшілік бұ л фильмдерді жылы қ абылдады.

Бү гінгі таң да кө птеген кө рермен «қ азақ киносы нашар, тү сірілуі де шетелдік туындылармен салыстыруғ а келмейді» деп ренжиді. Ә рине, бұ л орынды болар. Алайда «кө ш жү ре тү зеледі» деген халық емеспіз бе? Уақ ыт ө те біз де «Голливуд» тү сірген киноны тү сірерміз. Ал ә зірге осығ ан да шү кір. Қ азақ киносы – қ азақ тарихы, ө шпес із қ алдырар мә дени мұ ра, ертең гі кү нге бү гіннен естелік. (290 сө з)

⇐ Предыдущая 11 12 13 14 15 16 171819 20 Следующая ⇒