Желілілер типі. Бассүйексіздер тип тармағы. абықтылар тип тармағы

Желілілер типі

Желілілер- денесі қуысты,3 қабатты, 2 жақты симметриялы, арқа жағында ішкі қаңқаның қызметін атқаратын желісі бар жануарлар

Жүйке түтігі оналасқан - желі үстінде

Желілердің тип тармақтары - 1) бассүйексіздер; 2) қабықтылар; 3) омыртқалылар

Бассүйексіздер тип тармағы

Өкілі - қандауырша

Қандауыршаның дене тұрқы- 5-8 см, денесі екі бүйірінен қысыңқы,арқа жүзбеқанаты құйрық және құйрықасты жүзбеқанатымен тұтасып кеткен

Қандауырша деп аталу себебі- құйрық жүзбе қанатының пішіні медициналық аспап қандауырға ұқсас болғандықтан

Терісі- екі қабаттан тұрады (эпидермис және нағыз тері)

Қандауыршаның өзіне тән ерекшелік - терісінің сыртында жұқа сірқабықтың болуы

Қаңқа қызметін атқарады - желі

Қандауыршаның жүйке жүйесі - жүйке түтігінен тұрады

Қандауыршада жоқ мүшелер - бас сүйегі (ми), жүрегі

Жүрек қызметін атқарады - құрсақ қолқа қантамыры

қантарату жүйесі - тұйық

қанының түсі - түссіз

Зәршығару түтікшелері орналасқан - жұтқыншақ маңында

Орталық жүйке жүйесінің қызметін атқарады - жүйке түтігі

Көбеюі - даражынысты

Қандауыршаның дернәсілдері су ішінде үш айдай еркін жүзіп жүреді - кірпікшелерімен

Жыныс бездері орналасқан - жұтқыншақ маңында

Ұрықтануы - сырттай

Жыныстық жағынан жетіледі - 2-3 жылда

Қандауыршаның көбеюі мен дамуын зерттеген - Ковалевский

Қабықтылар тип тармағы

Өкілі - асцидия

Желісі болады - дернәсіл кезінде

Қабықты деп аталу себебі- денесі қалың, тығыз құрамы жасұныққа жақын зат қаптағандықтан

Кейде дернәсіл желілі деп аталу себебі- желісі тек дернәсіл кезінде болғандықтан

Денесі- күбі пішіндес, 1 мм-ден 30 см-ге дейін, ауыз және клоакалық сифоны бар жәндік

Тынысалуы - желбезек

Қантарату жүйесі - ашық

Ішектыныстылар класының өкілі - баланоглосс

Ішектыныстылардың дернәсілі торнарияны ашты - 1850 жылы Мюллер

Торнарияның баланоглосс дернәсілі екенін дәлелдеді - 1870 жылы Мечников