|
|||
рмекшітәріздестер классыӨрмекшітәріздестер классы
Өкілдері-құршаян, кенелер, бүйі, қарақұрт, мизан Өрмекшітәрізділер бөлінеді -өрмекшілер және кенелерге Денесі -2 бөлікті: баскөкірек және құрсақ Қанайналым жүйесі -ашық Қанының түсі -түссіз Баскөкірек бөлімінде орналасқан - 6 жұп аяқ: 1жұп күйісаяқ, 1 жұп тұтқыаяқ, 4 жұп жүру аяғы Өрмекшінің құрсақ бөлімінде -аяқ болмайды Иісті сезе алады -тұтқыаяқтары және жүру аяқтарының ұшымен Өрмекшінің дәм сезу мүшесі - жұтқыншақ Өрмекшінің көзі -8 жай көз Зәр шығаруы -Сатанбез және мальпигий түтікшелері Тыныс алуы -өкпе қапшығы және демтүтік Астың ішектен тыс қорытылуы байқалатын жәндік -өрмекші Көбеюі –дара жынысты, аталығы аналығынан кішірек болады Жұмыртқасы пілдеде қыстап шығады - айқышты өрмекші Өрмек бездері -3 жұп Ықтырма деп аталатын ау тоқитын өрмекші -қарақұрт Ықтырма дегеніміз -белгілі пішіні жоқ өрмекау Көкшетау маңында мекендейтін өрмекші - бүйі Кененің жүру аяғы - 4 жұп (8 аяқ). Аяғы 2 жұп берішкенеде Кененің ауыз аппараты -кеміруші немесе шаншып сорғыш 6 аяқты дернәсілі - нимфе Қансигек ауруын туғызады - жайылым кенесінің нәзікбас деген түрі Қансигек ауруының ғылыми атауы - пираплазмоз Энцефалит ауруын туғызады - тайга немесе ит кенесі Ит кенесі -3 иелі Қышыма ауруын туғызады -мөлшері 0,2-0,5 мм қышыма кенесі Астық қорының зиянкесі -қамба кенесі Құстардың денесінде мекендеп әкаяқ ауруын туғызады -мамық кене өсімдіктердің шырынын сорады -беріш кене Мәдени өсімдіктердің зиянкестерінің бірі - өрмек кене
Бунақденелілер класы Түр саны -700 000 Отряд саны -35 Бунақденелілерді зерттейтін ғылым -энтомология Денесі -3 бөлікті (бас, көкірек, құрсақ) Аяқтары -3 жұп Қанаттары орналасқан -көкірегінде Тыныс алуы -демтүтік Бунақденелілердің темтүтігіне ауа өтеді -тыныс саңылауы арқылы Ауыз аппараты -шаншыр сорғыш (маса, қандала), сүзіп жалаушы (шыбын), кеміруші (қоңыз), кеміріп жалаушы (балара), түтік тәрізді ауызбен сорушы (көбелек) Үй жәндігіне айналған түр-тарақан Инсектицид -зиянды бунақденелілерді жоюға араналған химиялық дәрі Зиян келтіретін бунақденелілерді табиғи жауымен жою әдісі -биологиялық әдіс Ірі малда қарасан ауруын таратады -сона Бөртпе сүзекті адамға таратады-бит Бөртпе сүзекті де, оба ауруын да таратады -бүрге Бидайға зақым келтіретін қандала -қасақы жалпайма Аузы жетілмеген бунақденелі -бөгелек Бөгелектің дернәсілі сиырдың терісінде дамитын болса -оқыра Қойдың кеңсірігінде дамыса -осқырма Қанайналым жүйесі -ашық Бунақденелілердің қаны-гемолимфа деп аталады, түссіз, тыныс алуға қатыспайды Жүрегінің пішіні-түтік тәрізді Зәр шығаруы-мальпигий түтікшелері Көбеюі-даражынысты Толық түрленіп даму тұрады -4 сатыдан: жұмыртқа → дернәсіл →қуыршақ → имаго Шала түрленіп даму тұрады - 3 сатыдан: жұмыртқа → дернәсіл → имаго Толық түрленіп дамитын бунақденелілер отрядтары- қатқылқанаттылар немесе қоңыздар (көмбекей, қанқыз, коларадо); бүргелер; қосқанаттылар (маса, шіркей, шыбын, бөгелек, сона); қабыршаққанаттылар немесе көбелектер (кәдімгі махаон); жарғаққанаттылар (балара, астық қиғысы, шаншар, құмырсқа) Шала түрленіп дамитын бунақденелілер отрядтары-турақанаттылар (шегірке, саяқ, шілделік, бұзаубас); таракандар; дәуіттер; инеліктер; биттер; мамықжегі немесе түкжегі; құлықтар; теңқанаттылар (біте, қалқаншалы); шалақатқылқанаттылар немесе қандалалар Зауза қоңызының дернәсілінің дамуы созылады - 4 жылға Шағатын жарғаққанаттыларға жататын бунақденелілер -ара, түкті ара, құмырсқа «Қоғамдық» жануарлар-бүкіл тіршілігін топтасып «тұқымтоп» болып өткізетін ағзалар Жұмысшы құмырсқалардың құрсағының жартысынан артыығын алып жатыр
|
|||
|