ІІ. СПОРТТЫҚ ЖҮЗУ ӘДІСТЕРІ МЕН ТӘСІЛДЕРІ

ІІ. СПОРТТЫҚ ЖҮ ЗУ Ә ДІСТЕРІ МЕН ТӘ СІЛДЕРІ

2. 1. Суда жү зу техникасы

Баттерфляйда жұ рыс техника ерекше маң ызды. Кроль, шалқ алай жү зу мен брассқ а қ арағ анда баттерфляйда жақ сы жылдамдық ты тек физикалық кү ш арқ ылы қ ол жеткізу мү мкін емес. Кө п адамдар бар қ иындық бұ л стильді ү йренуде жатыр деп ойлайды. Бастаушылар ү шін басты қ иындық екі қ олын бір уақ ытта судың ү стінде қ айтару мен барлық денесін бастапқ ы позицияғ а келтіру, сонымен қ атар бір уақ ыттағ ы деммен жү зу. Техника қ ол мен аяқ тың синхронды қ озғ алысынан тұ рады. Мұ ндағ ы негізі рө лді дененің толқ ын тә різдес қ озғ алысыорындайды. Бастапқ ы позицияда жү згіш суда қ арнымен жатады, қ олдары алғ а созылғ ан, ал аяқ тары артқ а қ арай созылғ ан.

Жү зу – спорттың ерекше тү рлерінің, дене шынық тыру ү шін нә тижелі ә дістерінің бірі. Жү зу адамды сымбатты, кө рікті, тө зімді етіп қ алыптастырады. Спорттың денсаулық қ а пайдалы тү рлерінің бірегейі де осы – жү зу. Мысалғ а адам жү зу кезінде кеуде мен қ арынғ а тү сетін судың қ ысымын ішке терең дем тарту арқ ылы жең ілдетеді екен, мұ ның ө зі тыныс алу жү йелерін жетілдіріп, оны оттегімен тікелей қ амтамасыз етуге жә не ө кпенің дем алатын кө лемін ұ лғ айтуғ а септігін тигізеді. Оғ ан қ оса жү зу кезінде жасалатын қ имылдардың ә серінен дененің барлық бұ лшық еттері жұ мыс істейді, бұ л адамның денсаулығ ына, сымбатына жақ сы ә сер етеді. Омыртқ аның да тү зу де тік болуына бірден бір себепші – жү зу қ имылдары екен. Негізінде омыртқ а – адамның ең маң ызды мү шелерінің бірі, себебі ол басқ а ауруларғ а ө те қ атты ә сер етеді, яғ ни ө зге аурулар омыртқ ағ а тікелей байланысты. Жалпы, жү зудың пайдасы – адам денсаулығ ын нығ айту, шымыр жә не шың ық қ ан болуына ө з септігін тигізу. Сонымен біз спорттың бұ л тү рінің қ аншама пайдалы екенін білдік, ал осы жү зуді қ алай тез ү йренуге болады дейтін шығ арсыздар?! Алдымен, жү зуді ү йренбестен бұ рын оны 3 тү рге бө ліп алайық: 1) Кроль 2) Брасс 3) Баттерфляй Кроль – жү зудің ең жылдам тү рі, қ ол мен аяқ ты кезекпен жылдам қ имылғ а келтіру ә дісі. Кроль ә дісімен етпеттеп жә не шалқ алап жү згенде аяқ пен қ олдың қ имылы кезектесіп орындалады, ал брасс жә не баттерфляй ә дістерімен жү згенде қ ол мен аяқ қ атар, бір уақ ытта бірдей қ имылдайды. Баттерфляйдың (ағ ылшынша «кө белек») брасстан айырмашылығ ы сол, осы жү зу тә сілінде жү зуші екі қ олын иығ ынан тө мен қ арай лақ тыра, яғ ни иығ ынан екі қ олын сермете жү зеді жә не екі аяғ ы бірігіп бірдей қ озғ алыс жасайды. Баттерфляй – жү зудың ең қ иын тү рі. Ал Брасс болса ең жең іл тү рі, яғ ни бұ л тү рі қ ол мен аяқ ты екі

жақ қ а қ арай сермеу арқ ылы жү зеге асады. Міне жү зудің осы 3 тү рі бойынша ә лемдік, Олимпиадалық бағ дарламаларғ а негізделген жарыстар ө ткізіледі. Бағ дарламалар мынадай қ ашық тық тарды қ амтиды: 50, 10, 200, 400, 800, 1500метр; 100, 200м баттерфляймен; 200 немесе 400 м қ ашық тық ты жү зуші қ ұ рама тізбекпен орындайды; 4Х100 м эстафеталық қ ашық тық та бірін-бірі ауыстыратын тө рт жү зуші орындайды жә не тағ ы сол сияқ ты. Жарыстардың қ ызық тылығ ы сол – ә р жү зуші-спортшының техникасы ә р тү рлі, қ айсысы жылдам ә рі ұ тымды, сол жең іске жетеді. Тө ртжылдық тың ең мық ты сайысында медальды кө птеп алатындар - судан бақ ытын тапқ ан спортшылар екені сө зсіз. Мысалғ а, 2008 жылы Бейжің Олимпиадасында ерлер мен ә йелдер арасында жү зу жарысынан 34 комплект медальдар сарапқ а салынды. Медальдарды сарапқ а салатын сол бұ рынғ ы жү зуден Держава мемлекеттер – Америка Қ ұ рама Штаттары, Ресей, Аустралия. Олардың мынадай жү зушілерінің есімдерінің даң қ ы ә лемге жер жарады: Майкл Фелпс(Олимпиаданың 15 дү ркін чемпион), Ласла Чех, Евгений Коротышкин. Ө кінішке орай, сол Олимпиадалардың ішінде бір қ азақ стандық жү зуші жоғ ары дә режеге ие бола алмады.

Сондық тан да, менің ойымша қ азақ балаларының жү зуге деген талпынысы, қ ұ штарлығ ы жоғ ары болуы тиіс. Себебі қ азақ елінің жү зушілерінің халық аралық ареналарда айтар сө зі, кө рсетер ө нері ә лі кө п. Ол ү шін ә рине таудай талап, қ ажымас қ айрат керек. Жү зуді тез ү йрену ү шін сізге ең алдымен судағ ы бірқ алыпты қ имыл-қ озғ алыс жә не жү зу техникасы қ ажет. Жү зу техникасы жоғ арылағ ан сайын, сіз жү зудің қ имылдарын жақ сы сезе бастайсыз. Жү зу ү шін аяқ пен қ олды жаттық тыру, шынық тыру қ ажет. Одан кейінгі негізгі мә селе – ө кпені терең демге ү йрету. Ө кпе жү зудің ең басты қ ұ раушы элементтерінің бірі, себебі ө кпе арқ ылы жү зуші ө зінің қ имыл-ә рекеттерін, жылдамдығ ын арттырып, кемітіп отырады. Жү зудің осындай қ ұ раушы элементтері сізге дұ рыс жү зудің негізін қ алыптастырады деп ойлаймын. Жалпы, жү зуді – дене тә рбиесінің кең тарағ ан маң ызды тү рі деп білеміз. Осығ ан орай, елімізде спорттың осы жү зу тү ріне аумақ ты қ аражат бө лініп, спорт сарайларында жү зу бассейндері кө птеп салынып жатыр. Келешекте де жү зу сабағ ы институттардың, орта білім беретін дене шынық тыру оқ у орындарының жә не мектептердің оқ у жоспарларына да енгізіліп оқ ытылайын деп жатыр. Елімізде спорттың бұ л тү ріне мұ ндай ерекше қ амқ ор қ адамдар жасалуының бірден бір себебі – халық аралық жарыстарда жү зушілеріміздің медальдардан қ ұ р қ алуы. Шыны керек, еліміздің спорттың осы тү рінен ү лкен жең істерге жете алмауының тағ ы бір

себебі – еліміздегі жү зу комплекстерінің қ ымбаттылығ ы. Қ азірдің ө зінде олардың бағ асы 13000 тең геден кем тү спейді. Ал мұ ндай бағ аны ә ркімнің қ алтасы кө тере бермейді. Оның ү стіне елдегі бассейндердің тек ү лкен қ алаларда болуы ү йреншікті жайт. «Ауылымызда бассейн жұ мыс жасайды», -деген жанды осы кү нге дейін кездестірген емеспін. Одан кейін кө біміздің айтатын сө зіміз - ауыл балаларының бокс пен кү реске ғ ана икемі бар дейтініміз. Ә рине, ол солай болады, егер жү зуге жағ дай болмаса, жү зуден ә лемдік жұ лдыздар былай тұ рсын, жай ғ ана ә уесқ ой жү зушілердің де ө зі шық пайды. Егер ауылда аталғ ан жү зу спортына жағ дай жасалса, қ уанар едік. Ә зірге ол байқ алар емес... Бірақ мен біраз жылдан кейін мұ ның барлығ ы ұ мытылып кетеді деген ү міттемін. Ә лі еліміздің туы талай жү зудің спорт ареналарында биікке самғ айды. Ал жаң ағ ы айтқ ан келең сіздіктер уақ ыт ө те келе ө з шешімін табады. Соғ ан орай мен елімнің спортшыларының келешекте жү зуден жоғ ары дә режеде ө нер кө рсететініне кә міл сенемін жә не ондай дә режеге елімізді қ азіргі жас жү зушілеріміз жетелейді. Суда жү зу – спорттың ерекше ә рі пайдасы мол тү рі. Жү зу кезінде ағ задағ ы барлық бұ лшық ет қ имылғ а тү сіп, шымырлана тү седі. Омыртқ аның тү зу болуына бірден-бір септігін тигізеді. Сондай-ақ, ол арқ ылы дене сымбаттылығ ын сақ тап тұ руғ а да болады. Айта берсек, спорттың бұ л тү рінің пайдасы аса кө п. Жү зудің 4 тү рі бар. Олар: арқ адағ ы кроль, кеудедегі кроль, брасс, батерфляй. Кең есшінің айтуынша, бү гінде оның брасс жә не арқ амен жү зу тү рі кең қ олданысқ а енген жә не оны ү йрену оң ай екен. Жү зуді білмесең із, біздің кең естерді есің ізде сақ тап алғ айсыз. Есің ізде болсын, жү зуді кез келген жаста ү йренуге болады.

⇐ Предыдущая 1 2 345 6 7 8 9 10 Следующая ⇒