Antoine Marie Roger de Saint-Exupéry (1900 - 1944) 1 страница

Tô i đ ã số ng cô đ ơ n như vậ y đ ó, chẳ ng có ai đ ể chuyệ n trò thự c sự, cho đ ế n khi má y bay củ a tô i bị hỏ ng giữ a sa mạ c Sahara, cá ch đ â y sá u nă m. Có cá i gì đ ó trong đ ộ ng cơ củ a tô i bị gã y. Và tô i chỉ đ i mộ t mì nh khô ng có hà nh khá ch cũ ng chẳ ng có thợ má y, tô i phả i mộ t mì nh bắ t đ ầ u cuộ c sử a chữ a khó khă n. Đ ấ y là vấ n đ ề số ng chế t vớ i tô i. Tô i chỉ có đ ủ nư ớ c đ ể uố ng trong nhiề u nhấ t là tá m ngà y.

Đ ê m đ ầ u tiê n vậ y là tô i phả i ngủ trê n cá t ở cá ch xa nơ i ngư ờ i ở hà ng ngà n dặ m. Lú c đ ó tô i cò n cô đ ộ c hơ n cả mộ t kẻ đ ắ m tà u trê n chiế c bè lê n đ ê nh giữ a biể n. Bạ n chắ c sẽ tư ở ng tư ợ ng ra nỗ i kinh ngạ c củ a tô i, và o lú c mờ sá ng, khi mộ t giọ ng nó i nhỏ nhẹ ngộ nghĩ nh đ á nh thứ c tô i dậ y. Cá i giọ ng ấ y nó i:

– Nế u ô ng vui lò ng... xin vẽ hộ tô i mộ t con cừ u!

– Cá i gì?

– Xin vẽ hộ tô i mộ t con cừ u...

Tô i nhả y dự ng lê n như là bị sé t đ á nh. Tô i dụ i mắ t thậ t kỹ. Tô i đ ã nhì n thậ t kỹ. Và tô i thấ y mộ t cậ u bé thậ t khá c thư ờ ng đ ang nhì n tô i vớ i vẻ nghiê m trọ ng. Đ â y là bứ c châ n dung đ ẹ p nhấ t mà về sau tô i vẽ đ ư ợ c về cậ u bé ấ y. Như ng bứ c vẽ củ a tô i chắ c là ké m đ ẹ p hơ n ngư ờ i mẫ u nhiề u. Khô ng phả i lỗ i tạ i tô i. Tô i đ ã bị ngư ờ i lớ n là m cho nả n lò ng trong sự nghiệ p hộ i hoạ từ hồ i sá u tuổ i, và tô i có bao giờ họ c vẽ cá i gì ngoà i nhữ ng con tră n khé p kí n và nhữ ng con tră n mở bụ ng đ â u.

Vậ y là tô i nhì n cá i sự hiể n hiệ n đ ó vớ i hai con mắ t trò n xoe vì kinh ngạ c. Xin nhớ là lú c ấ y tô i đ ang ở cá ch mọ i chỗ có ngư ờ i hà ng ngà n dặ m. Thế mà cậ u bé củ a tô i trô ng chẳ ng giố ng như bị lạ c đ ư ờ ng, chẳ ng hề mệ t lả, chẳ ng hề đ ó i, chẳ ng hề khá t nư ớ c hay sợ hã i gì cả. Cậ u ta chẳ ng có vẻ gì củ a mộ t cậ u bé lạ c giữ a sa mạ c, cá ch nơ i có ngư ờ i cả ngà n dặ m. Tớ i khi mở đ ư ợ c miệ ng, tô i hỏ i em:

– Như ng... em là m cá i gì ở đ â y?

Thế là em lặ p lạ i câ u nó i lú c nã y, thậ t nhẹ nhà ng, như là mộ t đ iề u rấ t quan trọ ng:

– Nế u ô ng vui lò ng... xin vẽ hộ tô i mộ t con cừ u...

Khi mà sự bí ẩ n quá lớ n, ngư ờ i ta khô ng dá m khô ng vâ ng lờ i. Dù đ iề u nà y thậ t là vô lý khi tô i đ ang ở cá ch xa nơ i ngư ờ i ở cả ngà n dặ m và đ ang bị nguy đ ế n tí nh mạ ng, tô i rú t trong tú i ra mộ t câ y bú t và mộ t mả nh giấ y. Như ng tô i sự c nhớ rằ ng mì nh đ ã chỉ họ c đ ị a lý, sử ký, tí nh toá n và vă n phạ m, và tô i nó i vớ i cậ u bé (có vẻ hi khó chị u) rằ ng tô i khô ng biế t vẽ. Em trả lờ i tô i:

– Khô ng sao đ â u. Xin vẽ hộ tô i mộ t con cừ u.

Bở i vì tô i chư a bao giờ vẽ mộ t con cừ u cả nê n tô i vẽ lạ i cho em mộ t trong hai bứ c tranh mà tô i có thể vẽ. Đ ó là hì nh con tră n kí n.

Và tô i sữ ng sờ khi nghe cậ u bé trả lờ i:

– Khô ng! Khô ng! Tô i khô ng muố n mộ t con voi trong bụ ng mộ t con tră n đ â u. Con tră n nguy hiể m lắ m, cò n con voi thì quá kề nh cà ng. Chỗ tô i bé lắ m. Tô i cầ n mộ t con cừ u. Hã y vẽ cho tô i mộ t con cừ u!

Thế là tô i vẽ.

Em nhì n chă m chú, rồ i nó i:

– Khô ng! Con nà y ố m quá. Hã y vẽ con khá c đ i.

Tô i vẽ.

Cậ u bé củ a tô i cư ờ i nhẹ, giọ ng khoan dung:

– Ô ng thấ y đ ấ y... đ â y khô ng phi con cừ u, đ â y là dê. Nó có sừ ng...

Tô i lạ i vẽ lạ i lầ n nữ a. Như ng bứ c nà y cũ ng bị từ chố i như cá c bứ c trư ớ c.

– Con nà y già quá. Tô i muố n mộ t con cừ u số ng thậ t lâ u.

Bấ y giờ tô i hế t kiê n nhẫ n, bở i số t ruộ t muố n bắ t đ ầ u thá o má y, tô i vẽ nguệ ch ngoạ c bứ c vẽ nà y đ â y.

Và tô i nó i bừ a:

– Đ â y là cá i thù ng. Con cừ u chú muố n nó ở trong ấ y đ ấ y.

Như ng tô i hế t sứ c ngạ c nhiê n khi thấ y mặ t vị quan toà nhỏ củ a tô i sá ng rõ lê n:

– Đ ú ng là cá i mà tô i muố n đ ấ y! Ô ng nghĩ có cầ n nhiề u cỏ cho con cừ u nà y khô ng ạ?

– Sao vậ y?

– Vì chỗ tô i bé lắ m...

– Chắ c là đ ủ. Tô i vẽ cho em mộ t con cừ u bé xí u ấ y mà.

Em cú i đ ầ u xuố ng bứ c vẽ:

– Khô ng nhỏ lắ m đ â u... Kì a! Nó đ ã ngủ rồ i...

Và như thế đ ấ y, tô i đ ã là m quen vớ i ô ng hoà ng bé nhỏ.

III

Phả i rấ t lâ u tô i mớ i biế t em từ đ â u đ ế n. Ô ng hoà ng bé nhỏ, vố n rấ t hay đ ặ t câ u hỏ i cho tô i, lạ i dư ờ ng như khô ng bao giờ chú ý nghe tô i hỏ i. Chỉ vì nhữ ng tiế ng ngẫ u nhiê n buộ t ra dầ n dầ n nó i cho tô i hiể u mọ i sự. Ví dụ như, khi lầ n đ ầ u em thấ y chiế c má y bay củ a tô i (tô i sẽ khô ng vẽ chiế c má y bay đ â u, bứ c vẽ đ ó quá phứ c tạ p đ ố i vớ i tô i) em hỏ i tô i:

– Cá i thứ nà y là cá i gì?

– Khô ng phả i cá i thứ. Nó bay đ ư ợ c đ ấ y. Nó là mộ t chiế c má y bay. Đ ó là chiế c má y bay củ a tô i.

Tô i tự hà o nó i cho em biế t là tô i bay. Em liề n kê u lê n:

– Sao? Ô ng từ trê n trờ i rơ i xuố ng ư?

– Phả i, tô i nó i kiê m tố n.

– á i chà! Cá i nà y ngộ đ ấ y...

Và ô ng hoà ng bé nhỏ bậ t lê n mộ t trà ng cư ờ i khanh khá ch rấ t khá u như ng là m tô i cá u lắ m. Tô i muố n ai cũ ng phả i đ á nh giá mộ t cá ch nghiê m tú c mọ i tai nạ n củ a tô i. Sau đ ó em nó i thê m:

– Thế là ô ng cũ ng từ trê n trờ i rơ i xuố ng! Ô ng ở hà nh tinh nà o?

Tứ c thì tô i loé lê n mộ t tia sá ng nà o đ ó, về sự có mặ t bí ẩ n củ a em, và đ ộ t nhiê n tô i hỏ i:

– Thế ra em ở mộ t hà nh tinh khá c tớ i?

Như ng em khô ng trả lờ i tô i. Em khẽ lắ c đ ầ u nhì n chiế c má y bay củ a tô i:

– Như ng mà ngồ i trê n cá i đ ó thì ô ng cũ ng chẳ ng thể tớ i từ xa lắ m đ â u...

Rồ i em đ ắ m mì nh trong giấ c mơ mà ng thậ t dà i. Sau đ ó, mó c tú i lấ y con cừ u tô i vừ a vẽ, em lạ i mê mả i ngắ m cá i củ a bá u đ ó.

Cá c bạ n hã y tư ở ng tư ợ ng tô i bị kí ch đ ộ ng như thế nà o bở i lờ i thổ lộ nử a vờ i về " cá c hà nh tinh khá c" ấ y. Vì vậ y, tô i cố tì m hiể u rõ hơ n:

– Cậ u bé ơ i, em từ đ â u đ ế n? " Chỗ em" là đ â u thế? Em muố n mang con cừ u củ a ta về đ â u?

Sau mộ t lá t im lặ ng trầ m ngâ m, em trả lờ i tô i:

– Có cá i tố t là vớ i cá i thù ng ô ng cho tô i, ban đ ê m con cừ u có thể dù ng nó là m nhà ở.

– Phả i đ ấ y. Và nế u em ngoan, ta sẽ cò n cho em mộ t sợ i dâ y đ ể buộ c nó lạ i ban ngà y. Và mộ t cá i cọ c nữ a.

Lờ i đ ề nghị đ ó có lẽ là m cho ô ng hoà ng bé nhỏ khô ng vừ a lò ng:

– Buộ c nó lạ i? Nghĩ gì mà lạ thế!

– Như ng khô ng buộ c nó lạ i, nó sẽ đ i lung tung, nó sẽ đ i lạ c...

Cậ u bạ n củ a tô i lạ i bậ t cư ờ i khanh khá ch:

– Nó đ i đ ằ ng nà o đ ư ợ c chứ?

– Bấ t cứ đ â u. Cứ đ i thẳ ng tớ i trư ớ c mặ t...

Bấ y giờ ô ng hoà ng nhỏ nhậ n xé t mộ t cá ch nặ ng nề:

– Khô ng hề gì. Chỗ tô i bé lắ m!

Rồ i, có lẽ vớ i mộ t chú t ngậ m ngù i, em nó i thê m:

– Thẳ ng tớ i trư ớ c mặ t ngư ờ i ta chẳ ng đ i đ ư ợ c bao xa đ â u...

Vậ y đ ấ y, tô i biế t đ ư ợ c mộ t đ iề u nữ a thậ t quan trọ ng: Rằ ng cá i hà nh tinh quê hư ơ ng củ a cậ u em chỉ lớ n hơ n cá i nhà mộ t chú t!

Đ iề u ấ y chẳ ng là m tô i ngạ c nhiê n nhiề u lắ m. Tô i vẫ n biế t ngoà i nhữ ng hà nh tinh lớ n như Trá i Đ ấ t, Sao Kim, Sao Hoả, Sao Thuỷ, mà ngư ờ i ta đ ặ t tê n cho, có hà ng tră m ngô i sao khá c mà đ ô i khi bé đ ế n nỗ i ngư ờ i ta chỉ thấ y trong kí nh viễ n vọ ng mộ t cá ch khó khă n. Khi mộ t nhà thiê n vă n khá m phá ra mộ t trong bọ n chú ng, nhà thiê n vă n ấ y cho nó mộ t con số. Ví dụ ô ng gọ i nó là " tiể u hà nh tinh 3251".

Tô i có nhữ ng lý do chí nh đ á ng đ ể coi rằ ng cá i hà nh tinh từ đ ó ô ng hoà ng nhỏ đ ế n đ â y là tiể u hà nh tinh B612. Tiể u hà nh tinh đ ó chỉ đ ư ợ c trô ng thấ y có mộ t lầ n trong kí nh viễ n vọ ng nă m 1909, bở i mộ t nhà thiê n vă n Thổ Nhĩ Kỳ.

Lú c đ ó ô ng nà y mở mộ t buổ i thuyế t trì nh lớ n về phá t hiệ n củ a mì nh tạ i mộ t Hộ i nghị Quố c tế về Thiê n vă n. Như ng do bộ quầ n á o củ a ô ng ta, chẳ ng ai tin đ iề u ô ng ta nó i. Ngư ờ i lớ n là thế đ ấ y.

May mắ n cho tiể u tinh cầ u B612, mộ t nhà đ ộ c tà i Thổ Nhĩ Kỳ buộ c dâ n Thổ phi mặ c â u phụ c, ai khô ng tuâ n theo sẽ bị tộ i chế t. Nhà thiê n vă n trì nh bà y lạ i vấ n đ ề nă m 1920, trong bộ quầ n á o rấ t lị ch sự. Và lầ n nà y, tấ t cả mọ i ngư ờ i đ ồ ng ý vớ i ô ng ta.

Nế u tô i kể vớ i cá c bạ n tỉ mỉ về tiể u tinh cầ u B612, và nế u tô i tiế t lộ vớ i cá c bạ n số hiệ u củ a nó, ấ y là tạ i cá c ngư ờ i lớ n. Nhữ ng ngư ờ i lớ n rấ t thí ch chữ số. Khi bạ n nó i chuyệ n vớ i họ về mộ t ngư ờ i bạ n mớ i, khô ng bao giờ họ hỏ i bạ n về cá i cố t yế u đ â u. Họ khô ng bao giờ hỏ i: " Giọ ng nó i hắ n ta thế nà o? Hắ n thí ch chơ i trò gì? Hắ n có sư u tầ m bư ơ m bư ớ m khô ng? " Họ chỉ hỏ i bạ n: " Hắ n ta bao nhiê u tuổ i? Hắ n ta có mấ y anh em? Hắ n ta câ n nặ ng bao nhiê u? " Thế đ ấ y. Sau đ ó, họ cho vậ y là họ hiể u hắ n ta rồ i. Nế u bạ n nó i vớ i nhữ ng ngư ờ i lớ n: " Tô i có thấ y mộ t cá i nhà gạ ch mầ u hồ ng vớ i hoa phong lữ trê n cử a sổ, và chim bồ câ u trê n má i... " họ chẳ ng là m thế nà o mà hì nh dung nổ i cá i nhà ấ y như thế nà o đ â u. Phả i nó i vớ i họ: " Tô i đ ã thấ y mộ t cá i nhà 10 vạ n franc". Họ sẽ kê u ngay: " Ô i thậ t xinh đ ẹ p là m sao. "

Như vậ y đ ó, nế u cá c bạ n bả o họ: " Ô ng hoà ng bé nhỏ là có thậ t chứ, chứ ng cứ là cậ u ta rấ t đ ẹ p, cậ u ta cư ờ i và cậ u ta thí ch có mộ t con cừ u. Khi ngư ờ i ta thí ch có mộ t con cừ u, thế là có ngư ờ i ấ y chứ! ", họ sẽ nhú n vai và cho bạ n là trẻ con! Như ng nế u bạ n hỏ i họ: " Cá i hà nh tinh từ đ ó cậ u ấ y đ i đ ế n đ â y là tiể u tinh cầ u B612", thế là họ nghe ra ngay, và thô i khô ng phá quấ y bạ n vớ i cá c câ u hỏ i củ a họ nữ a. Họ là thế. Khô ng nê n giậ n họ. Trẻ con phả i hế t sứ c rộ ng lư ợ ng đ ố i vớ i ngư ờ i lớ n.

Như ng chắ c chắ n rằ ng đ ố i vớ i bọ n ta là nhữ ng ngư ờ i hiể u đ ờ i, chú ng ta có c cầ n nhữ ng con số! Tô i đ ã rấ t thí ch bắ t đ ầ u kể câ u chuyệ n nà y như kiể u mộ t câ u chuyệ n thầ n tiê n. Tô i đ ã rấ t thí ch nó i thế nà y:

" Xư a có mộ t lầ n, mộ t ô ng hoà ng bé nhỏ ở trê n mộ t tinh cầ u chỉ lớ n hơ n cậ u ấ y có mộ t tí, cậ u ấ y thấ y cầ n có mộ t ngư ờ i bạ n thâ n... ". Đ ố i vớ i nhữ ng ai hiể u đ ờ i, kể như vậ y có vẻ thậ t hơ n nhiề u.

Bở i vì tô i khô ng muố n ngư ờ i ta đ ọ c cuố n sá ch củ a tô i mộ t cá ch hờ i hợ t. Khi kể lạ i cá c kỷ niệ m nà y, tô i buồ n tủ i biế t bao. Sá u nă m đ ã qua, từ khi cậ u bạ n tô i đ i mấ t vớ i con cừ u củ a em. Nế u tô i cố gắ ng tả lạ i em ở đ â y, chí nh là đ ể tô i khô ng quê n em. Thậ t là buồ n nế u ta quê n mộ t ngư ờ i bạ n. Có phả i ai cũ ng có đ ư ợ c mộ t ngư ờ i bạ n thâ n đ â u. Và có lẽ tô i sắ p trở nê n nhữ ng ngư ờ i lớ n, chỉ cò n thí ch cá c chữ số. Lạ i chí nh cũ ng vì thế nữ a mà tô i đ ã mua mộ t hộ p mà u nư ớ c và bú t chì mà u. Trở lạ i vẽ vờ i thậ t là khó, và o tuổ i tô i bâ y giờ, khi mà ngư ờ i ta chư a hề vẽ gì ngoà i con tră n khé p kí n vớ i con tră n mở từ hồ i lê n sá u. Tô i sẽ cố thử, hẳ n thế, là m nhữ ng bứ c châ n dung cà ng giố ng cà ng hay. Như ng tô i khô ng thà nh cô ng chú t nà o. Mộ t bứ c trư ớ c vứ t đ i, bứ c sau cò n tệ hơ n nữ a. Tô i lạ i cũ ng có sai lầ m về tầ m vó c. Chỗ nà y thì ô ng hoà ng nhỏ lớ n quá. Chỗ kia em bé quá. Tô i cứ lầ n mò như thế nà y rồ i như thế khá c, khi đ ư ợ c khi khô ng. Cuố i cù ng tô i cò n nhầ m ở nhữ ng né t quan trọ ng hơ n nữ a. Như ng nà y, cá c bạ n phả i tha lỗ i cho tô i. Bạ n tô i khô ng hề giả ng giả i gì cho tô i. Có lẽ em cho là tô i cũ ng như em. Như ng tô i, buồ n thay, tô i khô ng biế t cá ch nhì n thấ y con cừ u xuyê n qua cá i thù ng. Có lẽ tô i hơ i giố ng nhữ ng ngư ờ i lớ n rồ i. Tô i đ ã già rồ i.

Mỗ i ngà y tô i lạ i biế t thê m mộ t đ iề u gì đ ó về hà nh tinh, về lú c ra đ i, về cuộ c du hà nh củ a cậ u. Cá i ấ y đ ế n nhẹ nhà ng bằ ng nhữ ng suy đ oá n ngẫ u nhiê n. Cũ ng như vậ y đ ó mà và o ngà y thứ ba, tô i đ ư ợ c biế t về tấ m bi kị ch củ a nhữ ng câ y baobab.

Lầ n nà y cũ ng là nhờ con cừ u, ô ng hoà ng nhỏ hỏ i tô i, như vừ a mớ i nghĩ ra đ iề u gì nghiê m trọ ng lắ m:

– Có thậ t đ ú ng là con cừ u ă n nhữ ng bụ i câ y con khô ng?

– Phả i, đ ú ng đ ấ y.

– ồ, tố t quá!

Tô i khô ng hiể u sao chuyệ n nhữ ng con cừ u ă n nhữ ng bụ i câ y con lạ i quan trọ ng như thế. Như ng ô ng hoà ng nhỏ nó i thê m:

– Cho nê n chú ng ă n cả nhữ ng câ y baobab chứ?

Tô i bả o rằ ng câ y baobab khô ng phả i là thứ bụ i câ y nhỏ, mà là nhữ ng câ y to như cả cá i nhà thờ, và cậ u em có mang theo cả mộ t đ à n voi, thì cả đ à n voi ấ y cũ ng chẳ ng là m lung lay nổ i mộ t câ y baobab.

ý nghĩ về đ à n voi là m cho ô ng hoà ng nhỏ bậ t cư ờ i:

– Phả i chồ ng con nà y lê n con kia...

Như ng cậ u em nhậ n xé t vớ i vẻ triế t lý:

– Bọ n baobab, trư ớ c khi lớ n, cũ ng bắ t đ ầ u bé tẹ o chứ!

– Đ ú ng là như thế. Như ng sao em lạ i cứ muố n cho con cừ u củ a em ă n nhữ ng câ y baobab nhỏ thế?

Em trả lờ i: " Ô i chà! " như đ ó là mộ t chuyệ n tấ t nhiê n. Và tô i phả i bắ t trí thô ng minh củ a tô i là m việ c dữ dộ i mớ i tự hiể u đ ư ợ c vấ n đ ề ấ y.

Nguyê n là, trê n hà nh tinh củ a ô ng hoà ng nhỏ, cũ ng như trê n mọ i hà nh tinh khá c, đ ề u có nhữ ng loạ i cỏ tố t và nhữ ng loạ i cỏ xấ u. Do đ ó, có hạ t tố t củ a cỏ tố t và hạ t xấ u củ a cỏ xấ u. Như ng khô ng thể nhì n thấ y hạ t. Chú ng ngủ trong bí mậ t cho đ ế n khi mộ t cá i hạ t nà o trong bọ n chú ng nổ i hứ ng muố n thứ c dậ y... Nó vư ơ n vai, rụ t rè nhú lê n mặ t trờ i mộ t cá i nhá nh con hiề n là nh tuyệ t xinh. Nế u là nhá nh dư a hay mộ t nhá nh hồ ng, ta có thể muố n đ ể cho nó mọ c thế nà o tuỳ ý. Như ng nế u là mộ t câ y xấ u, ngay khi nhậ n ra là phả i nhổ ngay. Mà trê n hà nh tinh củ a ô ng hoà ng nhỏ thì có nhữ ng hạ t giố ng kinh khủ ng... ấ y là nhữ ng hạ t baobab. Chú ng nhiễ m đ ầ y cả tinh cầ u. Mà mộ t câ y baobab, nế u như ta chú ý muộ n mà ng quá, ta có thể chẳ ng bao giờ dẫ y nó ra đ ư ợ c nữ a, baobab sẽ mọ c cao và rễ nó chằ ng chị t khắ p tinh cầ u. Nó cho rễ củ a nó xó i đ ụ c hà nh tinh. Và nế u hà nh tinh mà quá bé, mà nế u câ y baobab mà nhiề u quá, có thể là m vỡ tung cả hà nh tinh.

" Đ â y là mộ t vấ n đ ề kỷ luậ t, ô ng hoà ng nhỏ về sau nó i vớ i tô i. Khi ta là m vệ sinh cho ta buổ i sá ng rồ i, ta phả i là m kỹ vệ sinh cho hà nh tinh. Phả i đ ề u đ ặ n lo nhổ bọ n baobab ngay lú c ta vừ a phâ n biệ t đ ư ợ c chú ng vớ i câ y hoa hồ ng. Đ ó là mộ t việ c là m chá n lắ m, như ng mà thậ t dễ. "

⇐ Предыдущая 123 4 5 6 7 8 Следующая ⇒