Питання 7. Тема національно-визнольних повстань

Питання 7. Тема національно-визнольних повстань

Gloria victis

Powstanie styczniowe, traktowane jest przez Orzeszkową jako wydarzenie niezwykle waż ne dla ś wiadomoś ci wspó ł czesnych jej ludzi. Stanowi takż e niezwykle istotny element biografii samej pisarki – jej mą ż został zesł any na Syberię za pomoc powstań com. Dlatego też jest tematem czę sto pojawiają cym się w utworach pisarki. Wystarczy wspomnieć chociaż by o takich utworach jak: Zygmunt Ł awicz i jego koledzy oraz Nad Niemnem. W obydwu dzieł ach wyraż a autorka gł ę boki szacunek dla bohateró w roku 1863. Przy czym zazwyczaj, gł ó wnie ze wzglę du na cenzurę, posł uguje się przy ich opisie mową ezopową.
Na genezę utworu zł oż ył o się m. in. dostrzeż one przez Orzeszkową zjawisko powszechnego (zwł aszcza wś ró d mł odzież y) zapominania o wydarzeniach styczniowych. Zdaniem autorki był o to zjawisko niepoję te i niepokoją ce. Dlatego też postanowił a ona, korzystają c z zelż enia cenzury po rewolucji 1905 r., stworzyć literacki zapis zdarzeń, któ re dla niej samej miał y ogromne znaczenie. Nie planował a przy tym dać peł nego, obiektywnego opisu zdarzeń lecz subiektywny, fragmentaryczny zapis charakteru, nastroju niepewnoś ci i nadziei, jakiego peł ne był y miesią ce walk powstań czych. Starał a się takż e, w miarę moż liwoś ci, pokazać „wszechobecnoś ć ” kwestii narodowowyzwoleń czych w codziennym ż yciu zwykł ych ludzi.

Orzeszkowa stara się takż e pokazać, ż e powstanie był o absolutną koniecznoś cią, a nie rewolucyjną czy romantyczna zachcianką grupki społ eczeń stwa. Wskazuje na poś wię cenie, z jakim uczestnicy stawali do walki, do któ rej absolutnie, ze wzglę dó w fizycznych czy ideowych, zupeł nie się nie nadawali. Najlepszym przykł adem jest tu postać Mariana Tarł owskiego, ale moż na myś leć, iż stanowi on raczej przedstawiciela powszechnego wś ró d powstań có w podejś cia do kwestii sensownoś ci podejmowania oporu. W zwią zku z tym powstanie styczniowe jawi się jako niezmiernie tragiczny, bo niemal od począ tku skazany na klę skę, zryw garstki patriotó w, niemogą cych dł uż ej znieś ć zniewolenia ojczyzny. Dlatego też mó wi się o Glorii victis, ż e jest to utwó r stanowią cy poż egnanie bohateró w i mę czennikó w sprawy narodowej.

⇐ Предыдущая 1 2 3 4 5 6 7 8910 Следующая ⇒