ІІІ Жаңа сабақты түсіндіру.
⦁ Терең ойдың тү бінде тең ізі бар, Тесіле кө п қ араса, кө ң іл ұ ғ ар... ( отыз ү шінші, отыз жетінші қ арасө здермен танысу) ⦁ Талап ең бек, терең ой, Қ анағ ат, рақ ым, ойлап қ ой... Еріншек, бекер мал шашпақ, Бес дұ шпаның білсең із.
Досың а достық – қ арыз іс, Дұ шпаның а ә діл бол!
⦁ Шын хакім, сө зің асыл – бағ а жетпес Бір сө зің мың жыл жү рсе дә мі кетпес.
⦁ Бірің ді, қ азақ, бірің дос кө рмесең істің бә рі бос... ⦁ Зайырлы қ оғ ам, жоғ ары руханият - Мә ң гілік Ел!
Абайдың адам кө рмеген жанқ иярлығ ы мен ерен қ ұ былыс саналардай ерекшелігі — отаршыл кемсітушілік бар жерде болмай қ оймайтын тайсалудың орнына тайталасты, жиренудің орнына ү йренуді, жарамсақ тық тың орнына жарастық ты, мансап қ уғ ан бақ қ ұ марлық тың орнына білім қ уғ ан бә секені сің істіріп, ұ лтымыздың рухани қ айсарлығ ын атымен жаң а қ асиеттерімен байытқ андығ ы. Абай армандары — тек бір ғ ана ұ лт ұ станатын мұ раттар емес, кү ллі адамзат ұ станатын мұ раттар. Қ азақ топырағ ында оның орайын келтіруге мү мкіндік енді туып отыр. Н. Ә. Назарбаев
Абай сан сұ рақ қ а жауап іздейді. Қ ара сө здеріндегі «қ азақ тың жалқ ау болатұ ғ ын себебі не? », «ү немі уайым қ айғ ығ а жан шыдай ма екен? » «Ырыс алды – тірлік дейді, бұ л қ ай тірлік? » «Осы ақ ылды кім ү йренеді, насихатты кім тың дайды? » т. с. Жарқ ырасын шуақ боп алғ ашқ ы ү міт, Жү ректерді жү рекпен жалғ астырып. Адамзатқ а бірлік бер, тыныштық бер – Ынтымақ тан туындар бар жақ сылық – деп Фариза жырлағ андай Абай тірлікті, білім, ғ ылымсү йгіштікті, ынтымақ ты, ырысты қ алады. Абайдың нақ ылы ү лкен ой, терең мазмұ нды, халық тың нақ ыл сө здерімен де, шетелдің ақ ыл иесі, ұ лы адамдарының нақ ыл сө здерімен де тең тү седі. Басқ аларын былай қ ойғ анда, Абайдың «Кө ң ілдегі кө рікті ой ауыздан шық қ анда ө ң і қ ашады» дейтін сө зі – асқ ан қ ұ нды пікір де, қ орытылғ ан ө мір шындығ ы. Абайдың нақ ыл сө здерінің ішінде бү гінгі жастарды тә рбиелеу ү шін де пайдалы жақ тары кө п. Оның қ ара сө здеріндегі ең бек, ғ ылым, адамгершілік, ә ділдік, т. б. жө ніндегі пікірлері бү гінгі тә рбие жұ мыстарына нақ тылы қ ұ рал болуғ а жарайды.
|