Кәпірлерге достық, көмек және сүйіспеншілік көрсетуге байланысты терминдердің анықтамасы

Бұ л тақ ырыпты қ арастырудан алдын «ә л-уә лә уә л-бара» (достық жә не қ атыссыздық ) мә селесіне қ атысты кейбір терминдер мен олардың тү сіндірмелері туралы ескертіп ө ткім келеді, ө йткені бұ л мә селе Исламдағ ы ә л-уә лә уә л-бара мә селесіне тікелей байланысты. Сө з «ә л-уә лә », «ә л-уә лә йә », «ә л-мууә лә » жә не «ә т-тауә лли» терминдері туралы болуда.

Шейхуль-Ислам Ибн Таймия былай деп айтқ ан: “Ә л-Уә лә – бұ л дұ шпандық тың қ арама-қ арсы (ұ ғ ымы). «Ә л-Уә лә » сө зіндегі негіз – бұ л сү йіспеншілік жә не жақ ындық, ал «ө шпенділік» сө зінің негізі алыстық жә не ө шпенділік болып табылады. Ал «ә л-Уә ли» – бұ л «жақ ын»”. Қ з.: “ә л-Фурқ ан” 7.

Имам ә ш-Шаукани былай деген: “ «ә л-Уә лә йә » – бұ л сү йіспеншілік жә не қ олдау, мұ ны тіл мамандары тү сіндіргендей”. Қ з.: “Қ атр ә л-уә ли” 223.

Сондай-ақ «ә л-уә лә йә » сө зі кө мекті, қ ұ рметті, жә не сү йіктің мен бірге болуғ а деген іштей жә не сыртай қ алауды білдіреді. Қ з.: “Тайсируль-‘Азизиль-Хамид” 422.

«Ә л-Мууә лә » терминіне келер болсақ, онымен кә пірлерге ашық тү рде сү йіспеншілік таныту мең зеледі, мейлі ол сө здермен, мейлі істермен жә не ниетпен болсын. Қ з.: “Китабуль-имә н” 145.

Шейх ‘Абдул-Лә тиф ибн ‘Абдур-Рахман Ә ли Шейх былай деген: “«Ә л-Мууә лә дағ ы» негіз – бұ л сү йіспеншілік, ал «ә л-му’ададағ ы» негіз – бұ л жек кө рушілік! Осы екі нә рседен дененің жә не жү ректің амалдары кө рініс табады (келіп шығ ады)! ” Қ з.: “ә д-Дурару-ссә ния” 2/157.

Шейх Ибн ‘Усаймин былай деп айтатын: “ә л-Мууә лә туль-куффар – бұ л кә пірлерге олардың кү пірлігі себепті кө мек жә не қ олдау кө рсету! ” Қ з.: “Лиқ аә т Бабуль-мафтух” № 20.

Аллаһ тың рұ қ сат етуімен бауырымыз Расул Дагестанидің айтқ андарына ө теміз:

«Егер тағ уттардың жақ таушылары соның негізінде ө здерінің адасушылық тарын қ ұ рғ ан Хатыбпен (Аллаһ оғ ан разы болсын) орын алғ ан оқ иғ ағ а қ арасақ, бізге оның – муташабихтан ө зге еш нә рсе емес екендігі айқ ын болады».

Қ арапайым сұ рақ: «Осы тақ ырыпта осы дә лелдерді пайдалану - муташабихтардың қ атарынан болады деп имамдардан кім айтты?! »

Бұ л – қ арапайым жауапты талап ететін, қ арапайым сұ рақ!

Бірақ сендер, бауырларым, бұ л жауапты ешқ ашан естімейтіндерің е таң қ алмаң дар, бұ ғ ан қ оса, сендер сө гіс немесе жеке жек кө рушілікпен байланысты, бірақ талқ ыланып жатқ ан мә селеге қ атысы жоқ нә рселерді естуің із де мү мкін! Аллаһ пен ант етемін, біздің кезіміздің кө птеген «қ айраткерлерінен» жә не уағ ыздаушыларынан болғ ан біреу бір нә рсе жазып, кейін одан осындайды айтқ ан имамдардың біреуіне сілтеме жасауды сұ рағ анда, ол ө зінің ішінде жасырын тұ рғ ан барлық ластық пен жексұ рындық тарын ұ рыс-балағ ат, ғ айбат жә не қ орлау тү рінде сыртқ а шашатыны кө п рет орын алғ ан еді.

Бірақ, бауырымыз – осы мақ аланың авторы – мұ ндай адамдардан емес деп жә не ө зінің едә уір батыл жә не салмақ ты мә лімдемесіне сілтеме келтіреді, ал кері жағ дайда, осындай салмақ ты сө здерде қ ателескенін жазады деп ү міттенеміз.

Ол, солай-ақ, былай дейді:

«Сондық тан біз мазмұ ны бойынша анық (мухкам) аяттарғ а қ айтуымыз керек, содан соң Хатыбпен орын алғ ан оқ иғ а – ауытқ ығ ан жү ректерге қ арсы дә лел екендігі бізге айқ ын болады».

Ендеше, егер Хатыбтың хадисін автор «тағ уттардың жақ таушылары» жә не жү регінде дерті бар адамдар қ олданатын муташабихтардың қ атарынан деп, ал кә пірлерге достық таныту жә не кө мек кө рсету туралы аяттарды мухкам деп санаса, онда мына тө менде келтірілген хадистерді де автор ешқ андай тү сіндірмелерге мұ қ таж емес мухкамғ а жатқ ызатын шығ ар:

«Кө пқ ұ дайшылмен бірге болатын немесе онымен бірге тұ рушы – сол сияқ ты! » Абу Дауд 2787. Шейх ә л-Ә лбани хадистің сахихтығ ын растағ ан.

«Мү шриктердің арасында тұ ратынның ә рбіріне менің қ атысым жоқ! » Абу Дауд 2645, ә т-Тирмизи 1530. Хафиз Ибн Хажар иснадын сахих деді.

«Кім қ айсыбір халық қ а ұ қ сауғ а тырысса, ол – солардан! » Абу Дауд 4031, Ахмад 2/50. Хадистің сахихтығ ын шейхуль-Ислам Ибн Таймия, хафиз Ибн Хажар, хафиз ә л-‘Ирақ и жә не шейх ә л-Ә лбани растағ ан.

Демек, бұ л хадистер де, муә лә туль-куффардың тыйым салынғ андығ ына нұ сқ айтын аяттар сияқ ты мухкам ба?!

Онда сө здерінде, істері мен дә стү рлерінде кә пірлерге ұ қ сап-еліктейтіндерге, сондай-ақ, кә пірлердің жерінде жә не кә пірлердің арасында ө мір сү рушілерге такфир жасаудың уақ ыты жетті!

Ә рбір мұ сылман адам қ андай да бір мә селеге қ атысты ү кімді белгілі аяттардың жә не хадистердің негізінде ғ ана, тұ тас дінге қ арамай жә не Қ ұ ран мен Сү ннеттің басқ а да мә тіндеріне назар бұ рмай, шығ ару рұ қ сат етілмейтігін білуі қ ажет. Жә не бұ л белгілі бір мә тіннің мазмұ нын дұ рыс тү сіну ү шін қ ажет. Мысалы, аталғ ан хадистерден кә пірлердің жерінде ө мір сү руге кесімді тү рде болмайды, бұ дан тыс сырттай: бұ л - кү пірлікке кіру деп тү сініледі! Алайда іс жү зінде сө з қ орқ ыту туралы, сондай-ақ кә пірлердің жерінде ө мір сү ру барысында Аллаһ қ а ашық тү рде ғ ибадат жасауына мү мкіндігі болмай, ал ол жерден хижра жасауғ а мү мкіндігі бола тұ ра, мұ ны жасамайтын адам туралы болуда. Ал адам кә пірлердің жерінде ө мір сү ріп, ө зінің діні ү шін фитнадан (бү ліктен) қ ауіптенбесе, ол бұ л тараудан шығ ады.

Мысалы, имам ә л-Байхақ и ө зінің жинағ ында жоғ арыда келтірілген кейбір хадистерді кә пірлердің жерінен хижра жасау қ ажеттілігі туралы тарауда айтып ө тіп, кейін келесі тарауды: «Ө зінің діні ү шін фитнадан (бү ліктен) қ ауіптенбеген адамғ а кә пірлердің жерінде болуғ а рұ қ сат етіледі», - деп атады да, имам ә ш-Шә фи’идің “Аллаһ тың Елшісі (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) кейбір адамдарғ а олар Исламды қ абылдағ аннан соң Меккеде қ алуғ а рұ қ сат етті, олардың арасында ә л-‘Аббас ибн ‘Абдуль-Муталиб жә не ө з діні ү шін қ ауіптенбейтін басқ алар да бар еді! ” деген сө здерін келтіреді. Қ з.: “ә с-Сунан ә л-кубра” 10/25.

⇐ Предыдущая 123 4 5 6 7 Следующая ⇒