|
|||
15-лекция: Буржуазиялық мемлекеттердің құқығындағы негізгі өзгерістер.14-лекция: Екі дү ниежү зілік соғ ыстар аралығ ындағ ы буржуазиялық демократиялар мен фашистік жә не ә скери диктатуралық мемлекеттер. 1. Екі дү ниежү зілік соғ ыстар аралығ ындағ ы буржуазиялық демократиялар. 2. Екі дү ниежү зілік соғ ыстар аралығ ындағ ы фашистік мемлекеттер жә не ә скери диктатуралар. 1. Буржуазиялық мемлекет жә не қ ұ қ ық тарихындағ ы екі дү ние жү зілік соғ ыстар аралығ ындағ ы 20 жылғ а созылғ ан кезең ерекше кө ң іл бө лерлік уақ ыт болып табылады. Осы кезең де ө мір сү рген буржуазиялық мемлекеттер бір типке жатқ аныменен саяси режиміне қ арай олардың екі топқ а бө лінгенін байқ ауғ а болады. Олардың бірінде буржуазиялық демократия режимі сақ талса, екінші топтағ ы мемлекеттерде фашистік, жартылалай фашистік жө не ә скери диктатура режимдері орнайды. Бірінші топтағ ы мемлекеттерге АҚ Ш, Ұ лыбритания, Франция, 1933-жылғ а дейінгі Веймар Германиясын, Бельгия, Голландия, Скандинавия елдерін жатқ ызуғ а болады. Екінші топтағ ы мемлекеттерге Италия, 1933-жылдан кейінгі Германия жатады. Болгария, Румыния, Венгрия, Жапония жө не Қ ытайда, Испания жә не оң тү стістік Африкан одағ ында ә р уақ ыттарда ә ртү рлі нысандағ ы режимдер орнайды. АҚ Ш 1914-18-жылдарда, яғ ни Бірінші дү ниежү зілік соғ ыс алдында-ақ ә лемдік экономика жү йесіндегі бірінші орынғ а ие болғ ан еді. Бірінші дү ние жү зілік соғ ыс оның одан ә рі баюына ә сер етті. Бұ рың ғ ы несие беруші мемлекеттер американ банкілерінің борышкерлеріне айналады. Американ экономикасын мемлекеттік реттеу ү шін жасалғ ан ә рекеттер жиынтығ ы " жаң а бағ ыт" деген атқ а ие болды. " Жаң а бағ ыт" жеке экономикалық қ атынастарғ а мемлекеттің араласуы саясаты мен тә жірибесінің ө зіндік экспериментін ө ткізеді. " Жаң а бағ ыт" саясатының жү ргізілуінің алгашқ ы ү ш айлық кезіндегі заң дар мен қ аулылар ерекше асығ ыстық пен қ абылданады. Заң дармен енгізілген негізгі ө згірістер: 1. АҚ ІІІ-тың ө те ү лкен алтын қ оры мемлекеттік казначействоғ a беріледі: 2. Қ ұ рама Штаттардың экономикалық жү йесіне сә йкес ө ндіру мен бө луді жеткілікті тү рде жоспарлау мә селесін шешу ү шін АҚ Ш ү кіметі ө неркә сіпті сауық тыру бойынша Ұ лттық ә кімшілік деп аталғ ан арнайы мемлекеттік федералдық ұ йым қ ұ рады. Оның негізгі міндеті " адал бә секелестік кодекстерін" енгізу болады. Ө неркә сіптің бү кілдей бір саласына қ атысты кодекстер компаниялар арасындагы бә секелестік кү ресті біраз ә лсірету ү шін жасалды. Кодекс нормалары ө неркә сіптің сол саладағ ы белгілі категориядағ ы кызметкерлерінің бір дә режедегі жалақ ы мө лшерін, бірдей жү мыс уақ ытын, шығ аратын ө німдерінің белгілі бір мө лшерін анық тады. Кодекстерді ү кімет емес кә сіпкерлердің ө здері жасайды. Кодекстер олар ү шін ерікті келісім болады. Кә сіпкерлер жасағ ан Кодексті АҚ Ш президенті бекіткеннен кейін, ол ө неркә сіптің сол саласы ү шін заң дық кү шке ие болады. Ү кімет Кодекстің типтік ү лгісін жасайды. Ол бойынша 35-сағ аттық жұ мыс аптасы, сағ атына 30-40 центтік жұ мысшылардың ең тө менгі жалақ ы кө лемі ұ сыналады. 1934-жылдың ортасына қ арай 500-ге жуық Кодекстер кү шіне енеді. 3. 1933-жылғ ы Заң мен ө здерінің егін алқ аптарын қ ысқ артуғ а келіскен фермерлерге мемлекет тарапынап қ аржылай кө мек кө рсету тә ртібі енгізіледі. Бұ л тә ртіп егер ө нім азайса, оның бағ асы кө теріледі, сол арқ ылы фермер шаруашылық тарын сақ тап қ алуғ а болады деген оймен пайда болады. 4. Жұ мыссыздардың біраз бө лігі мемлекет қ аржыландырғ ан қ оғ амдық жұ мыстарғ а тартылады. 1935-жылы банкілер мен ө неркә сіпшілердің ық палымен Жоғ арғ ы сот ө неркә сіпті сауық тыру Ұ лттық ә кімшілігінің ө мір сү руі мен қ ызметі АҚ Ш Конституциясын бұ зу болып табылады деп таниды. Конституцияда федералдық ү кіметтің жеке тұ лғ алардың экономикалық қ атынастарына араласуына тыйым салынғ ан еді. Сонымен " жаң а бағ ыт" ө мір сү руін тоқ татады, бірақ Рузвельт конгресс арқ ылы Вагнер заң ы деп аталғ ан жаң а заң ды қ абылдатып, ө з саясатын одан ә рі жалғ астырады.
15-лекция: Буржуазиялық мемлекеттердің қ ұ қ ығ ындағ ы негізгі ө згерістер. 1. Қ айнар кө здері. 2. Азаматтық қ ұ қ ық. 3. Ә леуметтік заң дар. 1. 1804-жылғ ы Наполеонның " Азаматтық Кодексінің " жү з жылдығ ы ү лкен салтанатты мереке ретінде атап ө тілгенімен, қ оғ амдағ ы болып жатқ ан экономикалық жә не ә леуметтік ө згерістер оның қ олданылу аясын тарылтып тастағ ан еді. Францияда Наполеон " Азаматтық Кодексімен" қ атар маң ызы жағ ынан да, кө лемі жағ ынан да қ омақ ты 1946-жылғ ы " Ауыл шаруашылық жерлерін арендағ а беру тралы", сол жылғ ы " Тұ рғ ын ү йді жалдау туралы", 1956-жылғ ы " Авторлық қ ұ қ ық туралы" жә не т. б. заң дар қ олданысқ а енгізіледі. Францияның жаң а " Азаматтық Кодексін" қ абылдау туралы мә селе туындап, Кодексті дайындауғ а байланысты материалардың 6 томы жарық кө реді. Францияның ескі Сауда кодексі де осығ ан ұ қ сас жағ дайда еді. Ол 1967-жылғ ы " Сауда серіктестіктері туралы" , 1967-жылғ ы " Патенттер туралы" жә не т. б. заң дармен толық тырылды. Алдың ғ ы дә рістерде қ арастырып кеткен Наполеонның 1810-жылғ ы " Қ ылмыстық Кодексі" 1991-жылы ғ ана кү шін жойып, жаң а Кодекс пайда болады. Германия Федерациялық Республикасындағ ы 1965-жылы қ абылданғ ан " Акционерлік қ оғ амдар туралы", 1966-67-жылдардағ ы " Патенттер туралы" жаң а зандар осы мә селелерге байланысты 1937-жылғ ы, 1930-жылғ ы зандарды ғ ана емес Герман Азаматтық Уложениесінің де кө птеген тарауларына маң ызды ө згерістер енгізді.
|
|||
|