|
|||
8. Векторлар. Векторларды қосу және оларды тұрақты санға көбейту.Ө зінің сандық мә німен қ оса кең істіктегі бағ ытымен де сипатталатын шамалар векторлық шамалар немесе векторлар деп аталады. Oрын ауыстыру векторлық шама болып табылады. Векторларды бағ ытталғ ан кесінді тү рінде кескіндейді жә не бір ә ріппен немесе вектордың басы мен ұ шын кө рсететін екі ә ріппен белгілеп, тө бесіне нұ скама (стрелка) қ ояды. Мысалы жылдамдық векторын ʋ немесе АВ, кү ш векторын F немесе CD тү рінде кескіндеуге болады. Кең істікте белгілі бір бағ ыты болмайтын, тек сандық мә німен ғ ана сипатталатын шаталар скалярлық шамалар немесе скалярлар деп аталады. Мысалы, уақ ыт, заттың тығ ыздығ ы, дененің кө лемі, температура, арақ ашық тығ ын (орын ауыстыру емес), сынып бө лмесінің ұ зындығ ы, ені жә не биіктігі, т. с. с. скалярлық шамаларғ а жатады. Кез келген вектордың сандық мә ні оның модулі деп аталады. Модуль — скалярлық шама. Егер a жә не b векторларының модульдері мен бағ ыттары бірдей болса, онда олар тең болады а = b. Ал векторлардың модульдері тең болып, бірақ бағ ыттары қ арама-қ арсы болса, онда а = - b болады. векторы мен c санының кө бейтіндісі деп ac деп белгіленетін, модулі тең ал бағ ыты векторының бағ ытымен бірдей, егер с > 0 болса, жә не керісінше, қ арсы бағ ытталады, егер с< 0 болса. Егер с =0немесе вектор нө лдік болса, тек осы жағ дайда ғ ана кө бейтінді де с — нө лдік вектор.
|
|||
|