Клиникалық сценарий №1
Жедел кө мек кө рсету ауруханасының қ абылдау бө ліміне 18 жас қ ыз келіп тү сті. Анасының айтуы бойынша, отбасылық жанжалдан кейін қ ызы бө лмесіне кілттеніп алғ ан. Шамамен бір сағ аттан кейін қ ызын жартылай есі бар қ алпында тауып алғ ан, қ асында еденде амитриптилиннің 50 таблеткасының бос каробкасы табылды (препарат ө ң еш рагымен ауыратын ә жесіне тағ айындалғ ан), жә дел жә рдем шақ ырғ ан. Ү йде қ ұ стыру ү шін шаралар жасалғ ан, нә тижесіз. Кө ру галлюцинациясы, тоникалық тырыспалар байқ алғ ан.
Қ арау кезінде: есі- шатасқ ан, температура 37, 6градус, қ арашық тары кең ейген, брадипноэ – ТАЖ 12 рет минутына, пульс аритмиялық, АҚ 100/60мм. сын. бағ. ЭКГ-да синусты аритмия,
QRS комплексі 490 мсек- дейін кең ейген.
Тапсырма:
1. Диагноз қ ойың ыз.
2. Науқ асқ а кө мек кө рсетің із.
Тақ ырыбы: «Ерте жастағ ы балалардағ ы жү рек - ө кпелік реанимациясы»
№
| Қ адамдарды бағ алау критерийлері
| 0-
0, 1
| 0, 2-0, 3
| 0, 4-
0, 5
|
| Клиникалық ө лімнің белгілерін анық тау: (есінің болмауы мен ө з бетімен жү рек қ ызметінің жә не тыныс алудың болмауы).
Санасының жағ дайын бағ алау: Санасының жағ дайын бағ алау ү шін баланың йығ ынан қ ағ уғ а болады жә не/немесе оғ ан айғ айлау. Санасы болмаса кө мекке шақ ыру, жедел медициналық кө мек бригадасын шақ ыру, егер мү мкіндік болса деффибриляторғ а жіберу.
Ұ йқ ы артериясында тамыр соғ уын анық тау ү шін:
-ұ йқ ы артериясын сипап табу, оның соқ қ ысын анық тау.
Балада ө з бетімен тыныс алуды анық таукелесі жолмен жасалады:
-кеуде қ уысының қ озғ алысы барын кө ру арқ ылы бақ ылау;
- есту арқ ылы науқ астың аузынан тыныс шуларын тың дау;
- ұ ртымен дем шығ арғ ан ауаның қ имылын сезу
|
|
|
|
| Жү ректің тікелей емес массажын жасауғ а баланы дайындау:
-баланы тегіс, қ атты жерге жатқ ызу;
-киімінен баланың мойынын жә не кеудесін босату;
дұ рыс орналасуды таң дау: қ олды кеуде клеткасына қ ою – екі саусақ тө стің тө менгі ү штен бірінде, емізікше тә різді ө сіндіден 1 кө лденең саусақ жоғ ары.
|
|
|
|
| Жү ректің тікелей емес массажының жү ргізілуі.
Жү ректің тікелей емес массажы келесідегідей жү ргізіледі: минутына 100-ден кем емес жылдамдық тағ ы компрессиямен (120-дан кем емес), яғ ни 18 секундта 30 компрессия жә не 1 жасқ а дейінгі балаларда (асқ ан балаларда 2-3 см) 1-2 см-ден терең емес компрессиямен, алақ анды кеудеден алмай, кеуде клеткасына дұ рысталуғ а мү мкіндік беру ү шін компрессия арасында аздағ ан ү зіліс жасаумен.
|
|
|
|
| Ауыз қ уысын қ арау/тазарту жә не Сафардың ү штік ә дісін ө ткізу.
-Тыныс жолдарының ө ткізгіштігін қ амтамасыз ету ү шін ауыз қ уысын қ арау керек, қ ажет болса тазарту.
- Сафардың ү штік ә дісін ө ткізу ү шін қ ажет: басын шалқ айтып(егер мойынның жарақ атын жоқ қ а шығ арсаң ыз), тө менгі жақ ты алғ а шығ арып, ауызын ашу.
|
|
|
|
| Ө кпенің жасанды желдетілуін жасау.
Ө кпенің жасанды желдетілуі (интубациясыз)«ауыздан ауызғ а» ә дісімен немесе бет маскасы жә не Амбу қ апшығ ының кө мегімен жү ргізіледі. Қ ауіпсіздік шарасын, тазалық ты сақ тау ү шін Ө ЖЖ «ауыздан ауызғ а» ә дісін ылғ алданғ ан салфетка немесе таң ғ ыштың бө лігі арқ ылы жасау керек.
-зардап шегушінің маң дайына қ ойылғ ан бір
|
|
|
| | қ олмен басын артқ а қ арай шалқ айтып, мойынның астына жә не баланың шү йдесіне қ ойылғ ан басқ а қ олмен бір мезетте оны демейді;
-маң дайғ а қ ойылғ ан қ олдың саусақ тарымен ауа сыртқ а шық пас ү шін мұ рнын жабың ыз;
-ө зің іздің ауызың ызбен баланың ауызына толық, тығ ыз жанасың ыз (оны қ ысып алмай), оның тыныс жолына тыныс шығ арың ыз;
-тиімді бақ ылау критерийі —кеуде клеткасының кө лемі ұ лғ аяды;
-кеуде клеткасы кө терілгенде ауа ү рлеуді тоқ татып, ауа баяу пайда болу ү шін баланың бетінен ауызды алшақ тату;
-кеуде клеткасы тү скенде екінші жасанды тыныс алу жасаң ыз.
Тыныс алу циклдері арасы 1 минутына 8-10-нан жиі емес, (1тыныс циклі 4-5 есептеуге). Шығ аратын ауа кө лемі қ алыпты кө лемнен шамамен 50% жоғ ары болуы керек.
-егер реаниматор жеке ә рекет жасаса, Ө ЖЖ ырғ ағ ына кеуде қ уысының компрессия жиілігі қ атынасы 30: 2 болуы керек(1 цикл ЖӨ Р).
|
|
|
|
| Жү рек-ө кпе реанимациясының бірінші кезең ін орындау.
ЖӨ Р 1 кезең і 5 циклдан тұ рады жә не 2 минуттан кө п емес уақ ытта орындалады.
|
|
|
|
| Стоп-талдау ө ткізу.
Жү рек-ө кпе реанимациясының 1 кезең ін ө ткізгеннен кейін, 10 секунд бойы ұ йқ ы артериясында тамыр соғ ысын анық тау, ырғ ақ ты бағ алау.
|
|
|
|
| Науқ астың жү ру жолын анық тау.
Қ анайналымы жақ сарғ анда баланың жү ру жолын анық тау (стационардың кардиологиялық бө лімшесі, кардиохирургиялық клиникасы), жә не науқ асты апара жатқ аны туралы ауруханағ а хабарлау.
|
|
|
|
Тақ ырып: Кең ейтілген жү рек-ө кпе реанимация ө ткізу алгоритмі
№
| Тапсырма ретінің критерийлері
| 0-0, 1
| 0, 2-0, 3
| 0, 4-0, 5
|
| Клиникалық ө лімнің белгілерін анық тау. Зардап шегушінің дұ рыс қ алпы.
|
|
|
|
| Зардап шегуші тө стігінде қ олдардың дұ рыс қ ою орыны. Қ олдардың дұ рыс орналасуы (қ ол бастарының қ алпы, тө стік пен ыйық буындарымен арасындағ ы бұ рыш). Кеуде клеткасын жайлап қ ысу. Кеуде клеткасының компрессиясы, «қ ысу-дем беру» қ атынасы, балалардағ ы ерекшеліктері.
|
|
|
|
| Ауыз-жұ тқ ыншақ санациясы.
|
|
|
|
| Сафардың ү штік ә дісі қ олданылады. Ө кпенің жасанды желдетуін қ олжетімді ә дістермен жү ргізіледі.
|
|
|
|
| Жү ректің тоқ тауының тү рін монитор арқ ылы анық тау.
|
|
|
|
| Дефибриллятор электродтарына арнайы гель жағ ады немесе теріге ылғ алды мә рлі салфеткалар кояды. Дефибриллятор электродтарын қ ояды. Дефибриллятор электродында керек «зарядты» тандайды содан соң разрядты басады. Балалардағ ы ерекшеліктері.
|
|
|
|
| Ө кпенің жасанды желдетуін жә не жү рек массажының жалғ астыра параллельді венозды ө ткізгіштікті қ амтамасыз ету жә не медикаментозды терапияны қ олданылады:
- қ арыншалар фибрилляциясында кезінде,
- асистолия немесе электромеханикалық диссоциациясы кезінде.
|
|
|
|
| Кең ейтілген жү рек-ө кпе реанимациясының тиімділігін бағ алайды.
|
|
|
|
| Қ орытынды
|
|
|
|
|