Жалпы, қазақ тілінен өткізілетін сабақтар дәстүрлі және дәстүрлі емес сабақтар деп бөлінеді.

Жалпы, қ азақ тілінен ө ткізілетін сабақ тар дә стү рлі жә не дә стү рлі емес сабақ тар деп бө лінеді.

Қ азір педагогикада кең інен қ олданылып жү рген сабақ тың ең негізгі тү рі – дә стү рлі сабақ. Бұ л сабақ ә дістемелік ең бектерде, мектеп практикасында ә бден орнық қ ан. Оғ ан жаң а сабақ ты тү сіндіру, бекіту, жаттығ у, қ айталау, есепке алу, тексеру, бақ ылау, шолу, пысық тау, жинақ тау, талдау-қ орыту жә не аралас сабақ , практикалық сабақ, сын сабағ ы, лекция сабағ ы т. б. жатады. Бұ л кө рсетілген сабақ тың ә р тү рін жеке-жеке жү ргізе ме, ә лде біріккен сабақ тү рінде жү ргізе ме, ол – мұ ғ алімнің қ ойғ ан мақ сатына жә не материалдың ауыр-жең ілдігіне байланысты.

Сабақ тың келесі бір тү рі – дә стү рлі емес сабақ. Оғ ан дифференционалдық сабақ (саралап оқ ыту), топтап оқ ыту сабағ ы, жарыс сабағ ы, жарнама сабақ, аукцион сабақ, ойын сабағ ы, экскурсия жә не т. б. жатады. Сабақ тың бұ л тү рлері қ алыпты сабақ тағ ы жү ргізілген негізгі тарауларды мең герген соң, яғ ни сол тараудағ ы тақ ырыптардың мазмұ нын толық тыру, пысық тау мақ сатында жү ргізіледі.

Ескерту: Ө ткенді еске тү сіру, ү й тапсырмасын беру жә не оны тексеру, ө ткенді сұ рау жә не бекіту сияқ ты сабақ қ ұ рылымдары ә р сабақ та кездесіп отырады.

Сонымен, қ азақ тілінен ө тетін сабақ тарды (дә стү рлі, дә стү рлі емес) жалпылама тү рде былайша топтаймыз:

1) Жаң а сабақ;

2) Бекіту сабағ ы;

3) Қ айталау сабағ ы.

Жаң а сабақ

Қ азақ тілінен ө тілетін жаң а сабақ жү йесі – сабақ процесінің ең кү рделісі. Жаң а сабақ та оқ ушыларғ а жаң а теориялық білім беріледі.

Бұ л сабақ қ а қ ойылатын негізгі талаптар:

– ө тілетін тақ ырыптардың дә л, анық болуы;

– ө ткен тақ ырып пен жаң а материалдың байланысты болуы;

– жаң а білімге сай берілетін анық тамалар мен ережелердің дә л болуы;

– жаң а тақ ырыпқ а сай берілетін психологиялық дағ ды жаттығ улардың кө лемі жағ ынан ық шамды, жү йесі жағ ынан тиянақ ты болуы т. с. с.

Жаң а материалды тү сіндіруде тақ ырыптың атауы танытылады, тақ ырыптың кө лемі мен ө тілу жү йесі сұ рыпталады; материалдың ө зіндік белгілері мен салыстырылып, тиісті тұ жырымдамалар жасалады. Объектілерге сай анық тамалар мен ережелер айтылады жә не тақ ырыпқ а сай лайық ты дағ дылар жү ргізіледі.

Озат мұ ғ алімдер тә жірибесімен жү ргізілген ә дістемелік эксперимент материалдарының нә тижесіне сү йене отырып, сабақ тың мына сияқ ты қ ұ рылымын ұ сынуғ а болады:

Ө ткенді еске тү сіру. Сабақ тың бұ л тү рі талдау арқ ылы жү зеге асырылады. Ол ө ткен материалдарды сұ рау, қ айталау, пысық тау жә не ү й тапсырмасын тексеру сияқ ты сабақ элементтерін қ амтиды.

Жаң а материалды тү сіндіру. Тү рлі иллюстрациялар мен демонстрациялар негізінде оқ ылып, материалдың кө лемі мен жү йесін, негізгі белгілерін, жасалу жолдарын, тақ ырыптың бө где материалдарымен байланысын жү зеге асырады.

Қ орытынды пікір ретінде оқ ытылып отырғ ан материалдың ө зіндік қ асиеттерін ескере отырып, дә л анық тама мен ереже шығ арылады.

Дағ дыландыру жұ мыстарын жү ргізу. Тақ ырыпқ а тиісті жаттығ у жұ мыстарының бестен артық тү рі орындалады.

Жаң а сабақ тың қ ұ рылымдық элементтерін тө мендегі уақ ыт мө лшерімен кө рсетуге болады:

1) ө ткенді еске тү сіруге 3-5 минут;

2) жаң а материалды танытуғ а 17-20 минут;

3) анық тама мен ереже шығ аруғ а 2-3 минут;

4) дағ дыландыру жұ мысын жү ргізуге 10-12 минут.

Бұ л сабақ тың қ ұ рылымдық элементтері мен оғ ан арналғ ан уақ ыт мө лшері – қ атып қ алғ ан нә рсе емес. Материалдың кө леміне, қ иындық дә режесіне қ арай ішінара ө згертіліп отырады. Бірақ осы ө згертуде жоғ арыда айтылғ андар сақ талуы қ ажет.

⇐ Предыдущая 1 234 5 6 7 8 9 Следующая ⇒