![]()
|
|||||||
Ақуыздардың организмдегі өзгерісіАқ уыздардың организмдегі ө згерісі
27. сұ рақ Нә руыздардың қ ызметтері Ақ уыздар жасушада маң ызды қ ызметтер атқ арады: - Қ ұ рылымдық – биомембраналар қ ұ рамына кіреді; - Энергетикалық – қ уат кө зі болып табылады; - Катализдеуші – жасушаның барлық биохимиялық реакцияларын реттейтін ферменттер болып табылады; - Сигналдық – жасушаішілік жә не жасушааралық сигналдарды қ абылдауғ а жә не ө ткізуге қ атысады; - Қ озғ аушы – бұ лшық еттердің жиырылуын қ амтамасыз етеді; - Ө ткізгіштік – арналар мен сорғ ыштарды қ алыптастырып, мембрана арқ ылы заттардың ө ткізілуін қ амтамасыз етеді: - Реттеуші – репликация, транскрипция, трансляция факторлары ретінде ДНҚ учаскелерімен байланысып, гендердің экспрессиялануын реттейді; Ақ уыздардың аминқ ышқ ылдық қ ұ рылымы: Ақ уыз молекуласы полимер, оның мономері болып аминқ ышқ ылдары саналады. Қ азіргі кезде табиғ атта анық талғ ан аминқ ышқ ылдардың жалпы саны 300-дей, бірақ ақ уыз молекулаларында олардың тек 20-ᾀ -аминқ ышқ ылдары ғ ана кездеседі. Бұ л аминқ ышқ ылдарды ақ уыздық, протеиндік деп атайды. ᾀ -Аминқ ышқ ылдарының барлығ ының қ ұ рылысы жалпы алғ анда бір-біріне ұ қ сас, яғ ни олар амин тобынан(NH2), кө мірсутектен(CH), карбоксил топтарынан (COOH) қ ұ рылғ ан қ анқ адан жә не ортанғ ы кө міртек атомымен(C RNH2-C Ақ уыз молекуласында аминқ ышқ ылдар бір-бірімен пептидтік байланыс арқ ылы байланысып ү лкенді кішілі полипептид тізбегін пайда етеді. Бұ л бірінші реттік қ ұ рылым деп атайды. Пептидтік тізбектің кө птеген ферменттері алғ аш Кейбір ақ уыздардың тө ртінші реттік қ ұ рылымы да белгілі, мысалы гемоглобин. Оның молекуласы тө рт субединицадан тұ рады
|
|||||||
|