![]()
|
|||||||
АНЫҚТАМАЛАР. БЕЛГІЛЕУЛЕР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР. КІРІСПЕАНЫҚ ТАМАЛАР Эксерофиттер. Грек сө зі «еу» - жақ сы, нағ ыз деген термин. Бұ л қ уаң шылық жағ дайында барынша тө зімді, кө бінесе жапырақ тарын тү к басқ ан шө лдала ө сімдіктері. Эксорофиттерге жусандар, баялыш, бү йірген, теріскен, изен сияқ ты ө сімдіктер жатады. Гемиксерофиттер. «гемий» грекше шала деген мағ ынада. Ксерофиттерге қ арағ анда гемиксерофиттердің сумен жабдық талуы «қ олайлы» жағ дайда болады. Мысалы: жантақ -гемиксерофит ө кілі. Жантақ ө скен жерді соқ амен жыртқ ан кездің ө зінде жантақ тың сабағ ы тү п жағ ынан кесіледі де, оның суғ а дейін баратын тамыр жү йесі топырақ таң астың ғ ы қ абатында кем дегенде 2-3 жыл бойы тірі кү йінде сақ талады. Стипаксерофиттер латынша «стипо» - нығ ыздалғ ан, толық деген сө зден қ ұ ралғ ан термин. Бұ ғ ан негізінен шө лдала аймағ ында ө сетін астық тұ қ ымдас ө сімдіктер жатады. Мысалы: бидайық, еркекшө п, тырса, кедешө п. Бұ лардың тамыр жү йесі шашақ ты онша терең ге енбейді. Эфемерлер – грекше «эфемерус» - бір кү ндік деген мағ ынада яғ ни даму мерзімі ө те қ ысқ а қ ызғ алдақ, мортық, шытыр сияқ ты кө ктемгі ылғ ал мол кезде қ аулап ө сетін, жазғ ы қ уаң шылық болғ анғ а дейін ө зінің даму циклін толық аяқ тайтын ө сімдіктер тобы жатады. Сондық тан да эфемерлерді кей мамандар қ уаң шылық тан қ ашып қ ұ тылатын ө сімдіктер деп те атайды.
БЕЛГІЛЕУЛЕР МЕН Қ ЫСҚ АРТУЛАР Дипломдық жұ мыста келесідей белгілер мен қ ысқ артулар қ олданылды: Мкм –микрометр М –метр Нм –нанометр Мм –миллиметр Млрд. жыл –миллиард жыл Млн –миллион БОР –Бү кіл Одақ тық Республика См –сантиметр %-пайыз
КІРІСПЕ
Курстық жұ мыстың ө зектілігі: Қ азіргі кезде гү лді ө сімдіктердің биологиялық ерекшеліктері мен олардың биологиялық алуан тү рлілігін анық тау ү лкен мә селелердің бір деп қ арастыруғ а болады. Жалпы қ азіргі алда тұ рғ ан міндеттерге гү лді ө сімдіктердің жекелеген тү рлерін жә не олардың жиынтығ ын, басқ аша айтқ анда гү лді ө сімдіктер қ ауымдастығ ын жан-жақ ты зерттеу жатады. Гү лді ө сімдіктер жә не олардың қ ауымдастық тары орманның, шалғ ынның, шө лейттің ө сімдіктер жабынын тү зеді. Гү лді ө сімдіктердің қ ұ рылыстары мен ө су заң дылық тарын, олардың қ оршағ ан ортамен байланыстарын, жер шарындағ ы жекелеген тү рлердің жә не тұ тастай ө сімдіктер қ ауымдастығ ының таралуы мен, сол жерлерде қ аншалық ты жиілікте кездесетіндігі маң ызды мә селенің бірі болып табылады. Сонымен қ атар гү лді ө сімдіктер дү ниесінің шығ у тегі мен эволюциясын, оның алуан тү рлілігінің себептерін жә не классификациясын, шаруашылық та қ ажеттілігі жағ ынан қ ұ нды ө сімдіктердің (малғ а азық болатын, дә рілік, жеміс-жидек, кө кө ністік, техникалық жә не т. б. ө сімдіктерді) табиғ и қ орын, тү рлік ө згерістерін анық тау жә не оларды ө ндірісте тиімді пайдаланудың жү йесін, мә дени жағ дайғ а ендірудің (интродукция) жолдарын қ арастыру. Гү лді ө сімдіктердің сыртқ ы жә не ішкі қ ұ рылымдарының алуан тү рлілігін, олардың тіршілік ә рекетін, ерекшеліктерін, адам баласының гү лді ө сімдіктерді пайдалану мү мкіндіктерін қ арастыру. Сонымен қ атар гү лді ө сімдіктер дү ниесін зерттеудің басты міндеттерінің бірі қ оршағ ан ортаны жә не ө сімдіктер қ орын қ орғ аудың ғ ылыми негіздерін жасау болып табылады. Ғ ылыми зерттеу жұ мысында ә сіресе «Қ ызыл кітапқ а енген, сирек кездесетін жә не жойылып бара жатқ ан жә не кейбір гү лді ө сімдіктердің орналасуы мен даму барысындағ ы эволюциялық ө згерістерін жә не сол ортағ а бейімделу қ асиеттерін зерттеуге кө п кө ң іл бө лініп отыр. Ө йткені кез келген тү рді жоғ алту ол табиғ аттағ ы ө сімдіктердің алуан тү рлілігін азайту ғ ана емес, сонымен бірге ө сімдіктер қ ауымдастығ ының мың дағ ан жылдар бойы қ алыптасқ ан тұ рақ тылығ ын бұ зу болып табылады. Қ азіргі кезде жаң а салалар бойынша гү лді ө сімдіктерді эксперименттік зерттеулерді жү йелі тү рде жү ргізу мақ саты алғ а қ ойылып отыр. Сонымен бірге ә р тү рлі жаң а тә сілдерді жә не соң ғ ы техниканың мү мкіндіктерін пайдалануда. Осы мә селелерді есекере отырып, біз гү лді ө сімдіктердің эволюциялық даму барысында қ оршағ ан ортағ а бейімделудегі биологиялық ерекшеліктерін зерттеу жолдарын қ олғ а алып отырмыз. Кез келген гү лді ө сімдік ө зінің табиғ и жаратылысын қ оршағ ан ортаның жағ дайына қ арай бейімделеді. Осындай тү р ө згерістерді анық тау мақ сатында ө сімдіктер тобының ішінен ү глді ө сімдіктердің кейбір тү рлерін зерттеп отырмыз. Курстық жұ мыстың мақ саты: Гү лді ө сімдіктердің биологиялық ерекшеліктерін зерттеу арқ ылы мектеп оқ ушыларының эстетикалық танымдық білімін арттыру. Зерттеу жұ мыстың міндеті: - Жоғ ары сатыдағ ы ө сімдіктердің зерттелу тарихы; - Гү лді ө сімдіктердің эволюциясы; - Гү лді ө сімдіктердің қ оршағ ан ортаның ерекшеліктеріне қ арай бейімделуі; -Гү лді ө сімдіктердің мектеп оқ ушыларының эстетикалық танымдық біліміне ә серін қ арастыру; Ғ ылыми жаң алығ ы: Жұ мыста гү лді ө сімдіктердің биологиялық ерекшеліктерін зерттеу арқ ылы мектеп оқ ушыларының эстетикалық танымдық білімін арттыру мақ сатында зерттеліп отыр. Ғ ылыми жұ мыстың нә тижелері гү лді ө сімдіктер дү ниесі топтарының кез келген ортада ө суі мен оқ ушылардың эстетикалық танымдың қ алыптасуын анық тау ү шін жә не олардың гү лді ө сімдіктердің ә ртү рлі ортада ө судегі тұ рақ тылығ ы мен тү р ө згерістерге неліктен ұ шырайтыны жайлы толық мә ліметтерді алуғ а болады. Сонымен бірге гү лді ө сімдіктердің дамуы мен бейімделу ерекшелігіндегі ө згерістерді анық тау ә дістерін игеруге мү мкіндік береді. Практикалық маң ыздылығ ы: Алынғ ан нә тижелерді гү лді ө сімдіктерді ө сіру мен егу жә не ө ндіру барысында ауылшаруашылық саласында жә не қ алаларды кө галдандыру мен ү й ө сімдіктердің қ асиетін толық игеру ү шін қ олдануғ а болады. Зерттеу нысандары: Гү лді ө сімдіктер дү ниесі Жұ мыстың қ ұ рылымы: Кіріспе, аналитикалық шолу, зерттеу ә дә стері мен нә тижелерді талдау, қ орытынды мен пайдаланылғ ан ә дебиеттер тізімінен тұ рады.
|
|||||||
|