Еңбекке баулу 5 страница

Наурыз мерекесі

Білімділік: жаң а сабақ тың мазмұ нын мең герту, оқ ушылардың сө здік қ орын молайту, ө ткен тақ ырыпты естеріне тү сіріп, жаң а тақ ырыпты қ орытындылау, балаларда Наурыз мейрамы туралы білімдерін молайту;
Дамытушылық: Оқ ушылардың сө здік қ орларын байыту, тіл байлығ ын кең ейту. Ес қ абілетін (еске тү сіру, қ айта жаң ғ ырту процестері) дамыту
Тә рбиелік: оқ ушыны білімділікке, ойлылық қ а жетелеу, пә нге деген қ ызығ ушылығ ын арттыру;
Кө рнекілігі: сабақ тақ ырыбы, суреттер, плакаттар

Психологиялық дайындық

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

Қ ызығ ушылық ты ояту

Мағ ынаны тану

Наурыз мейрамы — ежелгі заманнан қ алыптасқ ан жыл бастау мейрамы. Қ азіргі кү нтізбе бойынша (наурыздың 22) кү н мен тү ннің тең есуі кезіне келеді. Кө не парсы тілінде нава=жаң а + рә заң һ =кү н, «жаң а кү н» мағ ынасында, қ азіргі парсы тілінде де сол мағ ынамен қ алғ ан (но=жаң а + роуз=кү н; мағ ынасы «жаң а кү н»), яғ ни «жаң а жылды» (кү н ө суін белгілеуі) білдіреді.

2010 жылдың 10 мамырынан бастап Біріккен Ұ лттар Ұ йымының Бас ассамблеясының 64-қ арарына сә йкес 21 наурыз " Халық аралық Наурыз кү ні" болып аталып келеді. ^[1] Бас ассамблея ө зінің берген тү сініктемесінде " Наурызды кө ктем мерекесі ретінде 3000 жылдан бері Балқ ан тү бегінде, Қ ара тең із аймағ ында, Кавказда, Орта Азияда жә не Таяу Шығ ыста300 миллион адам тойлап келе жатқ андығ ын" мә лімдеді. Ал UNESCO болса, 2009 жылдың 30 қ ыркү йегінде Наурыз мейрамын адамзаттың материалдық емес мә дени мұ ра тізіміне кіргізді. ^[2]

Қ азақ станда Наурыз мейрамы ү ш кү н: 21-23 наурыз аралығ ында аталып ө тіледі (2010 жылдан бастап). Жалпы, Наурыз парсы, кавказ жә не тү рік халық тарының арасында кө ктем мейрамы жә не жаң а жылдың басталуы ретінде тойланады. ОлИранда 21 наурызда, Орталық Азия елдерінде жә не Ә зірбайжанда, мемлекеттік мереке ретінде Тә жікстанда жә не Қ азақ станда - 22 наурызда, Ө збекстан мен Тү ркияда 21 наурыз кү ні аталып ө тіледі.

Бала, бала, балапан

Қ ане, қ айсы, алақ ан.

Саусақ тарың ә йбат,

Былай-былай ойнат.

Бала, бала, балапан

Қ ане, қ айсы, алақ ан.

Саусақ тарың ә йбат,

Былай-былай ойнат.

Науры-жыл басы. 22 Наурыз- ү лкен мереке. Кү н мен тү н тең еледі. Адамдар ауланы тазалайды, ағ аш егеді, наурызкө же пісіреді. Олар бір-біріне қ онақ қ а барады. Наурыз қ ұ тты болсын!
- Ал енді, сұ рақ тарғ а жауап берейік.
1. Наурыз мейрамы жылдың қ ай мезгілінде тойланады?
2. Наурыз мейрамы ненің белгісі?
3. Наурызда адамдар не істейді?
4. Адамдар бір бірін қ алай қ ұ ттық тайды?
- Тамаша, осы жауап беріп, сабақ қ а қ атысып отырғ ан балаларғ а сабақ аяғ ында бағ а қ оямын. Енді жазбаша жұ мыс орындайық. 3 жаттығ уғ а назар аударайық. Мұ нда кө п нү ктенің орнына тиісті ә ріптерді қ ойып, сө йлемдерді кө шіру керек.
Наурыз мейрамы б... сталды. Ә жем наурызк... же пісірді. Анам бауырс... қ пісірді. Ә пкем дастарқ... н жайды. Мен ауланы таз... ладым.

Оқ у

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Ұ лттық киімдермен танысу. Қ азақ халқ ының ұ лттық киім ү лгілері

1. оқ ушыларды халық тың ө ткен тарихына кө з жібере отырып, ой-ө рісін, ұ лттық ө нерге, киімге қ ызығ ушылығ ын ояту.
2. Ұ лттық киімдердің тү рімен, киімге салатын ою тү рімен танысу.
3. Дә стү рді насихаттау, ә демілікке, сұ лулық қ а тә рбиелеу.
Сабақ тың кө рнекілігі: Дайын киімдер, зергерлік бұ йымдар, тү рлі қ ағ аз бен желім.
Пә наралық байланыс - ана тілі, бейнелеу, музыка.

Психологиялық дайындық

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

1. Ұ йымдастыру кезең і.
2. Ү й тапсырмасын сұ рау.
3. Жаң а сабақ ты тү сіндіру.
Жаң а сабақ ты тү сіндіру кезең і:
Қ азақ тың ұ лттық киімдеріне
1 - Ү кілі тақ ия
2 - Кө йлек
3 - Қ амзол
4 - Етік
5 - Кебіс
6 - Тымақ
7 - Шапан

Ер адамдардың сырт киімдерінің бірі - шапан. Ол ою - ө рнегі жә не кестесімен, басқ а халық қ а ұ қ самайтын киім ү лгісімен ерекшеленеді. Ұ лттық киімдер зермен кө мкерілген ою-ө рнектер, бағ алы тастармен ә шекейленеді Зер – сә н бұ йымдарын жасауғ а пайдаланатын ә демі, сары тү сті жіп.
Ер адамдар тақ ия, бө рік, тымақ, қ алпақ киген. Тымақ пен бө рікті сең сең нен, аң терілірінен жасап, барқ ыт қ ылсым, атласпен тыстайды. Тышоң бө ріктердің бірнеше тү рі бар. Тымақ – Қ азақ станның солтү стік аймақ тарында қ ыс ө те суық болғ андық тан, шопандар мен жылқ ышылар ү шін таптырмайтын бас киім. Ал жаздың ыстық кү ндерінде тақ ия киген дұ рыс. Ерлер киетін тақ иялар «Қ ошқ армү йіз», «шырмауық » ө рнектерімен кестеленеді. Сырт киімдер моделін суретте кө рсетілген ү лгі бойынша қ ұ растырың дар.
Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і:
1. Оқ ушыларғ а оқ ыту; іштей, дауыстап - тізбектей
2. Ө з бетінше қ азақ халқ ының киім ү лгілерін жасау.
3. Кө рме ұ йымдастыру.

Киім ү лгілерін тігу

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Ү лгі бойынша ұ лттық киімдерді модельдеу

Білімдік: жең дерді модельдеу ә дістерімен таныстыру, таң дап алғ ан жең фасонын модельдеуге ү йрету; тақ ырып бойынша материалды мең герулерін қ амтамассыз ету.
Дамытушылық: модельдеу саласында алғ ан білімдерін дамыту, жұ мыс істеу ә діс- дағ дыларын дамыту; қ иялындағ ы фасонды қ ағ аз бетіне сурет қ ып тү сіре білуге, қ иялдай білуге ү йрету.
Тә рбиелік: жұ мыс тә ртібін сақ тау; ең бекті бағ алауғ а ү йрету; ең бек жә не тұ рмыс гигиенасы ережелерін сақ тай білуге тә рбиелеу; ө зара кө мек кө рсетуге тә рбиелеу.
Қ ұ рал – жабдық тар мен кө рнекіліктер: оқ улық, модельдеу бойынша кестелер, дә птер, жең дердің 1: 4 масштабындағ ы бө лшек қ имаү лгілері, сызғ ыш, пішу ү шін қ ажет сызба, қ алам, тү рлі тү сті қ ағ аз, қ айшы.

Психологиялық дайындық

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

Қ ызығ ушылық ты ояту

Киімді модельдеудегі ү ш негізгі принципі
1. Киімнің адамның сыртқ ы жә не ішкі кескініне сә йкес болуы;
2. Арнаулы киімдердің мақ сатқ а сай, қ олдануғ а ың ғ айлы болуы;
3. Киімнің қ олданылатын аясына, тү ріне пайдаланылатын материалдың сә йкес болуы.
Киімді модельдеу – бұ л эскиз бойынша жасалғ ан бұ йымның ү лгісі. Киімді модельдеумен суретші-модельер айналысады. Модельер адамның денебітімін, оның пропорциялары мен пластикаларын, сондай-ақ костюмнің бө лек бө лшектерінің ү йлесімдік заң дары мен ережелерін, пішім сызық тарын, ә рлеуді білуі керек. Қ осымшалар мен безендірулерді, сондай-ақ тігін ісінің технологиясын жақ сы ажырата алуы қ ажет.
Оқ улық тағ ы кестені талдау

Мағ ынаны тану

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

ертханалық жұ мыс. Кеуде бү кпесін ауыстыру, жең аузына қ арай кең ейген ұ зын жең ді ө ң деу.
Қ азір сендер ө здерің ді суретші – модельер сезініп, блузка моделін жасайсың дар.
Қ ұ рал-саймандар жә не материалдар: жұ мыс қ орапшасы, сызғ ыш, бұ рыштама, лекало, қ аламдар Қ Ж-2Ж, ө шіргіш, желім, қ айшы, жнң пішімі.
Тапсырма. Жоспар бойынша сызбағ а эскизге сә йкес модельдік ө згерістер енгізу:
1. Тү рлі тү сті қ ағ азда блузка пішімін сызу.
2. Контур бойынша қ ырқ ып алу.
3. Алдың ғ ы бой жә не кең ейту сызығ ына эскизге сә йкес кеуде бү кпесінің пішіміне қ арай сызық тар жү ргізіп, оны қ ырқ ып алу.
4. Матағ а пішімді жаю кезінде кеуденің ортасына бү кпе биіктігі қ анша сантиметрге жетпейтінін кө рсету.

Жұ мысты аяқ тау

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Ыдыс жасау. Ыдыс жасау тарихына қ ысқ аша шолу

Сабақ тың білімділік мақ саты: қ азақ халқ ының ыдыстарын таныстыра отырып, оларды жасап ү йрету,
Дамытушылық мақ саты: шеберліктерін, іскерліктерін шың дап дамыту;
Тә рбиелік мақ саты: ең бексү йгіштікке, ә демілікке, тындырымды іс істеуге тә рбиелеу.
Сабақ тү рі: жаң а сабақ.
Ә діс-тә сілдер: сарамандық жұ мыс.

Қ айырымды жандар айнала,

Шең берге келсін жайлана.

Жалық пастан қ айта бiз,

Махаббат сө зін айтамыз.

Сү йеміз барлық ә лемді,

Ә лемдегі бар елді.

Бақ ыттымыз осы біз

Қ асымызда досымыз!

Қ ызығ ушылық ты ояту

Мағ ынаны тану

Ағ аш ұ сталары ыдыс-аяқ жасауғ а айрық ша ден қ ойғ ан. Ыдыстарды негізінен қ айың нан жасағ ан. Ө йткені қ айың мық ты ағ аш. Ә бден кепкен қ айың да иіс те, шайыр да болмайды. Оғ ан қ ұ йылғ ан астың дә мі де бұ зылмайды. Бұ йымдардың пішіні, оюлары нені елестеді?
Ә рине, пішін, тү с, сурет ү йлесімділік табиғ аттан алынғ ан. Идеялар қ орындағ ы ыдыстарғ а қ араң даршы?
Олар ә р шебердің қ олынан шық қ андық тан алуан тү рлі, ә демі бұ йым адамды таң қ алдырып, қ уаныш сыйлайды. Сонымен ә демі ыдыс жасап кө рейік.
Гигиеналық ереже. Ермексаздан жұ мыс істегенде гигиеналық ережелерді сақ тау.
1) Қ ол сү ртетін орамал ә келу.
2) Партағ а тө сеніш тө сеу.
3) Ермексазбен жұ мыс істегенде қ олды жылы сабынды сумен жуу керек.
- Ал, енді балалар, сендерді ыдыс жө нінде мақ ал-мә телдермен таныстырып ө тейін:
Қ азан қ айнап тұ рса,
Ақ ыл сайрап тұ рады.
Ыдысын кө ріп – асын іш.
Қ арны ашқ ан қ азанғ а қ арар.
Қ азанғ а не салсаң, шө мішке сол ілігер.
Қ азақ халқ ы ерте кезден бастап ыдысты бұ тақ тан, ағ аштың қ абығ ынан, саздан, қ айың ағ ашынан жасағ ан. Уақ ыт ө те келе адамдар ыдысты шыныдан, металдан, қ ыштан жә не т. б. материалдардан жасай бастады. Қ азақ халқ ының ұ лттық ыдысы - тостағ ан, ожау, кесе, қ ұ мғ ан сияқ ты ыдыстар.
Торсық ыдысын малдың терісінен илеп, тіккен, торсық қ а қ ымыз, шұ бат т. б. сусындар қ ұ йғ ан.
Оқ ушыларғ а торсық тың жасалу жолы тү сіндіріліп беріледі, оқ ушылар ермексаздан торсық ты жасап кө рсетеді. Содан кейін тостағ анды, ожауды жасау жолдарын тү сіндіріп, соны ө здері ермексаздан жасап шығ ады.

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

Ал, енді балалар, сергіту сә тіне жұ мбақ тар шешіп жіберейік.
Жұ дырық тай қ амырды,
Жаулық тай ғ ып жаяды. (Оқ тау)
Тө бесінен бу шығ ады,
Аузынан су шығ ады. (Самаурын)
Танауы шуылдап тұ р. (Шә йнек)
Тым ү лкен беті ө зге денесінен,
Бір тү сіп, бір шығ ады кемесінен.
Ішіне уыс-уыс ас толтырып,
Сү ң гиді ыстық қ а да денесімен (Ожау-шө міш)
Ең ү лкен қ азанның бетіне не сыймайды? (Ө зінің қ ақ пағ ы)
- Балалар, енді ө зіміз дастархан мә зіріне керекті ыдыстарды жасап кө рейік.
- Ең алдымен дастарханғ а не қ ойылады?
- Дұ рыс айтсағ дар, ең алдымен, дастарханғ а нан қ ойылады. Ал енді ө з беттерің мен дастархан мә зірін жасаң дар. Дастарханғ а қ андай ыдыстар қ ажет? Шә угім, шә йнек, нан салғ ыш, нан тағ амдарын, жеті шелпек бауырсақ, шай ішу ү шін кеселер қ оямыз. Ал енді тағ ы дастарханғ а не қ оюғ а болады? Жеміс жидектерді жасайық: алма, алмұ рт, жү зім.

Оқ улық пен жұ мыс

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Ыдыс дизайны

Сабақ тың білімділік мақ саты: ыдыстарды таныстыра отырып, оларды сомдап ү йрету,
Дамытушылық мақ саты: шеберліктерін, іскерліктерін шың дап дамыту;
Тә рбиелік мақ саты: ең бексү йгіштікке, ә демілікке, тындырымды іс істеуге тә рбиелеу.
Сабақ тү рі: жаң а сабақ.

Гү л ө сірсең терлеп,
Мұ ның аты ең бек.
Кесте тіксең зерлеп,
Мұ ның аты ең бек.
Сабағ ың ды жө ндеп,
Ә зірленсең - ең бек
Қ иындық тың бә рін
Ең бек қ ана жең бек.

Қ ызығ ушылық ты ояту

Мағ ынаны тану

Ата - бабалар мен шеберлер асқ а пайдаланатын ыдысты тек таза заттардан, яғ ни емен, қ айың, арша, алтын, кү міс сияқ ты металдардан ғ ана жасағ ан. Ағ аш ұ сталары ыдыс - аяқ жасауғ а айрық ша ден қ ойғ ан. Ыдыстарды негізінен қ айың нан жасағ ан. Ө йткені қ айың мық ты ағ аш. Ә бден кепкен қ айың да иіс те, шайыр да болмайды. Оғ ан қ ұ йылғ ан астың дә мі де бұ зылмайды. Бұ йымдардың пішіні, оюлары нені елестеді?
Олар ә р шебердің қ олынан шық қ андық тан алуан тү рлі, ә демі бұ йым адамды таң қ алдырып, қ уаныш сыйлайды..
Кө не ыдыстар олар: тостағ андар, табақ тар, астаулар, ожаулар, қ асық тар болатын, сонымен қ атар жез қ ұ мғ андар, терілерден жасалғ ан торсық тар.
Кө шпенділік ө мір салтына байланысты қ азақ тардың ыдыс аяқ тары алғ ашқ ыда тек теріден жә не ағ аштан жасалғ ан, себебі азық салуғ а жә не ас дайындауғ а сынбайтын ыдыс қ ажет болды. Жылқ ының, ө гіздің мойын терісінен жасалатын, қ ымыз қ ұ юғ а арналғ ан торсық тар жасалғ ан. Торсық тек қ ымызды қ ұ ю ү шін ғ ана емес, оны бабында ұ стауғ а да ың ғ айлы. Ұ зақ сапар кезінде шайқ алып, қ ымыз қ ашанда бабында сақ талады.
Саба – қ ымыз ашытатын ең ү лкен ыдыс. Ол тұ тас теріден (екіден бес теріге дейін) тігіледі.. Мес - емдік қ асиеті бар, алысқ а апарылатын ақ ты ешкінің тұ тас терісінен жасалғ ан.
Жылқ ы жә не ірі қ ара терісінен шелек, басқ а да ыдыстар жасалғ ан. Ата - ә желеріміздің ауылында осы кө не ыдыстардың сирек тү рі ғ ана сақ талып, қ олданылуда. Балалар мына менің қ олымда сондай ағ аштан жасалғ ан табақ тұ р, ұ стап кө рулерің е болады.
Уақ ыт ө те келе адамдар ыдысты шыныдан, металдан, қ ыштан, қ ағ аздан, пластмассадан жә не т. б. материалдардан жасай бастады. Оғ ан дә лел мына суреттегі ыдыстар.
- Балалар ыдыс - аяқ тардың ө мірде қ андай пайдасы бар?
- Табақ қ а ет салып жейміз.
- Кесеге шә й, сү т қ ұ йып ішеміз
- Стакандарғ а тү рлі сусындар қ ұ йып ішіміз
- Тостақ пен тә релкелерге тамақ тар салып жейміз
- Қ асық, шанышқ ыларды да тамақ жеу ү шін пайдаланады екенбіз.
Балалар бү гін біз ермексаздан ыдыс - аяқ сомдап ү йренеміз. Ол ү шін қ ауіпсіздік ережелерін сақ тауымыз керек.

Сағ аттың тіліндей,

Иіліп оң ғ а бір,

Сағ аттың тіліндей

Иіліп солғ а бір.

Оң аяқ, сол аяқ,

Жаттығ у оң ай-ақ.

1. Отқ а қ ойсаң елпілдеп,
Быж - быж етіп тұ ншығ ар.
Тақ иясы селкілдеп,
Танауынан бу шығ ар (Шә йнек)
2. Жұ дырық тай қ амырды,
Жаулық тай ғ ып жаяды. (Оқ тау)
3. Иінінде қ ұ лағ ы
Ішінде бұ лағ ы
Кө мейіне от салсаң
Ызың дап тұ рады.
(Самаурын)
4. Сабы бар
Басы шатыр
Табысын ө лшеп ә кеп,
Қ ұ дық қ а тасып жатыр
(Қ асық )
5. Ауызы тө бесінде,
Тұ тқ асы денесінде
(Қ ұ ман)
- Балалар сендер ыдыс - аяқ туралы жұ мбақ тар білесің дер ме?
- Олай болса бір - бірің е жұ мбақ жасырып кө рің дер, кім қ алай шешеді екен?
- Балалар ыдыс - аяқ тар туралы мақ ал - мә тел білесің дер ме?

Ыдыс-аяқ жасау

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Ермексаз, қ ағ аз жә не қ атырма қ ағ аздан ыдыс жасау

Мақ саты: 1. Оқ ушыларғ а ыдыс-аяқ туралы тү сінік бере отырып, қ ағ аздан ыдыс-аяқ жасауды ү йрету.

2. Танымдық қ абілеттерін дамыту.

3. Сусыннан босағ ан пластмасса бө телкеден кә мпит салатын ыдыс жасауды ү йрету.

3. Ой-ө рісін, қ иялын дамыту.

4. Ү немшілдікке баулу.

5. Ә демілікке, эстетикалық тә рбиеге баулу.

Сабақ тың типі: аралас сабақ

Ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру, кө рнекілік

Кө рнекілігі: суреттер, қ ағ аздан жасалғ ан ыдыс.

Қ ажетті материалдар мен қ ұ ралдар: 50 мл су, 2 ас қ асық ұ н, қ ағ аз немесе газет, ө зің е ұ нағ ан кез келген ыдыс, қ айшы.

Психологиялық дайындық

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

а) Мұ ғ алімнің тү сіндірмесі.

Қ азір бұ рынғ ыдай емес ыдыстың тү рі кө п. Жә не олар пластиктен, керамикадан, шыныдан басқ а да тү рлі заттардан жасалуда. Алайда ыдыс таң дауда абай болғ ан жө н. Ө йткені олардың кейбірі адам ағ засына аса зиян екендігі анық талып отыр. Мә селен ішкі бө лігі фарфор, сыртқ ы кө рінісі пластмассағ а ұ қ сайтын ыдыстарды біздің елде кез келген ү йдің асханасынан кездестіруге болады. Ал еуропалық тар мұ ндай ыдыстардан ә лдеқ ашан бас тартқ ан. Ө йткені меламин ыдыстардың қ ұ рамындағ ы қ оспалар денсаулық қ а ө те зиян. Мұ ндай ыдыстардан формальдегид те кө п бө лінеді екен. Ол аллергиялық аурулар тудыратын ауыр металл. Сондай-ақ бү гінде жұ қ а, жең іл, ә рі тө зімді жылтыр ақ тү сті металдан жасалғ ан ыдыстар да ү лкен сұ раныста. Алайда мамандар мұ ндай ыдыстардың никель мен хром бө летінін анық тап отыр. Осылайша ата-бабаларымыз «аяғ ына қ арап асын іш» деп ыдыстың тазалығ ына мә н берсе, бү гінде ыдыстың тазалығ ына қ оса сапасына да қ атаң назар аудару қ ажеттілігі сезілуде. Ө йткені республикалық СЭС мамандары кө терме сауда орындарындағ ы арзанқ ол керамика жә не фарфор ыдыс-аяқ тарынан қ орғ асын, мырыш, кадмий сынды адам денсаулығ ына қ ауіп тө ндіретін химиялық заттардың мө лшері қ алыптан 20-30 есе артық екенін анық тап отыр.

Осындайда адам денсаулығ ына зиянды зат бө лмек тү гілі ішіндегісінің дә мін арттырып, қ алыпты температурада сақ талуына да жағ дай жасайтын ұ лттық ыдыс-аяқ тың тү р-тү рін ойлап тапқ ан ата-бабамыздың даналығ ы мен кө регенділігіне еріксіз сү йсінесің.

Қ азақ халқ ында ыдыстардың металдан, қ ыштан, шыны, пластмассадан жасалғ ан тү рлері бар. Металл ыдыстар шойыннан, алюминийден, жезден, т. б. жасалынады. Алюминий ыдыстар ыстық қ а ө те тө зімді ә рі онда пісірілген тамақ тың дә мі, тү сі, иісі бұ зылмайды. Темір ыдыстар, жезден жасалғ ан ыдыстар, шойын ыдыстар, фарфор ыдыстар, шыны ыдыстар, пластмасса ыдыстар болады. Папье-маше – қ ағ аз массасынан желім, гипс араластырылып жасалғ ан қ атты нығ ыз бұ йым. Ол француз тілінен аударғ анда «жыртып немесе қ иып алынғ ан қ ағ аз» деген мағ ынаны білдіреді. Папье-машеден бұ йым жасау аса қ иын емес, алайда ол ұ қ ыптылық пен шыдамдылық ты талап етеді. Папье-машеден ә р тү рлі қ обдиша, маска, ойыншық тар жасауғ а болады. Ал біз ыдыс жасаймыз. 2 тақ ырып: мұ ғ алімнің тү сіндірмесі:

Сусыннан босағ ан пластмасса бө телке мен ермексазды пайдаланып, қ арапайым тә сілмен кә мпит салатын ыдыс жасап кө рейік. Ол ү шін бө телкенің бас жағ ы мен тү п жағ ын қ айшымен қ иып немесе кең се пышағ ымен абайлап кесеміз. Содан кейін бө телкенің тү бін кең се пышағ ымен оямыз. Ойық арқ ылы бө телкенің мойнын кіргізіп, оның жан-жағ ын ермексазбен жапсырып, бекітеміз. Дайын ыдысты ә р тү рлі тә сілмен безендіруге болады.

Сергіту сә ті

IV. Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і.

1. Оқ улық пен жұ мыс. Іштей, тізбектей оқ ыту. 2. Сұ рақ -жауап

3. Практикалық жұ мыс. Жұ мыстың орындалу реті:

1. Ыдыс жасауғ а қ ажет болатындай газет парағ ын қ иып аламыз.

2. 50 мл суғ а 2 ас қ асық ұ н салып, араластырып, желім дайындап аламыз.

3. Таң дағ ан ыдысымызды тө ң керіп қ ойып, ыдысқ а қ ажет газет қ иындылары жабысып қ алмауы ү шін вазелин майын жағ амыз.

4. Газет қ иындыларын ұ ннан жасалғ ан желімге малып, ыдысты айналдыра желімдейміз.

5. Осылайша 4-5 рет қ абаттап, ыдысты бө лме температурасында кептіреміз.

6. Кепкеннен кейін қ ағ аздан қ абатталып жасалғ ан қ алыпты ыдыстан тү сіріп аламыз.

7. Дайын кесеге ою-ө рнекті тү сті қ ағ аздан қ иып алып желімдейміз, немесе акварель бояуымен алуан тү рлі гү лдердің суретін салып безендіреміз.

1. Оқ улық пен жұ мыс. Іштей, тізбектей оқ ыту. 2. Сұ рақ -жауап

3. Практикалық жұ мыс. Қ ауіпсіздік ережесін сақ тау.

V. Бекіту кезең і.

Қ орытындылау. Металл ыдыстың қ андай тү рлерін білесің? Тамақ тың дә мі, тү сі, иісі бұ зылмас ү шін қ андай ыдыстарды пайдаланғ ан дұ рыс? Папье-машеден тағ ы қ андай бұ йымдар жасалынады? Пластмасса ыдыстан тағ ы қ андай бұ йым жасауғ а болады? Ыдысты қ андай тә сілдермен кө ркемдеп, ә шекейледің?

Ыдыс жасап ү йрену

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.