Зертханалық жұмыс№ 6.

Мұ най ө ң імдерінің кинематикалық тұ тқ ырлығ ып аң ық тау.

Жұ мыстың мақ саты: ВПЖ жә не Пинкевичтің вискозиметрінің кө мегімен отын жә не майдың тұ тқ ырлығ ын аң ық тау ә дістемесімен таң ысу.

Тапсырма:

1. Мұ най ө ң імінің кинематикалық тұ тқ ырлығ ын аң ық тау жә не ГОСТ бойынша мұ най ө ң імінің маркасын белгілеу.

2. Вискозиметрдің суретін салып, техникалық сипаттамасын жазып алу.

3. Тексеріп отырғ ан мұ най ө ң імінің динамикалық жә не шартты тұ тқ ырлығ ын есептеу.

Мотор майларың пайдалану қ асиеттерін отынның тұ тану процессін жә не ауамен арласу сапасын бағ алауда, тұ тқ ырлық тың маң ызы зор. Тұ тқ ырлық немесе ішкі ү йкелу-сұ йық тық тың қ абаттарды сартқ ы кү штердің ә серімен араластыруғ а қ арсылық кө рсететін қ асиеті. Бұ л қ асиет молекула мен сұ йық тық тың арасындағ ы ү йкелудің нә тижесі болып табылады. Стандарт бойынша тұ тқ ырлық динамикалық жә не кинематикалық тұ тқ ырлық тардың ө лшемдерімен ө лшенеді. Бір-бірінен 1см қ ашық тық та орналысқ ан, 1см/с жылдамдық та орын ауыстыратын, кө лемі 1см² сұ йық тық тың 2 қ абатының қ арсылық кө рсететін кү шін динамикалық тұ тқ ырлық немесе ү йкелудің салыстырмалы коэффициенті деп атаймыз.

Ө лшем бірлігі-Пуаз, немесе : яғ ни 1Па=0, 1

Сұ йық тық тың динамикалық тұ тқ ырлығ ының белігілі бір температурада оның тығ ыздығ ына қ атынасын кинематикалық тұ тқ ырлық деп атайды. Ө лшем бірлігі-стокс немесе сантистакс,

Мұ най ө ң імінің тұ тқ ырлығ ы температурағ а байланысты болады. Температура жоғ арлағ ан сайын тұ тқ ырлық тө мендейді. Қ озғ алтқ ыштың барлық режимінде иотор майлары сұ йық тық пен ү йкеліп тұ ру ү шін, қ исық сызық тұ тқ ырлық қ а, температурағ а байланысты жазық болу керек. Май жоғ ары температурада тұ тқ ырлығ ын сақ тау керек жә не тө менгі температурада ол жоғ арлауы мү мкін. Кө біне тө менгі температурада майдың тұ тқ ырлығ ы жылдан жоғ арлайды. Отынның тұ тқ ырлығ ы қ озғ алтқ ыштың жұ мысына ү лкен ә серін тигізеді.

Тұ тқ ырлық жоғ арлағ ан сайын, қ оспа тү зу нашарлайды.

Тұ тқ ырлығ ы тө мен мұ най ө ң імінде тұ тану жақ сарады, бұ л салқ ын кездерде маң ызды болып саналады. Бірақ мұ най ө ң імінің тұ тқ ырлығ ының тө мен болуы отын сарабының майлану шартын нашарлатады, ол плунжерлік парлардың тозуын тездетуін мү мкін. Сондай-ақ тұ тқ ырлық тө мен болғ ан жағ дайда отынды циклдік жіберу тө мендейді, яғ ни қ озғ алтқ ыштың да қ уаттылығ ы тө мендейді. Сондық тан ГОСТ 305-82-де дизель отынғ а тұ тқ ырлық тың 2 шегі беріледі-тө менгі жә не жоғ арғ ы. 20°С температурада кинематикалық тұ тқ ырлық 1, 8_с стандарттан тө мен, 8, 0_с стандарттан жоғ ары болмауы керек.

Кинематикалық тұ тқ ырлық ты аң ық тау ү шін ВПЖ-1, ВПЖ-2 жә не Пинкевичтің вискозиметрлерін қ олданады.

Пинкевичтің вискозиметрлерінің жалпы кө рінісі 5 суретте кө рсетілген.

Сурет 5. Пинкевичтің вискозиметрі.

1-жұ қ а тү тік, 2- кең тү тік, 3- калибрленген тар тә різді сауыт, 4- капиллярлы тү тік, 5- ө ң імді қ ыздыруғ а арналғ ан сауыт.

Вискозиметрді тә жірибені жү ргізу кезінде сұ йық тық тың қ озғ алу уақ ыты 200 секундтан томен жә не 600 секундтан жоғ ары болмайтындай етіп таң дап алғ ан жө н.

Вискозиметрмен жұ мыс істеу барысында оның жұ қ а тү тігіне тексеретін ө ң імді қ ұ йып, штативтің кө мегімен 2 шаригі де қ ыздыру орнатылады. Мотор майларының тұ тқ ырлығ ын 100°С-да, ө ң делген мұ най ө німдерінің 90°С-да, ал отындардың тұ тқ ырлығ ын 20°С-да аң ық тайды.

Мұ най ө ң імін қ ыздырып болғ аннан кейін, тү тіктің басына кигізілген резенке тү тік арқ ылы ө ң імді вискозиметрдің екі шаригінің арасындағ ы мойыншадан жоғ ары шығ армай сорады. Сұ йық тық біртіндеп тө менге ағ а бастағ анда секундомерді қ осады. Ө ң імнің тө менгі шарик ағ ып біткен уақ ытынесепке алады.

Тә жірибені ү ш рет қ айталады, ү ш кө рсеткіштің арасындағ ы айырмашылық 0, 4 секундтан артық болмау керек. Алынғ ан кө рсеткіштер бойынша секундпен ө лшенетін орташа арифметикалық мә нін шығ арады. Ә р вискозиметрдің ө зінде номері, капиллярдың диаметрі жә не вискозиметрдің тұ рақ тылығ ы кө рсетілген тө л қ ұ жаты болуы керек.

Тұ тқ ырлық ты мына формуламен есептейді:

Мотор майлары ү шін тұ тқ ырлық тың температурағ а байланысты ө згеру дә режесі мына қ атынаспен кө рсетіледі.

Мұ ндағ ы: g₅₀-майдың 50°С-дағ ы кинематикалық тұ тқ ырлығ ы.

g₁₀₀-майдың 100°С- дағ ы кинематикалық тұ тқ ырлығ ы.

⇐ Предыдущая 4 5 6 7 8910 11 12 13 Следующая ⇒