ЖИЫРМАСЫНШЫ СӨЗ. ЖИЫРМА БІРІНШІ СӨЗ

ЖИЫРМАСЫНШЫ СӨ З

Тағ дырдың жарлығ ын білесіздер - ө згерілмейді. Пендеде бір іс бар жалығ у деген. Ол - тағ дырда адаммен бірге жаратылғ ан нә рсе, оны адам ө зі тапқ ан емес. Оғ ан егер бір еліксе, адам баласы қ ұ тылмағ ы қ иын. Қ айраттанып, сілкіп тастап кетсең де, ақ ырында тағ ы келіп жең еді. Ақ ылы тү гел, ойлы адамның баласы байқ аса, осы адам баласының жалық пайтұ ғ ын нә рсесі бар ма екен? Тамақ тан да, ойыннан да, кү лкіден де, мақ таннан да, кербездіктен де, тойдан да, топтан да, қ атыннан да кө ң іл, аз ба, кө п пе, жалығ ады. Оның ү шін бә рінің ғ айыбын кө реді, баянсызын біледі, кө ң ілі бұ рынғ ыдан да суый бастайды. Дү ние бірқ алыпты тұ рмайды, адамның қ уаты, ғ ұ мыры бірқ алыпты тұ рмайды. Ә рбір мақ лұ қ қ а қ ұ дай тағ ала бірқ алыпты тұ рмақ ты берген жоқ. Енді кө ң іл қ айдан бірқ алыпты тұ ра алады?

Бірақ осы жалығ у деген ә рнені кө рем деген, кө п кө рген, дә мін, бағ асын, бә рінің де баянсызын біліп жеткен, ойлы адамнан шығ ады. Соншалық ғ ұ мырының баянсызын, дү ниенің ә рбір қ ызығ ының акырының шолақ тығ ын кө рген-білгендер тіршіліктен де жалық са болады. Бұ лай болғ анда ақ ымақ тық, қ айғ ысыздық та бір ғ анибет екен деп ойлаймын.

ЖИЫРМА БІРІНШІ СӨ З

Аз ба, кө п пе, адам баласы бір тү рлі мақ таннан аман болмағ ы - қ иын іс. Сол мақ тан деген нә рсенің мен екі тү рлісін байқ адым: біреуінің атын ү лкендік деп атаймын, біреуін мақ таншақ тық деймін. Ү лкендік - адам ішінен ө зін-ө зі бағ алы есеп қ ылмақ. Яғ ни, надан атанбастығ ын, жең іл атанбастығ ын, мақ таншақ атанбастығ ын, ә депсіз, арсыз, байлаусыз, пайдасыз, сұ рамшақ, ө секші, ө тірікші, алдамшы, кеселді - осындай жарамсыз қ ылық тардан сақ танып, сол мінездерді бойына қ орлық біліп, ө зін ондайлардан зор есептемек. Бұ л мінез - ақ ылдылардың, арлылардың, артық тардың мінезі. Олар ө зімді жақ сы демесе, мейлі білсін, жаман дегізбесем екен деп азаптанады.

Екінші, мақ таншақ деген біреуі «демесін» демейді, «десін» дейді. Бай десін, батыр десін, қ у десін, пысық десін, ә рдайым не тү рлі болса да, «десін» деп азаптанып жү ріп, «демесінді» ұ мытып кетеді. Ұ мытпақ тү гіл, ә уелі іс екен деп ескермейді. Мұ ндай мақ таншақ тардың ө зі ү ш тү рлі болады. Біреуі жатқ а мақ танарлық мақ танды іздейді. Ол - надан, лә кин надан да болса адам. Екіншісі ө з елінің ішінде мақ танарлық мақ танды іздейді. Оның надандығ ы толық, адамдығ ы ә бден толық емес. Ү шіншісі ө з ү йіне келіп айтпаса, я ауылына ғ ана келіп айтпаса, ө зге кісі қ остамайтын мақ танды іздейді. Ол - наданның наданы, лә кин ө зі адам емес.

Жатқ а мақ талсам екен деген елім мақ таса екен дейді. Еліме мақ талсам екен деген ағ айыным мақ таса екен дейді. Ағ айынның ішінде ө зі мақ тау іздеген ө зімді ө зім мақ тап жетем дейді.

⇐ Предыдущая 9 10 11 12 131415 16 17 18 Следующая ⇒