1.Ғұндардың діни наным-сенімдері мен әдет-ғұрыптарын, әскери өнері.

12–билет

1. Ғ ұ ндардың діни наным-сенімдері мен ә дет-ғ ұ рыптарын, ә скери ө нері.

2. Қ азақ зиялылыларының ұ лттық ө кімет қ ұ ру жолындағ ы іс-ә рекеттері жә не «Алаш» қ озғ алысының тарихи мә нін талдаң ыз.

3. Аттила мен Бейбарыс сұ лтанның тарихта алатын орнына талдау жасаң ыз.

Жауабы:

1. Ғ ұ ндардың діни наным-сенімдері мен ә дет-ғ ұ рыптарын, ә скери ө нері.

Ғ ұ ндар сақ тайпаларының мә дениетін жалғ астырушы, одан ә рі дамытушысы болды. Ғ ұ н қ оғ амында сауда қ атынасының, темірден жасалғ ан бұ йымдардың, тері ө ң деудің кең ө ріс алуы, қ олө нердің пайда болуы ө ркениеттің қ озғ аушы кү ші еді. Ғ ұ ндарда жоғ ары дамығ ан материалдық мә дениет пен ә скери істе қ амал бұ зудың техникасы мә лім болды. Жойқ ын соғ ыстардың кезінде ғ ұ н жауынгерлері ысқ ырғ ыш жебелерді қ олданды. Олар жауларының ү стіне қ ардай борап ү рейін алатын.

Б. з. б. I мың жылдық та ғ ұ ндарда кө шпелі мал шаруашылығ ы ү стемдік етті. Ғ ұ ндардың тастағ ы суреттерінде бұ қ а, бұ ғ ы, ақ қ удың бейнелері салынғ ан. Олардың ойынша бұ қ а кү ш пен биліктің, бұ ғ ы бақ ыт пен жақ сылық тың, ал ақ қ у ү й ошағ ының сақ таушы символдары. Ғ ұ ндардың бейнелеу ө нері сақ тардың кө ркемдік (аң дық стиль) дә стү рімен байланысты келеді. Ғ ұ ндарда жоғ ары дамығ ан материалдық мә дениеті мен ә скери ө нерінің жетілдірген техникасы мә лім болды. Ғ ұ ндар қ ару-жарақ тарды, жылқ ы тұ қ ымдарын, кө лікті жә не ә скери бекіністерді дамыта отырып, Шығ ыс Европа, Византия, Ресей, Иран жә не Қ ытай елдеріндегі ә скери ө нерінің даму ү рдісіне ық пал тигізген болатын. Ә йгілі Шың ғ ысханның тұ сында болғ ан ә скердің ондық қ а, жү здікке, мың дық қ а, он мың дық қ а бө лінуі ғ ұ ндар кезінде пайда болды. Бұ л тә сілді Аттила (Еділ патша) ойлап тауып, оны Еуропағ а жеткізген. Еуропадағ ы рыцарлық, яғ ни мұ здай қ аруланғ ан атты жауынгерлік те ол жақ қ а Аттиламен жеткен еді. Аттила бастағ ан ғ ұ н ә скерлерінің шабуылы туралы бү кіл Европа аң ыз етіп айтатын. Атты-ә скерқ ұ йғ ытып шауып келе жатқ ан бетінде самсағ ан сансыз жебелерден оқ жаудырып, жау ә скерінің есін кетіріп барып шайқ асты бастайтын. Ғ ұ ндардың аттары бө лекше еді, ыстық -суық қ а бірдей тө зімді бұ л жануарлар иесінің айқ айынан, тізесін қ ағ уынан-ақ ойындағ ысын жасай беретін, ғ ұ ндардың екі қ олы дә йм бос болатын, жекпе-жек шайқ ас кезінде ә лгі аттар дұ шпанды тұ яғ ымен таптап тұ ратын. Ғ ұ н жауынгерлері ұ зындығ ы бес футтай ауыр садақ тан шіреп кеп тартқ анда 100 метрде жердегі қ алқ анды қ ақ ыратып кете беретін. Ә сіресе, атты ә скердің артынан ілесіп жү ріп, жауынгерлерге жебе жеткізіп беріп тұ ратын ат арбалар сол кез ү пгін ерекше жаң алық еді.

⇐ Предыдущая 18 19 20 21 222324 25 26 27 Следующая ⇒