Оқу мақсаттарымен жұмыс.

Оқ ушылар « Тү сіну жә не жауап беру» дағ дысы бойынша ә деби шығ арманың жанрын, тақ ырыбы мен идеялық мазмұ нын анық тайды. Кө ркем шығ армадағ ы кейіпкердің портреті мен іс-ә рекеті арқ ылы танылатын образын ашады. Кө лемі шағ ын ү зінділерді жаттау арқ ылы есте сақ тау қ абілеті дамиды. Кө ркем мә тіндерді оқ у арқ ылы оқ ушыда мә тіннің мә нін тү сіну, мә нерлеп оқ у дағ дылары қ алыптасады. Кө ркем мә тінді оқ у оқ ушылардың тұ лғ асы дамып-жетілуін, оның интеллектісі, сө йлеу ә рекетінің тө рт негізгі тү рі (тың дау, сө йлеу, оқ у жә не жазу) қ алыптасуын, оқ ырмандық ә рекеті мен қ ызығ ушылығ ы дамуын, осылар арқ ылы оқ у ә рекеттері компоненттері мен жан-жақ ты машық -дағ дылар қ алыптасуын қ амтамасыз етеді. Оқ ушының кө ркем мә тінді ажырата тани алуы ү шін, ә рқ айсысының маң ыздылығ ын тү сінуі, оны ө мірлік жағ даяттарда саналылық пен қ олдана алуы ү шін оқ удың саналы оқ у, дұ рыс оқ у, жү гіртіп оқ у, мә нерлеп оқ у т. б. тү рлері қ олданылады.

Оқ ушылар ә деби шығ арманың қ ұ рылысын, композиция жасалу тә сілдерін, екі нә рсені, қ ұ былысты (оқ иғ алар желісін, кейіпкерлерді т. б. ) салыстыра суреттеу мен қ арама-қ арсы суреттеу тә сілдерін мең гере отырып, « Анализ жасау жә не интерпретациялау» дағ дыларын қ алыптастырады. Эпикалық шығ армадағ ы жазушының авторлық тұ лғ асының кө ріну қ алпын, суреткерлік шеберлігін анық тайды. Кө ркем шығ армағ а тү рлі дең гейдегі талдау жұ мыстарын жү ргізу арқ ылы оқ ушылардың ойлау қ абілеттері (шығ армашылық жә не сыни тұ рғ ыдан ойлау т. б. ) дамиды. Мә тінмен жан-жақ ты жұ мыс жасау ү дерісінде қ аламгердің тілдік кө ркемдегіш қ ұ ралдарды қ олдану лабораториясына талдау жасайды. Шығ армадан алғ ан ә серін сипаттайды, авторғ а арналғ ан хат, ө лең жазады.

Кө ркем шығ арманың бейнелі-мә нерлі тілдік қ ұ ралдарын қ абылдай алу, автор жасап шығ арғ ан ө мір картинасын санасында орналастыру, кө ркем мә тіндегі себеп пен салдардың байланысын анық тау, кө ркем шығ армадағ ы автордың кө зқ арасын тү сіну, мә тіннің негізгі ойын, идеясын анық тау (мұ ғ алімнің кө мегімен) т. б. талдау ә дістерін қ олдануды мең гереді.

Оқ ушылар орындайтын ауызша жә не жазбаша жұ мыстар арқ ылы « Бағ алау жә не салыстыру» дағ дылары қ алыптасады. Салыстыру тә сілінің мынадай тү рлерін мең гереді:

· салыстырылатын нысандардың тек ұ қ састығ ын табуды мақ сат ететін салыстыру;

· салыстырылатын нысандардың тек айырмашылығ ын табуды мақ сат ететін салыстыру;

· салыстырылатын нысандардың ұ қ састығ ы мен айырмашылығ ын қ атар табуды мақ сат ететін салыстыру.

Оқ ушылар кө ркем шығ армадағ ы жекелеген эпизодтар арқ ылы тарихи қ ұ ндылық тар мен кейіпкерлерді талдап танып, ол қ ұ ндылық тарды шынайы ө мірмен байланыстыра отырып бағ алайды. Шығ арма кейіпкерін ө зіндік қ ұ ндылық болмысы тұ рғ ысынан талдап, нә тижесінде ә деби эссе, оқ ырман ретінде ө зінің рухани дү ниесіне берген ә серін бағ алайтын сыни хабарлама жазады. Кө ркем шығ армаларғ а тү рлі мақ саттағ ы салыстырмалы талдау жасау дағ дысын дамыту ү шін сыныптан тыс оқ итын қ осымша ә дебиеттер тізімі ұ сынылады жә не жергілікті ақ ын-жазушылардың шығ армашылығ ымен байланыстыру мү мкіндігі беріледі.

Қ азақ ә дебиеті пә ні бойынша бір сабақ та бір немесе бірнеше оқ у мақ сатын алуғ а болады. Мұ ғ алім оқ у мақ саттарының комбинациясын шебер пайдалана білуі керек.

⇐ Предыдущая 1 2 345 6 7 8 9 10 Следующая ⇒