Тыңдалым мен айтылым. Тапсырма

Тың далым мен айтылым

Тапсырма

1. Мә тінді мұ қ ият тың даң ыз. Мә тіндегі ақ паратты қ олданып, кө терілген басты мә селені, автор кө зқ арасын анық таң ыз. Оқ ырман ретінде пікірің ізді жан-жақ ты тұ жырымдап, мысалдар арқ ылы дамытып, дә лелдең із.

2. Ө з жұ бың ызды мұ қ ият тың даң ыз. Оның мә тіні, онда кө тірлген мә селе бойынша маң ызды деп санайтын 2 сұ рақ қ ойың ыз. Оның мә тінінің басты идеясын анық тауғ а белсенді қ атысып, пікірің ізді білдірің із.

[10]

1-мә тін

Елімізде жастардың кө беюі, ә рине, кө ң ілге қ уаныш ұ ялатады. Еліміздің кемел келешегі болып саналатын жастар, яғ ни біздер, халқ ымыздың ө сіп-ө ркендеуі, қ оғ ам ү шін де маң ызы зор қ ұ ндылық тың бірі болып саналамыз. Алайда «біздің болашағ ымыз» деп мақ тана жү ретін жастарымыздың мінез-қ ұ лқ ы мен тә рбиесі, олардың киген киімі мен ұ станғ ан ү лгісіне сә йкес болмай жататыны – ащы да болса, шындық. Негізгі нысанағ а, алдымен, мектеп оқ ушылары мен арнаулы орта оқ у орындарында жә не кә сіптік мектептерде білім алып жатқ ан жастарды алатын болсақ, олардың қ атарында ауылдан шық қ ан қ аракө здермен бірге қ аланың «гламурный» ұ л-қ ыздары да бар. Ауылдан келген ұ яң баланың кө рген ө негесі қ алалық тарғ а қ арағ анда ө згешелеу болатыны да жасырын емес.

Қ азақ стандағ ы субмә дениет жастардың батыс мә дениетiне елiктеуiнен, ә ртү рлi сә н ү лгiлерiне, ә уендерге қ ызығ ушылық тан туғ ан. Эмо, гот, рэппер, рокер, байкер деген сө здер жастар ү шiн таң сық емес. Елiмiзде, ә сiресе, ө рiмдей жастардың арасында рэппер мә дениетi кең етек жайғ ан. Дегенмен мұ ндай ә уендi тың дағ анда “жастарғ а рэп несiмен қ ызық ты екен? ” деген сұ рақ туады. Сонымен бiрге бұ л мә дениеттiң астарында халық тық салт-дә стү рден мақ ұ рым, ұ лттық музыка ө нерiнен хабарсыз жас ұ рпақ тың тағ дыры жатқ андай.

Тағ ы да бір айта кететін мә селе, теледидардан толассыз берілетін кә ріс, тү рік сериалдары да бесіктен белі шық пағ ан бү лдіршіндеріміздің санасын улап жатқ аны рас. Кә ріс елінің атақ ты жас ә ртістерінің суреттерін қ олдарына ұ стап, жү ректеріне басып жү рген қ аракө з қ ыздарымыз қ аншама? Кә ріс жігіттеріне еліктеп, шаш ө сіріп, оларды ө здеріне ү лгі қ ылып алғ ан қ ара домалақ қ азақ тың қ айран жігіттері-ай!

Ө кiнiштiсi сол, сырттан енген субмә дениеттiң кең қ анат жаюына жағ дай жасап, есiктi айқ ара ашқ анымыз соншалық, ө з жастарымызды танымайтындай халге жеттік. Қ азақ тың ұ лттық мә дениетіне жат киім ү лгілері, қ ыздарымыздың тобық тан келетін белдемшелерінің тізенің ү стіне кө терілуі, омырауы ашық кө йлектерді киюі, батыс мә дениетінің жастардың жү регінің тө рінен орын алуынан.

Шынын айтсақ, мысық табандап келген субмә дениеттiң елімізде дамуына шектеу қ оятындай арнайы заң жоқ. Екшеп-текшейтiн, қ адағ алап, саралайтын, тиiмдi-тиiмсiзiн сараптап қ адағ алайтын мемлекеттiк орган тағ ы жоқ.

Сондық тан, ө зін қ азақ пын деп санайтын жә не сол сө зді мақ тана қ уанышпен айта алатын ә рбір қ азақ жастары – біз бұ л келең сіз жайттарғ а жол бермеуіміз керек! (290 сө з)

2-мә тін

Жаң а заман кө птеген дү ниелердің даму шың ына жеткен, жаң а лептің бастау алғ ан кезең і болды. Ол тек техникалық жетістіктер, ғ ылыми ашылуларғ а ғ ана байланысты емес, сонымен қ атар рухани, мә дени жаң ашылдық тың да белең алғ ан уақ ыты. Сондай заман нә тижелерінің бірі – «субмә дениет» ұ ғ ымының қ алыптасуы. Бұ л ү рдіс кө п кешікпей Қ азақ станғ а да келді.

Жастар субмә дениеті – киген киімнен, сө йлеу мә нерінен, жаргондардан жә не айырық ша ә уестенулерден кө рініс табатын ү лкендер ә леміне, қ оғ амның ережелері мен қ ұ ндылық тарына деген ө зіндік қ арсылық.

Субмә дениет ө кілдерін, қ ала кө шелеріне шық саң ыз, міндетті тү рде кө ресіз жә не бірден танисыз. Ө йткені олардың киім киістері де, ө здерін ұ стауы да, сө йлеулері де ө згеше. Жастар оларды кө ргенде «керемет» деп тамсанады, қ ызығ ып, еліктейді, ал ү лкендер «жастар қ айда барады? » деп кү рсінеді, енді біреулер «бә рі ерекшелену ү шін» деп жақ тырмай жатады.

Жалпы алғ анда, Қ азақ стандағ ы ресми емес қ озғ алыстарғ а белгілі бір стильдер мен бағ ыттардың араласып келуі тә н. Соң ғ ы жылдары музыкалық субмә ениет (поп, рок, рэп), гедонистік субмә дениет (байкерлер, рейверлер жә не т. б. ), спорттық субмә дениет (паркуршілер, сноубордшылар, скейтбордшылар) айрық ша даму ү стінде. Готика, эмо, анимэ табынушылары секілді спецификалық субмә дениеттің тү рлері бізде бар болғ анымен, Ресей жә не басқ а да шетелдермен салыстырғ анда ө те сирек кездеседі.

Субмә дениет – бұ л жастардың қ оғ амдағ ы ә леуметтік белсенділік алаң ы. Қ азіргі жастардың жеке, ө зіндік ө мірге – бү гінгі аса қ иын жә не динамикалық (қ озғ алысты, кө п сырлы) кезең де аяқ басатындығ ын ұ мытпауымыз керек. Оларғ а нағ ыз ө мір туралы нақ ты кең естер беріп, уақ ытында ө з ө мірлік тә жірибемізбен бө лісіп, олардың бастан кешіргендеріне сыйластық пен қ арауымыз қ ажет. Буындар арасындағ ы тү сініспеушілік, негізінен, сол кезең нің ә леуметтік қ ұ рылымдарын, ө мір тарихтарын білмегендіктен туындайды. Тарихтың белгілі бір кезең іне қ азіргі ғ ылыми биіктен қ арап, бү гінгі тү сініктер тұ рғ ысынан саралап, дә уір психологиясын ескермей, мә селені сол заман адамдарының қ андай кө зқ араспен танығ андығ ын назардан тыс қ алдырып жатамыз.

Ендеше, келешекте дұ рыс қ оғ амды қ алыптастыру ү шiн осындай бө тен мә дениет тү рiн қ абылдамаудың жолын шешу керек. Керiсiнше, ө зiмiздiң қ азақ ы дiлiмiз бен мә дениетiмiзге тә н ерекшелiктерiмiздi тануғ а тиiспiз. Ұ мыт қ алғ ан салт-дә стү рiмiздi қ айта жаң ғ ыртып, дамытып, ө зiмiздiң қ азақ деген атқ а лайық мә дениеттi, оның салаларын қ азiргi жастарғ а насихаттау керек. (394 сө з).

⇐ Предыдущая 1 2 3 4 567 8 9 10 Следующая ⇒