ББК 84 Қаз 7-44 40 страница

ала бұлтты аспанның жыртық тесігінен сығалап тұрған жұлдыз ғана бүгінгі түннің шырақшысы. Бүгінгі түннің шырақшысы ол ғана емес, қолына май шам ұстап, қой қораны, қозы қамаған үйшікті аралап жүрген Бархан еді. Қой түгелге жуық төлдегенімен, он шақты саулық тумай кешеуілдеп қалған. Қуаныштысы сол биыл егіз қозылаған аналық көп болды. Қыстан екі мая шөптің арқасында қоңды шыққан малдың іш тастауы, өлім-жітімі болмады. Оның бер жағында жемшөп мол екен деп отарды қотаннан шығармай тырайып жатып алған жоқ, ашық шуақты күндері үнемі өріске маңқыстатып тебіндетіп қайтатын. мал екеш мал да далаға шығып, бой жаза сергігенді жақсы көруші еді. Бұрынғы жылдарда сыңар айыр шөпсіз бір тұяқ шетінетпей, әйтеуір ілдалдалап қыстан шыға

беретін. Бархан совхоз екі мая шөп түсіріп бергенде соғыста өлген әкесі тіріліп келгендей қуанышы қойнына сыймаған. Енді міне, Құдайға шүкір жер аяғы кеңіп, күн жылынды. Ендігі жыртың-жыртың ұрымтал соғар боран-шашынға ырық етпейді. Кеше кеште қоздаған он қойды жеке бөліп қамап еді, қолында ауа ұрып қалтыраған май шамы бар Барханға көздері жаудырай қарады, сонсоң өз иесі екенін таныды ма, біреусі мекіренді. мекіренген қойға жақындап еді, алдында қап-қара боп буы бұрқырап жатқан қос қозыны көрді. Тегі, әлгінде ғана туса керек, саулықтың шуы түсіп үлгірмеген. Бархан сәби секілді мөлдіреп, су-су болып шарбыға оранып жатқан төлдің мұрнын сығып, құлағын үрледі де енесінің алдына қайта салды, жалап, аяқтандырсын дегендегісі. Туа салып ала қашқан қозыны енесі жатырқап алмай, әуре-сарсаңға түсіретіндері де толып жатыр. май шамды сөндіріп, қораның бұрышына қалдырды да далаға қайта шықты.

ала бұлтты аспаннан гүрілдеген тағы бір самолеттің даусы естілді...

Бархан қалтырай тітіренді де, рақаттана есінеді. Есіне әлдене түскендей үйдің сыртындағы құм төбеге көтерілді. Оның санасынан сонау қарашада қағынып, көше жөнелген қызыл құмның оқыс мінезі кетпей-ақ қойды. Неге, неге мінез көрсетті! Жылдар бойы нығызданып, дөң айбат жасап жатып алған қиқар құмның аяқ астынан ер-тоқымын бауырына алып, тулауы қайран қаларлық. Құйын болып көтеріліп, құйғыта шапқан қызыл құм тырбиып енді-енді өсе бастаған бұта-қараған, шөп шаламды жалғыз-ақ түнде жаба салды да, ирелеңдеген мап-майда құмнан шашу шашты. Кешелер ғана шымдауыттана бастаған жер беті енді, міне сиыртаңдайланып, қиялыңды тербеп, алысқа шақыра көз қытықтағандай болады.

«Жарықтық қызыл құмның бой жасағаны шығар... Енді қайтып долданып, енді қайтып ашу шақыра шамырқанып, мінез көрсете алмайтын шығар... Жарықтық мәңгілікке көз жұмып, өлген шығар-ау...» Бархан өз ойынан өзі шошып кетті.

«Өлгені несі... Құм марқұм болар ма... Жаман ырым неге ғана иектеп алды мені... Өлгені несі... Құмның жаны жоқ... мүмкін адамдар ұға бермес нағыз тіршілік иесі, нағыз адам айналайын алтын құм болар...»

маңай жым-жырт ауыр ұйқының құшағында. Тек Бархан ғана ояу, мынау өзгермелі өмірдің мәні, ертеңгі атар таңы

жайлы ойлады. Сонау бір қарашадағыдай бойы мұздап, көңілі жүдеген жоқ. азапты шақ, ауыр еңбек артта қалып, адал істің нәтижесін көрмек. Иә, енді бір аптадан соң санақ болады. Қозыны совхозға өткізеді, енді бір аптадан соң сақманшы үш қыз да жыл құсындай үйлеріне қайтады... Үш қыз... Барханның көз алдына құмнан шыға-шыға келгендей қаз-қатар тұра қалған елес-қыздардың маңдайынан сүйгісі келді. Екі беті бейне бір сүтке тамған қан секілді шырайланып тұрар Бақшагүл әсіресе, жеті қат түн ішінде қалың түлейдің ортасынан шыққан от секілді жанып тұр-ау, лапылдап тұр. ал, екінші қыз ше? Біртоға, тындырымды... Үшінші қыз еліктің лағындай моп-момақан, көп сөйлемейді, көбінесе іштей тынып жүретін ақылды бала...

«Ертеңгі күндерің не болар екен, қозыларым, не болар екен?»

Әліқұл осы үшеуін автоклубтың ішіне салып алып, даңғырлатып-дүңгірлетіп келгенде, Барханның көңілі толмай нәумез болып қалған. Он екіде бір гүлі ашылмаған жас қыздарға сенбеп еді алғашында.

– Саспа, – деді Упр Барханның қырын қабақ түріне қарап.

– Саспа, әлі осылар озады... Қарашы өзің... үшеуінің де мемлекеттік сапа белгісі бар. Ә, понимаешь, – деп қарқылдап кеп күлген.

Көз алдынан әлде не ербең еткендей, ізінше қарасы болжанды. Иесін жазбай таныған хайуан сексеуілдің тамыры секілді тарбиған қолын иіскелей бастады.

– «Қоңыр қозым-ай, – деді көңілі босап. – Тірі екенсің ғой, тірі... Жаман әкеңді ұмытпаған екенсің ғой», – қара құйрықтың басынан сипап, бауырына қысты.

«аман жүрші, қозым. Сен барда мен жалғызсырамаймын. Күлге аунаған қотыр түйедей болып жүдеп-жадағандай болсам көңіліме медет болар жұбанышым бол. адамның қолы қанат емес, ұшуға жаралмаған. Ұшып жүргендерді атып түсіру оңай деуші еді, қаңғыған оқ, қаңғырған аңшыңнан сақтан, жарығым».

Түн пердесін қақ тіліп, Талды жақтан жалғыз жарық көрінді де қыстаққа қарай жұлдызша ағып келе жатты. Сол бір тіміскіленген жарықты Барханнан бұрын сезген қарақұйрық тұра атылып, зыта жөнелді. Қас қағым сәтте құшағындағы сәбиінен айрылып қалған әке түн жамылып, суыт келе жатқан машинаны мықтап тұрып сыбап алды. Кім болды екен?!

Әлгі жарық құмтөбенің басында тас батырдай қасқайып тұрған Барханға түсті де көлеңкесін ұзарта-ұзарта алып адамға айналдырды. Тура жанына еңкілдете келіп, зырқ етіп тоқтағанда ғана Сейітқұлдың машинасын таныды. Үлкен шамын өшіріп, асықпай аяңдап, сөйлей жақындаған озат шопан аңдығандай алдынан шыққан көршісінің осыншалық құс ұйқылығы қытығына тиді. Әйтсе де әбігер сезімін сездірмеуге тырысты білем, бекерден-бекер жеңілтектеніп, күлген сымақ болды.

– Отағасы десе, құмнан соққан мүсіндей боп неғып тұрсыз. Хор қызындай үш сақманшы келгелі ұйқыңыз қашып жүр-ау осы,– деді де, қол беріп амандасты. Бархан жігіттің орынсыз қалжыңына шамданған жоқ, бәз салмақтылықпен «онысы рас» деді де қойды.

– Өзің қайдан келесің, түнделетіп?

– ауданға барып айналып қалдым. То анау, то мынау деп көр-жерді сұрап, кісінің басын қатырды. Сайлаушыларға есеп бер дей ме-ау, – алдымен қозының санағын өткеріп алайын дедім.

Жел жақта тұрғандікі ме, Сейітқұлдың аузынан ашқылтым иіс мүңкігендей болды. Осынысын сезді ме, ойысып Барханның ық жағына шықты.

– Отағасы десе, – биыл жүзінен қанша айналатын сыңайы бар? Егіз туғандары көп деп естідім бе...

– Қайдан білейін, маңырап жатыр ғой, әйтеуір.

– Әй, сауысқаннан сақсыз-ау, отағасы десе. Шыныңызды айтпай-ақ келесіз. Бірақ сізге ризамын, жиырма бес қойдың ақылын тауып, абыройымды асырдыңыз.

Осы кезде анадай жерде тұрған қызыл «москвичтен» қозы маңырады. Екеуі бірдей елең етісіп қалды.

– Інішек, – деді Бархан күліп,– немене, сенің машинаң да қоздайтын болған ба. Ілгері басқанның иті оттайды деп.

– Жоқ, отағасы десе, өрісте туып қалса керек тауып алдым. маған бөлінген сақманшы қатындар салақ, еттері үйреніп алған, әбден бастары ісіп, ертеңді қара кеш ұйықтай береді... Бағана отарды жайылымға шығарғанда байқамаса керек, жә, не тұрыс, үйге қайтайық, – деп машинасына беттеді.

«москвичтің» жүк салғышында маңыраған жас қозының дауысын алып қашып, қыстағына беттеген Сейітқұл әлденен- дей күдікті ой тастап кетті. Бүгін сақманшы әйелдердің отарды

қырға шығармағаны белгілі. Сонда бұл қу қозыларды қайдан әкеле жатыр?

«Е-е, білдім-білдім. Сауғалап, сауын айтып, әр қойшы, әр ағайыннан жинап-терген жетім қозылар-ау. Бәрі де жүз қойдан

– 150 қозы алудың қамы да... Әй, құдай-ау, атақ қуу не істетпейді дейсің адамға».

алқара аспаннан самолеттің даусы естілді. Неге екені белгісіз Бархан дәл осы самолетке тас лақтырғысы келді-ақ. Сапырылысып жатқан жабағы бұлтты көкке қарап: «Ей аспан сенің, ей адам сенің қулығыңда түп жоқ»– деп күрсінді.

Төл алу науқаны аяқталып, сақманшы қыздар ауылына қайтатын болды. Құм теңіздің ортасына адасып келіп қонған үш аққу ұшатын болды; құм даланың бетінен ойда-жоқта сылдырап аққан үш бұлақ суалатын болды; аспаннан құлап түскен үш құс – үш жұлдыз секілді жапан дүзде жетімсіреп, жаһанның көп-көп қызығынан қаға беріс қалған қыстақты базарға айналдырған; суығандай, ұмытылғандай жүдеу тарта беретін көңілдің көк тоңын жібіткен – үш тотыдан айырылатын болды. Күзде құдықшылар келіп, сезімнің шаң басып тұрған қос ішегін дыңғырлатып-дыңғырлатып кеткендей еді, ал қыздар сол иесіз қалған шешен домбыраны армансыз тартқан еді; бұл әлемде жақсылық-жамандык, уа құмырсқаның илеуіндей қайнаған қаймана халық барын гәй-гөйлегендей еді; Бархан мен Жұмагүлдің өгейсіген өмірін қағып-сілкіп күн нұрына жайып, дегдіткендей еді; өздері де осына айрандай ұйыған семьяның шырықты тірлік, жас балаша талпынған ыстық жүрегінің жылуына бөленгендей еді. Құм теңіздің ақ желкені секілді алыстан ағараңдап, бірте-бірте мәңгіге ұмытылған – келте таныстық, қысқа білістіктің күрмеуге келмес жалғыз сәттілігі қинады да. Қиналмай қайтеді, сыңғырлаған күлкі, әсем ән, «ой, ағай-ай!» деп наздана естілер үн баяғыша... мұнан отыз жыл бұрынғыдай... мұнартып, жұмбақ күйде сақиналанып тұрған көкжиекке сіңіп, бәлкім, бақилыққа жұтылар... жоқ болар... Енді қайтып көре алмас, енді қайтып ести алмас арманды бейне, өкінішті шақтары қандай көп еді адамның! Кімге ерте, кімдерге кеш келер болымсыз қуаныштың тәттілігі, ұмытылмастай құны да сол – қысқалығында ма екен. Пенде дегенің жалғыз аяқ жолмен жүреді, сосын әлденені тауып алады, бәлкім ол

күніне жүз рет көрген заты шығар, бұрын елеп ескермеген шығар, бірақ осыншалық қадір-қасиетін енді ғана аңғарып, қуанышына шек қалмай алақайлайды.

Ол не сонда? Ол – өмірдің өзі екен? Дүниедегі ең құнды да, ең құнсыз да сол адамның өз өмірі-ау. Жас бала жарық дүниеге көзін жұмып туады, бәлкім атысып-шабысқан сұрқиялық пен сұмдықты көргісі келмегені де... ал, сол бала ер жете келе, өмірдің бар кереғар бақыты мен қайғысына еті үйрене келе – қимай қиналады. Жалғыз ғұмырды тастап, арғы дүниеге аттана алмай – көзін ашып өледі... Өліге де, тіріге де төсек болған қара жер ғана тентек пендесін теңестіреді. Бархан кейде қой жайып, анау сұлап жатқан бетпақ далаға қарап отырып ойлайтын:

«табиғаттан әділетсіз не бар, бір жерге бар байлығын: суын, ағашын, тау-тас, аң-құс, орман-тоғайын төгіп бере салады; енді бір жерді бір жұтым суға, тіс шұқыр ағашқа зарықтырып қояды; бір адамдарға көрікті де, талантты да аямай сыйлайды, енді біреуді... енді біреудің басын таз, аяғын ақсақ қылып қойдың соңына салады, қойманың күзетіне қояды. Әділетсіздіктің өзі табиғаттан жұққан екен-ау».

Қыздар аттанатын болған соң, қоштасу дастарқаны жасалған. Жұмагүл осы үйде не бар, түгел жайып салып, өз әлінше ақ түйенің қарнын жарған екен. Науқан бастала жемге байлаған қарабас тоқтыны Бархан таңғы сағат алтыда алып соққан. Буы бұрқырап, төре табақ ет келгенде бәрі де жамыраса күліп, жыртық үйдің құдайы барды еске түсірген. Жәукемдеп ет турауға кіріскен Бархан бастың екі құлағын кесіп Екінші Қыз бен Үшінші қызға бөліп берді де таңдайын сыпырып алып Бақшагүлге: «ал, айналайын, таңдайды саған берейін, тақылдаған шешен өзіңсің, алақаныңды тос», – деді күліп. Бақшагүл алақанын тосып, Бархан «ал ұста!» деп алғаш соғып қалғанда-ақ қақшып түсті.

– Түу, ағаның қолын жұлып әкете жаздадың ғой, – деді Екінші қыз.

– ағаңның қолын Бақшагүлді қойып, трактор да жұлып ала алмас, – деді Үшінші қыз. Таңдай жеп отырған Бақшагүл айтты:

– Ой, ағай-ай, сіздің көрсеткішіңізді қайталар бұл «Талды» совхозында бір қойшы шыға қоймас. мақтанып, атақ-даңқ

алам деп жанталасып жүрген Сейітқұлдың өзі 140 қозы ала алса, үлкен ерлік болар еді. ал, сіздің отарда құдай біледі деп айтайын, жүзінен 150-ден бірақ секіреді. рекорд деген осы!

– Өздеріңнің арқаларың, қарақтарым, – деді бастың мүжуірін әйеліне жөнелте беріп, – құтты қыздарым келгенде қойым егізден тапты. Жұмагүл риза – мен риза.

– Егер оқуға түсе алмасақ, келер жылы тағы да сізге келеміз,– деді Екінші қыз шын пейілмен.

– Оқуға түсуге жазсын. мені қойшы... мен... ептеп-септеп отыра беремін ғой. Сендер болмасаңдар, басқасын жіберер. Ендігі тапсырар аманат – шамаларың келсе де, келмесе де оқыңдар. Тіпті мына жеңгең екеуміз үшін де оқыңдар.

– Ой ағай-ай, – деді Бақшагүл, – қай қазақ шыққан тауым аласа болсын дейді. Жолымыз болмай жүр де. Әйтпесе, мектепте төрт пен беске оқығанбыз. мына екеуі мұғалім болсақ дейді, ал мен КазГУ-дің тарих факультетіне түскім келеді. Сонсоң жоғарғы партия мектебін бітіріп, осы ауданға секретарь болсам деймін. Егер алда-жалда түбі секретарь бола қалсам, ең әуелі сіз секілді цифр үшін емес, сана мен сапа үшін күресетін азаматтарды қолдап көтерер едім...

Ертеңінде қыздар совхоз арнайы жіберген машинаға отырып жатты.

Жұмагүл қыздарды шығарып салып тұрып, беттерінен алма-кезек сүйіп, көзіне жас алды. Бархан түндегі әңгімеден соң ләм деп аузын ашқан жоқ болатын. Ұмыт қалдырып, есіне түсіре алмай басы қатқан қимасын іздегендей меңірейді де жүрді. Жылымық сәуле шалып, жіпсігендей болған көңілінен ел көшіп, жел кеуледі. Тағы да томаға-тұйық, бітеу өмір басталарына іші удай ашиды да.

Қозғала берген машинаның кабинасын тоқпақтап тоқтат- қан Бақшагүл қораптан секіріп түсті де, құстай ұшып келіп Барханды құшақтай алды. Құшақтаған күйі бетінен сүйді, сонсоң, тағы еңкейіп бетінен сүйді! «ағатайым, көріскенге жазсын»,– деді. Сонсоң ағыл-тегіл жылап, жүгірген бойы машинаға қайта секіріп мінді... Әне, жаулығы желбіреп ұзап барады, ұзап барады... Енді бір сәтте құмға сіңіп, көзден тасаланды...

Үйінің бұрышынан тартылған сымды бар пәрменімен ұрғылаған Барханның жанында долы да дабылды дауыл басталған еді...

аспаннан тағы да самолет ұшты. Қайдан ұшты, қайда қонады, бәрі-бәрі жұмбақ...

«Самолетті қойшы... Бұл жалғанда мәңгілік шешімін таптырмай кететін жалғыз-ақ жұмбақ бар. Ол – адам жаны, адамзаттың ойы десек, оған да шабуыл жасар күн алыс емес- ау. Егер ой аулайтын құрал табылса, ақырзаман орнағаны да, басқаны қойып, өзіңнің не істеп, не қоятыныңды бал ашып, біле аласың ба? адам өткенімен емес, тек қана ертеңімен өмір сүретінін сезе тұра бүгінгінің – бір күнінің мұңсыз-қамсыз тыныштығын неге көксей береді екен? Ендеше, ертеден кешке дейін еңбек етіп, атар таңды жүз беріп, аман-есен қарсы алсаң, одан үлкен бақыт бар ма? Бақыт деген не өзі? Бақыт дегеніміз атақ па, байлық па, әлде самолетке мініп, жер шарын шыр айналып шығу ма? «мені жұрттың бәрі біледі, мен кереметпін» дейтін шақырымпаздарға, «мені тірі жан білмейді, мен жай ғана қарапайым қойшымын» деп қарсы жар салуға хақымыз неге жоқ. Әлде менен басқа елдің бәрі «атағы, алтыны бардың кемтарлығы білінбейді», деген қағида үшін күресе ме?

Бархан өз ойынан өзі шошынып қалды. Бес жылға бір-ақ қартайғандай талықсып ұйықтап кеткен еді. Оны бақыты мен қуанышы мәңгі алмасып отырар ертең, тағы да ертеңгі мазасыз күн күтіп тұрған.

...Бархан түс көрді: «Құмнан құйып жасаған терең зынданда шалқасынан түсіп жатыр екен дейді. Сонсоң сол түпсіз де, суық... жанға жат зынданнан шығамын деп қаншама жанталасса да әурешілдік – қысыр үміттің қылша мойнында қыл арқан болып оралуы ғана еді. Тырнағының көбесі сөгіліп, дал болып қанағанша тырмысады, сұп-суық, сұп-сұр қабырғаны тағы да тырмалап өрмелеген болады, сусып қайта түседі, жұдырығымен тоқпақтайды, аяғымен тепкілейді, бар даусымен айғайлайды

– тіпті тісімен тістемек те болады, бәрі бекершілік. Осы кезде құм құдықтың... сонау... сонау ернеуінен Сейітқұл мен Әліқұл сығалайды; мұның төбесінен тас жаудырып, қарқылдап күледі екен дейді; бір қызығы әлгі жоғарыдан зулап төмен қарай құлаған тас қаншама құлдырап, Барханның үстінен жаңбырша жауып зымырағанымен, жетпей-ақ қойды... Бархан қорғанған күйі әні-міне мыжидымен бұғып көп отырды... Тас әлі құлап келеді... Осы кезде самолеттің гүрілдеген даусы естілді. Сонсоң құм зынданның дәл аузына кеп тоқтаған әлгі вертолеттен бір адам сығалайды да, бұған қарай аппақ арқан лақтырады.

Басқыш арқаннан шап беріп ұстаған Бархан алқынып, жан- дәрмен жоғары көтеріле бастайды. Самолеттің есігін ашып, ішіне кірсе, құдая, әкесі отыр екен дейді. «Ұлым, шаршадың ба?», «Шаршадым, әке», «Ендеше кетейік, енді сені ешкім құм зынданға қамап ұстай алмайды» – дейді де вертолетін аспандатып, қалықтап ұша жөнелді. Әкесінің арқасында өмірінде тұңғыш рет аспанға ұшқан Бархан көкпеңбек боп тұрған көкке, сонсоң көк мұнардың астында тып-тыныш болып жайрап жатқан айналайын Жерге қарайды. «Биіктен қараса не нәрсе де кемшіліксіз, әдемі болып көрінеді білем. Сондықтан да мені байқамайды екен-ау» – деп ойлады. Самолеттің дөп- дөңгелек терезесінен өз қыстағым көріне ме деп көз талдыра үңіліп еді – тек қана кілкіп жатқан көк мұнар дүниені көрді. Көк мұнар дүние! «Құдая, биіктен қарағандарға мен тіпті құмырсқадай болып та көрінбейді екем ғой, бұған дейін қалай ғана байқамағанмын». Биікте жүргендерге көріну үшін – өзінің де сөзсіз биіктеуі керек екенін жаңа ғана ұққандай болған Бархан самолетті басқарып келе жатқан әкесіне: – Әке, мені қыстағыма апарып тастаңыз, – дейді. «Неге ұлым?». «мен енді қалай ұшу керектігін және неге ұшу керектігін үйрендім»,

– дейді. Құлағында уілдеген мотор үні.

Шошып оянып еді, үйдің оң жақ бұрышын әдетінше гүріл тербеп тұр екен. «айында-жылында түшіркеніп ұйықтайын десең, өстіп маза бермейді. Бармаймын не қылар екенсіңдер»

– деп күбірледі де іргеге қарай аунап түсіп, басын бүркеніп жатып алды. Бұрыш тағы гүрілдеді. Енді Бархан дауыстап тұрып сыбады да, келесі жамбасына аунап түсті. Сәтке сап болған сым темір тіпті ойбайлап қоймаған соң атып тұрып, тез-тез киінді. Далаға шығып еді, Сейітқұл көйлегі ағараңдап жүгіріп келе жатыр екен.

– Отағасы десе, сізді Әлекең мен совхоздың бас зоотехнигі шақырып жатыр.

– Тәулігіне бір сағат тыныш ұйқыны да қимайды. Әлгіндегі түстің әсерінен айыға алмай, мең-зең халде

Сейітқұлдың артынан дедек қағып ере берді. Қоңсыласы самбырлап сөйлеп келе жатыр.

– Отағасы десе, мені кінәлай көрмеңіз, өзімді де сирағымнан суырып оятты.

«апырай, осы жігіт мінезін ұстатпай-ақ қойды. Судағы балық секілді жалт-жалт, жылт-жылт... Сырттай қарасаң қойдан

жуас, дөңгеленген қара торы жігіт. Жұп-жұмыр жұмыртқадай- ақ. Бірақ ұстайтын жері жоқ» – деп ойлады Бархан көршісін өкшелей қуып келе жатып.

– Отағасы десе мен сіздің алдыңызда... мәңгі борыш- тымын.

міне түн жамылып дегендейін...

Бархан оның сөзін естіген жоқ, өз ойымен өзі әуре...

«Бастықтар неге шақырды екен?»

– Отағасы десе, биыл сіз ерледіңіз. Бүкіл ауданда алдыңызға түсер ешкім жоқ көрінеді.

«Бастықтар неге шақырды екен?»

Упр өз орнында әдетінше жамбастап жатыр. Оң иығын ала малдас құрып отырған ашарық, бадырақ көз бас зоотехник осы совхозға былтыр күзде ғана келген. Содан бері Барханның үшінші рет көруі. Пәлендей өзгермеген екен. мал мамандарының көбі төртпақ, іркілдеген семіз болып келуші еді, осына отыздың үстіндегі жігіттің бойына шыр жұқпай; жұлған тырнадай болып жүргеніне таң қалды. Барханның таң қалғаны ол ғана емес, Әліқұлдың бұл кіріп келгенде қалбалақтап, орнынан ұшып тұрып, қос қолын бірдей ұсынғаны, арқасынан қағып сол жағынан орын бергені, бала-шаға, бау-шарбақ, үрім- бұтағынан түк қалдырмай жездей қақтап есендігін сұрағаны, сонсоң биылғы қыстан ырқ етпей шыққанын, жалпы Бархан Егемқұловтың іштен қойшы болып құтты таяғын ала туған сұңғыла талантын жарты сағат бөстірген. Барханның таң қалғаны, бөлімше басқарушысы осыншалық керемет, ес білгелі естімеген мақтау сөздің құлағын оңды-солды бұраған сайын, бас зоотехник басын шұлғи қостап, қолпаштап, ымырласып отырғаны еді. «Қай жағымнан ықтап барып шығар екенсіңдер»

⇐ Предыдущая 159 160 161 162 163164165 166 167 168 Следующая ⇒