- Автоматизация
- Антропология
- Археология
- Архитектура
- Биология
- Ботаника
- Бухгалтерия
- Военная наука
- Генетика
- География
- Геология
- Демография
- Деревообработка
- Журналистика
- Зоология
- Изобретательство
- Информатика
- Искусство
- История
- Кинематография
- Компьютеризация
- Косметика
- Кулинария
- Культура
- Лексикология
- Лингвистика
- Литература
- Логика
- Маркетинг
- Математика
- Материаловедение
- Медицина
- Менеджмент
- Металлургия
- Метрология
- Механика
- Музыка
- Науковедение
- Образование
- Охрана Труда
- Педагогика
- Полиграфия
- Политология
- Право
- Предпринимательство
- Приборостроение
- Программирование
- Производство
- Промышленность
- Психология
- Радиосвязь
- Религия
- Риторика
- Социология
- Спорт
- Стандартизация
- Статистика
- Строительство
- Технологии
- Торговля
- Транспорт
- Фармакология
- Физика
- Физиология
- Философия
- Финансы
- Химия
- Хозяйство
- Черчение
- Экология
- Экономика
- Электроника
- Электротехника
- Энергетика
Хеликобактердің морфологиялық, боялу, биохимиялық, антигендік қасиеттері мен патогенді факторларын сипаттаңыз.
Хеликобактердің морфологиялық, боялу, биохимиялық, антигендік қасиеттері мен патогенді факторларын сипаттаңыз.
Жауабы:Таксономиясы.
Бөлімі: Grасісulitеs
Түқымдастыгы: Саmруlоbасtеrіасеае
Туыстастыгы: Неlісоbасtеr
Түрі: Неlісоbасtеr руlоrі, Н. fеnnеllіае, Н. сіnаеdі, Н. mustеlае. Кеміргіштер мен приматтардың асқазанының кілегей қабатынан бөлінеді. Көптеген ересек адамдардың асқазан кілегей қабығын мекендейді. Дамыған мемлекеттердің түрғындарының 80% кездеседі. Кейбір түрлері асқазанның және 12 елі ішектің ойық жараларын, созылмалы гастрит, асқазанның аденокарцинома мен лимфомасын тудырады Пішіні бойынша кампилобактериялар туыстастығына жататын бактерияларға үқсас, сондықтан алғашқы атаулары, кампилобактерия тәрізді мағынаны білдіретін, СLО деп аталатын (Саmруlоbасtеr -1іке-оrgаnіsmus). Қазіргі негізгі атауы грекше - hеlіоs - күн деген сөзбен байланысты. Хеликобактериялардың 8 түрі белгілі.Морфологиясы, дақылды өсіру және ферменттік белсенділігі. Хеликобактериялар - үсақ, грам теріс бактериялар, иілген, S-тәрізді немесе сәл спираль пішінді. Қолайсыз жағдайда морфологиясын өзгертіп, коктәріздіге ауысуы мүмкін. Капсула түзбейді, қозғалғыш; бір полюсында 1-6 талшығы болуы мүмкін, микроаэрофилдер. Асқазанда паразитизм жағдайына бейімделу үшін көптеген хеликобактериялар патогенді факторлар жиынтығына иеХеликобактериоздардың таралу механизмі - фекалды-оралды, ластанған су және көккөністер арқь жұғады. Асқазанды тексеру және эндоскопия жүргізген кезде таралуы мүмкін (ятрогенді ауру).Микробиологиялық диагностикасы. Бактериологиялық, серологиялық және генді-молекулал әдістер қолданады.
Полиомиелит қоздырғышының таксономиясын, құрылымын, дақылдық, биохимиялық, антигенді қасиеттері мен патогенді факторларын сипаттаңыз.
Жауабы: Таксономиясы. Полиомиелит ауруын вирус қоздыратынын К. Ландштейнер және Г. Поппер 1909 жылы маймылдарға тәжірибе жасау арқылы дәлелдеді. Тұқымдастыгы:РicornaviridaeТуыстастыгы: ЕnterovirusТүрі: Рoliovirus
Морфологиясы (қүрылымы) бойынша полиовирус Еnterovirus өкілдерінің құрылысына ұқсас келеді.
Антигендік қасиеттері. Антигендік құрамы бойынша полиомиелит вирусы біркелкі емес, үш типтен ады: I-, II-, ІІІ-типтер, олар айқас иммунитет қоздырмайды
Микробиологиялық диагноз қою.
-Клиникалық көрінісі жоқ (инаппарантты түрі) - зерттеу үшін арнайы материал алынбайды, вирустасымалдаушылық кездейсоқ жағдайда анықталады.
-ОЖЖ зақымдалмаған, гастроэнтеритке тән симптомдар бар (абортивті, висцеральды ж.б. түрлері) - зерттеуге мұрын - жұтқыншақ шайындысы, нәжіс, қан, несеп алынады.
-Жүйке жүйесінің зақымдану симптомдары бар - зерттеуге мұрын - жұтқыншақ шайындысы, нәжіс, несеп, жұлын сұйықтығы, өліктен материалдар алынады.
Вирусологиялъқ әдіс: жасуша дақылдарына (біріншілік - маймылдардың бүйрегінен дайындалған; ауыспалы - НеІа, Нер-2 ж.т.б.) жұқтыру. Вирусты индикациялау (өсіп - өну көрсеткіші) - ЦПӘ (толык дегенерация), таңдақ түзу, түсті сынама.
Вирусты идентификациялау - БР, ИФТ. Серологиялъқ диагноз қою (қос сарысулармен) - КБР, БР, ИФТ. Сарысу құрамындағы иммундыглобулин кластарын (.1gG, ІgА, .JgМ) Манчини тәсілі бойынша радиалдық иммунды-диффузиялық әдіспен анықтайды. Жедел диагноз қою - ПТР, ИФР (нәжіс, жұлын сұйықтығы). Вирусты идентификациялау - БР, ИФТ. Серологиялъқ диагноз қою (қос сарысулармен) - КБР, БР, ИФТ. Сарысу құрамындағы иммундыглобулин кластарын (.1gG, ІgА, .JgМ) Манчини тәсілі бойынша радиалдық иммунды-диффузиялық әдіспен анықтайды. Жедел диагноз қою - ПТР, ИФР (нәжіс, жұлын сұйықтығы).
Қызылша кезінде микробиологиялық тексеруге алынатын клиникалық материалдарды атаңыз және алу уақытын негіздеп жазыңыз. Микробиологиялық диагностиканы сипаттаңыз .
Жауабы: Таксономиясы. Тұқымдастыгы: Рагamyxoviridae
Тұқымдастықшасы: [Рагаmyxovirinae] Туыстастыгы: Мorbillivirus (латынша: моrbilli-ауру, кесел)
Морфологиясы және антигендік қасиеттері. Морфологиясы жалпы парамиксовирустарға ұқсас.Вирионының диаметрі 150-250 нм. Вирус геномы-бір жіпшелі, фрагменттелмеген, минус - жіпті РНК.Ақуыздары: нуклеокапсидтік ЫР, матриксттік М, беткейлік гемагглютинин (Н) және қосу-біріктіру ақуызы (Ғ) фермент - гемолизин. Қызылша вирусының гемагглютинациялық және гемолитикалық белсенділігі бар, құрамында нейраминидаза жоқ. Серотиптері анық-талмаған. Негізгі антигендері: Н (гемагглютинин), Ғ пептид және нуклеокапсид (NР). Гемагглютининге және Ғ ақуызға қарсы пайда болған антиденелер инфицирленген жасушаларға бағытталған цитотоксикалық әсер етеді.
Микробиологиялық диагноз қою. Зерттеу үшін алынатын заттар: мұрын, жұтқыншақ шайындысы, бөртпе сүрінділері,қан,несеп. Вирусологиялықәдіс (индикациялау): адамдар мен маймылдардыңбүйрегінен дайындалған біріншілік және ауыспалы НеЬа т.б жасуша дақылдарына жұқтыру; ЦПӘ (цимпласт түзілуі) және ГАР бойынша индикациялау: ГАТР, БР. Идентификациялау: ГАТР, БР.Серологиялық диагноз қою: ГАТР. Экспресс диагноз қою: ИФР.
Күл инфекциясында микробиологиялық тексеруге алынатын клиникалық материалдарды атаңыз және алу уақытын негіздеп жазыңыз. Бактериологиялық диагностикасының кезеңдерін сипаттаңыз.
Жауабы:Таксономиясы.
Тұцымдастыгы: Асtіnоbасtеrіасеае.
Туыстастыгы: Corynebacterium
Түрі: Corynebacterium diptheriae
Микробтың аты морфологиялық ерекшелігіне байланысты грек сөзі «соrуnе» - шоқпар, “bacteria” таяқша дегенмағынаны білдіреді. Corynebacterium diptheriae - морфлогиялық, дақылдық, биохимн антигендік қасиеттері және токсигендігі бойынша басқа коринебактерияларға қарағанда гетерогенді. таяқшасының биоварлары - grаvіs, mіtіs, іntеrmеdіus.
Морфологиясы. Дифтерия қоздырғышы полиморфизммен сипатталады - жіңішке, сәл иілгент- коктар тәрізді және бүтақталатын түрі бар. Бактериялар бір-біріне бүрышталып орналасады, латын X, V, Ү әріптеріне үқсас. Спора түзбейді, талшығы жоқ, көптеген штамдарында микрокапсуласы C. diptheriae -ның негізгі қасиеті: таяқшаның екі үшында волютин дәндерінің болуы, ол жасушала анилин бояуларымен біркелкі емес боялуын қамтамасыз етеді, Грамша оң боялады. Дифтерия қозд фильтрден өтетін және L-пішінді түрге айналуы мүмкін. Идентификациялау кезінде дифференциялық диагностикалық маңызы бар қасиеттері (полиморфизм, таяқшалардың өзара орналасуы, волютин дә т.б.) ескеріледі. Микробиологиялық диагноз қою. Зерттеу заттары - жабынды, көз, мүрын-жүтқыншақ, қүлақ, а, т.б. бөліндісі. Жеделдетілген әдіс. Леффлер бойынша метилен көгімен бояу, грамша бояу. "копиялық зерттеу әдісінің қүндылығы - биполярлы боялған таяқшаларды анықтау, бірақ диагноз кіліксіз, себебі оларды дифтериоидтардан ажыратып, токсигендігін дәлелдеу қажет. периологиялық әдіс- негізгі әдіс. Зерттеу затын аш қарынга немесе ас ішкеннен 2 сағаттан кейін т. Алынған зат 3 сағат ішінде зертханаға жеткізілуі тиіс, егер тиісті уақыт ішінде алынған затты алмайтындай жағдайлар туындаса, жартылай сүйық телуритті тасымалдаушы ортаға тампондарды п тасымалдайды.
10-15% гемолизденген қан (қой, жылқы, теңіз шошқасының, донорлардың) қосылған орта ең қолайлы табылады. Бірлескен флораны басып тастау үшін 0,04% калий теллуритін қосады. 24 сағаттан кейін теллуритті ортада дифтерия батерияларының колониялары өсіп шыға бастайды, олар теллурит гметалдықтеллуритті қалыптастыруының салдарынан қаратүске боялады. Колониялар қүрғақтау, ілмекпен оңай алынады. Гравис биотипінің колониялары аспидті-қаратүсті, диаметрі 1-1,5 мм, 48 сағаттан кейін жиектерінің иректеліп кетуінің, ал ортасының төмпешіктеніп, шетіне қарай сызықтар жүруіне қарап дәстүр гүлге (маргаритка) ұқсастырады. Клауберг II ортасында митис биотобының колониялары томпайған, гравис колонияларына қарағанда ұсақтау, шеттері тегіс болып келеді, 2- тәуліктің қарай шеттерінде төмпектер пайда болады. Интермедиус биотипінің колониялары сәл конус тәріздес,Домалақ, диаметрі 0,5-1мм, ортасы сұрлау-қара, ал беті түйіршіктелген болып келеді. Қайтасебу күдікті бірнеше колонияларды алады. Оның әр қайсысынан 10% сарысу қосылған қиғаш агарға, енділігін және цистиназасын анықтайтын орталарға себінді жасайды.
Бір тәуліктен кейін өсіп шыққан таза дақылдың морфологиялық, тинкториалдық қасиеттерін, иялық белсенділігін - цистиназа ферментін, уреаза жоқтығына, сахарозадан басқа глюкозаны, яы кейде крахмал мен декстринді ашыту қабілетін анықтау жүргізіледі. Аталып кеткен зерттеулер зсіне сүйене отырып күл қоздырғышын дифференцациялайды. Сонымен қатар патогенді күл қоздырғышын басқа шартты-патогенді түрлерінен ажырату үшін - Бучиннің хинозолды ортасына, модификацияланған Тинсдаль ортасына (цистинтеллурит-сарысу ортасы),қанды агарға, цистиназа өнімін анықтау үшін (Пизу сынамасы - «шаншу» түрінде өскен қоңыр аймақ) сарысулы ортаға, Гисс ортасына, қоздырғыштың токсигенділігін анықтау үшін тығыз қоректік (агар егі преципитация) орталарға сеуіп, таза дақылын боліп алу, метилен көгімен (Леффлер бойынша), абояу, Пизу, Закс сынамаларын қойып, ферменттік қасиеттерін анықтау, антибиотиқке сезімталдығын ау, ИФТ, токсигенділігін анықтау сияқты бірнеше әрекеттер жүргізуді қажет етеді. Түрішілік фикация тек эпидемиологиялық маңызы бар биоварды анықтау болып табылады.
Сальмонеллез кезінде микробиологиялық тексеруге алынатын клиникалық материалдарды атаңыз және алу уақытын негіздеп жазыңыз. Бактериологиялық диагностикасының кезеңдерін сипаттаңыз.
Жауабы:Зерттеу материалы ретінде қан, құсық, асқазанның шайындысы, зәр, нәжіс алынады. Диагноз қоюдың негізгі түрі - қоздыргыштың болінген таза дақылының түрішілік идентификациялаумен аяқталатын, фаговарын анықтайтын бактериологиялыц әдіс болып табылады. Іш сүзегіне немесе парасүзекке күмәнданган кезде зерттеу материалын алу науқастану мерзіміне байланысты. Науқастанушылықты бірінші күні қан алынады, оны өт қосылган ортагы немесе Раппопорт ортасына себеді. Себіндіні 37° С температурада инкубациялайды. 3 -5 - 7 -тәулікте дифференциалды - диагностикалық (Плоскирев, Әндо, висмут - сульфит агар) орталарга себеді. Салмонеллаларға ұқсас колониялар (мөлдір, жартылай мөлдір, түссіз немесе ашық қызғылт, висмут - сульфит агарда ортасы қара - сұрлау жасыл) колониялар табылса, олардың ферменттік қасиеттерін, сосын антигендік құрлымын О- және Н-сарысулармен әйнекше бетінде агглютинациялау арқылы идентификациялайды. Біріншілік себінді жасалған қоректік орталарда өскен колониялардың идентификациясын - бөлінген дақылдың таксономиялық маңызды көрсеткіштерін және туыстастық ерекшеліктерін анықтауға мүмкіншілік беретін тесттердің жинағының комегімен жүргізеді. Колонияларды Клигер агарына, өт қосылған ортаға, Симмонстың цитратты агарына, жартылай сұйық агарға себеді, соңғы пробирканың тығынына индолға индикаторлық сынама қояды. Екінші аптада зерттеу материалы ретінде несеп пен нәжіс қолданылады: капро - немесе уринодақылдар бөледі. Бөлінген дақылдарды сәйкесінше идентификациялайды. Sаlmоnеllа tурhі - ді Vі - фагтардың жинағымен фаготиптейді. Фаготипті анықтау - іш сүзегінің эпидемиологиялық бұрқетпесін анықтауда маңызды. Сонымен қатар 8-10 күндік науқастардың қанында О - және Н - антиденелері пайда болады, бұл кездв қосымша маңыздылығы бар серологиялық әдіс те қолданылады: О - және Н - диагностикумдармен Видаль агглютинациялық реакциясы, ЖГАР.
Жеделдетілген әдіс: ИФТ, Vі - антигенін анықтау (Vі - гемагглютинациялық реакция).
Микробиологиялық диагноз қою. Зерттеу материалдары: қүсық, нәжіс, асқазан шайындысы, өт, несеп, қан (генерализацияланған түрінде).
Зертгеу әдістері келесілер: жеделдетілген, бактериологиялық, серологиялық әдістер.
Жеделдетілген әдіс: ИФТ.
Бактериологиялық әдісте байыту орталарда (өтті сорпа, селенитті сорпа, магнилі орта т.б.) көбейтіп алған дақылды дифференциалды қоректік орталарға (Плоскирев, Левин, Эндо т.б.) себеді. Таза дақылды Грам әдісімен бояп, ферменттік белсенділігін анықтап, фаготиптейді, антибиотикограммасын анықтайды. Таза дақылдан О- және Н- сарысуларымен әйнекше бетіне АР, КоАР қояды.
Серологиялық әдістер (АР, ЖГАР) қолданылады. Аурудыңдинамикасындаантиденелердіңтитрінің жоғарлауының диагностикалық маңызы бар.
Паратиф кезінде микробиологиялық тексеруге алынатын клиникалық материалдарды атаңыз және алу уақытын негіздеп жазыңыз. Бактериологиялық диагностикасының кезеңдерін сипаттаңыз.
Жауабы: Паратиф (Қылау).Сақа араларды кенеттен қатты мазасыздандырып, ішін өткізіп, өлімжітімге ұшырататын жұқпалы ауру. Қоздырғышы
Ентеробактер хафние. Ол жабайы араларда да залалды. Бұл ауру Қазақстанның қысы ұзақ аймақтарында көбінесе ерте көктемде немесе жазғытұрым қайталанған суықтардан соң кездеседі. Ауру көзі - ауырған ара семьялары, жеке аралар. Бір ұядан екіншісіне кәрез ауыстырғанда, жалпы суатты пайдаланғанда, аралар адасып басқа ұяларға ауысқанда жұғады. Кейде ауру ұяның сыз тартып дымқылдануынан, аралардың лас шалшықтардан су ішуінен (әсіресе қора маңында) де пайда болады.
Лабораторное исследование (выделение возбудителя в первые дни заболевания из крови, позже из мочи и жёлчи, серологическое исследование в поздние сроки) позволяет установить точный диагноз. Различают паратифы А и В сходные по этиологии, эпидемиологии и клиническим проявлениям с брюшным тифом, и паратиф С, протекающий в виде пищевой токсикоинфекции и в др. формах (встречается редко, в основном у лиц, ослабленных др. инфекцией или хроническим заболеванием).Источники инфекции
При паратифах А и В источник инфекции — человек, больной или бактерионоситель. Бактерионосительство после перенесённого паратифа встречается чаще, чем после брюшного тифа, но обычно оно менее продолжительно. Возбудители паратифа выделяются с калом и мочой; устойчивы во внешней среде (выживают в молоке при 18—20 °C до 10 сут, в почве — несколько месяцев). Факторы передачи инфекции — вода, пищевые продукты, мухи, инфицированные предметы.
Источники инфекции при паратифе С крупный рогатый скот, свиньи и др.; заражение человека происходит при употреблении в пищу мяса больных животных, не подвергшегося достаточной термической обработке.
Ботулизм кезінде микробиологиялық тексеруге алынатын клиникалық материалдарды атаңыз және алу уақытын негіздеп жазыңыз. Бактериологиялық диагностикасының кезеңдерін сипаттаңыз.
Жауабы:Ботулизмнiң микробиологиялық диагностикасы.Зерттелiнетiн зат аурудың асқазанның жуындысы, қан, зәр, құсық және тағам болып табылады. Бұны тығыз ортаға және Китта-Тароцци ортасына егемiз. Науқастың қан сарысуындағы токсиндi анықтау үшiн моноваленттi антитоксикалық А,В,Е типтi ботулизмге қарсы сарысумен толтырылған эритроциттермен БТАР-ың жүргiземiз. Тағамдағы ботулотоксиндi және токсигендiлiгiн анықтау үшiн, ақ тышқандарға нейтрализация реакциясын жүргiземiз. Ботулизмнiң алғашқы белгiлерi пайда бола салып, ауруды шақырған токсиннiң серотипi анықталғанша, А,В,Е токсиндерiне қарсы поливаленттi сарысу егу керек. Алдын алу мақсатпен белгiлерiне байланысты тетра-, пента-, секст-анатоксинiн (АВЕ) және антитоксикалық сарысу егу керек. Асқазанды жуып, антибиотиктер қолданамыз.