![]()
|
|||||||
Ерітінді – газ шекаралық бөлу қабатындағы беттік құбылыс.СОӨ Ж №6 Ерітінді – газ шекаралық бө лу қ абатындағ ы беттік қ ұ былыс.
Беттің майысуы Н берілген нү ктеде беттің ауданының кө лем бойынша туындысымен анық талады:
немесе келесі қ атынас кө мегімен
Сфералық бө лшектер ү шін
Беттік қ абат молекулалары екі фаза молекулаларымен де ә рекеттеседі, нә тижесінде беттік қ абаттағ ы молекулалық кү штер кө бірек ә рекеттесетін фаза ішіне қ арай бағ ытталады. Бетті кішірейтуге тырысатын беттік керілу пайда болады. Беттік керілуді молекуланың кө лемінен беттік қ абатқ а ө ту энергиясы немесе бірлік бкттің тү зілу жұ мысы деп қ арастыруғ а болады:
Беттік қ абаттың ішкі (толық ) энергиясы Гиббс – Гельмгольц тең деуімен байланысқ ан: немесе
Жү йенің беттік Гиббс энергиясын азайтуғ а тырысуы фаза аралық беттік ө здігінен кішіреюінен (пішіні мен майысуының ө згеруі, коагуляция, коалесценция т. б. процестер) жә не беттік керілудің кішіреюінен (адсорбция, адгезия, ылғ алдану процестері, электр потенциялының пайда болуы т. б. ) байқ алады. Беттің майысуының ө згеруі денелерде ішкі қ ысымының ө згерісін тудырады. Беті майысқ ан жә не тегіс сұ йық ішіндегі қ ысымда айырмасы
Беттің майысуы ө згеруімен зат ү стіндегі бу қ ысымы да ө згереді. Кельвин – Томсонның капиллярлық конденсация тең деуі бойынша:
Егер сұ йық немесе қ атты дене басқ а сұ йық пен немесе қ атты денемен жанасатын болса, олардың арасында адгезия байқ алады. Адгезия жұ мысы Дюпре тең деуімен анық талады
Сұ йық жә не басқ а конденсирленген фаза арасындағ ы ә рекеттесу шеткі бұ рыш q кө мегімен анық талады. Юнг тең деуі:
Адгезия жұ мысы:
Сондай – ақ беттік керілуі тө мен заттардың беттік қ абатта ө здігінен жиналуы адсорбция нә тижесінде s азаяды. Адсорбция шамасын екі ә діспен ө рнектейді. Беттің аудан бірлігіне немесе адсорбент масса бірлігіне келетін беттік қ абаттағ ы заттық мө лшері ретінде анық талады:
Адсорбция шамасын Г кө лемдік фаза кө леміндегі мө лшерімен салыстырғ анда беттік қ абаттағ ы компоненттің артық мө лшерімен анық талады ( артық адсорбция ):
немесе
А жә не Г адсорбция шамалары арасындағ ы байланысы:
Ерітінді компоненттерінің адсорбция шамасы мен беттік керілу ө зара Гиббстің адсорбция тең деуімен байланысқ ан:
Бинарлы ерітіндіде адсорбат концентрациясы аз болса:
Мысал №3: 293К– де сынаптың шынығ а адгезия жұ мысын Шығ арылуы: Дюпре – Юнг тең деуі бойынша:
|
|||||||
|