5-тапсырма. Шашыраңқы сөздерді орнына қойып, сөйлемдерді қалпына келтіріңіз.

5-тапсырма. Шашыраң қ ы сө здерді орнына қ ойып, сө йлемдерді қ алпына келтірің із.

1. Қ ұ старды, мақ сатымен, мемлекеттік, қ орғ ау, Қ азақ станда, мен, табиғ и, жә не, қ орық тар, ашылғ ан, сақ тау, жануарлар.

2. 12, саябақ, қ азіргі, 10 қ орық , жұ мыс, кезде, істейді, пен.

3. Оң тү стік, мақ сатымен, қ орық, жерді, ө ң ірінде, қ орғ ау, қ амтиды, орналасқ ан Қ азақ стан, экологияны, ашылғ ан,

4. Ұ йымдастырылғ ан, 2004 жылы, соң ғ ы, қ орық, Қ азақ станда.

Жазылым

6-тапсырма. Кестені толтырың ыз.

Қ орық тың атауы	Ашылғ ан жылы	Қ орық орналасқ ан жер	Жер кө лемі	Қ орық та мекендейтін жануарлар мен ө сімдіктер

ГрамматикаЛЫҚ ТҮ СІНІКТЕМЕ

Бұ йрық мә нді сө йлем етістіктің бұ йрық райының жекеше, кө пше, сыпайы, қ алыпты тү рдегі тұ лғ алары арқ ылы жасалады, кейде олардың соң ынан –шы, (-ші) жұ рнақ тары жалғ ануы арқ ылы да жасалады. Мысалы, Оларғ а мен айтайын. Сен ертең осы істі аяқ та.

7-тапсырма. Тө мендегі етістіктерді қ атыстырып тақ ырыпқ а сай бұ йрық мә нді сө йлемдер қ ұ растырың ыз.

Бару, бақ ылау, таң қ алу, сү йсіну, кө ру, қ орғ ау, сақ тау

2-сабақ

Тақ ырып: Қ азақ станның ұ лттық саябақ тары

Тың далым

1-тапсырма. Мә тінге қ атысты лексикалық қ ормен танысың ыз.

Айырмашылық, тынығ ушылар, рұ қ сат етіледі, кіріп кө руіне, сақ тау талап етіледі, сү тқ оректі, биік жері, биіктігі, дамығ ан жері, емдеу мекемелері.

Оқ ылым

2-тапсырма. Мә тінді оқ ың ыз.

Ұ лттық табиғ и саябақ тарда табиғ ат қ орғ ау жұ мыстарымен бірге табиғ ат қ орғ ауды насихаттау, экологиялық білім мен тә рбие беру, туризмді ү гіттеу жұ мыстары қ оса жү ргізіледі. Елімізде 12 ұ лттық табиғ и саябақ ұ йымдастырылғ ан. Ұ лттық табиғ и парктердің қ орық тардан айырмашылығ ы – туристер мен тынығ ушылардың кіріп кө руіне рұ қ сат етіледі. Бірақ олардан табиғ атты қ орғ ау ретін сақ тау талап етіледі.

Ұ лттық табиғ и саябақ тар кө біне табиғ аттың кө рікті жерлерінде ұ йымдастырылып, шаруашылық жұ мыстарды табиғ ат қ орғ ау жұ мыстарымен ү йлесімді жү ргізуге ерекше мә н беріледі. Қ азақ станда алғ аш рет ұ лттық парк – Баянауыл таулы орман алқ абында ұ йымдастырылды. Баянауыл ұ лттық паркі 1977 жылы ашылғ ан. Оның кө лемі 50, 7 мың га. Мұ нда қ ұ стардың 54 тү рі, балық тың 8, сү тқ оректілердің 54, ө сімдіктің 438 тү рі бар. Биік жері – Ақ бет тауы, биіктігі 1026 метр. Бұ л аймақ жаппай демалыс пен туризмнің дамығ ан жері. Мұ нда кө птеген демалыс ү йлері, емдеу мекемелері, туристік базарлар орналасқ ан. Паркте ұ зақ уақ ыт ү гілу ә рекетінен қ айталанбас жартас, шоқ ылар қ алыптасқ ан. Олар сыртқ ы тү ріне орай « Жалмауыз кемпір», «Найзатас», «Тас жә не Ат басы», т. б деп аталады.

Қ арағ анды облысында орналасқ ан Қ арқ аралы ұ лттық паркі 1998 жылы қ ұ рылғ ан. Осында ә йгілі Шайтанкө л орналасқ ан. Мұ нда аң ның 39 тү рі, қ ұ стың 55 тү рі, балық тың 11 тү рі, ө сімдіктің 68 тү рі қ орғ алады. Сондай-ақ Іле Алатауы, Алтынемел, Кө кшетау ұ лттық парктері де бар. Ол жерлерде де сирек аң қ ұ стардың тү рлері қ орғ ауғ а алынғ ан.

Қ азақ станның ә демі жерінің бірі – Шарын шатқ алы. Алматыдан 220 шақ ырым жерде орналасқ ан. Мұ ндай жер ә лем картасының екі жерінде ғ ана бар. Бірі – АҚ Ш-тың Колорадо штатындағ ы Ү лкен каньон, екіншісі – осы біздің Шарын. Оны 2004 жылдан бері мемлекет қ амқ орлығ ына алғ ан. Сол жылы «Шарын» ұ лттық табиғ ат паркі қ ұ рылды. «Шарын» Мемлекеттік ұ лттық табиғ ат паркінің тағ ы бір байлығ ы – баурайдағ ы ерен ағ аштары. Біреулер ерен, біреулер шетен деп атап жү рген мұ ндай ағ аш ә лемнiң тек екi-ақ жерiнде – Қ азақ стан мен Солтү стiк Америкада ғ ана топталып ө скен. Соны білген Кең естік Қ азақ стан 1964 жылы мұ ны «Табиғ ат ескерткiші» деп жариялап, қ амқ орлық қ а алды. Содан бері ерен ағ ашына адамдар тиіскен емес. Бү гінде ө здігінен ө сіп-ө ніп, 5014 га жерге жайылғ ан ү лкен орманғ а айналды.

(https: //kk. wikipedia)

Жазылым

⇐ Предыдущая 26 27 28 29 303132 33 34 35 Следующая ⇒