|
|||
2-тапсырма. Сөздер мен сөз тіркестерінің орыс тіліндегі баламасын көрсетіңіз.2-тапсырма. Сө здер мен сө з тіркестерінің орыс тіліндегі баламасын кө рсетің із. Кең байтақ жер, орманды, таулы, ауа-райы, аң -қ ұ стар, қ орғ ау мақ сатында, мың дағ ан тү рлері, зиян шекпеуіне, аумағ ы, ұ йымдастырылғ ан, жоғ алтып алмау, мың дағ ан жылдар. Оқ ылым 3-тапсырма. Мә тінді тү сініп оқ ың ыз. Қ орық тар Елімізде кө птеген аң -қ ұ стар тіршілік етеді. Олардың сақ талуына мемлекеттік қ орық тар қ амқ орлық жасайды. Қ азақ стан қ орық тар саны жағ ынан ТМД-ғ а кіретін мемлекеттер ішінде 16-шы орын алады. Экологияны қ орғ ау мақ сатымен Қ азақ станның ә р ө лкесінен 15-ке тарта қ орық ашу кө зделіп отыр. Ал қ азіргі кезде 10 қ орық жұ мыс істейді. Қ азақ стандағ ы қ орық тардың барлық ауданы 1 610 973 га. Еліміздегі ең алғ аш ашылғ ан қ орық – Ақ су-Жабағ алы қ орығ ы. Ол 1926 жылы ұ йымдастырылғ ан. Ол Оң тү стік Қ азақ стан ө ң ірінде орналасқ ан. 131 934 га-дан астам жерді қ амтиды. Одан кейін 1931 жылы Алматы облысында Алматы мемлекеттік табиғ и қ орығ ы мен Қ останай облысында Наурызым мемлекеттік табиғ и қ орығ ы ашылды. Алматы қ орығ ының жер кө лемі 71, 7 мың га жуық болса, Наурызым қ орығ ының жер кө лемі - 191 381 га. Осы отызыншы жылдары, яғ ни 1939 жылы Арал тең ізінің солтү стік-батыс бө лігінде ө зі аттас шө лейтті аралда орналасқ ан Барсакелмес қ орығ ы ашылғ ан. Кө лемі 16, 8 мың га. Қ орғ алжын қ орығ ы 1968 жылы қ ұ рылғ ан. Бұ л қ орық ЮНЕСКО-ның тізімне ерекше қ орғ алатын батпақ ты-шө лді ландшафт ретінде кірген. Марқ акө л ұ лттық қ орығ ы 1976 жылы қ ұ рылғ ан. Аумағ ы 102 979 га. Бұ нда Шығ ыс Қ азақ станның маржаны деп аталатын Марқ акө л кө лі орналасқ ан. Маң ғ ыстау облысында орналасқ ан Ү стірт биосфералық қ орығ ы 1984 жылы ұ йымдастырылғ ан. Ауданы 226, 3 мың га. Бұ лардан басқ а Батыс Алтай, Алакө л, Қ аратау мемлекеттік табиғ и қ орық тары бар. Осындай ә сем табиғ атымызды пайда табу кө зіне айналдыруымыз қ ажет. Бірақ оларды пайда кө зіне айналдыру кезінде, олардың зиян шекпеуіне кө п кө ң іл бө ліп, жоғ алтып алмау жағ ын ойлауымыз да керек. Себебі табиғ атты қ алпына келтіру ү шін мың дағ ан жылдар кететінін ұ мытпауғ а тиіспіз. (Ғ аламтор материалдарынан) Айтылым 4-тапсырма. Мә тін бойынша сұ рақ қ ұ растырың ыз.
|
|||
|