|
|||
d) İşte güzellik. Cihâd nedir?
Bir iş i baş armak iç in bü tü n gü ç ve gayretin kullanı lması anlamı nı iç eren bir kö kten tü reyen cihadı Ku’â n’dan ve Sevgili Peygamberimizin Kur’â n ç izgi- sindeki aç ı klamaları nı oluş turan Sü nnet’ten hareketle aç ı klamaya ç alı ş alı m. Cihâ d, Allah’ı n ve Peygamberi Hz. Muhammed’in bü tü n emirlerine itaat etmek ve tü m yasakları ndan sakı nmaktı r. Cihâ d, nefislerimizin İ slâ m Dini ile ç atı ş an arzuları ve eylemlerine karş ı mü cadele vermektir. Cihâ d, ikna edici aklî ve ilmî delilleri sunarak insanları İ slâ m’a ç ağ ı rmaktı r. Cihâ d, haklar ve ö zgü rlü kleri ç iğ neyen egemen gü ç lerle ve İ slâ m Yurdu’na saldı ran mü tecavizlerle savaş maktı r. İ slam’ı n yaş anması ve ö ğ retilmesi ö nü n- deki engelleri kaldı rmaktı r.
1 Maide 54; Mü cadele 22.
553
554 Cihadla ilgili olarak yaptı ğ ı mı z tarif nitelikli bu aç ı klamalar değ inildiğ i ü zere Kur’â n ve Sü nnet’ten kaynaklanmaktadı r. Kaynak vasfı ndaki Kur’â n ve Sü nnet yasaları nı tariflerimizdeki sı raya gö - re ş ö ylece ö zetleyebiliriz: a) Allah’ı n ve Peygamberinin emirleri ve yasakları na itaatin cihad olduğ u- nu Yü ce Peygamberimiz verdiğ i değ iş ik ö rneklerlerle aç ı klamaktadı r. -Salat ve Selam ü zerine olsun- O, ş ö yle buyurur: [“Namaza sarı l. Zira namaz cihâ dı n en fazî letlisidir. ” “Yaş lı nı n, ç ocuğ un, â cizin ve kadı nı n cihâ dı Hac ve Umredir. ”]2 Bu hadî sleriyle namaz kı larak, hac ve umre yaparak Allah’a itaat etmeyi cihâ d olarak niteleyen Peygamberimiz, helal rı zı k kazanmak iç in ç alı ş mayı da cihad olarak tanı mlamı ş tı r. 3 Ayrı ca aş ağ ı da aç ı klanacağ ı ü zere Allah’ı n emri ol- duğ u iç in ana-babaya itaat ve ikramı da cihâ d olarak vası flandı rmı ş tı r. Huzuruna gelerek savaş iç in hazı rlanan orduya katı lma izni isteyen bir sa- habiye Allah’ı n Resulü ana-babası nı n sağ olup-olmadı ğ ı nı sormuş, sağ dı r ce- vabı nı alı nca da ş ö yle buyurmuş tur: - Ananbaban iç in (ç alı ş arak ve onlara ikram ederek) cihad et. 4 b) Nefislerin olumsuz arzu ve isteklerine karş ı ç ı kmanı n cihad olduğ unu da Sevgili Peygamberimiz ş ö ylece aç ı klamaktadı r: “Dü ş manları nı zla cihâ d ettiğ iniz gibi nefsinizin (Allah’a isyâ n vasfı ndaki) arzuları yla da cihâ d ediniz. 5 Ç ü nkü mü câ hid, nefsinin (ilâ hî emir ve yasaklarla, ç atı ş an) arzuları na kar ş ı mü cadele edendir. ”6 c) İ nsanları İ slâ m’a, onun belirlediğ i doğ ru yö ntemlerle ç ağ ı rmanı n cihad olduğ u hakikatini ise Kur’â n-ı Kerî m, Furkan Sû resinin 52. â yetinde ö ğ ret- mektedir. Bu â yette ş ö yle emir buyurulmaktadı r: “Kâ firlere (ve dü zenlerine) uyma. Onlara karş ı Kur’â n’la bü yü k bir cihad ver”.
2 Mü nahabû Kenzü lÜ mmal Kı tabusSalati, C. Sağ î r 1/144. 3 Miş kâ tü lMesâ bih Hadis No: 3817. 4 C. Sağ î r 2/54. 5 ElMufredat (Cehede) maddesi. 6 Sü nenü t-Tirmizî K. Fezâ ilil-Cihâ d, Bab 2.
Gö rü lü yor ki bu ilâ hî dü stur Kur’â n’ı n sunduğ u iman ve hayat kuralları - nı, onun ö ğ rettiğ i ikna edici ve sevdirici yö ntemleri kullanarak İ slâ m’a ç ağ ı r- mayı bü yü k cihâ d olarak aç ı klamaktadı r. d) Temel haklar ve hü rriyetleri ç iğ neyen baskı cı gü ç lere karş ı baş kaldı r- manı n cihad olduğ unu da Peygamberimiz aç ı klamaktadı r. - Allah ş anı nı yü - celtsin-O, zalim yö netimlere ve yö neticilere kaş ı verilecek siyasî ve hukukî mü cadeleyi cihâ dı n faziletlisi olarak ş ö ylece talim etmektedir: “Cihadı n en faziletlisi (insanları n hakları ve hü rriyetlerini ç iğ neyen) zalim yö neticilere karş ı Hakk’ı haykı rmaktı r. ”7 Silahlı saldı rganlara karş ı savunma savaş ı vermenin ve İ slâ m’ı n ö nü ndeki engelleri gidermenin cihad olduğ u da aş ağ ı da anlamları sunulacak â yetlerde bildirilmektedir. [“Sizinle savaş anlarla Allahı n koyduğ u ö lç ü lere uygun olarak siz de savaş ı n. Aş ı rı da gitmeyin. Ş ü phesiz Allah koyduğ u sı nı rları aş anları sevmez. ” “Fitne olan baskı ve zulü m kalkı ncaya ve engeller kaldı rı larak Allah’ı n dini ö z gü rce yaş anı ncaya kadar onlarla savaş ı n. Eğ er savaş a son verecek olurlarsa (bilme- lisiniz ki) dü ş manca tavı r ancak zalimlere karş ı gö sterilebilir. ”]8 Muhterem Mü minler! Kur’â n ve Sü nnet’e dayanarak yaptı ğ ı mı z izahlar cihâ dı n İ slâ m’ı Allah’ı n rı zası nı amaç layarak yaş amak ve yaş atmak olduğ unu bir diğ er anlatı mla belir- li bir eylem olmayı p İ slâ mi emir ve yasakları uygulamada son derece bir gay- ret ve samimiyet gö stermek olduğ unu aç ı klamaktadı r. Ayrı ca ö nemini de vur- gulamaktadı r. Silahlı savaş anlamı nı iç ermiş olsa da cihadı yalnı zca bu anlamı yla ç ağ rı ş - tı rmak doğ ru değ ildir. Ç ü nkü ö zellikle Kur’â n silahlı savaş anlamı na kı tal ve katl sö zcü klerinin tü revlerini kullanmaktadı r. Mü min olarak vazifemiz aç ı klamaya ç alı ş tı ğ ı mı z, manası yla cihâ dı kavra- mak ve uygulamaktı r. İ ç inde yaş adı ğ ı mı z laik toplumda ve bizi kuş atan İ slâ m dı ş ı kurumları n ve Hak’dan yoksun ç evrelerin etkinliğ i altı nda cihâ d vazifemizi yapabilmek, bir diğ er anlatı mla İ slâ m’a gö re yaş ayabilmek iki mü him ş artı n geç ekleş tirilme-
7 Keş fü l-Hafa Hadis No: 457. 8 Bakara 190193.
555
556 sini gerekli kı lmaktadı r. Bunlardan biri bilgi (ilim), diğ eri de  hiret hayatı nı dü nya hayatı na tercihtir.
Mü min İ slâ m Dini’nin son hakikat nizamı olduğ unu sağ lam ve kendisi- ni tatmin edecek bir bilgiyle kavrayamazsa, onu yaş ama ve yaş atma mü cade- lesi vermesi mü mkü n değ ildir. Bu sebepledir ki ancak Hak ile Bâ tı lı ayı rabile- cek bilgiye ve irfana mâ lik olan kiş i cihad yapabilir. Bilginin ehemmiyetini aç ı klamak iç indir ki, Mevlâ mı z, Tevbe ve Saff sû - relerindeki cihad emirlerinin akabinde ş ö yle buyurmaktadı r: “... Eğ er bilirseniz cihad yapmanı z sizin iç in daha. hayı rlı dı r. ”9
Cihad iç in â hiret hayatı nı dü nya hayatı na tercih etmek de ş arttı r. Zira â hiret hayatı nı n ebedî liğ ine inanmakla beraber, â hiret saadetini dü nya nimet- leri ve zevklerine tercih edecek bir iman bilinci ve gü cü ne ulaş amayan kiş i, ci- had veremez. Yani bir ö mü r boyu İ slâ m’ı yaş ayamaz, yaş atma, koruma ve yay- ma mü cadelesi veremez. Yaş adı ğ ı nı yaş atmak, hayata hâ kim kı lmak iç in verilmesi gereken ve ha- pisle, sü rgü nle, ö lü mle neticelenebilecek cihad nevilerinde ise, ç ok daha gü ç - lü bir â hiret sevgisi ve tercihi ş arttı r.
Kur’â n’ı n cihad iç in ağ ı rdan alanları “Yoksa siz dü nya hayatı nı â hirete ter- cih eder mi oldunuz? ” ş eklinde yermesi İ slâ mî hayatı diğ er yaş am biç imlerine tercih anlamı na â hiret hayatı nı n tercihinin gerekliliğ ini vurgulamaktadı r. 10 Aç ı klamaya ç alı ş tı ğ ı mı z bu iki ş artı n ö nemini bildirmek iç indir ki, Pey- gamberimiz ş ö yle buyurmuş lardı r: “Aranı zda cehalet ve dü nya sevgisi hâ kim olmadı kç a, siz Rabbinizden bir gü ç ve ş uur ü zerinde olacaksı nı z. Hakka ç ağ ı racak, Batı llardan sakı ndı racak; Allah yolunda her tü rlü cihadı yapacaksı nı z. Aranı zda cehalet ve dü nya tutkusu yayı ldı ğ ı nda ise İ slâ m’a daveti, Batı l’lar- dan sakı ndı rmayı, cihadı, terkedeceksiniz. Bu gibi dö nemlerde Kur’an ve Sü nnet gerç eklerini sö yleyenler Muhacirle- rin ve Ensar’ı n ilkleri gibidir. (İ lk dö nem Mü slü manlar gibi erdemlidir. )”
9 Tevbe 41; Saf, 11. 10 Tevbe 38.
Yü ce Rabbimizden cü mlemizi cihâ d aş kı ile yü celtmesini diler, bizleri cihâ dlı mü minlerden kı lacak hakikat bilgisi ve â hiret sevgisine erdirmesini ni- yaz ederim. Sö zü Kur’â n’la bağ layalı m:
“Yolumuzda cihâ d edenleri elbette (Cennete varan hayı r ve mutluluk dolu) yol ları mı za iletiriz.
Ş ü phesiz Allah, Kendisini gö rü r gibi yolunda cihâ d eden ve uğ runda harcama yapan kulları yla beraberdir. ”11
557
11 Ankebut 69.
Cihâ dı n İ slâ m Dinindeki Ö nemi ve Neticeleri
558 İ slâ m Dini’nin iki ana kaynağ ı olan Kur’â n ve Sü nnet’in aç ı klamaları na gö re cihâ dı ş ö ylece ö zetleyerek tanı mlayabiliriz. Cihad: Uygulamak iç in Allah’ı n ve Peygamberinin emirleri ve yasakları nı ö ğ renip ö ğ retmek; nefsin ilâ hî yasalarla ç atı ş an arzuları nı kı rmak; İ slâ m Di- ni’nin, ortak aklı n ve ilmin gerektirdiklerine ç ağ ı rmak; İ slâ m Dü zeni ve ü lke- sini gerektiğ inde silahla korumak iç in bü tü n gü cü ve tü m imkâ nları kullan- maktı r. Bu manâ da cihâ d ana mü kellefiyetimizdir. Tam bir inanç ve aş kla İ slâ m Dü zeni’ni yaş amak, yaş atmak, yaymak ve ge- reğ inde silahla korumak olduğ u iç indir ki cihâ dı n İ slâ m Dini’ndeki ö nemi pek bü yü ktü r.
|
|||
|