1 – жаттығу. Берілген сөйлемдерді көшіріп жазып, диалект сөздердің мағыналарын ажыратыңыздар.

1 – жаттығ у. Берілген сө йлемдерді кө шіріп жазып, диалект сө здердің мағ ыналарын ажыратың ыздар.

1. Бұ рын ү немі жарқ ылдап жалын атып жү ретін аржайы барлаушының қ апелімде бү йтіп кө ң ілсіздене қ алуы комсоргты қ атты таң қ алдырды. ( Ә. Нұ рпейісов «Курляндия») 2. Пісірген асым қ айдағ ы бір қ иякелді тү гіл, ө з адамдарыма да жетер емес. (Ә. Нұ рпейісов «Курляндия») 4. Ә, ә, таптық, таптық... Біз «осы не бітіріп жү р» деп қ ұ станаласақ , корректіровщик екен ғ ой. (Ә. Нұ рпейісов «Курляндия») 5. Ексім жел. Ызғ арлы, суық жел. Ысқ ырғ ан ексімді жел арбиғ ан қ у қ аң бақ ты домалатып, ескі апандарғ а, сай жырасына малша иіріп, тығ а тү седі. (Б. Майлин. Шығ армалары, Алматы, 1962) 6. Ә білқ айыр осы бей-берекет кездегі ә беқ оң ыр дастарқ анның басындағ ы мө лтек мә жілістен тоғ айып тұ рды. (Ә. Кекілбаев «Ү ркер», 1981) 7. Жетіқ абат жердің астында қ араң ғ ы ү ң гірейген ү ң гір забой, есебі, кө рдің ішіндей десе болады. (С. Сейфуллин. Ә ң гімелер мен повестер, 1958) 8. Лү ктен басымды кө терсем, қ ос желкенді бір дә у келіп-ақ қ алғ ан екен. (Ә. Сә рсенбаев «Толқ ында туғ андар») 9. Таласов мырза істен шық қ ан лабазына ө рт салғ ызып, жаласын жұ мысшыларғ а жапты. (Ә. Сә рсенбаев «Толқ ында туғ андар») 10. Ү лкен қ ыстауда жалғ ыз ө зі елегізитін сияқ ты. (Ж. Нә жімеденов «Кішкентай»)

2 – жаттығ у. Меттаграмманың жауабын тауып, қ ай елді мекенге жататын диалект сө з екенін айтың ыз.

Оң тү стікте бар,

Батыста жоқ.

Алматыда бар,

Ақ тө беде жоқ. (... )

3 – жаттығ у. Кө ркем ә дебиеттен туыстық атауларғ а байланысты 10 диалект тауып жазың ыз.

4 – жаттығ у. Дұ рыс нұ сқ асын табың ыз.

1) Ақ ша жілік 2) Ә йеш 3) Жақ ат 4) Кө дек 5) Кә ри 6) Ламайлау 7) Дә йіс

1) (Ә демі) 2) (Жарамсақ тану) 3) (Бытыстыру) 4) (Соқ ыр) 5) (Кә рі жілік) 6) (Ұ ятсыз) 7) (Икемсіз)

5 – жаттығ у. Мына сұ рақ тарғ а жауап тауып, дә птерлерің ізге жазың ыздар.

1) «Диалект» сө зі грекше аударғ анда қ андай мағ ына береді?

2) Белгілі бір жердегі жергілікті тұ рғ ындардың сө йлеу тілінде қ олданылатын сө здер қ алай аталады?

3) Диалектілік сө здер тілдің ә р тү рлі дең гейіне қ атысты нешеге жә не қ алай бө лінеді?

4) Белгілі бір аймақ кө леміндегі кә сіпке қ атысты, негізінен сол жердің тұ рғ ындары қ олданатын сө здер...

5) Диалектілік лексика ө зінің қ ұ рамы жағ ынан ө зара, бірің ғ ай емес. Осығ ан байланысты олар қ алай бө лінеді?

⇐ Предыдущая 1 2 3 4 567 8 9 10 Следующая ⇒