техникасы

Кө кек

Кө кек, – кө кектә різділер отрядының бір тобы. Қ азақ станның барлық облыстарында кездесетін кә дімгі кө кек жә не Оң тү стік Алтайда ғ ана мекендейтін мең іреу кө кек бар.

Дене тұ рқ ы 25 – 40 см. Қ ауырсыны айқ ын тү сті емес, аяқ тары 4 бармақ ты (екі-екіден қ арама-қ арсы біткен), ағ аш басында жү руге бейім. Кө кектер тіршілігін, негізінен, ағ аш, бұ та басында ө ткізеді.

Олардың Қ азақ станда кездесетін тү рлері ұ я салмайды (басқ а қ ұ стардың ұ ясын пайдаланады), балапан баспайды.

Кө кек балапанының арқ асына ө те сезімтал бү ртік пайда болады. Осы бү ртікке басқ а зат жанасса-ақ балапан оны лақ тырып тастауғ а бейімделе қ алады. Кө кектер, негізінен, зиянкес тү кті жұ лдызқ ұ рттармен қ оректенеді. Сондай-ақ олар орманның зиянды жә ндіктерін жеп пайда да келтіреді. Кө кекті халқ ымыз аты жоқ қ ұ с деп те атайды, ө йткені ол ө з атын ө зі шақ ырады. Кө кектер – жыл қ ұ сы. Олар жылы жақ тан біздің республикамызғ а сә уір айында ұ шып келеді. Бұ л айда қ ар кетіп, кү н жылынып, кө кек шақ ыра бастайды.

Қ азақ тың дә стү рлі кү нтізбесіндегі сә уір айының кө кек деп те аталуы осығ ан байланысты. Кө кектә різдестер отряды- ү ш отряд тармағ ынан қ ұ ралғ ан сан алуан қ ұ стардың отряды. Олардың ә рқ айсысында бір тұ қ ымдастан болады, олар- сасық ұ с тұ қ ымдастар, кө кек тұ қ ымдастар жә не банан жегіш тұ қ ымдастар. Отрядта 44 туыстан 149 тү рі бар. 1. 1. Тегістеу

техникасы

Кішігірім бө лшектер дө ң гелек ү стелде немесе арнайы қ ұ рылғ ыда жасалады. Бұ л барлық жіптің элементтерін табиғ и ө су мен ағ аш талшық тарын дамыту жағ ына қ арай қ абат бойымен кесу керек. Бұ л жағ дайда ө німнің беті тегіс жә не жылтыр. Ағ аш қ абатына тегістеу кезінде талшық тар кесіледі, кө теріледі, беті ө рескел, мат.

Ою екі кезең нен тұ рады: кесу жә не кесу.

Шашыратқ анда, пышақ жамбасы пышақ пен қ олғ а қ ысылып, сурет сызығ ы бойымен жү реді, ә детте оң жақ қ а қ арай созылады. Ұ рлау кезінде қ олғ а пышақ позициясы ө згермейді, тек қ ана кері бағ ытта қ ол қ исайтылады жә не кесілген контурдың кесілуі жасалады.

Ағ аш талшық тары бойынша кесінділер ойық тардың ортаң ғ ы сызығ ының кесіндісімен басталады. Жамбы бірінші қ арындаш сызығ ының жоғ арғ ы жағ ындағ ы пышақ тың шетін тігінен немесе ө зіне қ арай аздап бейімділікпен орналастырады. Жолдың терең дігі шамамен 3 мм. Кескіштің ұ шын орманғ а тү сірген кезде, тү йіспелі пяткы дайындаманың бетіне қ арағ анда жоғ ары болуы керек. Саң ылаудың соң ында тү йіннің орамасы ағ ашқ а батырылады немесе керісінше кө теріледі. Осылайша, дайындаудың барлық ортаң ғ ы сызық тары кесіледі. Кесуді қ атаң тү рде қ арындаш сызық тармен жү ргізіп, тігінен жазық тық та ұ стап, оны бір терең дікте суғ а батыруғ а болады. Ою-ө рнекті шектейтін сызық ты кесіп тастау ө те маң ызды.

Қ абырғ алары бү ктелген кезде, қ осылыстың шұ ң қ ырлары оң ғ а немесе солғ а қ арай бұ раланады. Айналу бұ рышы 30-40 ° аралығ ында болуы керек. Ү лкен беткейлерде, шиенің шеттері тегіс жә не кө рінбейтін болады, кішігірім кө лбеу - ө те ө ткір. Сол сияқ ты, сол жақ таулардың кескіндемесінің сол жақ қ а бұ рылуымен жасалады. Кескішке тұ рақ ты қ ысыммен баяу кесің із. Жоғ арыда кө рсетілген барлық ережелерді сақ тай отырып, шиелердің соң ғ ы беті кесіледі. Ү шбұ рышты сабан тә різді шө птер ө здерін бө ліп алу керек немесе ағ аш кесегінен шық пауы керек. Егер чиптер бө лек қ алмаса, барлық операцияларды бірінші рет қ айталаң ыз. Сақ алың ызды саусақ тармен жыртып алмаң ыз немесе оны пышақ пен сындырмаң ыз.

Ағ аш талшық тары бойындағ ы ойық тар жіпке аз кү ш жұ мсауды қ ажет етеді, бірақ оларды кесу біршама қ иын, ө йткені кескіш ағ аш қ абаты бойымен жү ріп, тү зу сызық та сақ талуы керек. Бұ л қ олдың мұ қ ият болуын жә не қ аттылығ ын, сондай-ақ қ ұ ралдың мұ қ ият қ айрауын талап етеді. Ағ аш талшық тарына арналғ ан бұ рыштарда ә ртү рлі бағ ыттар бойынша кесіледі. Ә детте оң жағ ы ө з жағ ына қ арай, ал сол жақ тан ө здігінен кесіледі.

Талшық тардың қ ұ рылымына кө лденең орналасқ ан жерде орналасқ ан ойық тардың шеттері қ абаттардың бағ ыты бойынша оң ай қ иылады. Сопақ контурдың шетіндегі шұ ң қ ырлар ұ ң ғ ымалары жамбамен жә не шең берді дө ң гелекке сә йкес келуі тиіс жартылай шең берлі бұ рышпен жасалады. Ө ткір тігінен шең бердің арқ а сызығ ына тігінен орналастырылады. Кесуді сә л басып, ағ ашқ а 2-3 мм терең детің із. Осылайша, олар талшық тар арқ ылы орналасқ ан бірінші тік сызық тың тесіктерін кесіп тастайды. Содан кейін, шеттер, бұ рыштарды кесу сияқ ты, шоқ тың негізіне кесіледі. Жү здер тегіс болып шығ ады. Ортаң ғ ы сызық бойымен депрессиямен ұ ң ғ ымаларды бұ ру кезінде алдымен орталық сызық бойымен тік кескішті жасаң ыз, содан кейін ұ ң ғ ымалардың бү йірлерін мө лшері мен профиліне сә йкес келетін фаскамен кесің із. Ағ аш қ абатын бойлату ү шін тесіктердің бү йірлерін кесу ү шін ә ртү рлі бағ ытта болуы керек: тө менгі шеттер ө зінен жоғ арыдан тө менге қ арай жылжиды, жоғ арғ ы жағ ы тө меннен жоғ арығ а қ арай жылжиды.

Мариголдтар тү рінде тесіктерді тесіп жатқ анда, тиісті мө лшердің жарты шең берлі кескіндемесі таң далады. Ө скін ө здігінен бү ркегішпен алынады, пышақ тың оң жақ бұ рышы сызық қ а орналастырылады жә не бұ рышты оң нан солғ а бұ рады, доғ алы тү рінде тік кескіш жасайды. Нә тижесінде шиыршық тырнақ тү рінде дайындалады, ал ішіндегі жартылай айналмалы шеттері бар ойық қ алыптасады.

Осындай ә дістермен кескіндемелі тә ртіпте кесіп, геометриялық оймаларғ а бө лінген таразылардың ү лгісін орындайды.

⇐ Предыдущая 1 2 345 6 7 8 9 10 Следующая ⇒