|
|||
2. КӨРКЕМ ҚҰРАСТЫРУ БӨЛІМІ.Стр 1 из 10Следующая ⇒
Қ АЗАҚ СТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘ НЕ Ғ ЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ АСТАНА Қ АЛАСЫНЫҢ БІЛІМ БАСҚ АРМАСЫ Қ АЗАҚ ТЕХНОЛОГИЯ ЖӘ НЕ БИЗНЕС УНИВЕРСИТЕТІНІҢ АҚ КОЛЛЕДЖІ
ДИПЛОМАЛДЫ ТӘ ЖІРБИЕ
Тақ ырыбы: Ағ аш ойма мү сіндері жә не эскиздеу
Мамандығ ы: 0402000 Графикалық Дизайн
Орындағ ан: Ақ марал Оралбекқ ызы Ғ ылыми жетекші: Ахмет Тө леу Ә білқ асымұ лы
Астана 2018
КІРІСПЕ. 1. Тақ ырыптың ғ ылыми – теориялық негіздемесі. 1. 1Дипломдық жұ мыста қ аралатын мә селелердің тарихы деректері. 2. КӨ РКЕМ Қ Ұ РАСТЫРУ БӨ ЛІМІ. 2. 1 Тү с. Тү с психологиясы. Картинадағ ы тү стің ық пал етуі. 2. 2Нобайлар, суреттемелер, эскиздерді орындау. 3. ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨ ЛІМ. 3. 1 3. 2
4. ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨ ЛІМ. 4. 1 Дипломдық жұ мысты орындау барысындағ ы кеткен шығ ын.
3. Ө МІРЛІК ІС – Ә РЕКЕТ ЖӘ НЕ Қ АУІПСІЗДІК НЕГІЗІ.
Қ ОРЫТЫНДЫ. Қ ОЛДАНЫЛҒ АН Ә ДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ. Қ ОСЫМШАЛАР.
Кіріспе Скульптура (лат. sculptura, sculpo — қ иып, тастаң ыз) — бейнелеу ө нерінің тү рі шығ армалары бар кө лемді нысанын жә не орындалады қ атты немесе пластикалық материалдар. Кең мағ ынада сө здер — ө нер қ ұ руғ а саз балшық, балауыз, тастан, металл, ағ аш, сү йек жә не басқ а да материалдарды бейнесі адамның, жануарлардың жә не басқ а да заттарды табиғ ат осязательных, дене олардың нысандары. Мү сін ө неріне арналғ ан суретші - мү сінші немесе мү сінші. Оның негізгі міндеті адамғ а шынайы немесе идеалдандырылғ ан тү рде ұ сыну, жануарларды ойнау, оның жұ мысы қ алпына келтірілетін рө лі жә не басқ а да заттар тек прецеденттің мағ ынасында немесе ою-ө рнекте ө ң деледі. «Мү сін» сө зі ө нердің ө зінен басқ а, ә р ө нер туындысын да білдіреді Мү сін ғ арышта еркін тү рде орналастырылғ ан дө ң гелек, бө лікке бө лінеді жә не жазық тық та кө лемді кескіндер орналасқ ан рельеф. Мү сіннің материалдары: тас (мә рмә р, ә ктас, қ ұ мтас, гранит жә не т. б. ), ағ аш, сү йек, металл (қ ола, мыс, темір жә не т. б. ), саз жә не кү йдірілген саз (керамика - терракоталар, маголика, фаянс, фарфор, ), гипс. Мү сіннің кешенді жә не кө п сатылы технологиясы кө п физикалық ең бекті талап етеді. Тас, метал, ағ аш, саз, гипс, керамика, шыны, балшық, балауыз, синтетикалық полимерлі қ осылыстардың ә ртү рлі ә дістері пайдаланылады: модельдеу, кесу, кесу, қ ұ ю, қ ұ ю, соғ у, дә некерлеу. Суретшінің авторлық жұ мыстарынан басқ а (мү сін, мү сін, қ атты материалдарды ө ң деу) мү сіндеудің маң ызды рө лі қ олө нершілердің қ осалқ ы жұ мысы (тас кесу, қ ұ ю, қ ұ ю, қ уып алу жә не т. б. ). Ең ежелгі тү рлерінің ө нер. Тү рлі нысандары мү сін болғ ан ә лемнің барлық халық тары ежелден: ә йелдер фигуралар жә не рельефы неолит (Венера бірі Савиньяно (Модена), 10-8 мың б. э. дейін). Дамығ ан мү сін ү лгілері белгілі халық тарында Ежелгі Шығ ыс (Ханшайымы Нефертити, 14 в. до н. э., Берлин Мемлекеттік мұ ражайлар; рельефы сарайында Ашшурнасирапала II Нимруде, 883-859 б. э. дейінгі Лондон, Британ мұ ражайы), Ежелгі Америка. Маң ызды кезең і тарих мү сін болып табылады антикалық, идеалами оның бейнесін жан-жақ ты дамығ ан адам (Мирон, Фидий, Поликлет, Пракситель, Скопас). Кө ркем ағ аш ою жер бетіндегі барлық дерлік халық тардың тарихында орын тебетін ө нер екендігі заманымыздан бұ рынғ ы уақ ыттардан бері белгілі. Ең бек қ ұ ралдарының тұ рақ ты жақ саруына байланысты шеберлердің металл кескіш тас қ ұ ралдарғ а кө шуі, жаң а технологиялардың неғ ұ рлым кү рделі кө ркем тү рлерін игеруі аталмыш ө нердің даму эволюциясын жеделдетті. Соның негізінде ағ аш ою халық шығ армашылығ ының бү гінгі кү ні ең маң ызды бағ ыттарының бірі бола отырып, дә стү рлі қ олданбалы ө нерінің маң ызды бө лігі болып табылады. Ағ аш ө ң деу – ағ аштан жасалғ ан бұ йымның арнаулы ө ң деуден ө ткізіп кә деге жарату жолдары. Дайындалатын заттың бетін тегістеу, оймыштап бедер салу, бояу ағ аш бетін қ ыздырылғ ан металлмен қ ару, біздің ұ шымен қ арып ө рнек, жазу тү сіру, т. б. тә сілдер жатады. Аталғ ан тә сілдерді кө бінесе ү й жиһ азы (кө біне ыдыс-аяқ тү рлерін), саз аспаптарының, ү й, ғ имараттың ағ аш бө лшектерін (ұ стын, тіреу, есік, қ ақ па жә не т. б. ) ө ң деуге қ олданғ ан. Ол ү шін ә шекейленетін ағ аш бетіне ө рнектің нобайын біз тә різді ө ткір аспаппен немесе қ ызғ ан иненің ұ шымен батыра сызып алып, ә ртү рлі мә нерде иілген теміртек (металл) қ алыптарды отқ а қ ыздырып, ө рнектің бойын қ уалай, қ арып (кү йдіріп) шығ ады. Қ арағ ай, самырсын, шырша тә різді шайырлы ағ аштардан жасалғ ан бұ йымдардағ ы ағ аштың табиғ и ө рнегін (текстурасын) айқ ындай тү су ү шін, ө ң делген бұ йымды оттың жалынына шарпытып алса, ағ аш талшық тарының шайырлы жерлері сақ талып, шайыры жоқ тұ стары кү йіп, қ арақ оң ыр тү ске еніп, жолақ ты табиғ и ө рнек пайда болады. Ертеректе шеберлер ағ аш бұ йымдарғ а ру таң баларын, адам аттарын, ою-ө рнек тү рлерінқ арыптү сірген. Ағ аш бө ліктерін қ атарластыра қ ари отырып, сарғ ыш қ оң ырдан шымқ ай қ ара тү стің арасындағ ы рең дерді шығ арғ ан. Зерттеу нысаны: ағ ашты кө ркемдеп ою. Мақ саты: ағ аш кө ркемдеп ою ө нері ерекшеліктерін анық тау жә не процесс нә тижесінде коркемдік агаш мусиндерди жасау бойынша жобаны ә зірлеу. Бірқ атар міндеттерді шешудің негізгі мақ саты: - Ғ ылыми жә не оқ у-ә дістемелік ә дебиеттерді талдау. - Материалдарды классификациялау жә не жү йелеу - Дағ дыларын дамыту - Технологиялық қ ұ жаттама -Практикалық ө нім ө ндірісі
Бұ л жұ мыстың маң ыздылығ ы жұ мыстың теориялық бө лігін агашты кө ркемдеп ою аркылы мусін жасау ә дісінтолық тай зерттей отырып, зерттеу барысында оқ улық ретінде, ал практикалық бө лігін кө рнекі кө мек ретінде пайдалануғ а болатындыгында.
Халқ ымыздың ө мір – тіршілігінде ағ аштан жасалатын бұ йымдар ө те кең таралғ ан. Сонымен бірге, қ азақ тың тұ рмыстық тұ тынуындағ ы бү тін аспаптын тү гелдерлігінің заты ағ аш. Себебі, ертеде қ азақ тың баспанасы киіз ү йінен бастап, қ арапайым қ асығ ына дейін ағ аштан жасалып отырғ ан. Неге десең із, ағ аш бұ йымдар ың ғ айлы, пайдалануғ а тиімді, сонымен бірге ол тұ рмыстық зат есебінде ғ ана емес, сә н ү шін де қ олданылып, биік ө нер дә режесіне жеткізілген. " Алтынмен аптап, кү міспен қ аптап" дегендей, ә р ә улеттің жағ дайына қ арай зерлеп, ә шекейлеп жасалғ ан дү ниені тұ тынып келген. Ерте кездері бұ л ө нердің иесін ұ ста, он саусағ ынан ө нер тамғ ан шебер деп қ ұ рмет тұ тқ ан. Қ азіргі кү ні бұ л кә сіп қ олданбалы сә ндік ө нер деп айтылады. Ә сілі, бағ зы заманда темір ыдыстардың қ ат кезінде даладағ ы малшы алдындағ ы қ ойын сауып жіберіп, отқ а тасты қ ыздырып, ағ аш тостағ андағ ы сү тке қ ызып тұ рғ ан тасты салып жіберіп пісіреді екен. Мұ ны " қ орық тық " болмаса " тас қ орық " деп атағ ан. Қ азақ тың ет тартатын астау – табағ ы, қ ұ рт езетін астауы, сү т, қ ымызқ ұ ятын шарасы, шө міш, саптыаяқ секілді барлық ыдыс-аяғ ыағ аштан жасалғ ан. Оның ішінде сыйлы, қ адірлі қ онағ ынаұ сынатын ыдыс – аяқ тың жө ні тіптен бө лек. Кейінгі кездері ел ішінде осы дә стү рді ұ станатын отбасылардың қ атары кө бейіп, ағ аш бұ йымдарды кү нделікті тұ рмысына қ олдана бастады. Қ азір қ азақ тың ө з ө нерін, байлығ ын ө зіне кө рсететін заман. Дегенмен, ағ аш бұ йымдары табиғ и зат болғ аннан кейін таза ұ стап, орнымен қ олдансаң ыз ұ зақ жылғ а шыдас береді. Ата-бабаларымыз ағ аштың тү рін, жай-кү йін ө те жақ сы білген. Сондық тан, ыдыс – аяқ ты кө бінесе ағ аштың безінен, қ атты жерінен жасап отырғ ан. Ағ аш ыдыс жарылып кетпеуі ү шін оны майлап, май сің іру керек. Сонда оның ішіне су сің бейді. Екінші ә діс – оны қ ұ рсаулау. Кү бінің, ү лкен шара ыдыстың сыртын темірмен қ ұ рсаулап тастайды. Бұ л да жарылып кетпеуден сақ тайды жә не ыдыстың сырты, тү бі ә р затқ а соғ ылып мү жіліп кетпесін дегеннен туғ ан. Ағ аш ұ сталарының ө здерінің арнайы қ ұ рал – сайманы бар. Олар ағ аш шабатын шот, қ ашаудың тү р-тү рі, ың ғ ыру, ү скі секілді қ ұ ралдар. Бұ рынғ ы уақ ытта ағ ашты иіу, жұ мсартудың тә сілдері болғ ан. Ә кемнен естуімше, ертеде ағ ашты малдың қ иымен араластырып, су қ ұ йып жерге кө міп тастайды екен. Сол кезде ол қ ызады да, белгілі бір кү йге жеткенде ағ аш жұ мсарады. Дә л осы сә тте қ азып алып, тезге салып, ө зіне қ ажетті қ алыпқ а иіп жасап алады. Міне, осындай кү рделі ә діс – тә сілдердің арқ асында бү гінгі кү ні адам баласының ойы жетпейтін дү ниелерді жарық қ а шығ арып отырғ ан.
|
|||
|