шы жылдардағы ғылым мен ғылыми мекемелердің дамуы. КСРО Ғылым Академиясының қазақ филиалы.

30. 1920-1930-шы жылдардағы ғылым мен ғылыми мекемелердің дамуы. КСРО Ғылым Академиясының қазақ филиалы.

Қазақстанның жоғары оқу орындарын құру. Мұғалім кадрларын даярлау жоғары мектеп жүйесін құруды талап етті. Қазақстандағы жоғарғы оқу орындарының жүйесі Кеңес өкіметінің жылдарында дами бастады. Қазақстан Республикасының бірінші жоғарғы оқу орны-Қазақ педагогикалық институты (КазПИ, сад им. Абай Кейін) 1928 жылы Алматыда ашылды.

Институттың құрылу тарихынан. Бірінші жоғары оқу орны- Қазақ халық ағарту институты 1926 жылы Ташкентте құрылды. Оның алғашқы ректоры болып сол кезде САГУ-де (Орта Азия мемлекеттік университеті-кеңестік Орталық Азиядағы бірінші жоғары оқу орны) оқып жүрген студент Темірбек Жүргенов тағайындалды. 1928жылы институт Алматыға ауыстырылды, отандық жоғарғы оқу орындарының алғашқы Қазақ педагогикалық институты болып қайта құрылды. Оған 1935 жылы Абай Құнанбайұлының атауы берілді. Кейін Алматыда үш жоғары оқу орны пайда болды-ветеринарлық-зоотехникалық (1929), ауылшаруашылық (1930) және медициналық институттар ашылды. 1934 жылы Астанада бір жыл (1929 жылы астана Қызылордадан Алматыға көшірілді) инженер-техникалық кадрларды дайындайтын бірінші жоғары оқу орны- Қазақ таукен- металлургия институты ( қазіргі Сәтпаев атындағы Қазақ Ұлттық техникалық университеті) ашылды.

1934 жылы республикада бірінші университет- С.М. Киров атындағы Қазақ Мемлекеттік Университеті құрылды. ҚазМУ-де сабақ физика, математика және биология пәндері бойынша сабақтар басталды, онда барлығы 54 студент оқыды, 5 профессор және 10 доцент жүргізді.

Техникалық мектептер саны артты. ХХ ғасырдың 30-жылдарында Орта арнаулы және жоғарғы оқу орындарында 20 мыңға жуық қазақ жастары оқытылды. Бұл кезде болды Орал, Семей, Ақтөбе, Петропавл, Шымкент және Қостанайдағы педагогикалық және мұғалімдер институттары ашылды. Соғыс қарсаңында республикада 20 ең биік және 118 орта мамандандырылған оқу орындары болды. Олар 40 мыңнан астам студентті тіркеді. Соғыс жылдарында республикадағы жоғары оқу орындарының саны артты.

⇐ Предыдущая 123 4 5 6 Следующая ⇒