Мазмұны. ЭЗОТЕРИЗМДІ ЗЕРТТЕУДІҢ МӘДЕНИЕТТАНУЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ. ЭЗОТЕРИЗМНІҢ ЗАМАНАУИ РУХАНИ МӘДЕНИЕТТЕГІ ОРНЫ. ОРЫТЫНДЫ. ОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ. ЭЗОТЕРИКАЛЫҚ ТЕРМИНДЕР СӨЗДІГІ. КІРІСПЕ

Стр 1 из 6Следующая ⇒

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

Философия және саясаттану факультеті

«Қорғауға жіберілді»

«______» ______ 2021 ж.

Дінтану және мәдениеттану

кафедрасы меңгерушісі ,

профессор__________ А.Д. Курманалиева

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы : «Мәдениеттегі эзотерика феномені»

5В020400- «Мәдениеттану» мамандығы бойынша

Орындаған :

4 курс студенті Нурсаинова А.Е

Ғылыми жетекшісі : Исмагамбетова З.Н

Норма -контролер

Алматы, 2021 ж

Мазмұны

КІРІСПЕ2

1 ЭЗОТЕРИЗМДІ ЗЕРТТЕУДІҢ МӘДЕНИЕТТАНУЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1.1 Эзотеризм түсінігін лигвистикалық-семантикалық тұрғыдан талдау5

1.2 Эзотеризмнің мәдени құбылыс ретіндегі теоретико-концептуалды негізі

1.3 Мәдениет тарихы аясындағы эзотеризмнің негізгі түрлері

2 ЭЗОТЕРИЗМНІҢ ЗАМАНАУИ РУХАНИ МӘДЕНИЕТТЕГІ ОРНЫ

2.1 Эзотеризмнің мәдениет құбылысы ретіндегі мән-мағынасы

2.2 Эзотеризмнің мәдениет құндылықтарының балама жүйесін қалыптастырудағы орны [ZI1]

2.3 Эзотеризм, өнер және дін

ҚОРЫТЫНДЫ

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

ЭЗОТЕРИКАЛЫҚ ТЕРМИНДЕР СӨЗДІГІ

КІРІСПЕ

Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Соңғы жылдары әлеуметтік тұрақсыздық пен ақпараттық өрлеу жағдайында қоғамдық сана саласында болып жатқан процестерді ұзақ уақыт бойы ғылым саласынан тыс болған әлеуметтік-мәдени құбылыстарды терең түсінбей жатып, жемісті зерттеу мүмкін емес.Бұған әлеуметтік өмірде байқалатын факторға айналған эзотеризм құбылысы жатады. Ежелгі эзотерикалық және қазіргі заманғы психофизикалық жүйелердің тәжірибесін қабылдаған, көпшіліктің санасында мифологиялық және қасиетті компоненттердің кеңеюіне әкеліп соқтыратын жасырын-мистикалық бірлестіктердің пайда болуы, халықтың рухани және әлеуметтік өміріне айтарлықтай әсер етеді. Қоғамдық өмірдің салыстырмалы түрде тәуелсіз саласы бола отырып, эзотерика белгілі бір деңгейде адамдардың мінез-құлқының өзіндік құндылық-нормативтік бағдар жүйесін құрайды. Мәдениеттегі эзотерикалық ілімдерді ұйымдастырудың және қызмет етудің теориялық модельдерін құру күрделілігі оның формалары мен деңгейлерінің дәстүрлі түсінігінен әлдеқайда асып түседі.Заманауи проблемалар мен қарама-қайшылықтардың адекватты бейнесі үшін, эзотеризмнің мәдениеттегі орны мен рөлін есепке алуға көмектесетін мәдениеттанулық параметрлерінің жаңа тобы қажет.

Қазіргі әлеуметтік эволюцияда эзотеризм әсері айқын көрініс тапқан. Мысал ретінде, қазіргі жағдайда әлемдегі жаңа геосаяси координаттар жүйесінің қалыптасуын келтіруге болады. Эзотеризмнің тұжырымдамалық зерттеуінсіз әлемнің бірқатар аймақтарындағы қуатты фундаменталистік тенденциялардың бастаулары мен мәнін түсіну қиын, себебі олардың өткеннің белгілі бір қасиетті және эзотерикалық дәстүрлерімен байланысы болуы ықтимал.Бұл тенденциялар ұлттық мәдениетке[ZI2] , дәстүрлі діндер мен құндылықтар жүйесіне айтарлықтай шоғырланып, әртүрлі өркениеттер қақтығысына әкелуі мүмкін.

Демек, эзотериканы қоғамның рухани және әлеуметтік-саяси салаларына әсер етіп, мистицизммен, оккультизмнің нақты рәсімдерімен синкретті түрде өзара байланысты интегралды әлеуметтік-мәдени құбылыс ретінде зерттеу мәселесі өте өзекті болып болып табылады.Осы аспектілерді әле де толық назар аудармаған және зерттелмеген.[ZI3]

Жұмыстың өзектілігі. Қазіргі мәдениетте эзотеризм атты феномен белгілі бір сәнге айналды, оған дәлел кітап дүкендерінің әртүрлі эзотерикалық және эзотерикалық әдебиеттерге толтырылған сөрелері, сонымен қатар эзотерикалық тәжірибелерден бастау алатын әртүрлі ілімдер мен тренингтерге сұраныстың артып келе жатқаны, олардың авторлары көбінесе өздері жүзеге асыратын әсер ету механизмдерін толыққанды білмейді. Қоғамда сананың әртүрлі өзгерген күйлерінің көрінісі өскен жағдайда, мәдениет пен тұлғаның құндылық-семантикалық әлемдерін қалыптастыру процесінде эзотеризмнің рөлін зерттеу ерекше өзекті болып табылады.Аталмыш мәселенің өзектілігіне сүйене отырып және оның дамуының толық еместігін ескере отырып, мәселенің барлық аспектілерін толық түсіну қажеттілігі туындады.

Зерттеу объектісіэзотеризмнің мәні мен мәдениетте алатын орны[ZI4]

Зерттеу пәні.Өзіндік құрылымы мен функциялары, қайнар көздері, мәдени параметрлері және әлеуметтік-мәдени ортаға әсер етудің нақты тетіктері, рухани мәдениет тарихындағы орны бар мәдени құбылыс – эзотеризм.

Осыған байланысты дипломдық жұмысқа арналған зерттеудің келесі мақсаттары мен міндеттері анықталды.

[ZI5] Жұмыстың мақсаты.Мәдени-философиялық талдау аясында эзотеризмнің мәнін, құрылымын, көздерін, функцияларын, әлеуметтік-психологиялық және мәдени параметрлерін мәдени құбылыс ретінде және оның әлеуметтік-мәдени ортаға әсерінің нақты тетіктерін, оның рухани мәдениет тарихындағы орнын анықтау.

Дипломдық жұмысқа қойылған мақсатқа жету үшін келесі міндеттер анықталды:

- эзотеризмді тануға философиялық-әдіснамалық тәсілдерді негіздеу, зерттеудің принциптері мен әдістерін анықтау, жалпы мәдени кеңістіктегі бұл құбылыстың шекараларын анықтау;

-эзотеризмнің әртүрлі формаларын жіктеуді ұсыну, оларға сипаттама беру, қарым-қатынас пен тарихи сабақтастықтарын анықтау;

-эзотеризмнің мәдени-тарихи құбылыс ретіндегі теориялық моделін жасау және оның мәнін, мазмұнынашу

-эзотеризмнің қоғам санасындағы орны мен рөлін және мәдени құндылықтардың балама жүйелерін құруды, оның дамуының негізгі тенденцияларын анықтау;

Дипломдық зерттеудің әдіснамалық негізі.Философтар, тарихшылар, саясаттанушылар, мәдениеттанушылар, әлеуметтанушылар еңбектерінен көрініс тапқан объективтіліктің диалектикалық принциптері, детерминизм, историзм сияқты қоғамдық құбылыстарды жүйелік, кешенді талдау, өзара байланыстары мен дамуын бейнелейтін объективті және субъективті факторлардың барлық жиынтығын қарастыру болып табылады.

Салыстыру, талдау және синтездеу, идеалдау, жалпылау, дедукция және индукция сияқты жалпы ғылыми сипаттағы әдістер де қолданылады. Эзотерикалық ұғымдарды нақтырақ түсіндіру үшін әдебиеттердің, мерзімді басылымдардың, әртүрлі эзотерикалық қозғалыстардың бағдарламаларының мазмұнын талдау қолданылды.

Бұл зерттеудің методологиялық және ғылыми бағыттары В.И.Вернадский, Т.Кун, Э.Блулер еңбектеріндегі ғылыми және ғылыми емес білімдерді ажыратудың тұжырымдамалық тәсілдері болып табылады.

Диссертацияда әр түрлі әдістемелік тәсілдердің қолданылуы ғылыми емес құбылыстардың танымдық дилеммасын ғылыми құралдармен түсіндіруге мүмкіндік берді. Батыс зерттеушілерінің қуатты философиялық дәстүр түрінде қалыптасқан әдістемелік тәжірибесі, атап айтқанда трансценденталдыны зерттеген М.Вебер, М.Хайдеггер, Х.Гадамер және басқалардың еңбектерінде ескерілді.

Эзотерикалық дереккөздерде, көп нәрсе жанама түрде баяндалатындықтан , көзқарастардың тек жарияланбай, шынымен іске асатынын (бұл нақты түрде ашылған) ашуға көмектесуші эзотерикалық доктриналардың құрылымы мен қалыптасуын қарайтын артикуляцияның методологиялығы үлкен мәнге ие.

Зерттеудің теориялық және практикалық маңыздылығы. Эзотерика мәселесін мәдени құбылыс ретінде қоюдан, оны түсінуге философиялық және мәдени көзқарасты дамытудан, эзотеризмнің қоғамның рухани саласына әсерін анықтаудан тұрады.

Зерттеу нәтижелерін, оның тұжырымдары мен ұсыныстарын ғылыми-зерттеу және білім беру мекемелері мәдениет пен философия тарихы мәселелерін дамытуда қолдана алады.

Жұмыстың құрылымы. Дипломдық жұмыс кіріспе, екі бөлім, 2 тараудан, 16абзацтан[ZI6] , қорытынды, зерттеу тақырыбы бойынша дереккөздер тізімі және эзотерикалық терминология сөздігін қамтыған қосымшадан тұрады.

12 3 4 5 6 Следующая ⇒