ші лекция.Релелік қорғауға қойылатын талаптар және оның жұмыс істеу принциптері

2-ші лекция.Релелік қорғауға қойылатын талаптар және оның жұмыс істеу принциптері

Релелік қорғауға қойылатын басты талаптар келесі: селективтік, тез іс-әрекеттік, сезімталдық, сенімділік және экономиялық. Селективтілік іс-әрекет мағынасын тек бүлінген бөлігінің өшіруіне қамтамасыз ететін релелік қорғау. Болып келеді. Қорғаудың селективтік іс-әрекеті сәйкес жұмыс істеп кету уақытысын таңдау (уақыт ұстамдылығы), тоқты жөндеу, кернеуді жөндеу және басқа да параметрлермен анықталады. Қорғау абсолютты және селективті болып бөлінеді. Біріншілері өзінің іс-әрекет принципіне байланысты қорғалмалы элементтің бүліну кезінде іске қосылады. Екіншілері жанындағы элемент бүлінген кезде қосыла береді, егер бүліну өшірілмесе, мысалы, осы элементтің қорғау жұмысы бастартқан кезде, олар өшіруге команда беру керек. Сондықтан селективтілік қорғау жанындағы элементтер резервті түрде қолданылуы мүмкін. Қорғаулардың тез іс-әрекеттілігін қамтамасыздандыру керек, өйткені бұл кезде үлкені тұйықталу тоқтарының тоқ өткізуші бөліктерімен оқшаулатқыштың бүлінуінің размерлері кішірейеді, төмен кернеуде тұтынушылардың жұмыс істеуі қысқарады, аварияға қарсы автоматиканың эффектісі жоғарылайды, генератордың параллель жұмысының тұрақтылығын сақтау шаралары жақсарады. Осы жерде дұрыс емес режимдердің қорғауға максималды тез іс-әрекет талаптары, ережеге сай болмайды. Қорғаудың сезімталдығы деп басқарылмалы параметрдегі аз өзгеруіне әсер ету қабілетін айтады (қорғау үлкендігіне әсер ету). Қорғау электрмен қамтамасыздандыру жүйесінде минималды жұмыс режімінде қозғалмалы зона соңында бүлінулер болған кезде сенімді іс әрекетпен қамтамасыздандыру сезімталдығы сезімталдық коэффициентімен бағалануы керек, ол сезімталдық қорғаудың жұмыс істеп кету параметріне тең болуы керек.

Техникалық құрылғылардың сенімділігі бұл белгілі уақыт ішінде эксплуатациялық көрсеткіштерін сақтай отырып, өз функцияларын орындау қасиеті қорғаудың жұмыс істеу сенімділігіне қойылатын талап, ол қорғалмалы зонада бүліну болған кезде қайтымсыз жұмыс істеуі керек және бұл қарастырылмаған жағдайда жұмыс істелмеуі тиіс. Ауылдық электрмен қамтамасыздандырудың жүйелерінің ерекшеліктеріне ұсақ құрылғылар санының көп болуы жатады. Бұл кезде қорғау мен автоматика құрылғыларының экономикалық талаптары өседі, өйткені олардың саны күрт өседі. Әдетте релелік қорғаудың құрылғылары бірнеше элементтен бірнеше белгілі сұлба арқылы қосылған реледен тұрады. Реле автоматты аппарат түрінде беріледі, ол кірісіне белгілі мән әсер еткенде іске қосылады және тізбектерде басқарылатын шығыстың үлкен өзгеруіне әкеледі.

Қорғаудың функционалды схемасы келесі басты органдарға ие болады: өлшелмелі – қорғалмалы объектінің үздіксіз басқарылу жағдайы; логикалық – анықталған шарттарды орындау кезінде басқару сигналын қалыптастырушы; орындаушы – қозғалмалы объектінің ажыратқышына шығыс басқарушы әсер қалыптастырушы. Әсер етуші көлемі ток болатын (басқарушы) қорғау тоқты қорғау деп аталады. Қарапайым тоқтық қорғау – балқымалы сақтандырғыш. Релені пайдалану өте сенімді қорғанысты рұқсат етеді. Максималды ток деп аталатын токтың ұлғаюына әсер ететін қорғанысты рұқсат етеді. Басты элемент – максималды ток релесі с.қ. токтың төмендеуіне әсер ететін минималды ток релесі қолданылады. Кернеудің төмендеуі немесе өсуінен қорғау үшін кернеудің максималды немесе минималды қорғаулары қолданылады. Жағдайлар қатарында қорғаудың дұрыс жұмыс істеуі үшін қ.т. қуатының басқарылуы талап етіледі, бұл ток бағытының қорғауын қамтамасыз етеді. Сонымен қатар диффенециалды және дистанционды қорғаулар қолданылады. Біріншілері қозғалмалы учаскенің (қорғалмалы элементтің) соңынан ток фазасы және күшін салу принципіне негізделген болса, екіншілері оларға келтірілген кернеу мен токқа әсер етеді, яғни қорғау құрылғылары орнынан қ.т. нүктесіне дейінгі кедергі. Жүктеме токтарынан қорғау үшін, бірінші кезекте 0,38 кВ токтарда жұмыс істеу принципі токтың жылулық іс-әрекетіне негізделген жылулық қорғауды пайдаланады; трансформатор багының ішіндегі бүлінулерінің барлық түрлерін қорғау үшін, соның қатарында майдың ағуынан газдық қорғау қолданылады, сонымен қатар бірқатар басқа да қорғаулар қолданылады. Қандайда болмасын қорғау өзінің ерекшеліктеріне, артықшылықтарына, басқаларға қарағанда кемшіліктеріне, өздерінің қолдану облысына ие. Қолданылуына қарай релелер екі топқа бөлінеді – біріншінің бұйрығымен жұмыс істейтін және әр түрлі логикалық операцияларды орындайтын релелер. Көмекші релелерге уақыттың ұстамдылығын қамтамасыздандыратын уақыт релесі контакторлардың көбеюі және күшеюі үшін қолданылатын аралық релесі, қорғаулардың сигнализация және фиксация іс-әрекеті үшін – бағыттаушы релелері жатады.

Электрқондырғыларды қорғау үшін қолданылатын релелердің көпшілігі электрлік әсеретуші үлкендігіне әсер етеді және электрлік деп аталады. Әсер етуші (басқарушы) параметрлерге байланысты релелер ток, кернеу, қуат, кедергі, жиілік және т.б. болып бөлінеді. Электрлік емес үлкендіктеріне әсер ететін релелер де қолданылады, мысалы газды релелер. Басқару үлкендіктері өскен сайын әсер етуші релелер – максималды, ал төмендегенде – минималды деп аталады. Қосылу тәсіліне байланысты релелер біріншілік, қорғалмалы элемент тізбегінде тікелей қосылатын және екіншілік, өлшелмелі трансформатордың ток және кернеуі арқылы қосылатын релелер. Қорғалмалы элементтің өшірілуіне әсер ету тәсіліне байланысты релелер өшіру торабына тікелей әсер ететін, тікелей іс-әрекет релесі және тез әсер ету ток көзінің ажыратқышына өшіру электромагнит, жанама іс-әрекет релелері болып бөлінеді.

⇐ Предыдущая 123 4 5 6 7 8 9 Следующая ⇒