Зертханалық жұмыс № 6

Зертханалық жұ мыс № 6

Тақ ырыбы «Амфотерлік полиэлектролиттің изоэлектрлік нү ктесін анық тау»

Мақ саты: желатин ерітіндісіндегі изоэлектрлік нү ктені тұ тқ ырлық пен ылайлық тың ортадағ ы рН тә уелділігі бойынша желатин ерітіндісіндегі изоэлектрлік нү ктені анық тау.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Полиамфолиттер деген не?

2. Полиамфолиттегі молекула тү рі мен пошымына ерітінді рН ә сері қ андай?

3. Полиэлектролиттердің изоэлектрлік нү ктесі деген не?

4. Ү лкен молекула пошымының ө згерісі полиамфолит ерітінділеріндегі тұ тқ ырлық қ а жә не жарық шашыратуғ а калай ә сер етеді? Алынғ ан қ исық тардың мағ ынасын тү сіндіріндер.

Қ ысқ аша теориялық кіріспе

Полиэлектролиттер ионогенді топтардың болуына байланысты суда жә не полярлы еріткіште диссосацияғ а тү седі. Амфотерлі полиэлектролиттердің диссосациялану дә режесі еріткіштің табиғ атына, рН кө рсеткішіне жә не иондық қ ұ рамына тә уелді. Желатин- коллогенді ө ндеуден шығ атын ө нім, табиғ атта кең таралғ ан ақ уыз заттар. Желатин молекуласында СООН жә не тобы болады. Сондық тан су ерітіндіде желатин амфотерлі полиэлектролиттерге сипатты қ асиеттер кө рсетеді. Диссосация екі жақ та жү реді, карбоксилді топ бойынша -СООН↔ -СО + жә не амино тобы бойынша - + → о- . Ионизация дә режесі ортаның рН кө рсеткішіне жә не ерітіндінің иондық кү шіне тә уелді. Полиамфолиттерде иондалғ ан қ ышқ ылдың саны иондалғ ан негіз санына тең, яғ ни макромолекуланың қ осылғ ан заряды 0-ге тең. Бұ л жағ дай концентрациясында байқ алады. Ол изоэлектрлік нү ктеде макромолекула тығ ыз домалақ қ а айналады, сыртқ ы электр ө рісі ә серінен молекулалардың қ озғ алысы байқ алады. Ерітіндінің минималды тұ тқ ырлығ ы, максималды жарық шашырауы, ісінуі, ең жоғ ары қ ысымы байқ алады. Қ ышқ ыл ортада НСl қ осылғ анда –СООН топтардың диссосациясы жойылады, - ө седі. Нә тижесінде зарядталғ ан топтары пайда болады. НСl-дың мө лшері жоғ арылағ ан сайын амино тобының диссосациялану дә режесі жоғ арылайды. тобының электростатикалық тебілуі жоғ арылағ анда полиамидтің молекуласының домалағ ы ашылып, нә тижесінде тұ тқ ырлық ө седі, мө лшері азаяды.

1-нұ ска. Ортадағ ы рН тұ ткырлық тың тә уелділігі бойынша желатин ерітіндісіндегі изоэлектрлік нү ктені анық тау.

Аспаптар мен ыдыстар: тұ тқ ырлық ты ө лшейтін қ ұ рал (Оствальд вискозиметрі), секундомер, сыйымдылығ ы 100 мл шыны ыдыстары (колбалар), 5 мл тамызғ ыш, жылы су, 25 мл ө лшеуіш, қ ұ йғ ыш, сү згіш қ ағ аз.

Реактивтер: желатиннің бір процентті ерітіндісі, 0, 1 Н тұ з қ ышқ ылы, 0, 1 Н натрий гидроксиді, таза (дистилді) су.

Жұ мыс реті. Судағ ы желатиннің бір процентті, 300 мл ерітіндісін ә зірлейді. Ол ү шін ө лшенген 3 грамм желатинді сыйымдылығ ы 500 мл шыны ыдысқ а (стакан, колба) салып, ү стіне 300 мл таза су қ ұ яды да 25-30 минуттай ұ стайды. Осы кезде судағ ы желатин ісініп, еруге ә зірленеді. Сосын оны температурасы 60°С аспайтын жылы суғ а енгізіп, шыны таяқ шамен араластырып, толық ерігенше қ ыздырады. Еріген желатин ерітіндісін жылы кү йінде, ішінде сү згіш қ ағ азы бар қ ұ йғ ышқ а ағ ыза қ ұ йып, сү зе тазалайды да қ алыпты температурағ а (20°-25°С) дейін салқ ындатады. Енді дайын осы ерітінді, алдын ала реті белгілі, яғ ни нө мірленген сыйымдылығ ы 100 мл болатын сегіз шыны ыдысқ а (колбағ а) 25 мл ө лшеп қ ұ яды.

⇐ Предыдущая 17 18 19 20 212223 24 25 26 Следующая ⇒