Ортадағы рН орай желатин ерітіндісінің ылайлығын өлшеу нәтижесі

3-кесте

Ортадағ ы рН орай желатин ерітіндісінің ылайлығ ын ө лшеу нә тижесі

Ыдыс реті	Ерітінді рН	Ерітінді ылайлығ ын, τ, см^-1

Кестедегі деректер бойынша ерітінді ылайлығ ының рН тә уелділігін ө рнектейтін сызбаны тұ рғ ызып, ондағ ы ең кіші мә н кө мегімен желатиннің изоэлектрлік нү ктесін табады.

Зертханалық жұ мыс № 7

Тақ ырыбы «Жоғ ары молекулалық қ осылыстардың

молекулалық салмағ ын анық тау»

Мақ саты: вискозиметриялық ә діспен ЖМҚ молекулалық салмағ ын анық тау.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Қ андай қ осылыстарды жоғ ары молекулалық дейді?

2. ЖМҚ молекулалық салмағ ын табудың қ андай ә дістері бар?

3. Полимердің молекулалық салмағ ын анық таудың химиялық ә дісі неге негізделген?

4. Термодинамикалық ә діс неге негізделген?

5. Молекулалы-кинетикалық ә діс неге негізделген?

6. Оптикалық ә діс неге негізделген?

Аспаптар мен ыдыстар: Оствальд вискозиметрі, сыйымдылығ ы 100 мл болатын 10 ыдыс (колба), электр плитасы, қ ыздыратын суы бар ыдыс (кастрюль), қ ұ йғ ыш, тамшылатқ ыш (пипетка), сү зу қ ағ азы, секундомер.

Реактивтер: ЖМҚ ерітіндісі, мысалы, 1% желатиндікі т. б.

Жұ мыс реті: Оствальд вискозиметрі босағ а сияқ ты тө ң керіліп иілген шыны тү тік. Оның бір жағ ы тік шыны тү тік те екіншісінде екі домалақ шасы бар, олардың ү стің гісі ү лкендеу де тө менгісі кішілеу, екі домалақ ша арасындағ ы тү тікше ө те жің ішке, тамыр сияқ ты капиллярмен жалғ асқ а. Тө менгі-кіші домалақ шаның ү стің гі жә не тө менгі жағ ында кө лденең, яғ ни шыны тү тікше сыртында сақ иналы сызық бар. Осы екі босағ аның жақ тауы сияқ ты тү тікше кө лемі 25 мл шамасындағ ыдай бө лікпен жалғ асқ ан. Сонда, осы ортадағ ы ыдыспен тік жарыса екі тү тік орналасқ ан жә не оның біреуі ә рі кең, ә рі тік те екіншісі ә рі тік, ә рі жің ішке, ә рі екі сақ иналы белгісі мен домалақ шасы бар екен. Зерттелінетін ерітіндіні 25 мл шамасында алып, кең де тік тү тікше арқ ылы ортадағ ы (тө менгі) бө лікке қ ұ яды. Сосын оны жің ішке тү тікше арқ ылы алмұ рт сияқ ты резең келі сорғ ышпен жоғ арғ ы, ү лкен домалақ шаның жартысына дейін сорып, кө тереді. Ерітінді ө з салмағ ымен, тө мен қ арай яғ ады, осы кезде ерітінді жоғ арғ ы сақ иналы сызық қ а жеткен сә ттен бастап, тө менгі, яғ ни екіншіге, жеткенге дейінгі уақ ытты секундомер кө мегімен ө лшейді. Ә рбір таралым ү шін 3-6 рет ө лшеп, орта мә нін алады. Вискозиметрдегі кө лем мен кө лденең қ има ө згеріссіз, ал таралым жә не оғ ан сә йкес тұ тқ ырлық ө згереді. Тә жірибе кезіндегі температура 20-25°С.

ЖМҚ ерітіндісін таза (дистилді-қ айнағ ан) суда ә зірлейді. Ол ү шін оқ ытушы айтқ ан мө лшердегі желатинді асқ ан дә лдікпен ө лшеп, алып, 100 мл таза суда ерітеді. Еру ісін тездету мақ сатымен температурасы 50°С шамасындағ ы жылы суғ а салады. Толық еріген соң оны қ алыпты жағ дайдағ ы температурағ а дейін салқ ындатып, сү згіш қ ағ аз арқ ылы сү зеді. Ерітінді таралымы екі проценттен аспағ аны жө н. Жеті рет ө лшейді жә не таза судыкін ө лшеуден, сосын ең кіші таралымнан бастап, ең жоғ арығ а дейін. Аралық таралымдарды ә рбір ү лкенін сұ йылту арқ ылы алуғ а болады. Мысалы, ең ү лкен таралым екі процент жә не оның реті жетінші дейік. Осыдан 50 мл алып, оғ ан 50 мл таза су қ осса, бір процентті алтыншы ерітінді шығ ады. Ал осыны да жоғ арыдағ ыдай жасаса, жарты процентті бесінші ерітінді алынады.

Оны мынадай кестелік ретпен де кө рсетуге болады

Тә жірибе реті
Таралым, %	0, 00	0, 062	0, 125	0, 25	0, 5	1, 0	2, 0

Ә рбір таралымды ө лшер алдында, вискозиметрді осы ерітіндінің шағ ын мө лшерімен жің ішке тү тікше арқ ылы сора тартып, шаяды.

⇐ Предыдущая 19 20 21 22 232425 26 27 28 Следующая ⇒