|
|||||||
1.3. Қиылысқа кіреберістегі қозғалыс қатарының санын анықтау1. 3. Қ иылысқ а кіреберістегі қ озғ алыс қ атарының санын анық тау
Алдын-ала қ атарлар санын есептегенде, қ иылыс схемасының тапсырмада берілген қ озғ алыс бағ ыттарының ә рбіріне кемінде бір қ атардан тура келуі керек деген жорамалды негізге алады. Қ иылысқ а кіреберістегі қ озғ алысқ а қ ажетті қ атарлар санын nп анық тағ анда, келешекте кү тілетін максималдық қ озғ алыс қ арқ ындылығ ын Nперс. j жә не бір қ атардың ө ткізгіштік қ абілетін Рп ескереді. Бір қ атардың ө ткізгіштік қ абілетін Рп= 600-900 бірлік/сағ деп қ абылдайды [3]:
, (2. 3)
мұ ндағ ы: Nперс j – j-нші бағ ыттағ ы келешекте кү тілетін максималдық қ озғ алыс қ арқ ындылығ ы, бірлік/сағ; nп − қ озғ алыс қ атарларының саны; Рп – бір қ атардың ө ткізгіштік қ абілеті, бірлік /сағ; j − қ озғ алыс бағ ытының нө мірі; k – қ иылысқ а келген кө ліктердің қ озғ алыс бағ ыттарының саны.
2. Қ ИЫЛЫСТЫҢ КҮ РДЕЛІЛІК ДӘ РЕЖЕСІН АНЫҚ ТАУ 2. 1. Қ ауіпті нү ктелердің жә не қ ауіпті ситуациялардың санын анық тау
Қ иылыстың кү рделілік дә режесін бағ алау ү шін, сондай-ақ ЖКО орын алуы жә не кө лік қ ұ ралдарының кептеліп қ алуы ық тимал болғ ан жерлерді анық тау ү шін қ ауіпті нү ктелерге талдау жү ргізеді [6]. Қ ауіпті нү ктелердің санын қ озғ алысқ а рұ қ сат етілген бағ ыттардың жә не қ озғ алыс қ атарларының санын ескере отырып анық тайды (3. 1-сурет).
3. 1-сурет. Қ ауіпті нү ктелерді анық тау
Кө лік тораптарының потенциалды конфликтілігін жә не кү рделігін салыстырмалы бағ алаудың тү рлі ә дістері бар. Солардың ішінде кең ірек таралғ аны – конфликті нү ктенің қ ауіптілік дең гейін баллдар арқ ылы бағ алау ә дісі. Мысалы, айрылысу нү ктелерінің қ ауіптілігі – 1 балл, тү йісу нү ктелерінің қ ауіптілігі – 3 балл, қ иылысу нү ктелерінің қ ауіптілігі – 5 балл деп алынады. Жол қ иылысының кү рделілік дә режесін салыстырма бағ алау ү шін оның кү рделілік кө рсеткішін m тө мендегі формула жә рдемінде анық тайды:
, (3. 1)
мұ ндағ ы nо − айрылысу нү ктелерінің ( ) саны; nт − тү йісу нү ктелерінің ( ) саны; nқ − қ иылысу нү ктелерінің ( ) саны.
Есептеулер нә тижесінде (3. 1) ө рнектен пайдаланып анық талғ ан қ иылыстың кү рделілік кө рсеткішінің m мә ніне талдау жасайды. Қ иылыстың кү рделілік кө рсеткішінің m мә ніне байланысты, егер де кү рделілік дә режесі:
☺ m< 40 болса, қ иылыс қ арапайым, ☺ 40 < m < 80 болса, қ иылыс орташа кү рделі, ☺ 80 < m < 150 болса, қ иылыс кү рделі, ☺ m > 150 болса, қ иылыс ө те кү рделі болып саналады.
Жоғ арыдағ ы орындалғ ан есептеулер нә тижесінде алынғ ан нә тижелерді пайдалана отырып, еркін масштабта қ иылыстың схемасын сызады да, онда рұ қ сат етілген маневрлердің траекториясы мен қ озғ алыс қ атарларын кө рсетеді. Осы схемада тү рлі типтегі конфликті нү ктелердің санын анық тап, (3. 1) ө рнегі бойынша қ иылыстың кү рделілік кө рсеткішін анық тайды. Осы кө рсеткіштің мә ніне байланысты, жоғ арыдағ ы атап ө тілген шарттар бойынша қ иылыстың қ андай кү рделілік дең гейіне жататынын (қ арапайым, орташа кү рделі, кү рделі, ө те кү рделі) анық тайды. Одан кейін, кө лік ағ ыны мен конфликті нү ктелер санын ескере отырып бір сағ ат ішінде болуы ық тимал конфликті ситуациялар санын анық тайды. Бұ л жерде конфликтенуші кө лік ағ ындары келтірілген емес, физикалық бірлікте алынуы тиіс. Потенциалды ық тимал болғ ан конфликті ситуациялардың жалпы санын есептегенде, екі конфликтенуші ағ ынның ең кіші қ арқ ындылығ ының мә нін алады. Осы кө рсетілген амалдарды орындау барысында «Жол қ озғ алысын ұ йымдастыру» [6] атты оқ у-ә дістемелік материалды негізге алу қ ажет.
|
|||||||
|