Асқазан - өңеш рефлюкс ауруы, рефлюкс эзофагит.

Гастроэзофагальды рефлюксты ауру (ГЭРА) – спонтанды, қ айталамалы тү рде асқ азандық немесе ө ң ештік қ ұ рамының спонтанды тү рде ө ң ешке лақ тырылуымен жү ретін жә не ө ң ештің тө менгі бө лігінің зақ ымдалуымен байқ алатын созылмалы рецедивтеуші кө п симптомды ауру. Асқ азанның қ ұ рамындағ ы заттардың осылай тө менгі ө ң ештік сфинктер арқ ылы ө ң ешке ө туі гастроэзофагеальды рефлюкс деп аталады. Бұ л қ алыпты жағ дай болып саналады, егер сирек кездессе жә не жағ ымсыз субъективты сезім анық талмаса. Бірақ, егер бұ ндай сезім жиілесе жә не қ абынумен немесе ө ң ештің шырышты қ абатының зақ ымдалуымен жү рсе патология ретінде саналады.

Қ арқ ынды урбанизациямен, ө мір екпінің жоғ арлауымен, қ оршағ ан ортаның кері стрессті ә серімен жә не тамақ танудың кү рт тө мендеуімен сипатталатын қ азіргі қ оғ амның социальды - экономикалық қ ұ рылымының белсенді ө згеруі халық денсаулығ ына тікелей ә сер етуде. Осығ ан байланысты гастроэнтерологиялық аурулардың жиілігінің артуы байқ алады, солардың ішінде ерекше орынды асқ азан - ө ң ештік рефлюкс ауруы алады. ДМҰ -ң мә ліметіне сә йкес бұ л патологиямен халық тың 40% ауырады. Ең алғ аш бұ л ауру 1879 жылы Куйнкемен анық талғ ан. Асқ азан- ө ң ештік рефлюкс ауруы- асқ азан затының ө ң ешке ө туімен жү ретін ө ң ештің тө менгі ү штен бір бө лігінің зақ ымдалуымен сипатталатын созылмалы ауру.

Этиология. Асқ азан ішіндегі заттың ө ң ешке кері ө туіне жол бермейтін – асқ азан - ө ң ештік сфинктер. Сау адамда бұ л сфинктер тамақ ты жұ тқ аннан 1, 5 – 2, 5 секундтан кейін ашыла бастайды, 5 – 12 секунд ашылып тұ рып, қ айтадан жабылады. Сонымен, кардиальдік сфинктер жұ тқ анда ғ ана ашылып, басқ а уақ ытта жабық кү йінде болады. Кардиальдік сфинктердің гипотониясы немесе оның спонтанды релаксациясы асқ азан - ө ң ештік рефлюкстің дамуына ә келеді.

Ө ң ештің тө менгі сфиктерінің гипотониясын туғ ызатын себептер:

Коффеинге бай сусындарды, шай, кофе, какаоғ а қ ұ марлық немесе коффеин қ осылғ ан дә рмектерді (кофетамин, цитрамон) ұ зақ қ олдану
Ө ң ештің тө менгі сфиктерінің тонусын тө мендететін дә рмектерді жиі қ олдану (кальций антогонистері, миоспазмолитиктер, нитраттар, холинолитиктер, анальгетиктер, теофиллин, бұ рыш жалбызы) немесе зиянды ә деттер – темекі тарту, ішімдік.
Кезбе нервтің зақ ымдануы (қ антты диабетте дамитын вагустық нейропатия)
Жү ктілік (сфиктер тонусының тө мендеуіне эстрогенемия мен прогестеронемияның жоғ арлауы жә не қ ұ рсақ іші қ ысымының биіктеуі

Ө ң ештің тө менгі сфинктерінің спонтанды релаксациясын туғ ызатын себептер:

Невроздан ө ң еш перистальтикасының бұ зылысы (дискенезиясы), бұ л жағ дайда асқ азан - ө ң ештік рефлюкс жұ тқ ан кезде пайда болады.
Жү йелі склеродермия
Диафрагманың ө ң ештік тесігінің жарығ ы (ө ң еш тесігінің жарығ ы 50 – ден асқ ан адамдардың 1/3 – де кездеседі)
Тамақ ты қ омағ айланып кө п жә не тез ішу, бұ л кезде тамақ пен бірге ауа кө п жұ тылады, осыдан асқ азан ішіндегі қ ысым биіктеп, рефлюкс пайда болады.
Метеоризм
Жара ауруы, ә сіресе 12 елі ішектің (асқ азан - ө ң ештік рефлюкс науқ астардың 1/3 – де болады)
Дуоденостаз
Асқ азанда ұ зақ бө геліп, асқ азан ішіндегі қ ысымды биіктететін ауыр тағ амдар (майлы ет, тоң май қ осылғ ан немесе ө ткір, қ уырғ ан тағ амдар жә не ұ н ө німдері – макарон, вермишель, нан, печенье)

12 3 4 5 Следующая ⇒