Пәні: Абайтану. Сыныбы: 9-сынып. «Интернатта оқып жүр» өлеңі

Кү ні: 12. 01. 2017

Пә ні: Абайтану

Сыныбы: 9-сынып

Сабақ тың тақ ырыбы: «Интернатта оқ ып жү р» ө лең і

Сабақ тың мақ саты:

1. Білімділік:     оқ ушыларғ а ө лең нің негізгі идеясын тү сіндіру. Оқ у-білімнің мә нін жете тү сінуге ық пал ету. Ө лең ді мә нерлеп оқ уғ а тө селдіру;

2. Дамытушылық: ой-ө рісін, ойлау белсенділігін, сө йлеу шеберлігін, тіл мә дениетін дамыту, сө здік қ орын молайту, шығ армашылық ізденіске баулу;

3. Тә рбиелік: ілім, білімнің адам ө міріндегі маң ызын жеткізу, білімге, ғ ылымғ а деген қ ұ штарлығ ын арттыру.

Сабақ тың тү рі:          аралас сабақ.

Сабақ тың ә дісі:                   тү сіндіру, суреттеу, салыстыру, сұ рақ -жауап, сө здікпен жұ мыс, бағ алау, бекіту, қ орытындылау.

Сабақ тың кө рнекілігі: кө ркем ә дебиеттер, бейнелі суреттер, ақ ынның жыр жинақ тары.

Сабақ тың формалары: жеке баламен, топпен, сынып ұ жымымен жұ мыс жү ргізу.

Сабақ тың барысы:

І Ұ йымдастыру кезең і:

1. Оқ ушылармен амандасу, тү гелдеу;

2. Оқ у қ ұ ралдарын, сабақ қ а дайындығ ын тексеру;

3. Сыныптың тазалығ ына кө ң іл бө лу;

4. Оқ ушылардың зейінін сабақ қ а аудару;

5. Cабақ тың мақ сатымен таныстыру.

ІІ Ү й тапсырмасын тексеру:

1. «Жасымда ғ ылым бар деп ескермедім» ө лең ін жатқ а айту.

2. Қ ұ рылысына қ арай талдау.

ІІІ Жаң а сабақ ты тү сіндіру:

«Интернатта оқ ып жү р» ө лең і

«Интернатта оқ ып жү р... » – Абайдың 1886 жылы жазғ ан ө лең і. Кө лемі 77 жол. Негізгі тақ ырыбы – қ азақ балаларының азаматтық білім беретін мектептерде оқ ып, білім алуы, ғ ылымғ а, ө нерге тартылуы, халқ ына адал қ ызмет етуі жайлы. ХІХ ғ асырдың 80 жылдарында оқ у-ағ арту ісін жү йелі тү рде жү ргізу мақ сатымен ә кімшілік орталық тарында ә ртү рлі дә режеде орыс-қ азақ мектептері ашылып, олардың жанынан интернаттар қ ұ рылғ аны белгілі. Ақ ынның ағ артушы-демократиялық кө зқ арастарының басты-басты принциптері бұ л ө лең де барынша толық білдірілген. Ө лең нің алғ ашқ ы жолдарында жасө спірім қ азақ балаларының оқ уғ а кө птеп тартылғ анын қ анағ ат сезімімен айта келіп, автор одан ә рі осы оқ удың ә ртү рлі кө лең келі жақ тарын сынайды, оның тү пкі мақ сатының тайыздығ ына ө кініш білдіреді. Мысалы, ата-ана баласының ү кімет орындарындағ ы ереже, заң дарды біліп шық қ анына ырза. Ал шә кірттердің кейбіреулері орысша арыз жазып, сонымен кү н кө руді, ә рі кеткенде не тілмаш, не адвокат болып, ел ішіндегі алауыздық арасынан жалғ ан беделге ие болуды ғ ана арман етеді. Сол себептен де ақ ын: «Ойында жоқ бірінің Салтыков пен Толстой» деп, жас ұ рпақ тың ү лкен адамгершілік мұ раттарынан, рухани қ азынадан қ ағ ыс қ алатынына қ ынжылады. Ө лең нің 2-шумағ ында автор ө зінің ағ артушылық бағ дарламасының негізгі тұ ғ ырларын ө з тарапынан жастарғ а тікелей арнағ ан ү ндеу сө здерімен жеткізеді: Бас пайдаң ды ойлама, ар-абыройды ойла; талмай талаптанып, ғ ылым ізде. Ә скери қ ызмет қ ылып, шен алуды мақ сат етпе, ә кімшілік орындарына да қ ызмет істеп жағ ынба. Алыс та болса, асыл мақ саттарды кө здеп, ө мірден іргелі орын алуғ а ұ мтыл. Соның барлығ ында да тура жолдан тайма, адалдық тан айныма. Ақ ынның жас ұ рпақ ты оқ ыту женіндегі талаптары осындай. Кейбір деректерге қ арағ анда, Абай бұ л ө лең ді ө з балалары – Ә бдірахман, Мағ ауия, Гү лбаданды Семейге апарып, оқ уғ а бергеннен кейін жазса керек. Демек, жаң ағ ы ойлардың бә рі ақ ынның ө мір кө ріністерінен алғ ан тікелей ә серінен туғ ан. Ө лең 7 буынды шалыс ұ йқ ас ү лгісінде жазылғ ан. Алғ аш 1909 жылы Санкт-Петербургте жарық кө рген «Қ азақ ақ ыны ИбраҺ им Қ ұ нанбайұ ғ ылының ө лең і» атты жинақ та жарияланғ ан. Туындыда аздағ ан текстологиялық ө згерістер кездеседі. Мү рсейіт қ олжазбаларында ө лең нің 29-жолы «Я қ азақ тың баласы» деп келтірілсе, басылымдарда бұ л жол 1909 жылғ ы жинақ бойынша «Я қ азақ тың аласы» ретінде алынғ ан. Ө лең белорус, қ ырғ ыз, орыс, ұ йғ ыр т. б. тілдерге аударылғ ан.

IV Мә нерлеп оқ у:

⇐ Предыдущая 24 25 26 27 282930 31 32 33 Следующая ⇒