|
|||
2.3. Ішкі жұқпалы емес аурулар клиникалық диагностикамен2. 3. Ішкі жұ қ палы емес аурулар клиникалық диагностикамен Мен ө з ө ндірістік тә жірибемде ешқ андай ішкі жұ қ палы емес ауруларды кездестірмедім. Бірақ бұ л ішкі жұ қ палы емес аурулар кздеспейді деген сө з емес. Бейімбет ағ аның айтуы бойынша ішкі жұ қ палы емес аурулар кү з айларынан бастау алады екен. Бірақ мен Бейімбет ағ амен бірге бірнеше малды жеке клиникалық зерттеуден жә не қ ойларды топтық клиникалық зерттеуден ө ткіздім. Жұ қ палы емес аурулар сырттан келген малдан жұ қ пайды. Керісінше шаруашылық тың ө з ішінде азық тандыру бұ рмалануы, азық тың жеткіліксіздігі, қ ұ нарсыз азық пен азық тандыру немесе дұ рыс кү тпеу сияқ ты қ олайсыз жағ дайлардың салдарынан ғ ана пайда болады. Тексеріc жоспары тө мендегідей болғ ан жө н: 1. Аурудың белгілерін анық тау ү шін малды клиникалық тексеруден ө ткізу; 2. Организм қ ызметінің ө згергенін нақ тылы анық тау ү шін лабораториялық зерттеулер жү ргізу; 3. Ауруды тудыратын себептерді анық тау (этиология); 4. Аурудың даму процесіне кө ң іл аудару(патогенез); 5. Тексеру барысында анық талынғ ан ауру белгілерін (семиотика, симптомотология, синдроматика)талдау; 6. Алынғ ан нә тижелерге сү йене отырып аурудың диагнозын анық тау; 7. Аурудың ө ту баарысына сү йене отырып оғ ан болжам жасау(прогноз); 8. Ауруғ а ем тағ айындау (терапия); 9. Аурудан сақ тандыру шараларын ұ йымдастыру (профилактика).
2. 4. Мал дә рігерлік істі ұ йымдастыру Қ азақ стан Республикасының «Ветеринария туралы» заң ында еліміздегі ветеринарлық қ ызметтің бір тармағ ы жекеменшік кә сіпкерлік негізіндегі ветеринарлық қ ызмет деп кө рсетілген. Ветеринарлық қ ызметтің бұ л тү рі дамығ ан капиталистік елдерде кең тарағ ан. Ол елдердегі ветеринария мамандарының басым кө пшілігі (65-80 %) жекеменшік іскерлік ветқ ызметпен шұ ғ ылданады. Жекеменшік кә сіпкерлік іс-ә рекетпен шұ ғ ылданудың қ ұ қ ық тық -нормативтік негіздері Қ Р «Ветеринария туралы» жә не «Лицензиялар беру» туралы заң дарында айқ ындалып бекітілген. Ол заң дарғ а сә йкес заң ды жә не жеке тұ лғ аларғ а ветеринарлық жекеменшік кә сіпкерлікпен шұ ғ ылдануғ а ерік берілген. Сол ү шін бұ л тұ лғ алар арнайы лицензия алуғ а тиісті. Лицензия ү лгісін жә не оны беру тә ртібін Қ Р Министрлер Кабинеті бекітеді. Шаруашылық тағ ы малдә рігерлік іс-шараларды мал дә рігері атқ арады. Барлық малдә рігерлік іс-қ ағ аздарды ветеринарлық инспекторы жү ргізіп, ө зінің жә не шаруашылық басшысының қ олы, мө рімен бекітеді. Малдә рігерлік іс-қ ағ аздар – алғ ашқ ы тіркеу, актілер, журналдар, есептер орнатылғ ан тә ртіппен қ атаң жү ргізіледі. Ветеринарлық инспекторы маусымдық кезең дерге бө лінген емдеу, алдын алу жә не эпизоотияғ а қ арсы жұ мыстардың жоспарын қ ұ рып отырады. Атқ арылғ ан шаралардың барлығ ы малдә рігерлік есептердің актілерінде жазылады: Форма №1вет. «Малдардың жұ қ палы аурулары туралы есеп». Форма №2 вет. «Малдардың жұ қ палы емес аурулары туралы есеп». Форма №3 вет. «Малдардың эпизоотиялық аурулары туралы есеп». Осы іс-қ ағ аздардың дұ рыс жү ргізілуі - малдә рігер-лицензиаттың жауапкершілігінде. Есептер екі данада толтырылып, ә р айдың аяғ ында шаруашылық бухгалтериясына ө ткізіліп отырылады. Сондай-ақ , тә жірибе ө ту кезінде малдә рігерлік – есептілік іс-қ ағ аздарының жү ргізілу формасымен таныстым: 1. «Ауру малдарды тіркеу» журналы 2. «Эпизоотияғ а қ арсы шаралар» журналы. Сонымен қ атар ө ндірістік практикадан ө ту барысында мен осы шаруашылық тың ветеринариялық – санитариялық жағ дайын тексердім. Кө птеген жағ дайлар санитарлық талапқ а сай келмейтіндігі ескерілді. Осығ ан орай шаруашылық мең герушісіне ескертулер, ұ сыныстар жасалынды. Ветеринариялық паспорт жазуды, лабораторияғ а жіберілетін қ ан немесе қ ан сарысуын жіберуді, ол жерге барғ анда келген қ анды арнайы журналдарғ а тіркеуді ү йрендім. Осы тә жірибеден ө ту кезінде шаруашылық та жоспар бойынша жас бузауларды сырғ алау жұ мыстарына қ атыстым. Қ ан алу, вакцина егу барысында толтырылатын қ ұ жаттармен танысып толтыруды ү йрендім. Кө здегі ноғ алағ а жасалатын операцияны жасауды ү йрендім. Пастерллезге анық тау ү шін қ ан алдық. (Қ осымша-Б, сурет-2)
|
|||
|