|
|||
2.2. Індеттану және жұқпалы ауруларІндеттану-індет процесін, жұ қ палы аурулардың пайда болу жә не таралу заң дылық тарын зерттейтін, сол арқ ылы жұ қ палы аурулармен кү ресу ә дістерін қ арастыратын ғ ылым. Жұ қ палы аурулардың экономикағ а нұ қ саны жә не індетке қ арсы шаралардың экономикалық тиімділігі. Егер жұ қ палы ауруларғ а қ арсы уақ тылы шұ ғ ыл шаралар қ олданылмаса мал шаруашылығ ы орасан зор шығ ынғ а ұ шырайды. Бұ л шығ ынды қ ұ райтындар: мал ө лімі жә не соғ ан байланысты мал басының кемуі, ауырғ ан малдан алынатын ө німнің азаюы, елдің шикізат қ орының жә не мал мен мал ө німдерін экспортқ а шығ арудың тө мендеуі. Аягө з ауданында жұ қ палы аурулардың алдын-алу мақ сатында жоспарлы тү рде қ ан алу жұ мыстары жә не қ ауіпті ауруларғ а қ арсы вакцинациялау жұ мыстары жү ргізіліп тұ рады. Сонымен қ атар шаруашылық қ а зор зиян келтіретін ә р тү рлі инвазиялық аурулардың алдын-алу мақ сатында жоспарлы дегельментизациялау жә не дезинфекция жұ мыстары жү ргізілді. Жалпы жұ қ палы жә не жұ қ палы аурулар жө нінде жергілікті мал дә рігері ә р бір шаруа қ ожалығ ын хабардар етіп отырды. Аягө з ауданында жұ қ палы аурулардан сақ тандыру мақ сатында келесі іс-шараларды жү ргізеді: қ арасан, пастерелле, листериоз, бруцеллез жә не аусыл ауруларына қ арсы вакцина егеді. Бруцеллезге қ арсы ә дістер жү ргізу ү шін шаруашылық та ірі қ ара малы мен ұ сақ мү йізді малынан қ ан алады. Ауданның малдә рігері мамандарының негізгі жұ мыстары мал жә не адам денсаулығ ын сақ тауғ а бағ ытталғ ан кең кө лемдегі ветеринарлық –санитарлық жұ мыстарды жү ргізу болып табылады. Ө ркен ауылдық округінде жү ргізілетін індеттік аурулардың алдын-алу шаралары: Кә сіптік тә жірибе ө ту барысында мен малдарды жоспарлы диагностикалық тексерулерге қ атыстым. Аусылғ а, бруцеллез, алдын ала бұ зау колибактериозына қ арсы (клоастральды иммунитет) жә не қ арасанғ а қ арсы вакцина ектім. Кә сіптік тә жірибеде біз шаруашылық та кө птеген індет ауруларына қ арсы жү ргізілген жұ мыстармен таныстық. Эпизоотологиялық жағ дайымен танысып, бруцеллезге қ ан алып, аусылғ а қ арсы вакцинация жү ргіздік. Бруцеллез (brucellosis) - аналық тардың іш тастауымен, шу тү спеуімен, эндометриттермен, еркектерінің жиірек симптомсыз ө тетін орхиттарымен сипатталатын малдардың созылмалы ауруы. Бруцеллезге қ арсы «RB-52» вакцинасын ектім. (Қ осымша- Б, сурет-2) Инвазиялық аурулармен барлық кү рес жұ мыстары инвазиямен кү ресте алдын алу шараларының жоспары бойынша жү зеге асырылады. Профилактикалық жұ мыстарды жү ргізуде негізінен ивермек жә не альбен негізінде жасалғ ан препараттарды қ олданады. Практика барысында ә ртү рлі инвазиялық ауруларды болдырмау ү шін алдын алу шараларын жү ргіздік. Инвазиялық аурулармен кү ресу мақ сатында шаруашылық малдарына жоспарлы мынандай алдын алу шараларын жү ргіздік: - Аягө з ауданы бойынша ірі қ арағ а оқ ырағ а қ арсы ивермек егілді. - Бұ зауларғ а лишайғ а қ арсы ЛТФ-130 егілді. Практика барысында Аягө з ауданына қ арайтын Шың қ ожа батыр ауылында, Майлин ауылында барлық ұ сақ мал бастарын аталғ ан гельминтологиялық жә не инвазиялық аурулардың алдын алу шаралары жұ мыстарына ат салыстық. «Альвет супензия» препаратын 1 мл дозасында ауыз қ уысы арқ ылы беріп шық тық. Бірқ атар инвазиялық ауруларда тікелей ө лім-жітім болмағ анымен жануарлардың ө німі тө мендейді, сондай-ақ олардың қ алыпты физиологиялық ө сіп-жетілуі тежеледі.
|
|||
|