Дәріс 5 Тақырыбы: Магнезиалдық байланыстырушы заттар

Дә ріс жоспары:

Магнезиалдық байланыстырушы заттар
Каустикалық магнезит ушін еріткіштер
Каустикалық доломит. М& ОСаСО_ъ- каустикалық магнезит

сияқ ты байланыстырушы зат

4. Магнезиалдық байланыстырушы заттардың қ асиеттврі жә не қ олданылуы.

Магнезиалдық байланыстырушылар ұ лпа тү рінде, магний оксидінен тұ ратын, ауалық байланыстырушы тобына жататын заттар. Оларды табиғ и магнезит пен доломитті кү йдіру ө німін диірменде тарту арқ ылы алады. Бұ л байланыстырушылар каустикалық магнезит жэне каустикалық доломит болып екіге бө лінеді. Бұ лардың ерекшелігі сумен емес, кейбір тұ здардың су ерітінділерімен араластырылады.

Магнезиалды байланыстьірушыларды ө ндіру технологиясы ү ш негізгі операциядан тұ рады: тастарды ұ сақ таудан /тү йіршіктер мө лшері 40 - 80 мм немесе 80 - 120 мм - шақ ты пеші ү шін; 0 - 40 мм - айналмалы пеш ү шін/, оларды кү йдіруден жэне кү йдіру ө німін ұ нтақ таудан.

Магнезитті жә не доломитті ұ сақ тау ү шін жақ тылы немесе балғ алы ұ сақ тағ ыштар қ олданылады. Кү йдіру процесін шахты/1=700- 800°С/ немесе айналмалы пештерде/ 1=900- 1000°С/ жү ргізеді.

Каустикалық магнезит. Каустикалық магнезит табиғ и магнезитті МgС0₃ балқ ытуғ а жеткізбей 700 - 800° С температурада кү йдіріп, сонан соң диірменге тартып алады. Ө ртенген кезде магнезит декарбонизацияланып магний оксидін, яғ ни каустикалық магнезит береді. Процес эндотермиялық реакция бойынша жү реді:

МgСО_э + Мg0 + С0₂ - 0 кДж

МgС0₃, 600 - 650 С температурада жіктеле бастайды. Бірақ, заводта кү йдіру процесі 800 - 900° С - тан жоғ ары шамада ө тпеуі керек, себебі, температура жоғ ары болғ ан сайын, кү йдірген ө німнің тығ ыздығ ы аса береді де, байланыстырушы қ асиеті нашарлап кетеді. Кү йдіру процесі кө рсетілген температура шегінен жоғ ары болғ ан жағ дайда тығ ыздығ ы жоғ ары, ірі кристаллдан қ ұ рылғ ан Мg0 алынады. Ол сумен эрекеттеспейді деуге болады. Осы қ алпында периклаз деп аталады. Мұ ның ү стіне 800° С жоғ ары температурада Са0₃ диссоциаланады да СаО пайда болуы мү мкін. Мү ндай жағ дайда магний карбонатын кү йдіргенде сақ болу керек. Себебі магнезиалдық байланыструшылардың нормалды қ атаюы ү шін оларды хлорлық магний ерітіндісімен араластырады. Сонда СаО хлорлы магний эрекеттесіп, СаС1₂ қ ү райды. Ал, СаС1₂ қ ү рылыс бү йымдарының су тартқ ыштығ ын жоғ арылатады да мэң гілігін нашарлатады. Міне, осығ ан байланысты магний карбонатын кү йдіргенде, егер шикінің қ ү рамында СаС0₃ болса, СаО пайда болатындай температурағ а жеткізбеу керек.

Мg0 жэне оғ ан ілеспе қ оспанын мө лшеріне байланысты қ аустикалық магнезит ү ш класқ а бө лінеді: 1, 11, III,. Осығ ан сә йкес Мg0 мө лшері 87; 83 жэне 75 пайыздан кем болмау керек.

I класс магнезит химиялық ө неркэсібінің қ ажетіне жэне магний металын алу ү шін жү мсалады, ал II, III класты магнезиттерді қ ү рылыста байланыстырушы ретінде пайдаланады. ГОСТ бойынша магний оксидінің Мg0 пайыздық мө лшеріне сай каустикалық магнезит тө рт маркағ а болінеді ПМК - 88; ПМК - 87; ПМК - 83; ПМК-75.

А. М. Кузнецов каустикалық магнезитті магнийді қ орытқ анда пайда болатын электрондық шлактан алу тә сілін ү сынғ ан. Электронды шлакта Мg0 басқ а 5 пайызга дейін металдық магнийі, біраз СаО, SiO₂ жә не СаСІ, КСІ, NаСІ, МgС1₂ болады.

Каустикалық магнезит алу ү шін бү л шлакты кү йдірер алдында екі ай бойы ашық алаң ца жатқ ызады. Осы екі ай ішінде ондағ ы бар тү здардың копшілігі жуылып кетеді, ал металдық магний тотық танады. Бү л шлакты 900°С температурада кү йдіріп, сонан соң диірменге тартып ү нтақ тайды. Бірақ электрондық шлактан алынғ ан каустикалық магнезиттің активтігі біраз тө мендеу.

Каустикалық магнезиттің ү нтақ тылығ ы №02 /қ алдық - 5 пайыздан кем емес/ жә не № 0008 /қ алдық - 25 пайыздан коп емес/ електердегі қ алдық тар бойынша қ абылдайды. Магнезиттің мү ндай ү нтақ тылық дэрежесін доң гелек, сеператоры бар, диірменде тарту арқ ылы қ амтамасыз етеді.

Дайын каустикалық магнезитті ауалық дымқ ылдан сақ тау ү шін металдан жасағ ан бочкаларғ а салып сақ тайды.

⇐ Предыдущая 7 8 9 10 111213 14 15 16 Следующая ⇒