Кәпірлерге жәбір көрсетуге және оларға қиянат жасауға болады ма?

Аллаһ Тағ ала ө зінің Пайғ амбарына (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) былай деген: «Біз сені ә лемдерге рақ ым ретінде (ғ ана) жібердік! » (ә л-Ә нбия 21: 107).

Шейх Ибн ә л-Қ айим: «Бұ л аятқ а қ атысты дұ рыс пікір – ол ө зіне баршаны, яғ ни иман келтіргендерді де, кә пірлерді де қ амтитыны», - деген. Қ араң ыз: “Жә лә ә л-ә фхам” 115-116.

Жә не бұ л Абу Хурайра жеткізген мына хадиспен расталады. Пайғ амбарғ а (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) оның сахабалары: «Уа, Аллаһ тың елшісі, кө пқ ұ дайшылдардың басына лағ ынет шақ ыр! », - дегенде, ол: « Ақ иқ атында мен лағ ынеттеуші ретінде жіберілмедім, бірақ мен рақ ым ретінде жіберілдім! », - деген. Муслим 2599.

Жә не егер Пайғ амбар (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) ө зімен қ ас болғ ан кә пірлерге қ атысты осылай істеген болса, онда мұ сылмандарғ а жә не Исламғ а дұ шпандық жасамағ андары туралы не айтуғ а болады?!

Аллаһ Тағ ала сонымен қ атар былай деген: «Жә не адамдарғ а жақ сы (сө з) сө йлең дер» (ә л-Бақ ара 2: 83).

‘Ата бұ л аятқ а қ атысты былай дейтін: “Бұ л барлық адамдарғ а қ атысты, кө пқ ұ дайшылдарды қ осқ анда да ”. ә т-Табари 1/392.

Аллаһ Тағ ала былай деген: «Ә й, мү міндер! Аллаһ ү шін куә лікте туралық ү стінде мық ты тұ рың дар. Жә не бір елдің ө шпенділігі сендерді ә ділсіздікке тартпасын. Ә ділдік істең дер. Сол тақ уалық қ а жақ ынырақ. Жә не Аллаһ тан қ орқ ың дар. Кү діксіз, Аллаһ не істегендерің нен толық хабар алушы» (ә л-Маида 5: 8).

Имам ә л-Қ уртуби былай деп айтқ ан: “Бұ л аят кә пірдің кү пірлігі оғ ан қ атысты ә ділдік жасауғ а кедергі болмайтынын білдіреді”. Қ араң ыз: “Тафсир ә л-Қ уртуби” 5/85.

Хафиз Ибн Касир бұ л аят жө нінде былай деген: “Адамдарғ а деген ө шпенділік сендерді оларғ а қ атысты ә ділдік танытуды қ алдыруғ а итермелемесін, керісінше, ә ділдікті ә рбір адамғ а - ол дос болсын, не дұ шпан болсын – қ атысты таныту керек”. Қ араң ыз: Ибн Касир “Тафсир” 2/215.

Шейх Ибн ә л-Қ айим былай дейтін: “Егер де Аллаһ дұ шпандарын жек кө ретін Ө зінің қ ұ лдарына, кә пірлердің ашық дұ шпандындығ ына жә не Аллаһ пен Оның Елшісін (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) жоқ қ а шығ аруына қ арамастан, оларғ а қ атысты зұ лымдық жасауғ а тыйым салғ ан болса, онда дінге шақ ырушығ а (мұ сылманғ а) деген зұ лымдық туралы не айтуғ а болады?! ” Қ араң ыз: “Бадаи’уль-фауаид” 2/165.

Тура соны Аллаһ тың Елшісі де (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) былай деп айтып, бұ йырды: «Жә не сағ ан қ атысты қ иянат жасағ анғ а қ иянат жасама». ә т-Тирмизи 1264, Абу Дауд 3534. Хадистің сахихтығ ын имам ә т-Тирмизи, Абу Дауд, Ибн ә с-Сакан жә не ә л-Ә лбани растағ ан. “ә с-Сильсилә ә с-сахиха” 423.

Сахабалар да (Аллаһ оларғ а разы болсын) дә л осылай істеген. Ибн ‘Умар, ‘Абдуллаһ ибн Рауаханың Хайбар яхудилеріне келгенде, олар оғ ан Пайғ амбардың (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) ү стінен арыздана бастағ анын жә не ол оларғ а: «Ә й, Аллаһ тың дұ шпандары! Аллаһ пен ант етемін, мен сендерге ө зім ү шін ең сү йікті болғ ан адамнан келдім, ал сендер мен ү шін маймылдар мен доң ыздардан да жек кө рініштісің дер! Алайда менің сендерге деген ө шпенділігім мен Пайғ амбарғ а (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) деген махаббатым мені сендерге қ атысты ә ділетсіздік жасауғ а итермелемейді! ”, – деп айтқ анын баяндағ ан. Ибн Хиббан 5176, ә л-Байхақ и 6/114. Шейх ә л-Ә лбани хадистің сахихтығ ын растағ ан.

Ал ө згенің мал-мү лкін заң сыз иемдену де Аллаһ Тағ ала Ө зінің барлық жаратылыстарына қ атаң тү рде тыйым салғ ан зұ лымдық қ а жатады ғ ой!

Абу Заррдан жеткен хадисте Аллаһ тың Елшісі (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) ө зінің Раббысының мынандай сө здерін жеткізген: «Ей, Менің қ ұ лдарым! Мен зұ лымдық ты Ө зіме харам еттім жә не сендердің араларың да да оны харам еттім, ендеше бір-бірің е жә бір кө рсетпең дер! » Муслим 2577.

Шейхуль-Ислам Ибн Таймия “Мажму’уль-фатауа” жинағ ында былай дейтін: “Ә рбір адам ү шін барлық нә рселерге жә не ә ркімге қ атысты ә ділдік таныту міндетті болып табылады. Сол сияқ ты ә рбір адам ү шін ә ділетсіздік оның барлық формаларында жә не ә ркімге қ атысты - ол мұ сылман, кә пір, жә бірлеуші болсын – харам болып табылады. Аллаһ Тағ ала былай дейді: « Ә й, мү міндер! Аллаһ ү шін куә лікте туралық ү стінде бекем тұ рың дар. Жә не адамдарғ а деген ө шпенділік сендерді ә ділетсіздікке тартпасын » (ә л-Маида 5: 8), - жә не адамдарғ а деген ө шпенділіктің астарында кә пірлерге деген ө шпенділік айтылып тұ р”.

Ол сондай-ақ, былай деген: “Ә ділдік – Кітаптармен тү сірілген жә не пайғ амбарлармен жіберілген нә рсе. Оның қ арама-қ айшысы – зұ лымдық. Ал оғ ан тыйым салынғ ан, бұ л жө нінде Пайғ амбарымыз (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) ө зінің Раббысының сө здерін жеткізген хадисте: «Ей, Менің қ ұ лдарым! Мен зұ лымдық ты Ө зіме харам еттім жә не сендердің араларың да да оны харам еттім! », - деп айтқ анындай. Муслим 2577”.

Хафиз Ибн ‘Абдуль-Барр былай деген: “Қ иянатшылдық тың тыйым салынғ андығ ына барлық имамдар бірауыздан келіскен! ” Қ араң ыз: “ә т-Тамхид” 24/233.

Имам Абу Бакр ибн ә л-‘Араби былай дейтін: “Ә ділдік таныту - мұ сылмандармен соғ ысатындарғ а да, соғ ыспайтындарғ а да қ атысты міндетті болып табылады! ” “Ахкамуль-Қ уран” 4/288.

Анастан Аллаһ тың Елшісі (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) былай дегені жеткізіледі: «Жә бірленушішінің дұ ғ асынан қ орқ ың дар, тіпті егер ол кә пір болса да, ө йткені оның дұ ғ асы мен Аллаһ тың арасында бө гет жоқ! » Ахмад, Абу Я’лә, ә д-Дыя. Хадис хасан. Қ араң ыз: «Сахих ә л-жә ми’» 119.

Имам ә л-Мунауи былай деген: “Бұ л «Жә бірленуші, тіпті ол кә пір не кү нә хар болсын, сендерге лағ ынет шақ ырмауы ү шін зұ лымдық тан сақ болың дар, ө йткені жә бірленушінің дұ ғ асына жауап беріледі, ал оның бұ зақ ылығ ы ө зімен қ алады» дегенді білдіреді”. Қ араң ыз: “Файдуль-Қ адир” 1/236.

Жә бірленушінің, тіпті ол кә пір болса да, лағ ынеттеуінен сақ тандырып ескерткен Пайғ амбар (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) оның мал-мү лкін тартып алуғ а жә не оның қ ұ қ ық тарын аяқ асты етуге рұ қ сат берген деп ойлайсыздар ма?!

Жә не мал-мү лікті зұ лымдық пен тартып алу жә бірлеуге жатпайды ма сонда?! Мұ ның барлығ ы зұ лымдық кө рсетудің, жә бірлеудің, жер бетінде бұ зақ ылық жасаудың т. с. с. Исламда қ атаң тыйым салынғ андығ ын анық кө рсетіп тұ р, мейлі олар мұ сылмандарғ а, не кә пірлерге қ атысты болсын.

Кә пірлердің мал-мү лкі бейбітшілік уақ ытында харам екендігіне нұ сқ айтын нақ ты дә лел

Жоғ арыда келтірген дә йектердің барлығ ы «Кез келген кә пірдің мал-мү лкі, ә сіресе ө мірі - халал» деп айтып жү ргендердің сө здері адасушылық екенін айқ ын етіп кө рсету ү шін жетіп асады.

Алайда осығ ан қ арамастан, кө теріліп жатқ ан мә селе бойынша ешқ андай кү мә н қ алдырмау ү шін, Аллаһ тың рұ қ сатымен бұ лардан да нақ тырақ дә лелдерді келтіреміз.

Ә л-Муғ ира ибн Шу’ба ө зінің сапарластары болғ ан адамдарды ө лтіріп, олардың мү лкін иемденіп алып, содан кейін Мадинағ а келіп, Исламды қ абылдағ анда, Пайғ амбар (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) оғ ан былай деген: «Сенің Исламың а келер болсақ, мен оны қ абылдаймын, ал мал-мү лікке қ атысты айтар болсақ, менің оғ ан ешқ андай қ атысым жоқ ». ә л-Бухари 2731.

Хадистің басқ а риуаятында Пайғ амбар (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) былай деген: «Исламғ а қ атысты айтар болсақ, біз оны қ абылдаймыз. Ал бұ л мал-мү лікке келер болсақ, ақ иқ атында, бұ л – сатқ ындық, жә не біз оғ ан мұ қ таж емеспіз! » Абу Дауд 2765.

Исламды қ абылдау оғ ан дейінгі барлық кү нә ларды кешіруіне қ арамастан, Пайғ амбар (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) бұ л дү ниенің қ иянатшылдық пен табылғ анын айтып, оны қ абылдамады.

Бұ л хадиске имамдардың жасағ ан тү сіндірмелеріне назар аударайық:

Имам Ибн ә л-Мунзир былай деген: “Бұ л хадистен «Кә пірлердің мал-мү лкі мұ сылмандарғ а тек оларды бағ ындырғ аннан кейін ғ ана халал болады» деген қ орытынды алынады. Жә не олардың мал-мү ліктері қ ауіпсіздік себебімен харам етілген, ә рі егер бұ л мал-мү лік (олардан) қ ауіп-қ атерсіздік уақ ытында алынғ ан болса, оны иесіне қ айтару керек! Жә не бұ ғ ан Пайғ амбардың (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын): «Сенің Исламың а келер болсақ, мен оны қ абылдаймын, ал мү лікке қ атысты айтар болсақ, менің оғ ан ешқ андай қ атысым жоқ », - деген сө здері нұ сқ ап тұ р. Ақ иқ атында, Муғ ира олармен жолда бірге жү ріп отырғ андық тан жә не олардың ә рқ айсысы (жолдағ ы) серігінен ө з ө мірі мен мал-мү лкіне қ атысты қ ауіпсіздікте болғ андығ ы себепті, бұ л оғ ан (Муғ ирағ а) харам болғ ан етін. Жә не оның оларды ө лтіріп, мал-мү ліктерін иемденгені оларғ а қ атысты қ иянат болды. Ал сенімді (аманатты) ә рбір адамғ а қ атысты: мейлі олар ізгі, бұ зақ ы, иман келтірген, немесе кә пір болсын - ақ тау керек! ” Қ араң ыз: “ә л-Аусат” 11/314.

Имам Ибн Батталь « ал, мү лікке қ атысты айтар болсақ, менің оғ ан ешқ андай қ атысым жоқ » деген сө здерге байланысты былай деген: “Яғ ни мен оғ ан оның харам болғ андығ ы себепті қ атыссызбын, ө йткені бұ л мал-мү лік ә ділетсіз жолмен табылғ ан! Кө пқ ұ дайшылдардың мал-мү лкі оларды бағ ындырғ ан кезде олжа ретінде алынатындығ ына қ арамастан, ол қ ауіп-қ атерсіз уақ ытта (бейбішілік кезінде) рұ қ сат етілмеген. Мысалы, егер адам кә пірлермен сапарлас болса, олардың ә рқ айсысы басқ асынан қ ауіп-қ атерден сақ талғ ан болады. Мұ ндай жағ дайда қ ан тө гу де, мал-мү лікті алып қ ою да сатқ ындық болып табылады, ал сатқ ындық кә пірлерге де қ атысты тыйым салынғ ан”. Қ араң ыз: “Шарх «Сахих» ә л-Бухари” 8/129.

Хафиз Ибн Хажжә р « ал, мү лікке қ атысты айтар болсақ, менің оғ ан ешқ андай қ атысым жоқ » деген сө здерге қ атыстыбылай деген: “Яғ ни мен оғ ан қ атыссызбын, ө йткені бұ л мү лік қ иянатшылдық пен табылғ ан! Бұ л хадистен кә пірлердің мал-мү лкін бейбітшілік кезінде қ иянатшылдық пен алып қ оюғ а рұ қ сат етілмейтіндігі шығ ады, ө йткені сапарлас топ бір-бірінен қ ауіп-қ атерден сақ талғ ан кү йде бірге жү реді. Жә не артылғ ан сенім кез келгенге: ол мұ сылман болса да, кә пір болса да - қ айтарылуы керек! Ақ иқ атында, кә пірлердің мал-мү лкі шайқ асып, оларды бағ ындырғ ан кезде рұ қ сат етілген болады! ” Қ араң ыз: “Фатхуль-Бари” 5/341.

Имам Бадруддин ә л-‘Айни бұ л хадиске қ атысты былай деген: “Кө пқ ұ дайшылдардың мал-мү ліктері оларды бағ ындырғ анда олжа ретінде алынатынына қ арамастан, ол қ ауіпсіздік кезінде (бейбітшілік кезінде) рұ қ сат етілмеген! Мысалы, егер адам кә пірлермен бірге жол жү ріп бара жатса, онда олардың ә рқ айсысы басқ асынан қ ауіп-қ атерден сақ талғ ан болады. Жә не мұ ндай жағ дайда қ ан тө гу жә не мал-мү лікті тә ркілеу - сатқ ындық, ал сатқ ындық кә пірлерге де қ атысты тыйым салынғ ан! ” Қ араң ыз: “Умдатуль-қ ари” 14/19.

Имам Шамсуль-Хақ қ ‘Азым Абади былай деген: “Бұ л хадистен қ ауіпсіздік кепілдігі кү шінде болғ ан кезінде кә пірлердің мал-мү лкін алуғ а рұ қ сат етілмейтіндігі келіп шығ ады, ө йткені олардың мал-мү лкі шайқ асу кезінде жә не олардың жерін басып алу кезінде рұ қ сат етілген (халал)”. Қ араң ыз: «‘Аунуль-ма’буд» 7/318.

Бұ л - сө з болып жатқ ан мә селеге кү н сияқ ты ап-айқ ын жә не анық дә лел емес пе? Аллаһ тың Елшісі (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) сондай-ақ былай деген: «Кім му’ахадқ а жә бір кө рсетсе, немесе оны шектесе, немесе оғ ан оның мү мкіндігінен тыс нә рсе жү ктесе, немесе одан оның қ алауынсыз бір нә рсесін алса, онда, ақ иқ атында, Ақ ырет кү ні мен оғ ан қ арсы кү ә лік етемін». Абу Дауд 3052, ә л-Байхақ и 9/205. Хадистің сахихтығ ын шейх ә л-Ә лбани растағ ан.

Аллаһ тың Елшісінің (оғ ан Аллаһ тың игілігі мен сә лемі болсын) « немесе одан оның қ алауынсыз бір нә рсесін алса» деген сө здері жалпылама, ә рі бұ л сө здер келісім-шартта болғ ан кә пірдің мал-мү лкінің харам екендігіне нұ сқ ап тұ р емес пе?!

⇐ Предыдущая 1 234 5 6 Следующая ⇒