Қызылиектің өсе қабынуы, фиброзды түрі

Қ ызылиектің ө се қ абынуы, фиброзды тү рі

Қ ызылиек қ абынуының бұ л тү рі қ ызылиек тінінің шамадан тыс ө суі немесегиперплазиялануы нә тижесінде (шектелген немесе аумақ ты аймақ та) қ ызылиек бү ртіктерінің ә ртү рлі мө лшерде кө лемдерінің ұ лғ айып тығ ыздануымен сипатталатын патологиялық ү рдіс. Бұ л кезде науқ ас ешқ андай шағ ым айтпайды (жең іл тү рінде) немесе қ ызылиегінің ә деттегіден ө згеріп, косметикалық ың ғ айсыздық туғ ызғ анына мазаланатынан айтады (орта жә не ауыр тү рінде).

Қ арап тексергенде қ абынуыдң жең іл тү рінде қ ызылиек бү ртіктерінің кө лемі аздап ұ лғ айғ ан, тү сі қ алыптағ ыдай немесе бозғ ылттау, тістерге тыныс жанасқ ан, консистенциясы тығ ыз, сү ң гілегенде қ анамайды, «жалғ ан» қ алталар аса терең емес жә не ішінен сұ йық тық бө лінбейді. Қ абынудың орта жә не ауыр дә режесі кезінде қ ызылиек бү ртіктерінің кө лемі қ атты ұ лғ айғ ан, тістер сауытынң тіл жә не ұ рт жақ беттерін бірдей жапқ ан, консистенциясы тығ ыз, қ анағ ыштығ ы байқ алмайды, ә ртү рлі терең дікте «жалғ ан» қ алталар анық талады.

Қ ызылиектің ө се қ абынуының фиброзды тү рі кө бінесе кейбір дә рілік заттардың (фенитоин, циклоспорин А, нифедипин сияқ ты) ә серінен дамуы мү мкін. Фенитоин қ ояншық (эпилепсия) ауруын, нифедитин (Adalat) жү рек-тамыр ауруларын жә не гипертония ауруын емдеу ү шін, ал циклоспирин А ағ заларды трансплантациялау операциясы кезінде (иммундық агрессияны тө мендету ү шін) қ олданылады.

Қ ызылиектің ө се қ абынуы кезінде тиімді жә не кешенді емдеу шаралары жү ргізілсе жақ сы нә тижес береді; жү ктілік кезіндегі қ абыну ү рдісі ә йел босанғ аннан кейін ө з бетімен басылып кетеді.

Қ ызылиектің жаралана қ абынуы

Қ ызылиектің жаралана қ абынуы немесеө ліеттеніп-жаралана қ абынуы (язвенный гингивит, язвенно-некротический гингивит Венсана) жасы 18-30 арасындағ ы жас адамдар арасында кездеседі. Бұ л қ абыну ү рдісі қ ызылиек бү ртіктерінің некрозғ а ұ шырап, эрозиялы-жаралы ошақ тардың пайда болуымен сипатталады жә не организмнің реактивтілігі тө мендеген жағ дайда қ ызылиек тіндерінің фузоспирилдік бірлестікпен (симбиозбен) сенсибилизациялануына гиперергиялық реакция (жауап) ретінде дамиды, таралымы 0, 2-6% қ ұ райды.

Қ абыну ү рдісінің туындауына жағ дай туғ ызатын ық палдар: вирустық жұ қ палы аурулар, дененің суық қ а шалдығ уы, ұ зақ жү йке кү йзеістері, витаминдер жетіспеушілігі, ауыз кү тімінің нашарлығ ы. Кейде қ озғ ау салушы себептер (провокаторлар) қ атарына қ ызылиек қ албағ айың созылмалы қ абынуымен (периконарит) жиі асқ ынатын ақ ыл тістердің қ иындап шығ уын жатқ ызуғ а болады.

Ағ ымына байланысты қ ызылиектің жедел жә не созылмалы жаралана қ абынуын, ауырлығ ына байланысты жең іл, орта жә не ауыр дә режелерін ажыратады.

Қ абынудың жедел ағ ымды тү рінде науқ ас бойын билеген ә лсіздікке, бас ауруына, асқ а тә бетінің шаппауына, бұ лшық еттерінің сыздап, сү йегінің сырқ ырауына, дене қ ызуының ә ртү рлі дең гейгежоғ арылауына, жұ мыс қ абілетінің тө мендеуіне, қ ызылиек аймақ тарының қ атты сыздап немесе солқ ылдап ауырып, ас шайнатпайтынына, ауызынан нашар иіс шығ ып, сілекей қ ойылып тү кіре алмайтынына, аузын ашу да қ иындағ анына (ртизмге байланысты) шағ ымданады.

Қ арап тексерген сырқ атының ауырлығ ына қ арай науқ астың жалпы жағ дайы ә ртү рлі болады. Қ ызылиектің жаралана қ абынуының ауырлық дә режесі қ абыну ү рдісінің аумағ ына ғ ана байланысты емес, организмнің уыттану белгілерінің дамуына да туә елді болады.

Қ абынудың жең іл дә режесінде науқ астың жалпы жағ дайы ө згеріске ұ шырай қ оймайды. Шағ ын аймақ та қ ызылиек бү ртіктері мен қ ызылиек жиегінің бө лігі некроздануғ а ұ шырағ ан, сондық тан тү стері ақ ышл-сұ рланғ ан немесе қ оң ыр-сұ р кір тү стенген белгілі қ ұ рылымсыз. ө ліеттенген қ абатты аспаппен алғ ан кезде орнында қ анағ ыш жалаң аш эрозиялы немесе жаралы ошақ тар беті ашылады.

Қ абынудың орта дә режесінде патологиялық ү рдіс қ ызылиек бү ртіктерін, жиегін жә не бекіген қ ызылиектің біраз бө лігін қ амтиды, науқ астың жалпы жағ дайы да біраз зардап шегеді.

Қ абынудың ауыр дә режесінде науқ астың жалпы жағ дайы ө згереді; науқ ас енжап, кө ң іл-кү йі тө мен, бет терісі жер тү стес, толық жаба алмағ андық тан аузы жартылай ашық жә не жұ тына алмағ андық тан сілекей ағ ады (кө бінесе балаларда байқ алады). Аймақ тық лимфа тү йіндері ұ лғ айғ ан жә не ауырғ ыш келеді, дене қ ызуы 38-39° С дейін жоғ арылағ ан. Қ ан қ ұ рамында лейкоциттер саны кө бейіп лейкоцитарлық формуланың солғ а ауытқ уы, эритроциттердің шө гу жылдамдығ ының жоғ арылағ аны анық талады.

Қ ызылиегі қ атты қ ызарып ісінген, екі жақ қ ызылиек бү ртіктері ө ліеттеніп қ оң ыр-сұ р тү сті борпылдақ тінге айналғ ан, аршығ ышпен немесе ылғ алданғ ан мақ та анжымен сү рткенде оң ай алынады жә не қ анағ ыш жаралы ошақ тар беті ашылады жә не қ атты ауырады. ө ліеттенген тіннен ажырағ ан кейібір жаралы ошақ тар беті кір-сұ р тү сті фибринді қ ақ пен жабылғ ан жә не ол қ ақ оң ай алына қ оймайды. ө ліеттенген тін жойылғ аннан кейін тістер мойны ашылып, тістераралық кең істіктер ү ң ірейіп қ алады. Тілдің ү сті ө ң езденген, тістер кө п мө лшерде жұ мсақ қ ақ пен кейде қ атты шө гінділермен жабылғ ан.

Қ ызылиектің созылмалы ө лі-еттеніп-жаралана қ абынуы жедел қ абынуды (ем жү ргізілмеген немесе дұ рыс емделмеген жағ дайда) барысы ретінде дамиды. Науқ ас қ ызылиегінің аздап сыздап ауыратынына, толассыз қ анайтындығ ына, ауызынан нашар иіс шығ атынына шағ ымданады. Бұ л кезде қ ызылиек домбық қ ан, іркілген қ ызыл-қ ошқ ыл немесе кө кшіл-қ ызыл тү стенген, ө ліеттенген бү ртіктер жойылғ ан, жаралы қ ызылиек жиегі білікке ұ қ сап қ алың дағ ан, тістераралық кең істіктер ашылып ү ң ірейген.

Аймақ тық лимфа тү йіндері ұ лғ айғ ан, аздағ ан ауырғ ыштық байқ алады.

Созылмалы қ абыну ү рдісі кө бінесе жең іл жә не орта дә режеде дамиды.

Альвеола ө сіндісінің рентгенсуретінде тістер-аралық қ алқ андардың ұ шында кеуектену белгілері жә не периодонт саң ылауларының кең ейгені орын алады.

Қ ызылиектің ө ліеттеніп-жаралана қ абынуы қ ан аурулары, жү йелі аурулар, организмнің жедел жә не созылмалы уланулары, жү ре дамығ ан иммунитет тапшылығ ы синдромы (ЖИТС) кезінде де орын алуы мү мкін.

Патогистологиялық зерттеулер анық тағ ан ө згерістер: қ ызылиектің жоғ арғ ы қ абатында жарасы ақ аулар анық талады. ө ліеттенген тінде кө птү рлі микроорганизмдер: коктар, таяқ шалар, фузобактериялар, спирохеталар, кө птеп кездеседі. Эпителий қ абатында акантоздану, жартылай атрофиялану ү рдістері орын алады. Эпителий астындағ ы тінде сегменттіядролы лейкоциттермен инфильтраттану ошақ тары, дегрануляцияланғ ан толық ша клеткалардың кө бейгені байқ алады.

Дә некертінді қ ұ рылымдардың қ ұ рылуы баяулағ ан, инфильтраттар аймағ ында коллагенді талшық тар бұ зылғ ан, қ ан тамырлары кең еіп, тө ң ірегіндегі тіндер домбық қ ан.

Қ ызылиек қ абынуының ә р тү рлерін пародонт қ абынуынан, қ ан ауруларынан (нейтропения, лейкоз, агранулоцитоз), аллергиялық аурулардан, ауыр металдар тұ здарымен ұ лану жағ дайынан герпестік қ абынудан, адамның иммунитет тапшылық вирусы (ВИЧ) инфекциясынан ажырата білу керек.

⇐ Предыдущая 5 6 7 8 9 10 111213 14 Следующая ⇒