Қызылиектің өсе қабынуы

Қ ызылиектің ө се қ абынуы (гипертрофический гингивит) – дә некертінде қ ұ рылымдардың шамадан тыс кө беюімен (прлифирациялануымен) сипатталатын созылмалы қ абыну ү рдісі.

Таралуына қ арай шектелген жә не жайылғ ан тү рлерін ажыратады.

Шектелген ү рдіс тістердің ауытқ и немесе ө те жиі сығ ысып орналасуы кезінде, салбырата қ ойылғ ан пломбылар, терең кигізілген жә не кең жасанды сауыттар, кламмерлер тіс шө гінділері қ ызылиек жиегін жарақ аттағ ан кезде дамиды жә не ертеректе «қ ызылиек бү ртігінің ө се қ абынуы» (гипертрофический папиллит) деген атпен белгілі.

Қ ызылиектің жайыла ө се қ абынуы кө бінесе ішкі бездер қ ызметінің бұ зылуы (жү ктілік, климакс, жас ө спірімдердің пубертаттық қ алыптасуы, жемсауауруы), қ ояншық (эпилепсия) ауруы кезінде дифенилді (дифенилгидантойын жә не б. ) жә не жү ктілікке қ арсы дә рілерді ұ зақ қ абылдау, «С» витамині жетіспеушілігі, қ ан аурулары кезінде орын алады.

Қ ызылиектің ө се қ абынуының екі клиникалық тү рін ажыратады: домбық қ ан жә не фиброзды.

Домбық қ ан терінде қ ызылиегі қ абынғ ан науқ ас қ ызылиегінің қ атты қ анағ ыштығ ына, тағ ам шайнағ анда сыздап ауыратынына, косметикалық ың ғ айсыздық қ а, ауызынан нашар иіс шығ атынына, темір дә мін сезінетініне кейде ө скен қ ызылиек бү ртіктерін шайнап алатынына шағ ымданады.

Қ арап тексергенде қ ызылиек жиегі қ атты қ алың дағ ан, тістераралық бү ртіктердің кө лемі ә ртү рлі дә режеде домбығ а ұ лғ айғ ан, консистенциясы жұ мсақ тау (борпылдақ тау), қ ызылиек жиегінің ү шбұ рышты иректілік дең гейі бірдей емес. ө скен бү ртіктер тістер сауытын толық жауып, тістеу қ ыры мен шайнау беттерін де жауып, тағ ам шайнағ анда жарақ аттануы мү мкін. Тү стері кө кшілдеу – қ ызыл тү сті, беттері жылтыр, сү ң гіліп байқ ағ анда оң ай қ анайды жә не біразғ а дейін басылмайды. Жалғ ан пародонталдық қ алталар анық талады, бірақ бірақ тіс қ ызылиек бекімінің бү тіндігі бұ зылмағ ан, қ ызылиек сұ йығ ының мө лшері жоғ арылағ ан. Ауа шоғ ырымен ә сер еткенде қ ызылиек бү ртіктерінің қ озғ алмалығ ы байқ алады жә не тіс сауытынан оң ай ажырайды. Доғ ал аспаппен (тү ймелі сү ң гімен) қ ызылиек бү ртігін басқ ан кезде шамалы ойық пайда болады. Қ ызылиек ө се қ абынғ ан аймақ тағ ы тістер беттерінде кө п мө лшерде жұ мсақ жә не қ атты шө гінділер анық талады.

Ұ лғ айғ ан қ ызылиек бү ртіктерінің ұ штары кейде ө ліеттенуге ұ шырауы мү мкін.

Қ ызылиектің ө се қ абынуының ү ш дә режесінажыратады:

1-ші дә режесі (жең іл) ұ лғ айғ ан (ө скен) бү ртіктер тіс сауытының ¹/₃ бө лігін жабады;

2-ші дә режесі (орта) – бү ртіктер тіс сауытының ½ дең гейіне дейін ө скен;

3-ші дә режесі (ауыр) – бү ртіктер тіс сауытының ½ бө лігінен артық бө лігін жаба ө скен

Қ ызылиектің ө се қ абынуы алдың ғ ы тістер аймағ ындағ ы қ ызылиек жиегінің ерін жақ бетінде жиірек орын алады.

Жү ктілік кезіндегі қ ызылиектің ө се қ абынуы (гингивит беременных) екіқ абат ә йелдің организмін де қ ұ рылатын эстроген жә не прогестерон сияқ ты гормондардың мө лшеріне байланысты. Қ ызылиек сұ йығ ында бұ л гормондардың мө лшері кө беюі ә серінен қ ызылиек тіні микроорганизмдердің ә рекетіне сезімтал бола бастайды. Аталғ ан гормондардың қ антамырларының ө ткізгіштігін жоғ арылатуы нә тижесінде қ ызылиек тінінде домбығ у ү рдісі орын алып, простагландиндер жә не басқ а қ абыну медиаторларының қ ұ рылуы жылдамдайды. Сондық тан жү кті ә йелдерде қ ызылиектің ө се қ абынуының домбық қ ан тү рі жиі орын алады.

Жас ө спірімдер қ ызылиегінің ө се қ абынуы (подростковый-юношеский гингивит), домбық қ ан тү рі жыныс гормондарының ә серінен жә не ауыз гигиенасын дұ рыс сақ тамаудың нә тижесінде дамиды.

Қ ызылиектің климактериялық қ абынуы ә йел организмінде эстроген мө лшерінің ауытқ уына, кө бінесе оның аздығ ына байланысты қ ызылиек эпителийінде мү йізгектену ү рдісінің баяулап, қ орғ аныс қ асиетінің тө мендеуі нә тижесінде дамиды.

Қ ызылиектің ө се қ абынуы қ ан аурулары (лейкемиялық ретикулез, миелолейкоз), қ ант диабеті ауру кезінде де орын алуы мү мкін.

⇐ Предыдущая 5 6 7 8 9 101112 13 14 Следующая ⇒