|
|||
1. Дьенеш блоктары тек жіңішке немесе тек жуан (24 пішінді жиын).1. Дьенеш блоктары тек жің ішке немесе тек жуан (24 пішінді жиын). 2. Қ асиеттік белгілері бар карточкалар жиынтығ ы (тү сі, нысаны, шамасы). Мақ сатты тү рде берілген ойын сабағ ын жұ масына бір рет ө ткізу керек, сабақ тарда алғ ан білімдері мен ептіліктерін, жұ ма аралығ ында ересек адамдар мен балалардың біріге ойын ә рекетінде, баланың ө зіндік ойын ә рекетінде бекітуге болады.
1. Ойын сабақ . « Бір белгісі бойынша жіктеу, тү сі ». Қ ұ ралдар: 1. Пластикалық себеттегі Дьенеш блоктар жиыны 2. Тү с белгілері бар карточкалар жиынтығ ы. 3. Аса ү лкен емес мө лшердегі ойыншық тар: аю, қ оян жә не торай. Сабақ барысы: - Бізге қ онақ қ а аю, қ оян жә не торай келді . Олар бізге ө з ойыншық тарын ала келді . Ойыншық тар - пішіндер . Себеттен кезекпен бір пішіннен аламыз. - Пішін тү сі қ андай ? - Кө к ! жә не т. б., барлық пішіндерді ү стел ү стіне жайғ астырамыз. - Аю, қ оян жә не торай барлығ ы неше пішін ә келген ? - Кө п ! - Олар тү сі қ андай ? - Қ ызыл, кө к жә не сары ! (тү стер белгілерін қ оямыз) Ойыншық тар пішіндермен ойнауды ұ сынады, олардан паравоз қ ұ растыру. Ә р пішін – вагон, жанында вагондар жатуы болады, бірақ олар тү сі тү рлі болады. Ойыншық тар тү стерін атап, қ ұ ра бастайды. Қ ате жасауды бастайды, алдымен атауларында, сосын қ ұ растыруда. Балалар қ ателерін тү зетеді. Балаларғ а паравозды ө зінді қ ұ руғ а ұ сынылады. Балалар кезекпен бір пішіннен алып, паравоз қ ұ райды (тү сі бойынша жіктеу). - Паровоз қ ұ рылды, енді онда біраз қ ыдырайық ! Паравоз гулей бастады, вагондарын сү йреді , Чу – чу, чу – чу, алысқ а мен кетемін . (бір – бірінің артымен шең бер бойымен жү реді, қ олдарын шынтақ та бү геді) Вагон дары тү рлі – тү сті, жү гіреді, жү реді , (бір орында аяқ пен тоқ ылдату, қ ол белде) Дө ң гелектер шең бердей (оң қ олдың сұ қ саусағ ымен ауада ү лкен шең бер сызады) Тук – тук, тук – тук, тук – тук. ( жұ дырық ты жұ дырық қ а соқ қ ылайды) - Аю, қ оян жә не торайғ а ойын ө те ұ нады . Олар ойынды ө те ұ натады, бірақ ә рқ айсысы тек бір тү сті пішінде ғ ана ойнайды ( ә р ойыншық жанына тү стер белгілері қ ойылады ). Енді оларғ а пішіндерді сыйлайық ! Балалар кезекпен себет босағ анша, ойыншық тарғ а пішіндерді сыйлайды. - Аюда пішіндер қ андай тү сті ? - Қ ызыл ! Ә рі қ арай ә р ойыншық ү шін, ә р тү с ү шін – ұ йқ асты.
- Ойыншық тар бізбен қ оштасқ алы, пішіндерді себетке салуғ а оларғ а кө мектесейік . - Пішіндер қ андай тү сті ? - Қ ызыл, кө к жә не сары !
2. Ойын сабақ .
«Бір белгісі бойынша жіктеу, тү сі жә не нысаны».
Қ ұ ралдар: 1. Пластикалық себеттегі Дьенеш блоктар жиыны 2. Тү с жә не нысан белгілері бар карточкалар жиынтығ ы. 3. Аса ү лкен емес мө лшердегі ойыншық тар: аю, қ оян, торай жә не марғ ау. Сабақ барысы: - Бізге қ онақ қ а аю, қ оян, марғ ау жә не торай келді . Олар бізге ө з ойыншық тарын ала келді . - Пішіндер тү сі қ андай ?? - Қ ызыл, кө к жә не сары ! (тү стер белгілерін қ оямыз) Ойыншық тар балаларды мадақ тайды жә не ә рқ айсысы тек бір тү сті пішінмен ғ ана ойнайтыны жө нінде еске салады (ә р ойыншық жанына тү стер белгілері қ ойылады). Балалар кезекпен себет босағ анша, ойыншық тарғ а пішіндерді сыйлайды. - Аюда пішіндер қ андай тү сті ? - Қ ызыл ! Ә рі қ арай ә р ойыншық ү шін, ә р тү с ү шін – ұ йқ асты. Қ оян ө з ойыншық тарына таң қ алады, олар бір тү сті болса да, бә рібір тү рлі, бір – біріне ұ қ самайды. Қ алғ ан ойыншық тар оғ ан тү сіндіреді, яғ ни барлық пішіндер тү рлі нысанды. Пішіндер шең бер, шаршы, ү шбұ рыш, тікбұ рыш тә різді болады (біруақ ытта нысан белгілері қ ойылады). Қ оян айтады: «Бү гін мен сары пішіндермен ойнағ ым келмейді, шең бер тә різді пішіндермен ойнағ ым келеді! » Қ оян жанына шең бер белгілері қ ойылады. Қ алғ ан ойыншық тар балалар кө мегімен ә рқ айсысы ө з нысанын таң дайды, бірақ артық нысан белгісі қ алып қ ояды. Не істейміз? Марғ ауды шақ ырайық, ол бізбен бірге ойнайтын болады! Себетке барлық нысандарды жинаймыз. Балалар кезекпен себет босағ анша, ойыншық тарғ а пішіндерді сыйлайды. - Аюда пішіндер қ андай нысанды ? - Шең бер ! Ә рі қ арай ә р ойыншық ү шін, ә р тү с ү шін – ұ йқ асты. Ойыншық тар пішіндермен ойнауды ұ сынады, олардан паравоз қ ұ растыру. Ә р пішін – вагон, жанында вагондар жатуы болады, бірақ олар тү сі тү рлі болады. Балалар кезекпен бір пішіннен алып, паравоз қ ұ райды (тү сі бойынша жіктеу). Ұ қ сас паравоз қ ұ ру ұ сынылады, ә р пішіні – вагон, жанында вагондар жатуы болады, бірақ олар нысаны тү рлі болады. Балалар кезекпен бір пішіннен алып, паравоз қ ұ райды (нысаны бойынша жіктеу). - Паровоз қ ұ рылды, енді онда біраз қ ыдырайық! Паравоз гулей бастады, вагондарын сү йреді , Чу – чу, чу – чу, алысқ а мен кетемін . (бір – бірінің артымен шең бер бойымен жү реді, қ олдарын шынтақ та бү геді) Вагон дары тү рлі – тү сті, жү гіреді, жү реді , (бір орында аяқ пен тоқ ылдату, қ ол белде) Дө ң гелектер шең бердей (оң қ олдың сұ қ саусағ ымен ауада ү лкен шең бер сызады) Тук – тук, тук – тук, тук – тук. ( жұ дырық ты жұ дырық қ а соқ қ ылайды) - Біздің ойыншық тарымызбен бірге орман алаң ына жеттік ! Жапырақ тардан кү згі байлам жинаймыз Бір, екі, ү ш, тө рт, бес – - Ә демі жапырақ байламын жинап алдық, енді балабақ шағ а оралайық. - Ойыншық тар бізбен қ оштасқ алы, пішіндерді себетке салуғ а оларғ а кө мектесейік. - Пішіндер қ андай тү сті? - Қ ызыл, кө к жә не сары! - Пішіндер қ андай нысанды? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш!
3. Ойын сабақ .
«Екі белгісі бойынша жіктеу, тү сі жә не нысаны ». Қ ұ ралдар: 1. Пластикалық себеттегі Дьенеш блоктар жиыны 2. Тү с жә не нысан белгілері бар карточкалар жиынтығ ы. 3. Аса ү лкен емес мө лшердегі ойыншық тар: аю, қ оян, торай жә не марғ ау. Сабақ барысы: - Бізге қ онақ қ а аю, қ оян, марғ ау жә не торай келді . Олар бізге ө з ойыншық тарын ала келді . - Пішіндер тү сі қ андай ?? - Қ ызыл, кө к жә не сары ! (тү стер белгілерін қ оямыз) - Пішіндер қ андай нысанды ? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш ! (нысандар белгілерін қ оямыз) Ойыншық тар балаларды мадақ тайды жә не ә рқ айсысы тек бір нысанды пішінмен ғ ана ойнайтыны жө нінде еске салады (ә р ойыншық жанына нысан белгілері қ ойылады). Балалар кезекпен себет босағ анша, ойыншық тарғ а пішіндерді сыйлайды. - Аю пішіндері қ андай нысанды ? - Шең бер ! - Қ оян пішіндері қ андай нысанды ? - Шаршы ! - Марғ ау пішіндері қ андай нысанды ? - Ү шбұ рыш ! - Торай пішіндері қ андай нысанды ? - Тікбұ рыш ! Ойыншық тар пішіндермен ойнауды ұ сынады, олардан паравоз қ ұ растыру. Ә р пішін – вагон, жанында вагондар жатуы болады, бірақ олар тү сі тү рлі жә не тү рлі нысанды болады. Балалар кезекпен бір пішіннен алып, паравоз қ ұ райды (екі белгісі бойынша жіктеу: нысаны жә не тү сі). - Паровоз қ ұ рылды, ө те ә демі болып шық ты ! А л енді біздің ойыншық – қ онақ тарымызбен бірге кө ң ілді тақ пақ ты жаттайық : Аяқ тармен тоқ ылдат ! Қ олдарың мен шапалақ ! Кө здерің мен миг-миг, Иық тармен чик-чик. Бір – мұ нда, екі - сонда , Айналайық ортада . Отырамыз – тұ рамыз . Кө тереміз қ олдарды . Бір – екі, бір - екі , Кө ң ілді ойын біздерде ! - Мә ссағ ан, біздің ойыншық тарымыз қ орқ ып қ алыпты ғ ой, оларды не қ орқ ытқ ан екен ? А бұ л қ аздар екен ғ ой ! Қ олымыз артта – қ анаттарымыз, бір – біріміздің соң ынан жү реміз, ысылдаймыз: «Ш - ш – ш…» - ұ зақ дем шығ ару, ашуланамыз (2 – 3 рет қ айталау). - Қ аздар, қ араң даршы, сендер барлығ ын қ орқ ыттың дар . Ысылдамаң дар, одан да бізге кү лімдең дер . Біз мейірімді, жақ сы балалармыз, сендермен дос болғ ымыз келеді. Қ аздар кү лімсіреп, ашулануды қ ойды, қ анаттарын қ ағ ып – қ ағ ып, ұ шып кетеді ! - Ойыншық тар бізбен қ оштасқ алы, пішіндерді себетке салуғ а оларғ а кө мектесейік (бір – бірлеп саламыз, екі белгісі бойынша ә р пішінді біріге атайды – қ ызыл шең бер, сары шаршы жә не т. б. ). - Пішіндер қ андай тү сті? - Қ ызыл, кө к жә не сары! - Пішіндер қ андай нысанды? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш!
4. Ойын сабақ .
«Екі белгісі бойынша жіктеу, тү сі жә не нысаны». Қ ұ ралдар: 1. Пластикалық себеттегі Дьенеш блоктар жиыны 2. Тү с жә не нысан белгілері бар карточкалар жиынтығ ы. 3. Аса ү лкен емес мө лшердегі ойыншық тар: аю, қ оян, торай жә не марғ ау. Сабақ барысы: - Бізге қ онақ қ а аю, қ оян, марғ ау жә не торай келді . Олар бізге ө з ойыншық тарын ала келді . - Пішіндер тү сі қ андай ?? - Қ ызыл, кө к жә не сары ! (тү стер белгілерін қ оямыз) - Пішіндер қ андай нысанды ? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш ! (нысандар белгілерін қ оямыз) Ойыншық тар пішіндермен ойнауды ұ сынады, олардан паравоз қ ұ растыру. Ә р пішін – вагон, жанында вагондар жатуы болады, бірақ олар тү сі тү рлі жә не тү рлі нысанды болады. Ойыншық тар паравозды ө здері қ ұ ра бастайды, қ ате жасайды, балалар қ ателерін тү сіндіре тү зетеді. Балалар кезекпен бір пішіннен алып, паравоз қ ұ райды (екі белгісі бойынша жіктеу: нысаны жә не тү сі). Паровоз қ ұ рылды, енді онда біраз қ ыдырайық! (орындық тарда отырамыз), жү ріп келе жатырмыз, терезеге қ араймыз. - Қ араң даршы, қ оян ! (саусақ жаттығ уы ө ткізіледі): Банни кө ң ілді кө жек Алаң да шаттана ойнады , (Сұ қ саусақ пен ортаң ғ ы саусақ – қ ұ лақ тары, қ алғ ан саусақ тары – кө жектің бет ә лпеті, қ олды айналдырамыз) Бір сыбдырды естісе, дем алмай, қ атып қ алады , (Ө зімізге «кө жекті» кеудеге басу) - Басында оның қ ұ лақ тары тікірейген ! (Тік «қ ұ лақ тарымен» қ озғ алту) Астында шыршаның, іні екен кө жектің , (екінші қ олдың саусақ тарымен ін жасау – сақ ина келтіру) Жақ ындайды ініне ол келіп , ( Қ ол басын «кө жекпен» айналдыра, «інге» жақ ындату ) Секіреді де, інге кіріп кетеді ! (ініне «кө жек секіреді»! ) Балабақ шағ а қ айта оралдық! Себетке пішіндерді салайық, бірақ ойыншық тар тағ ы ойын ойнағ ылары келетінін айтады! Олардың бү гін қ андай ойыншық пен ойнайтындарына балалар кө мектеседі (қ ызыл шең бер, кө к ү шбұ рыш жә не т. б. ). Ә р ойыншық жанына 2 белгі қ ойылады – нысаны жә не тү сі. Балалар кезекпен себет босағ анша, ойыншық тарғ а пішіндерді сыйлайды. - Аюда қ андай ойыншық тар ? - Қ ызыл шең берлі ! - Марғ ауда қ андай ойыншық тар ? - Сары шаршы! жә не т. б. - Ойыншық тар бізбен қ оштасқ алы, пішіндерді себетке салуғ а оларғ а кө мектесейік (бір – бірлеп саламыз, екі белгісі бойынша ә р пішінді біріге атайды – қ ызыл шең бер, сары шаршы жә не т. б. ). - Пішіндер қ андай тү сті? - Қ ызыл, кө к жә не сары! - Пішіндер қ андай нысанды? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш!
5. Ойын сабақ .
«Ү ш белгісі бойынша жіктеу, тү сі, шамасы жә не нысаны». Қ ұ ралдар: 1. Пластикалық себеттегі Дьенеш блоктар жиыны 2. Тү с, шама жә не нысан белгілері бар карточкалар жиынтығ ы. 3. Аса ү лкен емес мө лшердегі ойыншық тар: аю, қ оян, торай жә не марғ ау. Сабақ барысы: - Бізге қ онақ қ а аю, қ оян, марғ ау жә не торай келді . Олар бізге ө з ойыншық тарын ала келді . - Пішіндер тү сі қ андай ?? - Қ ызыл, кө к жә не сары ! (тү стер белгілерін қ оямыз) - Пішіндер қ андай нысанды ? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш ! (нысандар белгілерін қ оямыз) - Қ араң даршы мұ қ ият, біздің пішіндеріміз шамасы бойынша да тү рлі екен . Мында кішкентайлар да, ү лкен де екен (шама белгілерін қ оямыз). - Ендеше Аюғ а ү лкен пішіндерді сыйлайық, ал Қ оянғ а кішкентай пішіндерді ! Балалар кезекпен бір бө ліктерден алып, ойыншық тар жанына жайғ астырады (бір белгісі бойынша жіктеу: шама бойынша). - Марғ ау мен торайда ойнағ ылары келеді . Марғ ауғ а ү лкен сары пішіндерді сыйлайық, ал торайғ а – кішкентай кө к . Балалар пішіндерді белгілеріне сә йкесті марғ ау мен торай жанына жайғ астырады. Тапсырманы орындағ аннан кейін, пішіндерді себетке салады. - Бә рінен бұ рын біздің ойыншық тар паравоз қ ұ рғ анды ө те жақ сы кө реді . Кә не, олармен бірге ойнайық шы ! Бү гін жанында тек тү рлі шамада жә не тү рлі нысанда ғ ана вагондар жата алады . Ойыншық тар паравозды ө здері қ ұ ра бастайды, қ ате жасайды, балалар қ ателерін тү сіндіре тү зетеді. Балалар кезекпен бір пішіннен алып, паравоз қ ұ райды (екі белгісі бойынша жіктеу: нысаны жә не шамасы). - Қ андай керемет паравоз қ ұ растырдық ! Кә не, енді қ ыдырып қ айтайық ! «Жү ріп келеміз» (орындық тарда отырамыз), «терезеге қ араймыз». - Қ араң даршы, қ андай ә демі гү лдер, терезеден кө рінуде ! Иісі қ андай керемет ! (дем алу жаттығ уы ө ткізіледі): Балалар мұ рын арқ ылы абайлы дем алады, демді ұ стайды жә не сосын дем шығ арады, «А - ах» деп айтады (2 – 3 рет қ айталау). - Мә ссағ ан, ауа – райы бқ зылуда, бұ лттар жиналуда! (кө зге арналғ ан жаттығ у ө ткізіледі): Кү ннің кө зі бұ лттармен жасырынбақ ойнады. Кү ннің кө зі бұ лттарды санады: Сұ р бұ лттар, қ ара бұ лттар. (кө збен оң ғ а – солғ а қ арау) Жең ілдері – екі дана, ауырлары – ү ш дана. (кө збен жоғ ары – тө мен қ арау) Тығ ылып қ алды бұ лттарымыз, жоқ енді бұ лттарымыз. ( Алақ анмен кө зді жабу) Аспанда кү ннің кө зі жарқ ырай тү сті. (Кө здерін жыпылық тату). - Балабақ шағ а қ айта оралдық! Бірақ ойыншық тар тағ ы пішіндермен ойнағ ылары келетінін айтады! Қ оян ө зінің ең жақ сы кө ретін пішінінін тауып беруді сұ райды – сары, тікбұ рышты, ү лкен! Қ оян жанында 3 белгі қ ойылады. Балалар керекті пішінді таң дайды. Ұ қ сас бейнеде қ алғ ан ойыншық тарғ а пішіндерді таң дайды (ү ш белгі бойынша жіктеу: тү сі, нысаны жә не шамасы бойынша). - Ойыншық тар бізбен қ оштасқ алы, пішіндерді себетке салуғ а оларғ а кө мектесейік (бір – бірлеп саламыз, ү ш белгісі бойынша ә р пішінді біріге атайды – ү лкен қ ызыл шең бер, кішкентай сары шаршы жә не т. б. ). - Пішіндер қ андай тү сті? - Қ ызыл, кө к жә не сары! - Пішіндер қ андай нысанды? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш! - Пішіндер қ андай шамада? - Ү лкен жә не кішкентай!
6. Ойын сабақ .
«Ү ш белгісі бойынша жіктеу, тү сі, шамасы жә не нысаны, терістеу (екі қ ұ рсаумен ойын)». Қ ұ ралдар: 1. Пластикалық себеттегі Дьенеш блоктар жиыны 2. Тү с, шама жә не нысан белгілері бар карточкалар жиынтығ ы. 3. Аса ү лкен емес мө лшердегі ойыншық тар: аю, қ оян, торай жә не марғ ау. 4. 2 қ ұ рсау (кө к жә не қ ызыл) Сабақ барысы: - Бізге қ онақ қ а аю, қ оян, марғ ау жә не торай келді. Олар бізге ө з ойыншық тарын ала келді. - Пішіндер тү сі қ андай?? - Қ ызыл, кө к жә не сары! (тү стер белгілерін қ оямыз) - Пішіндер қ андай нысанды? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш! (нысандар белгілерін қ оямыз) - Пішіндер қ андай шамада? - Ү лкен жә не кішкентай! (шама белгілерін қ оямыз) Ойыншық тар балаларды пішіндермен ойнауғ а шақ ырады! Марғ ау ө зінің ең жақ сы кө ретін пішінінін тауып беруді сұ райды – сары, тікбұ рышты, ү лкен! (Марғ ау жанында 3 белгі қ ойылады). Балалар керекті пішінді таң дайды. Ұ қ сас бейнеде қ алғ ан ойыншық тарғ а пішіндерді таң дайды (ү ш белгі бойынша жіктеу: тү сі, нысаны жә не шамасы бойынша). Ойыншық тар ойынғ а екі қ ұ рсау ә келгендерін айтады. Алдымен бір қ ұ рсаумен ойынды ұ сынады. - Қ ұ рсауғ а бір белгіні салайық, мысалы – «Ү лкен». - Қ ұ рсау ішіне қ андай пішіндерді жайғ астырамыз? - Тек ү лкендерді! - Қ ұ рсау сыртына қ андай пішіндерді жайғ астырамыз? - Барлық ү лкен емес! Балалар қ ұ рсаудағ ы белгіге сә йкесті қ ұ рсау ішіне жә не қ ұ рсау сыртына пішіндерді жайғ астырады. Ойын 3 рет ө ткізіледі, тү с, шама жә не нысан белгілерімен кезектестіре. Белгілерді тек қ ұ рсау ішіне ғ ана емес, сыртына да жайғ астыруғ а болады. Қ оян екінші қ ұ рсауды кө рсетеді де, қ ұ рсаулар неге ұ қ сайтынын сұ райды? - Допқ а, доң ғ алақ қ а, тә релкеге, ә уе шарына жә не т. б.
- Ендеше, барлығ ым ә уе шарларына айналайық! (дем алу жаттығ уы ө ткізіледі). - Шарлар босап қ алды (босаң қ ы ең кейю). Біз оларды ақ ырындап ү рлейік (балалар тіке тұ рады, қ олдарын жоғ ары кө тереді), шарлар ү рленуде, міне, енді олар ү п – ү лкен болды, жоғ ары қ арай ұ шты (балалар ақ ырындап қ олдарымен тең селтеді). Ал енді шарларымыз кішкентай тесік арқ ылы, босап қ алды (ауыз қ уысы арқ ылы ақ ырын, ұ зақ дем шығ ару). Кә не, тағ ыда оларды ү рлейік! (2 - 3 рет қ айталау). Аю екі қ ұ рсаумен ойынды ұ сынады (бір қ ұ рсау екінші қ ұ рсауды бө лікті жаба орналастыру керек). Қ ұ рсаулар ішіне белгілерді жайғ астырамыз. Мысалы: кө к қ ұ рсауғ а «Ү лкен», ал қ ызылғ а – «Шең бер». - Қ андай пішіндер кө к қ ұ рсау ішінде, бірақ қ ызыл сыртында? - Барлық ү лкендер, тек шең бер емес! - Қ андай пішіндер қ ызыл қ ұ рсау ішінде, бірақ кө к сыртында? - Барлық шең берлер, тек ү лкендер емес! - Қ ай пішіндер бір уақ ытта қ ызыл жә не кө к қ ұ рсау ішінде? - Барлық ү лкен шең берлер! - Қ андай пішіндер қ ұ рсаулар сыртында? - Барлық ү лкен еместер жә не шең бер еместер ! Белгілерді ауыстырып, 2 – 3 рет ойынды қ айталаймыз. Ойыншық тар балаларды мадақ тап, кө ң ілді ойын ойнауды ұ сынады. Біздің балақ андардың аяқ тары кө ң ілді тоқ ылдайды ! (аяқ пен тоқ ылдату) Аяқ тарымыз шаршаса, қ олдармен шапалақ таймыз ! (шапалақ соғ ады! ) Отырып – тұ рып би билейміз , Тө мен – жоғ ары, бір - екі – міне қ алай билейміз ! ( отырып тұ ру! ) А л енді біз жү гірсек, ешкім қ уып жете алмас ! (еркімен жү гіру! ) Біз кішкентай болсақ та, батыл халық боламыз ! (орындық тарғ а отыру! ) - Ойыншық тар бізбен қ оштасқ алы, пішіндерді себетке салуғ а оларғ а кө мектесейік (бір – бірлеп саламыз, ү ш белгісі бойынша ә р пішінді біріге атайды – ү лкен қ ызыл шең бер, кішкентай сары шаршы жә не т. б. ). - Пішіндер қ андай тү сті? - Қ ызыл, кө к жә не сары! - Пішіндер қ андай нысанды? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш! - Пішіндер қ андай шамада? - Ү лкен жә не кішкентай!
7. Ойын сабақ .
«Ү ш белгісі бойынша жіктеу, тү сі, шамасы жә не нысаны, терістеу (екі қ ұ рсаумен ойын)». Қ ұ ралдар: 1. Пластикалық себеттегі Дьенеш блоктар жиыны 2. Тү с, шама жә не нысан белгілері бар карточкалар жиынтығ ы. 3. Аса ү лкен емес мө лшердегі ойыншық тар: аю, қ оян, торай жә не марғ ау. 4. 2 қ ұ рсау (кө к жә не қ ызыл) Сабақ барысы: - Бізге қ онақ қ а аю, қ оян, марғ ау жә не торай келді. Олар бізге ө з ойыншық тарын ала келді. - Пішіндер тү сі қ андай?? - Қ ызыл, кө к жә не сары! (тү стер белгілерін қ оямыз) - Пішіндер қ андай нысанды? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш! (нысандар белгілерін қ оямыз) - Пішіндер қ андай шамада? - Ү лкен жә не кішкентай! (шама белгілерін қ оямыз) Ойыншық тар ойынғ а тағ ыда қ ұ рсауларды ә келгендерін айтады. Екі қ ұ рсау ішіне белгілері бойынша саламыз (бір қ ұ рсау екінші қ ұ рсауды бө лікті жаба орналастыру керек). Мысалы, кө к қ ұ рсау ішіне «Кішкентай», ал қ ызыл ішіне – «Шаршы». - Қ андай пішіндер кө к қ ұ рсау ішінде, бірақ қ ызыл сыртында? - Барлық кішкентайлар, тек шаршылар емес! - Қ андай пішіндер қ ызыл қ ұ рсау ішінде, бірақ кө к сыртында? - Барлық шаршылар, тек кішкентайлар емес ! - Қ андай пішіндер бір уақ ытта кө к жә не қ ызыл қ ұ рсау ішінде ? - Барлық кішкентай шаршылар ! - Қ андай пішіндер қ ұ рсаулар сыртында ? - Барлық кішкентай еместер жә не шаршы еместер ! Белгілерді ауыстырып, 2 – 3 рет ойынды қ айталаймыз. - Кө птен бері, біз ертегі алаң ымызда болғ ан жоқ пыз ! Кә не, бү гін біз сонда ұ шақ пен ұ шып барамыз ! (релаксация жаттығ улары) Ө лең жолдарын оқ ығ ан кезде, балалар қ олдарын жаяды, бұ лшық еттері ширық қ ан, арқ алары тік. Парашюттер тө мен тү седі, орындық қ а отырамыз жә не босаң сыймыз, қ олдар тө менде, бас тү сірілген. Қ олдар жан – жақ қ а, ұ шақ ты біз ұ шырамыз . Оң қ анаты алғ а, сол қ анаты алғ а , Ұ шағ ымыз ұ шады . Алдымызда шамдар жанды , Бұ лттарғ а біз кө терілдік . Міне орман, парашютті дайындайық . Парашют тер ашылды , Жерге тү стік жең ілмен . - Мә ссағ ан, мынау не алаң дағ ы ? Бұ л – қ оян ғ ой ! (саусақ жаттығ уы) Оң қ олдың саусақ тарынан «қ оян» бейнесін келтіреміз. Саусақ тан саусақ қ а Секіреді қ оянымыз . Сол қ олдың ү лкен саусағ ы алақ анғ а жабыстырылғ ан, қ алғ ан саусақ тар ашылғ ан. Ә р буында, «қ оян мұ рыны» сол қ олдың саусақ тарында, тек ү лкен саусақ та емес, 2 реттен секіреді. Тө мен тү сті, айналды , Тағ ы кейін оралды . Сол қ олдың ү лкен саусағ ы алақ аннан теріс айналады. «Қ оян мұ рыны» сол қ ол алақ анына саусақ тар бойынша тү седі, алақ анда шең бер сызады, сол қ олдың сұ қ саусағ ының ұ шына оралады. Сол қ олдың ү лкен саусағ ы қ айтадан алақ анғ а жапсырылғ ан. Саусақ тан саусақ қ а Секіреді қ оянымыз. Ә р буында, «қ оян мұ рыны» сол қ олдың саусақ тарында, тек ү лкен саусақ та емес, 1 реттен секіреді. Тағ ы тө мен, тағ ы жоғ ары… Сол қ олдың ү лкен саусағ ы алақ аннан теріс айналады. «Қ оян мұ рыны» сол қ ол алақ анына саусақ тар бойынша тү седі, сол қ олдың сұ қ саусағ ының ұ шына оралады. Қ оянымыз барлығ ынан ө те жоғ ары секірді ! Сол қ ол – жұ дырық тан ү лкен саусақ жеке, жұ дырық жоғ ары кө терілген. «Қ оян мұ рыны» сол қ олдың ү лкен саусағ ының ұ шында « секіреді». Саусақ ойыны қ айтадан ойналады, енді «қ оян» сол қ ол саусақ тарынан жасалынады, оң қ ол саусақ тары бойынша секіреді. - Кә не, Қ ояннан сұ райық шы, оның ең сү йікті ойыншығ ы қ андай. Қ оян, ол ү шін ү лкен, қ ызыл, шең бер пішінді табуды сұ райды (Қ оян жанында 3 белгі қ ойылады). Балалар керекті пішінді таң дайды. Ұ қ сас бейнеде қ алғ ан ойыншық тарғ а пішіндерді таң дайды (ү ш белгі бойынша жіктеу: тү сі, нысаны жә не шамасы бойынша). - Ойыншық тар бізбен қ оштасқ алы, пішіндерді себетке салуғ а оларғ а кө мектесейік (бір – бірлеп саламыз, ү ш белгісі бойынша ә р пішінді біріге атайды – ү лкен қ ызыл шең бер, кішкентай сары шаршы жә не т. б. ). - Пішіндер қ андай тү сті? - Қ ызыл, кө к жә не сары! - Пішіндер қ андай нысанды? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш! - Пішіндер қ андай шамада? - Ү лкен жә не кішкентай! 8. Ойын сабақ .
«Ү ш белгісі бойынша жіктеу, тү сі, шамасы жә не нысаны, терістеу (ү ш қ ұ рсаумен ойын)». Қ ұ ралдар: 1. Пластикалық себеттегі Дьенеш блоктар жиыны 2. Тү с, шама жә не нысан белгілері бар карточкалар жиынтығ ы. 3. Аса ү лкен емес мө лшердегі ойыншық тар: аю, қ оян, торай жә не марғ ау. 4. 3 қ ұ рсау (кө к, сары жә не қ ызыл) Сабақ барысы: - Бізге қ онақ қ а аю, қ оян, марғ ау жә не торай келді. Олар бізге ө з ойыншық тарын ала келді. - Пішіндер тү сі қ андай?? - Қ ызыл, кө к жә не сары! (тү стер белгілерін қ оямыз) - Пішіндер қ андай нысанды? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш! (нысандар белгілерін қ оямыз) - Пішіндер қ андай шамада? - Ү лкен жә не кішкентай! (шама белгілерін қ оямыз) Қ оян балаларғ а екі қ ұ рсаумен ойынды ұ сынады(бір қ ұ рсау екінші қ ұ рсауды бө лікті жаба орналастыру керек). Екі қ ұ рсау ішіне белгілерді саламыз Мысалы, сары қ ұ рсау ішіне «Ү лкен», ал қ ызыл ішіне – «Шең бер». - Қ андай пішіндер сары қ ұ рсау ішінде, бірақ қ ызыл сыртында? - Барлық ү лкендер, тек шең берлер емес! - Қ андай пішіндер қ ызыл қ ұ рсау ішінде, бірақ сары сыртында? - Барлық шең берлер, тек ү лкендер емес! - Қ андай пішіндер бір уақ ытта сары жә не қ ызыл қ ұ рсау ішінде? - Барлық ү лкен шең берлер! - Қ андай пішіндер қ ұ рсаулар сыртында? - Барлық ү лкен еместер жә не шең бер еместер ! Белгілерді ауыстырып, 2 – 3 рет ойынды қ айталаймыз. Ойыншық қ онжық балаларды мадақ тап, дем алуды ұ сынады, ол кө ң ілді жаттығ уғ а шақ ырады: Бір, екі, ү ш, тө рт – аяқ тармен тоқ ылдатамыз Бір, екі, ү ш, тө рт – қ олдармен шапалақ соғ амыз . Қ олдарымызды созамыз – Бір, екі, ү ш, тө рт ! Ең кейеміз – ү ш, тө рт . Секіреміз бір орында . Аяқ ұ шына, ө кшеге тұ рамыз - жаттығ у жасаймыз ! Марғ ауда тағ ы бір қ ұ рсау, ү шіншісі барын айтады. Ол балаларғ а қ ұ рсаулармен жә не пішіндермен ойынды ұ сынады. Бір - бірін бө лікті жаба, қ ұ рсауларды орналастыру керек. Ә р қ ұ рсауғ а бір белгіден жайғ астырамыз. Мысалы, кө к қ ұ рсау ішіне - «Қ ызыл», қ ызыл ішіне - «Ү шбұ рыш», ал сары ішіне – «Ү лкен». - Қ андай пішіндер сары қ ұ рсау ішінде, бірақ қ ызыл мен кө к сыртында? - Барлық ү лкендер, тек ү шбұ рыштар мен қ ызылдар емес! - Қ андай пішіндер қ ызыл қ ұ рсау ішінде, бірақ сары мен кө к сыртында? - Барлық ү шбұ рыштар, тек ү лкендер мен қ ызылдар емес! - Қ андай пішіндер кө к қ ұ рсау ішінде, бірақ сары мен қ ызыл сыртында? - Барлық қ ызылдар, тек ү лкендер мен ү шбұ рыштар емес! - Қ андай пішіндер бір уақ ытта сары жә не қ ызыл қ ұ рсау ішінде, бірақ кө к сыртында? - Барлық ү лкен ү шбұ рыштар, тек қ ызылдар емес! - Қ андай пішіндер бір уақ ытта сары жә не кө к қ ұ рсау ішінде, бірақ қ ызыл сыртында? - Барлық ү лкен қ ызыл пішіндер, тек ү шбұ рыштар емес! - Қ андай пішіндер бір уақ ытта қ ызыл жә не кө к қ ұ рсау ішінде, бірақ сары сыртында? - Барлық қ ызыл ү шбұ рыштар, тек ү лкендер емес! - Қ андай пішіндер бір уақ ытта қ ызыл, кө к жә не сары қ ұ рсау ішінде? - Ү лкен, қ ызыл, ү шбұ рышты Белгілерді ауыстырып, тағ ы 1 рет ойынды қ айталаймыз. - Ойыншық тар бізбен қ оштасқ алы, пішіндерді себетке салуғ а оларғ а кө мектесейік (бір – бірлеп саламыз, ү ш белгісі бойынша ә р пішінді біріге атайды – ү лкен қ ызыл шең бер, кішкентай сары шаршы жә не т. б. ). - Пішіндер қ андай тү сті? - Қ ызыл, кө к жә не сары! - Пішіндер қ андай нысанды? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш! - Пішіндер қ андай шамада? - Ү лкен жә не кішкентай! - Ал мынау не ? Не деген серітпелер, біздің бә тең кемізге тірелуде ? Оларды біз аяқ пен қ ысамыз, қ атты – қ атты басамыз ! Қ атты – қ атты басамыз ! Серітпелер жоғ алды, дем аламыз . Балалар орындық тарында отырады, аяқ ұ шын кө тереді, ө кшемен еденге тіреледі, қ олдарымен қ ысыммен тізелерін қ атты басады. Сосын – толық босаң су. Релаксациялық жаттығ уды 2 рет қ айталайды. 9. Ойын сабақ .
«Ү ш белгісі бойынша жіктеу, тү сі, шамасы жә не нысаны, терістеу (тө рт қ ұ рсаумен ойын)». Қ ұ ралдар: 1. Пластикалық себеттегі Дьенеш блоктар жиыны 2. Тү с, шама жә не нысан белгілері бар карточкалар жиынтығ ы. 3. Аса ү лкен емес мө лшердегі ойыншық тар: аю, қ оян, торай жә не марғ ау. 4. 4 қ ұ рсау Сабақ барысы: - Бізге қ онақ қ а аю, қ оян, марғ ау жә не торай келді. Олар бізге ө з ойыншық тарын ала келді. - Пішіндер тү сі қ андай?? - Қ ызыл, кө к жә не сары! (тү стер белгілерін қ оямыз) - Пішіндер қ андай нысанды? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш! (нысандар белгілерін қ оямыз) - Пішіндер қ андай шамада? - Ү лкен жә не кішкентай! (шама белгілерін қ оямыз) Ойыншық тар балаларғ а қ ұ рсаулармен ойынды ұ сынады. № 8 ойын сабағ ында ө ткізілген ойынғ а ұ қ сас ойын ү ш қ ұ рсаумен жү ргізіледі. Балалар қ ұ рсаулар ішіне қ андай белгілерді жайғ астыруды ө здері таң дайды. Тә рбиеші ойыншық тар атынан айтып отырады, яғ ни олар тү с, нысан жә не шама белгілері болуы міндетті. Қ ұ рсауларғ а бір белгідегі 2 белгіні салуғ а болмайды. Ү ш қ ұ рсаумен ойын белгілер ауыстырылып, 2 – 3 рет қ айталанады. - Кө ң ілді ойын ойнадық! Ал енді серуенге шығ айық. Бұ л не ? Жаң быр жауа бастауда ! Алақ андарымызды созайық , тамшыларды ұ стайық ! Жаң быр, жаң быр, тық – тық ! Жолдар бізде суланды ! Сонда да серуенге шығ амыз , етікті киеміз ! (аяқ тармен тоқ ылдатамыз). Еденде 4 қ ұ рсауды бір сызық та, бір – бірінің жанына жайғ астырамыз. - Бұ лар тастар ! Біз аяқ тарымызды су қ ылмас ү шін, солармен жү реміз ! (релаксациялық жаттығ у ө ткізіледі). - Біз ү лкен адымдармен жү реміз . Тө мпешіктерге тұ рамыз . Тө мпешіктерден қ ұ лауғ а болмайды, ә йтпесе аяқ тарымызды су қ ыламыз . Міне, жетіп қ алдық кү н шұ ғ ылалы алаң ғ а, жатамыз, босаң су, кү нге кү йеміз . Сосын тұ рамыз, артқ а қ айтамыз (бұ лшық еттерді ширақ тандырамыз). Ү йге келдік , шаршадық, орындық қ а отырамыз, басың с у. Шапалақ ! Міне біз топта, орындық та ә демі отырамыз . Ойыншық тар тағ ы ойын ойнағ анды ұ сынады. Қ оян, тек ү шбұ рышты пішіндерді сү йетінін айтады (белгілерді қ оямыз). Марғ ау, тек ү лкен пішіндермен ойнайды (белгілерді қ оямыз). Бірақ олар бірге ойнағ анды қ алайды (олар арасына қ ұ рсауды жайғ астырамыз). Қ онжық та ойын ойнағ анды жақ сы кө реді, бірақ ол тек қ ызыл пішіндермен ойнайды (белгілерді қ оямыз). Оғ анда жалғ ыз ойнағ ан зеріктіруде (қ ұ рсауды қ оян мен аю арасына, аю мен марғ ау арасына жайғ астыру керек). - Қ оян мен марғ ау қ андай ойыншық тармен бірге ойнай алады? - Ү лкен ү шбұ рышты! (балалар марғ ау мен қ оянның арасындағ ы қ ұ рсауғ а керекті пішіндерді жинайды). - Аю мен қ оян қ андай пішіндермен бірге ойнай алады ? - Қ ызыл ү шбұ рышты (балалар аю мен қ оянның арасындағ ы қ ұ рсауғ а керекті пішіндерді жинайды). - Аю мен марғ ау қ андай пішіндермен бірге ойнай алады ? - Ү лкен қ ызыл ! (балалар марғ ау мен аюдың арасындағ ы қ ұ рсауғ а керекті пішіндерді жинайды). Торайда ойын ойнағ ысы келетінін айтады. Ол ө з ойынына барлығ ын шақ ырады: аюды, қ оянды, марғ ауды (ү ш қ ұ рсау арасының ортасына тө ртінші қ ұ рсау жайғ асады, оғ ан торайды қ оямыз). - Барлық ойыншық тар қ андай ойыншық пен бірге ойнай алады ? - Ү лкен қ ызыл ү шбұ рышты ! (балалар керекті пішінді табады, оны барлық ойыншық тармен ортаң ғ ы қ ұ рсауғ а жайғ астырады). Ойыншық тар балаларғ а рахмет айтады, пішіндерді жинастыруғ а кө мек сұ райды. Пішіндерді себетке бір – бірлеп саламыз, ү ш белгісі бойынша ә р пішінді біріге атайды – ү лкен қ ызыл шең бер, кішкентай сары шаршы жә не т. б. - Пішіндер қ андай тү сті? - Қ ызыл, кө к жә не сары! - Пішіндер қ андай нысанды? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш! - Пішіндер қ андай шамада? - Ү лкен жә не кішкентай! Сабақ бірге ойнайтын ойынмен аяқ талады. Ойын ақ ырын басталады, сосын кү шейеді, сосын қ айтадан ақ ырындайды. Ө лең жолдарының соң ғ ы екі жолында, балалар, тоқ тайды жә не ә р буында алақ анмен шапалақ соғ ады. Ақ ырындап, абайлап, ә ткеншектер айналды, Сосын кейін жылдамдата Жү гірді ол жеткізбей! Жү гірмейік, тынышталып, Ә ткеншекті тоқ татайық! Бір, екі, бір, екі, Ойын бітті міне ! 10. Ойын сабақ .
«Ү ш белгісі бойынша жіктеу, тү сі, шамасы жә не нысаны, терістеу (тө рт қ ұ рсаумен ойын)». Қ ұ ралдар: 1. Пластикалық себеттегі Дьенеш блоктар жиыны 2. Тү с, шама жә не нысан белгілері бар карточкалар жиынтығ ы. 3. Аса ү лкен емес мө лшердегі ойыншық тар: аю, қ оян, торай жә не марғ ау. 4. 4 қ ұ рсау Сабақ барысы: - Бізге қ онақ қ а аю, қ оян, марғ ау жә не торай келді. Олар бізге ө з ойыншық тарын ала келді. - Пішіндер тү сі қ андай?? - Қ ызыл, кө к жә не сары! (тү стер белгілерін қ оямыз) - Пішіндер қ андай нысанды? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш! (нысандар белгілерін қ оямыз) - Пішіндер қ андай шамада? - Ү лкен жә не кішкентай! (шама белгілерін қ оямыз) № 9 ойын сабағ ында ө ткізілген ойынғ а ұ қ сас ойын тө рт қ ұ рсаумен жү ргізіледі. Балалар қ ұ рсаулар ішіне қ андай белгілерді жайғ астыруды ө здері таң дайды (қ андай пішіндермен ойыншық тар ойнайтынын). Тә рбиеші ойыншық тар атынан айтып отырады, яғ ни олар тү с, нысан жә не шама белгілері болуы міндетті. Қ ұ рсауларғ а бір белгідегі 2 белгіні салуғ а болмайды. Тө рт қ ұ рсаумен ойын белгілер ауыстырылып, 2 – 3 рет қ айталанады. - Керемет, балалар, пішіндерді қ ұ рсауларғ а жақ сы жайғ астырдың дар! Сендер ақ ылды да, тапқ ыр екенсің дер! Саусақ тарың да ептілі! Ал енді саусақ тарымызды дем алдырайық, олар ө йткені шаршағ ан болар, жұ дырық қ а жасырайық саусақ тарды! (саусақ жаттығ уы ө ткізіледі). Саусақ тар ұ йық тады, жұ дырық қ а жиналды. Оң қ ол саусақ тарын жұ дырық қ а жинау. Бір! Екі! Ү ш! Тө рт! Бес! Кезекпен саусақ тарды ашамыз. Ойын ойнағ а шығ ың дар! Барлық саусақ тармен қ озғ алту. Кө рші ү йлерді ояттық , Сол қ олды кө теру, саусақ тарын жұ дырық қ а жинау Оянды онда, алты, жеті, сегіз, тоғ ыз, он – Санаумен саусақ тарды кезекпен ашу. Шаттануда барлығ ы ! Екі қ олмен айналдыру. Оралу керек қ айтадан : он, тоғ ыз, сегіз, жеті , Алты жұ дырық қ а жиналамыз , Сол қ олдың саусақ тарын жұ қ ырық қ а жинау. Бес есінеді, теріс айналды . Тө рт, ү ш, екі, бір , Жұ дырық домаланды, апельсинге ұ қ сады . Оң қ ол саусақ тарын жинау, екі жұ қ ырық пен айналдыру. Ойыншық тар пішіндерді жинастыруғ а кө мек сұ райды. Пішіндерді себетке бір – бірлеп саламыз, ү ш белгісі бойынша ә р пішінді біріге атайды – ү лкен қ ызыл шең бер, кішкентай сары шаршы жә не т. б. - Пішіндер қ андай тү сті? - Қ ызыл, кө к жә не сары! - Пішіндер қ андай нысанды? - Шең бер, шаршы, ү шбұ рыш жә не тікбұ рыш! - Пішіндер қ андай шамада? - Ү лкен жә не кішкентай! - Жарайсың дар, балалар! Сендер бү гін ө те қ ызық ты ойын ойнадың дар, ө здерің ойлап шығ ардың дар! Ал енді дем алатын уақ ыт келді! (балалар орындарынан тұ рады, сергіту сә ті ө ткізіледі). Бір, екі, ү ш, тө рт, бес, Дем алуды бастайық! Керілеміз. Арқ амызды тіке ұ стайық, Қ олымызды кө терейік! Бір, екі – отырып тұ рамыз, Дем аламыз қ айтадан. Бір, екі – алғ а иілеміз, Бір, екі – артқ а иілеміз. Қ имылдар сө здермен сә йкесте жасау. Ойынмен ақ ылды біз боламыз, Шаттанамыз, сауығ амыз! Алақ андармен шапалақ соғ ады!
|
|||
|