|
|||
Қолдану сұрақтары 5 страница ⇐ ПредыдущаяСтр 5 из 5 Париеталды жасушалардың функциясның бұ зылысы асқ азан қ абырғ асына H жә не CL иондарының бө лінуіне ә сер етеді. 3. Студенттердің арасында бездер асқ азанның қ ай абығ ында орналасады деген дау пайда болды. Бір студенттің пікірі бойынша олар – кілегейлі қ абық та, екіншісі – кілгей асты негізінде, ү шіншісі қ абық тардың екуінде орналасады. Кімнің пікірі дұ рыс? Ж: Асқ азан бездері оның кілегейлі қ абығ ының меншікті табақ шасының басым бө лігін алып жатады. Кілегейасты негізінде бездер жоқ. Сондық тан Бірінші студенттің пікірі дұ рыс. 4. Атаусыз 2 препарат ұ сынылады. Бір препаратта кең жә не аласа бү рлер мен крипталар кө рінеді ал кілегей асты негізде бездер орналасады. Осы препараттарда асқ орту жолының қ андай бө лімдері берілген? 1Препарат- жің ішке ішек. Кілегейлі қ абық ү ш қ абаттан қ ұ ралғ ан-эпителий, меншікті табақ ша, бұ лшық етті табақ ша. Кілегейлі қ абық та Керкринг қ атпарлары, бү рлер, крипталар орналасқ анқ. Бү рлер жалпы саны 4млнғ а жуық - кілегейлі қ абық тың ішек қ уысына қ арай саусақ тә різді н-е жапырақ тә різді бұ лтиып шығ ып тұ рғ н жерлері. Крипталар жалпы саны 150млннан кө бірек-бұ л эпителийлің кілегейлі қ абық тың меншікті табақ шасына енген тү тікті ұ ң ғ ылары. Ал бұ лшық етті қ абығ ы тегіс миоциттердіің екі қ абатынан қ ұ ралғ ан-ішкі –циркулярлы, сыртқ ы-бойлық. Ішкі-қ абат миоциттерінің жергілікті жиырылуы ішекте химустың араласуын, ал екі қ абаттың бірлесіп жиырылуы-ішектің перистальтикасын жә не астың каудальді бағ ытта жылжуын қ амтамасыз етеді. 2препарат-Асқ азан. Асқ азанның кілегейлі қ абығ ы бетінің рельефін қ атпарлар, жазық тар жіне шұ ң қ ырлар қ ұ райды. Шұ ң қ ырлар саны 3, 5млнғ а жуық эпителидің меншікті табақ ша ішіне ұ ң ғ ыл тә різді енуі. Ә р шұ ң қ ырдың тү біне 2-3 асқ азан бездерінің тү тігі ашылады. Кілегейлі қ абық 3 қ абаттан-эпителийлік, меншікті, бұ лшық етті табақ шадан қ ұ ралғ ан. Асқ азанның кілегейлі қ абығ ының меншікті табақ шасы борпылдақ талшық ты дә некер тіннен қ ұ ралғ ан. Бұ л қ абаттың басым бө лігін осы тіннің жұ қ а қ абатшаларымен бө лініп тұ ратын асқ азан бездері алып жатыр. Бұ лшық ет қ абығ ы ү ш қ абаттан тұ рады 1. Ішкі-тегіс миоциттердің қ иғ аш бұ лшық ет будаларының қ абаты. 2. ортаң ғ ы-циркулярлы бағ ытталғ ан тегіс миоциттердің қ алың қ абаты. 3. Сыртқ ы-тегіс миоциттердің бойлық қ абаты. 5. Биопсиялық материяладар асқ азанның гастрин ө ндіретін жас-ң саны кө бейгені жә не олардың белсенділігі кү шейгені анық талды. Гастрин ү шін асқ азанның қ андай жасушалары нысана болып табылады жә не гастрин секрециясы ұ лғ айғ ан жағ дайда асқ азанда қ андай физиологиялық ө згерістер боладыы? Жауабы: Гастриндік эндокриноциеттер асқ азанның пилорикалық бө лімі, он екі елі ішекте орналасады жә не ө зінен гастрин деп аталатын гормон бө леді. Гастрин жә не пепсиноген HCL секрециясын ынтландырады, асқ азан жә не он екі елі ішектің моторикасын кү шейтеді. Гастрин-бір уақ ытта асқ азанның кілегейлі қ абатында бикорбанаттар мен кілегейдің секрециясын жоғ арылатады, сонымен қ атар кілегейлі қ абық ты пепсин мен тұ з қ ышқ ылының ә серінен қ орғ ауды қ амтамасыз етеді. Гастрин асқ ызынның кілегейлі қ абығ ында простагландин Е-нің ө ндірілуін жоғ арылатады. Ол сол жердегі тамырды кең ейтіп, лейкоциттер миграциясына ә сер етеді. Лейкоциттер ас қ орытупроцесіне қ атысып, ә р-тү рлі ферменттерді секрециялап фагоцитозды қ алыптастырады. Гастрин-секретин, холецистокинин, соматостатин сонымен қ атар ішек жә не ұ йқ ы безінің гормондары активті пептидтер мен ферментерінің секрециясын кү шейтеді. Гастрин сектерциясының жоғ арылауы инсулин, гистамин, асқ азанда жә не қ а плазмасындағ ы олигопептидтердің ә серінен жоғ арылайды. Гастрин секрециясын гиперкальциемия жоғ арылайды. Гастрин секрециясы жасуша ісгінде Золлингер-Эллинсон синдромы кзінде жоғ арылайды. Золлингер-Эллинсон синдромындағ ы гастрин концентрациясының жоғ арылауы асқ азанның кілегелі қ абатындағ ы гипертрофияғ а алып келеді. Гастрин секрециясы стресс кезінде жә не глюкокориткостероидтардың жоғ арылауы кезінде, экзогенді глюкокортикостероидтарды кө п мө лшерде қ абылдауынан, простагландин биосинтезі ингибиторлары ә серінен туады. 6. Жің ішке ішек бү рлерінің эпителиі шамамен ә р 5 тә улік сайын толық жаң арады. Жің ішке ішек эпителиінде қ андай жасушалар камбинальды болып табылады жә не олар кайда орналасады? Ж: Жің ішке ішектің дифференцияланбағ ан эпителиоциттері крипта тү бінде орналасады (кілегейлі қ абық тың меншікті табакшасында). Асқ азанда ол асқ азанның ө зіндік безінің шығ ару ө зегінде орналасқ ан тү тіктік жасуша тү рі болып саналады. Асқ азанда олар асқ азанның меншікті бездерінің мойындық жасушаларының бір тү рі болып табылады жә не асқ азан қ уысына кө терілуі немесе жасушалардың барлық типіне дифференцияланып, бездердің тү біне тү суі мү мкін. Бауыр Ұ йқ ы безі 1. Студенттерде ішек тү тігі қ абырғ асының гистологиялық қ ұ рылысы бейнеленген, бірак оның кандай бө лімдері екені кө рсетілмеген. Жуан ішектің суретін таң дап алу керек. Жуан ішекті жің ішке ішектен қ андай белгілер бойынша ажыратуғ а болады? Ж: Кілегейлі қ абық: жуан ішекте бү рлер жоқ. Крипталары, жарты ай тә різді қ атпары жақ сы дамығ ан. Бокал тә різді жасушаларының саны кө п. 20мың нан аса лимфа тү йіншектері бар. Бұ лшық етті қ абық: 2 қ абаттан- ішкі- циркулярлы, сыртқ ы-бойлық (3 бойлық таспа тү рде қ алыптасқ ан). Бұ лшық етті таспалар тоқ ішектен қ ысқ а, сондық тан ішекті гаустраларғ а- сырнайды еске салатын ішек қ абырғ асының айналма шығ ып тұ рғ ан жерін еске салады. Серозды қ абық: қ ұ рамында май тіні бар саусақ тә різді ө сінділер қ алыптастырады. 2. Екі микросуретте лимфойдтық мү шелер ұ сынылғ ан. Бұ л бадамша немесе қ ұ рт тә різді ө сінді болуы мү мкін екен деген болжам жасалғ ан. Қ ұ рт тә різді ө сіндіні қ андай гистологиялық белгілеріне негізделіп ажыратуғ а болады? Ж: қ абырғ асы 4 қ абық тан: ` 1. кілегейлі- крипталарды қ алыптастыратын бір қ абатты призмалық эпителийден тұ рады. Меншікті табақ шасының ерекшелігі- тұ тасып жатқ ан лимфоидтық фолликулдарының болуы. 2. кілегейасты 3. бұ лшық етті 4. серозды- шажырқ айды қ алыптастырады. 3. Бауырдың портальды жү йесіне коллоидты бояу егілген. Бояу қ осындылары қ андай цитоплазмасында пайда болады? Жауабы: Макрофаг пен Купфер жасушаларынның 4. Бір журналдың мақ аласында ү лесшенің ортасында-орталық вена, ал, студенттің рефератында-ү лесшенің ортасында «триада» орналасқ ан деп жазылғ ан. Мақ ала жә не рефератты қ алай бағ алауғ а болады? Жауабы: Журналда – классикалық бауыр ү лесшесі берілген. Классикалық бауыр ү лесшесі ү ш тү рлі қ ұ рылымдастардан: бауыр арқ алық тарынан (бауыр табақ шаларынан), ү лесшелік синусоидты капиллярлардан жә не орталық венадан тұ рады. Рефератта – портальды бауыр ү лесшесі берілген. Портальды бауыр ү лесшесі – триаданы қ оршағ ан кө рші ү ш классикалық бауыр ү лесшелерінің сегменттерінен тұ ратын бауыр паренхимасының бө лігі. Оның пішіні ү ш бұ рышты призма тә різді, ортасында – триада, ал бұ рыштарында кө рші ү ш классикалық бауыр ү лесшелерінің орталық веналары орналасқ ан. 5. Қ алыпты жағ дайда ө т капиллярларынан қ ан арнасына ө т тү спейді. Гепатоциттер қ ұ рылысының қ андай ультраструктуралық ерекшеліктері бұ ғ ан мү мкіндік туғ ызады? Жауабы: Бауырлық пластинка қ ұ райтын гепатоциттердің билиарлы бө лігінде тығ ыз контакттар арқ ылы. 6. Ұ йқ ы безінің шығ арушы тү тігін байлап тастағ анда, секрециясының бұ зылуы салдарынан оның бір бө лік бездік жасушалары ө леді. Бұ л жағ дайда қ андай бездік жасушалар ө леді, қ андайлары тірі қ алады? Жауабы: Ациноциттер ө леді(экзокринді ацинарлық жасуша), ал Лангерганс аралшық тарының инсулоциттері тірі қ алады.
|
|||
|