28. Бетондарды жіктеу. Бетон құрылымы. Бетон қасиеттері.

Бетон [1], (французша: bton, лат. bіtumen — тау шайыры), қ ұ йматас — жасанды тас материал; байластырғ ыш заттар (цемент, гипс, алебастр, ә ктас, т. б. ), су (кейде сусыз) жә не толтырғ ыш материалдар (қ ұ м, малтатас, қ иыршық тас, т. б. ), кейде арнайы ү стеме заттар қ оспасының қ атаюы нә тижесінде алынады; маң ызды қ ұ рылыс материалы. Қ оспа қ алыпқ а қ ұ йылғ анғ а дейін бетон қ оспасы деп аталады.

Бетон қ ұ рамындағ ы байластырғ ыш тү ріне қ арай: органикалық емес байластырғ ыштармен алынғ ан бетон(цементті бетон, гипсбетон, силикатты бетон, т. б. арнайы бетондар) жә не органикалық байластырғ ыш заттармен алынғ ан бетон(асфальтбетон, полимербетон) болып жіктеледі. Орташа тығ ыздығ ына (кө лемі бойынша) байланысты аса ауыр (2500 кг/м³-ден жоғ ары), ауыр (1800 — 2500 кг/м³), жең іл (1800 — 500 кг/м³), ө те жең іл (500 кг/м³-ден тө мен) болып бө лінеді.

Қ олдану тү ріне қ арай қ ұ ралымдық, қ ұ ралымдық -жылу оқ шаулағ ыш, жылу оқ шаулағ ыш жә не арнайы жасалғ ан бетондар (отқ а тө зімді, қ ышқ ылғ а тө зімді, жолғ а тө сеуге арналғ ан, т. б. ) болып ажыратылады.

Бетонның ең басты қ асиеті оның беріктілігінде. Беріктілігі негізінен байластырғ ыш материалдардың тү рі мен сапасына, бетонның орташа тығ ыздығ ына байланысты. Сондай-ақ, ол бетон бұ йымдарының маркасымен (сығ ымғ а беріктілік шегімен, осьтік созылуымен немесе иілу кезіндегі созылуымен) сипатталады.

Бетонның маң ызды физика меxаникалық қ асиеттері: беріктігі, тығ ыздығ ы, созымдылығ ы, суғ а отқ а тө зімділігі.

Беріктік. Бетонның ең маң ызды меxаникалық қ асиетіне оның ауыр салмақ қ а қ арсы тұ руы жатады. Бетонның беріктігін оның маркасы арқ ылы білуге болады. СНиП бойынша келесі маркалар қ аоастырылғ ан:

А)жай бетондарғ а: 25, 35, 50, 75, 100, 150, 200, 300, 400, 500, 600.

Б)Жең іл бетондарғ а: 10, 15, 35, 50, 75, 100, 150, 200, 300.

Бетонның беріктігі қ ұ рамындағ ы цементтің активтілігіне, қ ұ мның, судың, қ иыршық тастың сапасына, транспорттауына, салуына, қ атуына жә не бетон жасына байланысты.

Тығ ыздығ ы. Бетонды ө те тығ ыз деп атауғ а болмайды. Себебі оның қ ұ рамвнда ә рдайым кө піршіктер болады. Сондық тан тыү ыздығ ы дей отыра биз бетонның қ ұ рамына қ атты заттарды салу мө лшерін айтамыз.

Созымдылығ ы. Бетон қ атты, созылмалы жә не қ ұ ймалы болып бө лінеді. Жылжымалы, бос орын қ алдырмай барлық тесікті толтыратынды созылмалы дейді.

Су ө ткізбеу. Су ө ткізбеу бетон ү лгісінен соң ғ ы ө тетін ең коп судың қ ысымының колемімен сипатталады. Бетонның су ө ткізбеуі оның тығ ыздығ ы мен қ ұ рылымына, судың напорының ауқ ымына, жасына байланысты.

⇐ Предыдущая 14 15 16 17 18 19 202122 23 Следующая ⇒