|
|||
Бөлмедегі ауаны жылыту әдістеріДә ріс 9. Микроклиматтың негізгі параметрлерінің сипаттамасы жә не оны реттеу жолдары. Желдету тұ рлері, жабдық тары. 1. Желдетудің ұ йымдастырылу тү рлері. . Микроклимат ең бек жағ дайына байланысты тө мендегідей топтарғ а бө лінеді: 1. Қ олайлы (комфортный) 2. Жоғ арғ ы ылғ алдылық тағ ы (балық ө ң деу цехі, бояу цехі) 3. Ауыспалы (ашық ауадағ ы жұ мыс) 4. Ыстық микроклимат (қ орыту цехі, химиялық цех) 5. Салқ ындатқ ыш микроклимат (кеме жасау ө ндірісі, салқ ындатқ ыш камера) Адам мен қ оршағ ан орта арасындағ ы ү здіксіз жылу алмасу процесі жү ріп жатады. Микроклиматтың ө згеруі адамның жылу алмасу процесіне тікелей қ атысатын – қ ан айналу, нерв жә не тер шығ ару жү йелеріне ә сер етеді. Яғ ни адам ағ засының шектен тыс ысуы немесе салқ ындауы организмнің бірқ атар ауыруын тудырады. Ыстық тан – адам денесі температурасы кө теріледі, жү рек соғ уы жиілейді, денесі қ атты терлейді, ал ыстық соқ қ ан кезде – артериялдық қ ысым тө мендеп, дене қ озғ алысы бақ ылаудан қ алып, адам есінен айырылады. Қ атты терлегеннен организмдегі су – тұ з тепе-тең дігі бұ зылып, бас ауырып, ә лсіздік пайда болып, қ ол-аяқ дірілі байқ алады. Суық немесе ө те тө мен температурадан адам денесі тоң азып, ү сіп қ алуы мү мкін. Адам денесі ұ зақ уақ ыт тоң ыазыса, одан, бұ лшық ет жү йесі, нерв жү йелері, буындары – неврит, радикулит, ревматоиттық ауруларғ а ұ шырайды. Сыртта жұ мыс істегенде суық тан қ орғ ану ә дістері: - жылы арнайы киімдерді пайдалану; - жұ мыс арасында жылынуғ а ү зіліс жасау. Ол ү шін арнайы жабдық талғ ан бө лмелер болуы қ ажет. Бө лмені (жұ мыс орнын) жылыту ә дістері: - орталық тандырылғ ан - немесе жеке орнын жылыту Жылытатын ортасына байланысты: Сумен, бумен, ауамен жылыту қ ондырғ ылары. Сыртқ ы есіктерден бірден ішке суық ауа кірмес ү шін тамбурлар мен шлюздердің болуы. Ол жерлерге жылы ауа перделерін ұ йымдастыру. Ғ имараттарда адамды ыстық микроклиматтан қ орғ ау ә дістері: Бө лмені салқ ындату – желдету қ ондырғ ыларын орнату. Олар да: - жеке жұ мыс орнының ауасын алмастыратын - жалпы бө лме ауасын алмастыратын болып бө лінеді. Ауа алмастыру ә дісіне байланысты: а) – ыстық ластанғ ан ауаны сыртқ а сорып шығ аратын (суық ауа есік терезе немесе арнайы саң лылаулардан, тесіктерден кіреді); б) – сырттан суық ауаны қ ысыммен кіргізетін; в) – немесе осы екі ә дісті қ осарлап пайдалану арқ ылы; Ауа қ озғ алысын ұ йымдастыру ә дісіне байланысты: Табиғ и: - желдің қ ысымы арқ ылы; - сыртқ ы жә не бө лме ауасының қ ысымының айырмасына байланысты ауа қ озғ алысын тудыру; Жасанды: - желдеткіш қ ондырғ ыларды пайдалану; Бө лмедегі ауаны жылыту ә дістері Ыстық микроклиматты цехтарда – адамдарғ а жағ дай жасау ә дістері. 1. Жалынды, ыстық беретін қ ондырғ ыларды оқ шаулау немесе адамның сол аймақ та болмауын қ амтамасыз ету; а) Технологиялық процесті ө згерту б) Ыстық заттармен адам жанаспас ү шін, барлық жұ мыс процестерін механикаландыру, автоматтандыру в) Жылу шығ аратын қ ондырғ ыларды қ ұ рсаулау (теплоизоляция), жылу шығ атын бө ліктерге тосқ ауыл қ ою. (Бұ л ә діс пештердің қ абырғ асындағ ы жылуды 130 0С тан 50 0С қ а дейін тө мендетеді). г) Су немесе суық ауадан перде жасау (воздушная или водяная завеса) д) Жұ мысшыларғ а салқ ындауғ а, дем алуғ а бө лме ұ йымдастыру, жұ мыс уақ ыттарын қ ысқ арту, ү зілістерін ұ зарту, сумен салқ ындатуды ұ йымдастыру. е) Сусын беруді ұ йымдастыру
Жұ мыс орнындағ ы ауаның тазалығ ын жә не қ алыпты метерологиялық жағ дайды қ амтамассыз ету ү шін, кө п дә режеде желдетудің дұ рыс ұ йымдастырылуына байланысты. Аэродинамика мен желдету- бұ л ChмE II-33-75 “Желдету, жылу беру жә не кондеционерлеу ” жә не МЕСТ 12. 4. 0. 21-75 ұ сынылатын, ұ йымдасқ ан алмасу. Желдетуді табиғ и жә не механикалық немесе жасанды деп бө леді. Ауаның табиғ и қ озғ алысы жылулық жә не желдік ағ ын негізінде жү зеге асырылады. Табиғ и таратуды кү шейту ү шінарнайы қ ондырғ ы – желдету каналдарының ү стіне орнатылғ ан дефлекторлар қ олданылады. -Табиғ и желдету, ауа тесіктері арқ ылы тү скен кезде жә не ғ имараттың сыртқ ы тесігі мен форточка, терезе арқ ылы тү скен ауадан ұ йымдастырылғ ан болуы мү мкін; -Ұ йымдасқ ан желдету, егер ауа алмасу арнайы қ ондырғ ылар кө мегімен реттелсе болады. Табиғ и желдетудің жетіспеушілігі, ол ағ ынды ауа ғ имаратқ а тазаланбай жә не жылынбй кіреді, ал жойылғ аны, қ алық тардан қ оршағ ан ортаны тазаламайды. -Аэродинамикалық кең істікті қ амту бойынша: табиғ и желдету жергілікті жә не жалпы алмасқ ыш, болып бө лінеді, Ұ йымдастыру ә дісі бойынша – ағ ынды, сорғ ыш жә не ағ ынды- сорғ ыш. Табиғ и желдету жұ йесі. Ө ндіріс орнының ішінде қ ай кезде де ауа температурасы, қ оршағ ан орта температурасы жоғ ары болады. Сондық тан табиғ и жү йелерінің қ ондырғ ылары ө ндіріс жайларының ең биік нү ктесінде орналасады. Бұ л жү йелер ө ндірістік ө німділікті қ амтамассыз етумен қ атар ондағ ы жұ мыскерлердің денсаулығ ын, технологиялық жабдық тардың қ алыпты жұ мыс істеуін қ амтамасыз ете алады. Сонымн қ атар кө птеген ө ндіріс орындарында микроклимат жағ дайының тө мендеуі ондағ ы қ ұ рылыс конструкцияларының жылу ө ткізгіштік қ асиеттерінің толып есепке алынбауы. Желдету жылыту жү йелерінің пайдалану ережелерінің бұ зылуы жә не де ауа алмастыруды дұ рыс ұ йымдастырмаудан пайда болады. Жасанды желдетуді есептеу. Ө ндіріс орындарын табиғ и жағ дайда желтету мү мкін болмағ нда жасанды желдету жү йелері пайдаланылады, оның себебі ө ндіріс орнынан бө лініп шығ атын зияндылық тардың шамадан тыс кө п болуы сондай-ақ жылу ұ стағ ыш элементтердің тө менгі дә режеде пайдалануы жә не де желдету, жылыту жү йелерінің арнайы қ ондырғ ылары арқ ылы іске асады.
|
|||
|