297-бап. Тұрақсыздық айыбының мөлшерiн азайту 3 страница

4. Екiншi дең гейдегi банктер банк кепiлдiктерi мен кепiлгерлiгiн берудi уә кiлеттi органның лицензиясы негiзiнде осы Кодекске сә йкес жә не уә кiлеттi органның аталғ ан операцияларды жү ргiзу тә ртiбiн реттейтiн нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлерiн ескере отырып жү зеге асыра алады.

Екiншi дең гейдегi банктердiң осы Кодекстiң нормаларын сақ тамай жә не уә кiлеттi органның нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлерiнiң талаптарын ескермей берген банк кепiлдiктерi мен кепiлгерлiктерi олардың жарамсыз болуына ә кеп соғ ады.

Ескерту. 331-бапқ а ө згерістер енгізілді - Қ Р 2001. 03. 02. № 162, 2003. 07. 10. № 483 (01. 01. 2004 бастап қ олданысқ а енгізіледі), 2007. 01. 12. № 225; 27. 02. 2017 № 49-VI (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

332-бап. Кепiлдiк берушiнiң жә не кепiл болушының жауапкершiлiгi

1. Кепiлдiк жә не кепiл болушылық, егер шартта ө згеше белгiленбесе, тек заң ды талапты ғ ана қ амтамасыз етедi. Кепiлдiк берушi мен кепiл болушы, егер олар ә рекет қ абiлетсiздiгi туралы ө здерiне кү нi бұ рын белгiлi болғ ан борышқ орғ а кепiл болса, ал несие берушi бұ л мә н-жайды бiлмесе, жауапкершiлiктен босатылмайды.

2. Кепiлдiк берушi несие берушi алдында, егер кепiлдiк шартында ө згеше белгiленбесе, борышқ ор сияқ ты айыпақ ы, сыйақ ы (мү дде) тө леудi қ оса алғ анда, борышты ө ндiрiп алу жө нiндегi сот шығ ындарын жә не борышқ ордың мiндеттеменi орындамауы немесе тиiсiнше орындамауы салдарынан туындағ ан несие берушiнiң басқ а да зияндарын тө леуде тап сондай кө лемде жауап бередi.

3. Кепiл болушы несие берушi алдында, егер кепiл болушылық шарттарында ө згеше кө зделмесе, кепiл болушылық та кө рсетiлген сома шегiнде жауапты болады. Қ осалқ ы жауапкершiлiктi мойнына алғ ан кепiл болушығ а талаптар қ ойылғ анғ а дейiн несие берушi бұ л талапты борышқ ор қ анағ аттандыратындай, атап айтқ анда, қ арсы талапты есепке алу жә не белгiленген тә ртiп бойынша борышқ ордың мү лкiнен ақ ы ө ндiрiп алу арқ ылы ақ ылғ а қ онымды шаралар қ олдануғ а тиiс.

333-бап. Кепiлдiк берушiнiң ө зiне несие берушi талаптар қ ойғ ан жағ дайдағ ы қ ұ қ ық тары мен мiндеттерi

1. Кепiлдiк берушi, несие берушiнiң талаптарын қ анағ аттандырғ анғ а дейiн бұ л туралы борышқ орғ а ескертуге, ал егер кепiлдiк берушiге қ уыным жасалса, борышқ орды iске қ атыстыруғ а мiндеттi. Олай болмағ ан жағ дайда борышқ ор ө зiнiң несие берушiге қ оймақ шы болғ ан қ арсылық тарын кепiлдiк берушiнiң қ айтарып қ ойғ ан талабына қ арсы қ оюғ а қ ұ қ ылы.

2. Кепiлдiк берушi, егер кепiлдiк шартынан ө згеше туындамаса, несие берушiнiң талабына қ арсы борышқ ор қ оя алатын қ арсылық тарды қ оюғ а қ ақ ылы. Кепiлдiк берушi бұ л қ арсылық тарғ а қ ұ қ ығ ын тiптi егер борышқ ор олардан бас тартқ ан немесе ө зiнiң қ арызын мойындағ ан жағ дайда да жоғ алтпайды.

334-бап. Мiндеттеменi орындағ ан кепiлдiк берушi мен кепiл болушының қ ұ қ ық тары

1. Мiндеттеменi орындағ ан кепiлдiк берушiге несие берушiнiң осы мiндеттеме жө нiндегi барлық қ ұ қ ық тары жә не кепiл ұ стаушы ретiнде несие берушiге тиесiлi қ ұ қ ық тар кепiлдiк берушi несие берушiнiң талабын қ анағ аттандырғ ан кө лемде кө шедi. Кепiлдiк берушi, сондай-ақ, борышқ ордан несие берушiге тө ленген соманың айыпақ ысын жә не сыйақ ысын (мү ддесiн) тө леудi жә не борышқ ор ү шiн жауапкершiлiкке байланысты шеккен ө зге де залалдардың орнын толтыруды талап етуге қ ақ ылы.

2. Кепiлдiк берушi мiндеттеменi орындағ аннан кейiн несие берушi борышқ орғ а қ ойылғ ан талапты куә ландыратын қ ұ жаттарды кепiлдiк берушiге тапсыруғ а жә не осы талапты қ амтамасыз ететiн қ ұ қ ық тарды беруге мiндеттi.

3. Осы баптың 1 жә не 2-тармақ тарында белгiленген ережелер, егер заң дарда немесе кепiлдiк берушiнiң борышқ орымен шартында ө згеше кө зделмесе жә не олардың арасындағ ы қ атынастарда ө згеше туындамайтын болса, қ олданылады.

4. Кепiл болушы дә л осындай қ ұ қ ық тарғ а борышқ ордың несие берушi алдындағ ы мiндеттемесiн ө зi орындағ ан бө лiгiнде ие болады.

335-бап. Борышқ ордың мiндеттеменi орындағ аны туралы кепiлдiк берушi мен кепiл болушығ а хабарлауы

Кепiлдiктен немесе кепiл болушылық пен қ амтамасыз етiлген мiндеттеменi орындағ ан борышқ ор кепiлдiк берушiге немесе кепiл болушығ а бұ л туралы дереу хабарлауғ а мiндеттi. Олай болмағ ан жағ дайда ө з кезегiнде мiндеттеменi орындағ ан кепiлдiк берушi немесе кепiл болушы несие берушiден негiзсiз алынғ анды ө ндiрiп алуғ а, не борышқ орғ а керi талап қ оюғ а қ ақ ылы. Соң ғ ы жағ дайда борышқ ор несие берушiден тек негiзсiз алынғ анды ғ ана ө ндiрiп алуғ а қ ақ ылы.

336-бап. Кепiлдiктiң жә не кепiл болушылық тың тоқ татылуы

1. Кепiлдiк жә не кепiлгерлік ө здерi қ амтамасыз еткен мiндеттеменiң тоқ татылуымен бiрге, егер шартта кепiлдiкті тоқ татудың ө зге де жағ дайлары кө зделмесе, сондай-ақ осы мiндеттеме кепiл мен кепiлгердің жауапкершiлiгiн соң ғ ылардың келiсiмiнсiз арттыруғ а немесе ө зге де теріс салдарларғ а алып келмейтіндей болып ө згерген жағ дайда тоқ татылады.

2. Кепiлдiк жә не кепiл болушылық, егер кепiлдiк берушi немесе кепiл болушы несие берушiге жаң а борышқ ор ү шiн жауап беруге келiсiм бермесе, кепiлдiкпен немесе кепiл болушылық пен қ амтамасыз етiлген мiндеттеме жө нiндегi борышты басқ а жақ қ а ауыстырумен тоқ татылады.

3. Кепiлдiк жә не кепiл болушылық, егер олар ө здерi қ амтамасыз еткен мiндеттеменi орындау мерзiмiнiң басталуына қ арай борышқ ор немесе кепiлдiк берушi мен кепiл болушы ұ сынғ ан тиiстi дә режедегi орындауды қ абылдаудан несие берушi бас тартса тоқ татылады.

4. Кепiлдiк жә не кепiл болушылық оларғ а кепiлдiк немесе кепiл болушылық шартында кө рсетiлген мерзiм бiткен кезде тоқ татылады. Егер мұ ндай мерзiм белгiленбесе, егер несие берушi кепiлдiкпен немесе кепiл болушылық пен қ амтамасыз етiлген мiндеттеменi орындау мерзiмi басталғ ан кү ннен бастап бiр жылдың iшiнде кепiлдiк берушiге немесе кепiл болушығ а қ уыным жасамаса, ол тоқ талады. Негiзгi мiндеттеменiң орындалу мерзiмi кө рсетiлмеген жә не белгiлеуге болмайтын немесе талап етуiмен белгiленген кезде, кепiлдiк жә не кепiл болушылық егер несие берушi кепiлдiк берушiге немесе кепiл болушығ а кепiлдiк немесе кепiл болушылық шарты жасалғ ан кү ннен бастап екi жылдың iшiнде қ уыным жасамаса, егер заң актiлерiнде ө згеше кө зделмесе, кепiлдiк пен кепiл болушылық тоқ татылады.

Ескерту. 336-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ Р 27. 02. 2017 № 49-VI Заң ымен (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі).

Параграф 5. Кепілпұ л

337-бап. Кепiлпұ л ұ ғ ымы. Кепiлпұ л туралы келiсiм нысаны

1. Уағ даласушы тараптардың бiреуiнiң шарт бойынша ө зiнен алынатын тө лемнiң есебiнен екiншi тарапқ а жә не шарт жасау мен орындауды не ө зге мiндеттеменi орындауды қ амтамасыз етуге берiлетiн ақ шалай сома кепiлпұ л деп танылады.

2. Кепiлпұ л туралы келiсiм кепiлпұ лдың сомасына қ арамастан жазбаша нысанда жасалуғ а тиiс. Бұ л қ ағ ида негiзгi мiндеттемені нотариат куә ландыруғ а тиiс болатын жағ дайда да қ олданылады. Жазбаша нысанды сақ тамау кепiлпұ л туралы келiсiмнің маң ызсыздығ ына алып келеді.

Ескерту. 337-бапқ а ө згерістер енгізілді - Қ Р 2007. 01. 12. N 225; 27. 02. 2017 № 49-VI (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

338-бап. Кепiлпұ лмен қ амтамасыз етiлген мiндеттеменi тоқ татудың жә не орындамаудың салдары

1. Мiндеттеменiң орындалуы басталғ анғ а дейiн тараптардың келiсiмi бойынша не олардың кiнә сiнсiз-ақ оны орындаудың мү мкiндiгi болмауы салдарынан тоқ татылғ ан жағ дайда, кепiлпұ л қ айтарылуғ а тиiс.

2. Егер мiндеттеменiң орындалмауына кепiлпұ л берген тарап жауапты болса, ол екiншi тарапта қ алады, ал егер кепiлпұ л алғ ан тарап жауапты болса, ол екiншi тарапқ а кепiлпұ лдың екi еселенген сомасын тө леуге мiндеттi. Оның ү стiне, шартта ө згеше кө зделмегендiктен, мiндеттеменiң орындалмауына жауапты тарап екiншi тарапқ а кепiлпұ л сомасын ескере отырып, шеккен залалдың орнын толтыруғ а мiндеттi.

Параграф 6. Ұ стап қ алу

Ескерту. 6 параграфпен толық тырылды - Қ азақ стан Республикасы 2007. 01. 12. N 225 Заң ымен.

338-1-бап. Ұ стап қ алу туралы жалпы ережелер

1. Борышқ орғ а не борышқ ор кө рсеткен тұ лғ ағ а берiлуге тиiс зат қ арамағ ында болғ ан несие берушi, борышқ ор осы заттың қ ұ нын тө леу немесе несие берушiге оғ ан байланысты шығ ындар мен басқ а да залалдарды ө теу жө нiндегi мiндеттеменi мерзiмiнде орындамағ ан жағ дайда, тиiстi мiндеттеме орындалғ анғ а дейiн оны ұ стап қ алуғ а қ ұ қ ылы.

Заттың қ ұ нын тө леуге немесе оғ ан шық қ ан шығ ындарды жә не басқ а да залалды ө теуге байланысты болмаса да, кә сiпкер ретiнде ә рекет ететiн тараптардың мiндеттемелерiнен туындайтын талаптар да затты ұ стап қ алу арқ ылы қ амтамасыз етiлуi мү мкiн.

2. Несие берушi ө зiндегi зат иелiгiне тү скеннен кейiн де оны иелену қ ұ қ ығ ын ү шiншi тұ лғ аның алғ анына қ арамастан, ол затты ұ стап қ ала алады.

3. Егер шартта ө згеше кө зделмесе, осы баптың ережесi қ олданылады.

338-2-бап. Ұ стап қ алынғ ан мү лiк есебiнен талаптарды қ анағ аттандыру

Затты ұ стап қ алушы несие берушiнiң талаптары кепiлмен қ амтамасыз етiлген талаптарды қ анағ аттандыру ү шiн кө зделген кө лемде жә не тә ртiппен заттың қ ұ нынан қ анағ аттандырылады.

Параграф 7. Кепілдік жарна

Ескерту. 18-тарау 7-параграфпен толық тырылды - Қ Р 2011. 03. 25 N 421-IV (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен.

338-3-бап. Кепілдік жарна ұ ғ ымы

1. Сауда-саттық немесе ө зге де міндеттемені орындау кезінде шарт жасасу жө ніндегі міндеттемелерді орындауды қ амтамасыз ету ү шін кепілдік жарнаны тө леушінің кепілдік жарнаны алушығ а беретін ақ ша сомасы кепілдік жарна болып танылады.

2. Кепілдік жарнаны тө леу жө ніндегі міндеттеме заң намалық актілерде кө зделген жағ дайларда туындайды. Кепілдік жарнаны тө леу жө ніндегі міндеттеме тараптардың келісіміне байланысты да туындайды.

338-4-бап. Кепілдік жарнамен қ амтамасыз етілген міндеттемені орындамау, тоқ тату немесе орындау салдары

1. Кепілдік жарнамен қ амтамасыз етілген міндеттеме тө леушінің кінә сінен орындалмағ ан кезде кепілдік жарна екінші тарапта қ алады.

2. Кепілдік жарнамен қ амтамасыз етілген міндеттеме кепілдік жарнаны алушының кінә сінен орындалмағ ан не тараптардың келісімі бойынша немесе олардың кінә сінсіз орындаудың мү мкін болмауы салдарынан осы міндеттеме тоқ татылғ ан кезде кепілдік жарна қ айтарылуғ а жатады.

3. Егер осы Кодексте, ө зге де заң намалық актілерде, тараптардың келісімінде ө згеше кө зделмесе немесе міндеттеменің мә нінен ө згеше туындамаса, шарт жасасу немесе кепілдік жарнамен қ амтамасыз етілген ө зге міндеттемені орындау кезінде кепілдік жарна сомасы жасалғ ан шарт немесе ө зге де кепілдік жарнамен қ амтамасыз етілген міндеттеме бойынша кепілдік жарна алушығ а тиесілі екінші тараптан тү сетін тө лемдердің есебіне жатқ ызылады.

19-тарау. Міндеттемедегі адамдардың ауыстырылуы

339-бап. Несие берушi қ ұ қ ық тарының басқ а адамғ а ауысу негiздерi мен тә ртiбi

1. Мiндеттеме негiзiнде несие берушiге тиесiлi қ ұ қ ық тың (талап етудiң ) ол мә мiле (талап етудi беру) бойынша басқ а адамғ а берiлуi; немесе ол қ ұ қ ық заң қ ұ жатының негiзiнде басқ а адамғ а ауыстыруы мү мкiн.

Несие берушi қ ұ қ ық тарының басқ а адамғ а ауысуы жө нiндегi ережелер регрестi талаптарғ а қ олданылмайды.

2. Несие берушi қ ұ қ ық тарының басқ а адамғ а ауысуы ү шiн, егер заң қ ұ жаттарында немесе шартта ө згеше кө зделмесе, борышқ ордың келiсiмi талап етiлмейдi.

3. Егер несие берушi қ ұ қ ық тарының басқ а адамғ а ауысқ аны жө нiнде борышқ орғ а жазбаша тү рде хабарланбаса, жаң а несие берушi осыдан туындайтын ө зiне қ олайсыз салдарғ а тә уекел етедi. Бұ л жағ дайда бастапқ ы несие берушiге мiндеттеменi орындағ аны тиiстi несие берушiге орындағ аны болып табылады.

4. Мiндеттеменiң жекелеген тү рлерi бойынша талап ету қ ұ қ ығ ын берудiң ерекшелiктерi заң актiлерiнде белгiленуi мү мкiн.

Ескерту. 339-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 1998. 03. 02. N 211 Заң ымен.

340-бап. Басқ а адамдарғ а ауыстыруғ а болмайтын қ ұ қ ық тар

Несие берушiнiң жеке басымен тығ ыз байланысты қ ұ қ ық тардың, атап айтқ анда алимент жө нiндегi жә не азаматтың ө мiрiне немесе денсаулығ ына келтiрiлген зиянның орнын толтыру жө нiндегi талаптардың басқ а адамғ а ауысуына жол берiлмейдi.

341-бап. Несие берушiнiң басқ а адамғ а ауысатын қ ұ қ ық тарының кө лемi

Егер заң қ ұ жаттарында немесе шартта ө згеше кө зделмесе, бастапқ ы несие берушiнiң қ ұ қ ығ ы жаң а несие берушiге қ ұ қ ық тың ауысуы кезiнде болғ ан кө лемде жә не сондай жағ дайларда ауысады. Атап айтқ анда, жаң а несие берушiге мiндеттеменi орындауды қ амтамасыз ететiн, сондай-ақ басқ а да қ ұ қ ық ты, соның iшiнде алынбағ ан сыйақ ығ а (мү ддеге) қ ұ қ ық ты талап етуге байланысты қ ұ қ ық тар ауысады.

Ескерту. 341-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 1997. 07. 11. N 154 Заң ымен.

342-бап. Жаң а несие берушiнiң қ ұ қ ық тарына дә лелдемелер

1. Борышқ ор талаптардың осы адамғ а ауысқ анына дә лелдемелердi ө зiне табыс еткенше жаң а несие берушiге мiндеттемелердi орындамауғ а қ ұ қ ылы.

2. Талап етудi басқ а адамғ а берген несие берушi оғ ан талап ету қ ұ қ ық тарын куә ландыратын қ ұ жаттарды беруге жә не талапты жү зеге асыру ү шiн маң ызы бар мә лiметтердi хабарлауғ а мiндеттi.

343-бап. Жаң а несие берушiнiң талабына борышқ ордың қ арсылық бiлдiруi

Борышқ ор мiндеттеме жө нiндегi қ ұ қ ық тардың жаң а несие берушiге ауысқ аны туралы хабарды алар кезiнде бастапқ ы несие берушiге қ оймақ шы болғ ан қ арсылық тарын жаң а несие берушiнiң талаптарына қ арсы қ оюғ а қ ұ қ ылы.

344-бап. Несие берушi қ ұ қ ық тарының заң қ ұ жаттары негiзiнде басқ а адамғ а ауысуы

Мiндеттеме жө нiндегi несие берушiнiң қ ұ қ ық тары заң қ ұ жаттары жә не соларда кө рсетiлген мынадай жағ дайлардың болуы негiзiнде:

1) несие берушiнiң қ ұ қ ық тарындағ ы ә мбебап қ ұ қ ық ты мирасқ орлық нә тижесiнде;

2) заң қ ұ жаттарында мұ ндай ауысу мү мкiндiгi кө зделсе, несие берушi қ ұ қ ық тарының басқ а адамғ а ауысуы туралы сот шешiмi бойынша;

3) мiндеттеменi оның кепiл болушысы, тапсырушысы немесе осы мiндеттеме бойынша борышқ ор болып табылмайтын кепiлге зат берушiнiң орындалуы нә тижесiнде;

4) сақ тандырушы сақ тандыратын жағ дайдың басталуына жауапты борышқ орғ а несие берушiнiң қ ұ қ ық тарын алып берген кезде;

5) заң қ ұ жаттарында кө зделген ө зге жағ дайларда басқ а адамғ а ауысады.

Ескерту. 344-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 1998. 03. 02. N 211 Заң ымен.

345-бап. Талап етудi беру шарттары

1. Несие берушiнiң талап етудi басқ а адамғ а беруiне жол берiледi, себебi ол заң қ ұ жаттарына немесе шартқ а қ айшы келмейдi.

2. Егер несие берушiнiң жеке басының борышқ ор ү шiн елеулi маң ызы болса, борышқ ордың келiсiмiнсiз мiндеттеме жө нiндегi талап етудi беруге жол берiлмейдi.

346-бап. Талап етудi беру нысаны

1. Жазбаша (жай немесе нотариалды) тү рде жасалғ ан мә мiлеге негiзделген талап етудi беру тиiстi жазбаша тү рде жасалуғ а тиiс.

2. Мемлекеттiк тiркеудi талап ететiн мә мiле бойынша талап етудi беру осы мә мiленi тiркеу ү шiн белгiленген тә ртiп бойынша тiркелуге тиiс.

3. Ордерлi бағ алы қ ағ аз бойынша талап етудi беру осы бағ алы қ ағ аздағ ы индоссамент арқ ылы жасалады (осы Кодекстiң 132-бабының 3-тармағ ы).

347-бап. Талап етудi берген несие берушiнiң жауапкершiлiгi

Талап етудi берген бастапқ ы несие берушi жаң а несие берушiнiң алдында оғ ан берiлген талаптардың жарамсыздығ ы ү шiн жауап бередi, бiрақ бұ л талапты борышқ ордың орындамағ аны ү шiн бастапқ ы несие берушi жаң а несие берушiнiң алдында борышқ ор ү шiн кепiл болуды ө зiне алғ аннан басқ а жағ дайда, сондай-ақ егер осы Кодексте немесе шартта ө згеше кө зделмесе, жауап бермейдi.

Ескерту. 347-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2003. 06. 03. N 426 Заң ымен.

348-бап. Борыштың ауысуы

1. Борышқ ордың ө з борышын басқ а адамғ а ауыстыруына тек несие берушiнiң келiсiмiмен ғ ана жол берiледi.

2. Жаң а борышқ ор несие берушiмен бастапқ ы борышқ ордың арасындағ ы қ атынастарғ а негiзделген қ арсылық тарын несие берушiнiң талабына қ арсы қ оюғ а қ ұ қ ылы.

3. Борышты аудару нысанына тиiсiнше осы Кодекстiң 346-бабының 1 жә не 2-тармақ тарындағ ы ережелер қ олданылады.

4. Мiндеттеменiң жекелеген тү рлерi бойынша қ арызды аудару ерекшелiктерi заң актiлерiнде белгiленуi мү мкiн.

Ескерту. 348-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 1998. 03. 02. N 211 Заң ымен.

20-тарау. Міндеттеменің бұ зылғ андығ ы
ү шін жауаптылық

349-бап. Мiндеттеменiң бұ зылғ андығ ы ұ ғ ымы

1. Мiндеттеменi орындамау, не тиiстi дә режеде орындамау (мезгiлiнде орындамау, тауарлар мен жұ мыстарды толық орындамау, мiндеттеме мазмұ нында белгiленген басқ а жағ дайларды бұ зып орындау) - тиiсiнше орындамау оның бұ зылуы деп тү сiнiледi. Тиiстi дә режеде орындауғ а мү мкiндiк болмағ ан жағ дайда борышқ ор бұ л туралы несие берушiге дереу хабарлауғ а мiндеттi.

2. Мiндеттеменi бұ зғ андық ү шiн борышқ орды жауапқ а тарту несие берушiнiң талап етуi бойынша жү ргiзiледi.

350-бап. Мiндеттеменiң бұ зылуынан туындағ ан залалдардың орнын толтыру

1. Мiндеттеменi бұ зғ ан борышқ ор несие берушiге оның бұ зылуынан туындағ ан залалдың орнын толтырып беруге мiндеттi (осы Кодекстiң 9-бабының 4-тармағ ы). Айып тө леумен қ амтамасыз етiлген мiндеттемедегi залалдың орнын толтыру осы Кодекстiң 351-бабында кө зделген ережелермен белгiленедi.

2. Мiндеттеменiң бұ зылуынан туындағ ан залалдың орнын толтырудан борышкерді босату жө нiндегi мiндеттеме бұ зылғ анғ а дейiн қ абылданғ ан тараптардың келiсiмi маң ызсыз болады, алайда тараптар ө зара келiсiм бойынша мү лiктегi нақ ты келтiрiлген зиянды ғ ана ө ндiрiп алуды кө здеуi мү мкiн.

3. Егер заң дарда немесе шартта ө згеше кө зделмесе, залалды анық тағ ан кезде, мiндеттеме орындалуғ а тиiстi жерде, борышқ ор несие берушiнiң талабын ө з ық тиярымен қ анағ аттандырғ ан кү нi, ал егер талап ерiктi тү рде қ анағ аттандырылмаса, талап арыз берiлген кү нi қ олданылғ ан бағ а назарғ а алынады. Мә н-жай негiзге ала отырып, сот шешiм шығ арғ ан кү нi не нақ ты тө лем тө ленген кү нi қ олданылғ ан бағ аны назарғ а ала келiп, залалдың орнын толтыру туралы талапты қ анағ аттандыра алады.

4. Айырылып қ алғ ан пайданың мө лшерiн анық тағ ан кезде оны алу ү шiн несие берушi алдын ала қ олданғ ан шаралар жә не осы мақ сатта жасалғ ан дайындық тар ескерiледi.

5. Егер мұ ның ө зi мiндеттеменi бұ зғ аны ү шiн жауапкершiлiктен жалтару мақ сатымен жасалғ анын дә лелдесе, несие берушi борышқ ордың, сондай-ақ оның мү лiк иесiнiң кез-келген iс-ә рекетiн жарамсыз деп тануды талап етуге қ ұ қ ылы.

Ескерту. 350-бапқ а ө згерістер енгізілді - Қ Р 1998. 03. 02. N 211; 27. 02. 2017 № 49-VI (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

351-бап. Залалдар жә не айып тө леу

1. Егер мiндеттеменiң орындалмағ аны немесе тиiстi дә режеде орындалмағ аны ү шiн айып тө леу белгiленсе, залалдар айып тө леумен жабылмағ ан бө лiгiнде ө теледi.

Қ азақ стан Республикасының заң намалық актілерінде немесе шартта: залал толық сомасында тұ рақ сыздық айыбынан тыс ө ндiрiп алынуы мү мкiн; кредитордың таң дауы бойынша не тұ рақ сыздық айыбы, не шығ ын ө ндiрiп алынуы мү мкiн болатын жағ дайлар кө зделуi мү мкін.

Мiндеттеменiң орындалмағ аны немесе тиiсінше орындалмағ аны ү шiн тұ рақ сыздық айыбы ғ ана белгiленуі мү мкін болатын жағ дайлар Қ азақ стан Республикасының заң намалық актілерінде айқ ындалады.

2. Мiндеттеменiң орындалмағ аны немесе тиiстi дә режеде орындалмағ аны ү шiн шектелген жауаптылық белгiленген жағ дайларда айып тө леу арқ ылы жабылмағ ан бө лiгiнде, не одан тыс, не оның орнына ө телуге жататын залал осындай шектелумен белгiленген шекке дейiн ө ндiрiп алынуы мү мкiн.

Ескерту. 351-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ Р 27. 02. 2017 № 49-VI Заң ымен (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі).

352-бап. Мiндеттеменiң бұ зылуынан келтiрiлген моральдық нұ қ санды ө теу

Мiндеттеменiң бұ зылуынан келтiрiлген моральдық нұ қ сан осы Кодекстiң 350-бабында кө зделген залалдардан тыс ө теледi.

353-бап. Басқ аның ақ шасын заң сыз пайдаланғ аны ү шiн жауапкершiлiк

1. Ақ ша мiндеттемесiн орындамау салдарынан бiреудiң ақ шасын заң сыз пайдаланғ аны не оларды тө леу мерзiмiн ө ткiзiп жiбергенi, не оларды негiзсiз алғ аны немесе басқ а адамның есебiне сақ тағ аны ү шiн тұ рақ сыздық айыпақ ы тө ленуге тиiс. Айыпақ ының мө лшерi ақ ша мiндеттемесiн немесе оның тиiстi бө лiгiн орындағ ан кү нгi Қ азақ стан Республикасының Ұ лттық Банкi белгiлеген қ айта қ аржыландырудың ресми ставкасы негiзiнде есептеледi. Борышты сот тә ртiбiмен ө ндiрiп алу кезiнде сот несие берушiнiң таң дауы бойынша Қ азақ стан Республикасы Ұ лттық Банкiнiң қ уыным жасалғ ан немесе шешiм шығ арылғ ан немесе iс жү зiнде тө ленген кү нгi қ айта қ аржыландырудың ресми ставкасын негiзге ала отырып, несие берушiнiң талабын қ анағ аттандыра алады. Егер заң қ ұ жаттарында немесе шартта айыпақ ының ө зге мө лшерi белгiленбесе, осы ережелер қ олданылады.

2. Басқ аның ақ шасын пайдаланғ аны ү шiн айыпақ ы, егер заң дарда немесе шартта айыпақ ы сомаларын есептеудiң ө зге тә ртiбi белгiленбесе, бұ л ақ шаның сомасы несие берушiге тө ленген кү нге дейiн ө ндiрiлiп алынады.

3. Егер несие берушiнiң ақ шасын заң сыз пайдаланудан оғ ан келтiрiлген залал осы баптың 1-тармағ ының негiзiнде оғ ан тиесiлi айыпақ ының сомасынан асып кетсе, ол борышқ ордан осы сомадан асатын бө лiкте залалды ө теудi талап етуге қ ұ қ ылы.

Ескерту. 353-бап жаң а редакцияда - Қ азақ стан Республикасының 1997. 07. 11. № 154, ө згерту енгізілді - 2007. 01. 12. № 225 Заң дарымен.

⇐ Предыдущая 14 15 16 17 18 192021 22 23 Следующая ⇒