Хелпикс

Главная

Контакты

Случайная статья





Көмбә ауылы Мөлкаман Шәрәфетдиновтан (Дамир Шәрәфетдиновтың атаһы була)2001 йыл яҙып алдым.



Кө мбә ауылы Мө лкаман Шә рә фетдиновтан (Дамир Шә рә фетдиновтың атаһ ы була)2001 йыл яҙ ып алдым.

                                   

 

Арышпар ауылы

 

Арышпар ауылы элек урыҫ тар «Сирайкин хутор» тип йө рө ткә н ерҙ ә Инйә р буйында булғ ан. Заводчик килгә с, был ерҙ ә н ҡ ыуып ебә ргә н. Мө хә мә тйә н ҡ арт хә ҙ ерге урынғ а килеп ултырғ ан. Уның атаһ ы Игзә к исемле булғ ан, шуның ө сө н Мө хә мә тйә н нә ҫ елен «игзә ктә р» араһ ы тип йө рө тә лә р. Уның Йосоп, Мә сә лим, Шә йхурислам( Шә йхислам-Р. Ш. (, Тә ржемә, Мамила, Ишбирҙ е исемле улдары булғ ан. Йосоптан Сиражетдин( «Сирайкин хутор» исеме унан ҡ алғ ан)Бә ҙ ретдин, Ямаш( Ямалетдин-Р. Ш. ) исемле улдар тыуа. Бә ҙ ретдиндә н Фазлетдин, унан Муса улы тыуа. Муса минең атайым, заманында уҡ ымышлы кеше ине. Ө фө лә «красный директорҙ ар» мә ктә бен тамамлап, Инйә р леспромхозында участок начальнигы, ЛПХ директоры урынбаҫ ары булып эшлә не. 1937 йылда нахаҡ ҡ а ғ ә йеплә неп ҡ улғ а алынды ла кире ә йлә неп ҡ айманы, инә йемде лә ултыртҡ айнылар, ул бер нисә йылдан ҡ айтты.

АРЫШПАР ауылы  Фазлетдинов Хә лә ф Муса улынан 1994 йылдың октябрендә яҙ ып алдым.

 

                                    Дү нә н һ уйғ ан

Мә нейә к йылғ аһ ы буйында Илмә ш ҡ арт йә шә гә н. Заводчик килеп ҡ ыуғ ас, ә леге Татлы ауылы урынлашҡ ан ергә килгә ндә р. Тә ү ҙ ә ауыл Илмә ш тип аталғ ан, аҙ аҡ тан ҡ устыһ ы Татлыбай исеме менә н Татлы, тип атала башлағ ан.

Илмә ш ҡ арт тау башында халыҡ ты туҡ татҡ ан да дү нә н айғ ырын һ уйып, ары ошо ерҙ ә н бер ҡ айҙ а ла китмә йбеҙ, тип ант титкә н. Аҙ аҡ тан урыҫ тү рә не һ ыйлап килешкә ндә р, ти. Мә нейә к йылғ аһ ы буйында Айыс ҡ арт та йә шә гә н. Ул ағ аһ ы Илмә штә н айырылып икенсе ергә кү скә н.

  Собханғ ол(Урман-Рә ү ә т) ауылында 1929 тыуғ ан, Татлы ауылында йә шә ү се Нариман Ишдә ү лә товтан 1984 йылдың октябрендә яҙ ып алдым.

        

                            Бә рмеште

 

Беҙ ҙ ең ата-бабайҙ ар ә леге Архангель районы Кү рҙ ем(бабай Курзюм ти, ә леге Уржюмка тү гелме икә н-Р. Ш. ) тигә н ауылдан кү сеп килгә ндә р. Утыҙ ынсы йылдарғ а тиклем ауылда тик ө с кенә фамилия ине, сө нки Дмитрий Копылов, Арсентий Копылов(олатайым), Матвей Кислов, Степан Овчинниковтарҙ ы-ө с ғ аилә не, заводчик урман һ аҡ ларғ а кү сергә н. Архангель заводы хужаһ ы Уҫ манғ ә ленә н Берешкә тиклем Инйә рҙ ең уң яҡ ярын һ атып алғ ан. Межа соҡ оро бар ине-Инйә рҙ ең уң яҡ яры башҡ орттарҙ ыҡ ы, һ ул яҡ – беҙ ҙ еке. Кә рпесте( Карпуста)- «пустое место» тигә нде аң лата. Унан аҫ та Сысҡ ан туғ ай тигә н ер бар. Унда элек беҙ ҙ ең олатайҙ ар килгә нсе Сысҡ ан тигә н ауыл булғ ан. Башҡ орттарҙ ы икенсе ергә ҡ ыуып ебә ргә с, урыҫ халҡ ы менә н дошманлашып йө рө гә ндә р, кү п тапҡ ырҙ ар ауылғ а һ ө жү м иткә ндә р, ҡ абыҡ тан яһ алғ ан һ ауытты атҡ а артмаҡ лап( башҡ ортса ул һ ауыт тубал тип атала), уғ а таш тултырып, һ ыбай кө йө нсә ауылғ а махсус ҡ улайлама( беҙ ҙ ең сә «һ апҡ ын» була инде-Р. Ш. ) эшлә п атҡ андар. Улар кү берә ген Бә рмеште йылғ аһ ы буйында һ уғ ышҡ ан, шуның ө сө н йылғ а исеме Бә рмеште, тип аталғ ан, значит, таш бә решеп һ уғ ышҡ ан йылғ а буйы. Беҙ ҙ ең олатайҙ ар мылтыҡ тар менә н ҡ аршы ата башлаһ алар тубалдарын кү тә рә һ алып таштарын тү ккә ндә р ҙ ә, аттарын ҡ ыуып ҡ асҡ андар.

Беҙ ҙ ең олатайҙ ар Сысҡ ан туғ айҙ ы һ ө рө п сә скә н саҡ та унда йә ҡ аҙ ан, йә сыуал, йә бү тә н нә мә лә р килеп сығ а торғ ан булғ ан, былар барыһ ы ла Сысҡ ан ауылының ө й урындары булғ ан. Был ауыл зыяраты ә ле Кә рпесте ауылы ултырғ ан тау башында булғ ан. Тимер юл һ алғ ан саҡ та шул зыяраттың бер нисә ташы ла килеп сыҡ ты. Кә римова Нурия уҡ ығ айны, ү лгә н кешегә бағ ышлап доғ а яҙ ылғ ан, тип аң латты.

Был ерҙ ә рҙ ә бө тә исемдә р тиерлек башҡ ортса- Керә ү кә, Таллы ялан, Ү мә р утар, Тимер һ уҡ ҡ ан, Мө хә п сапҡ ан, Бесә н йорт, Һ абан йорт, Һ ыйыр сысҡ ан, һ. б. Аҙ аҡ таныраҡ беҙ ҙ ең сә исемдә р ҡ ушылғ ан- Лиственная поляна, Каюк угол, Бычий бугор- һ ыйырҙ ы айыу йыҡ ҡ ан ер, Репища- шалҡ ан сә скә н ер, Хасанкины, Абляминкины печи, Заводской дол - бында завод һ алдырғ ан юл булғ ан.

Ү мә р утарында, Сысҡ ан ауылы халҡ ы бында йә шә гә н саҡ та мал ҡ арап ятҡ ан.



  

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.