47. Тоталитарлық саяси режим.

Тоталитарлық режимдерді тө мендегідей тү рлерге бө луге болады: фашистік режим; ә скери-фашистік; ұ лттық -социалистік; тирандық; ұ лттық; тоекратиялық; ә скери – бюрократиялық саяси режимдер.

Тотарлитарлық режимнің фашистік тү ріне келетін болсақ, тарихта алғ аш рет бұ л режим 1922 жылы Италияда қ ұ рылғ ан. Оның басында тұ рғ ан Б. Муссолини қ оғ амды радикалдық тү рде тү бірінен ө згертуге емес, керісінше, рим империясының рухын қ айта тү летуге, ұ лтты қ айта жаң ғ ырту мақ саты ү шін бү кіл қ оғ амды ұ йымдастыратын мық ты мемлекеттік билікті қ оғ амды ұ йымдастыратын мық ты мемлекеттік билікті орнатуғ а ұ мтылды

Тоталитарлық режимнің екінші тү рі - ә скери-фашистік режим. Бұ ғ ан мысал ретінде Испаниядағ ы генерал Б. Франко режимін алуғ а болады (1936ж). Ә скери-фашистік режим ә детте ә скерге сү йенеді. Ә скер мемлекетте шешуші, айқ ындаушы рө ль атқ арып, фашистік идеологияны уағ ыздайды да либералдық, демократиялық идеяларғ а тыйым салады

Тоталитарлық режимнің ү шінші тү ріне 1933 жылы Германияда орнағ ан ұ лттық -социализмді жатқ ызуғ а болады. Бұ ғ ан да тоталитарлық режимнің барлық қ асиеттері тә н

Тоталитаризмнің тө ртінші тү рі - ол ә скери – бюракратиялық коммунистік режим. Оғ ан мынадай белгілер тә н: харизматикалық кө сем арқ ылы басқ арылатын бірің ғ ай коммунистік партия; 2) бірің ғ ай коммунистік идеология ү стемдігі; бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдарына мемлекеттік монополия; қ оғ амды жаппай милитаризациялау жә не ә скери кү рестердің барлық тү ріне мемлекет монополиясы; қ оғ амдағ ы бақ ылаудың айрық ша тү рі ретіндегі ерекше басып - жаншу, террор жү йесінің болуы;

Тоталитаризмнің бесінші тү рі ретінде тиранияны айтуғ а болады. Оғ ан Угандадағ ы И. Амин, Орталық Африка Республикасындағ ы Бокасса, Парагвайдағ ы Стерснер, Гаити Республикасындағ ы Дювалье режимдері мысал бола алады. Тирандық режимнің басты ерекшелігі, шексіз тиран билігінің ү стемдік қ ұ руы. Ол, ә детте, репрессия жасау органдарының ( қ ұ пия полиция, ұ лттық гвардия, ә скер, арнаиы террорлық ұ йымдар) билігіне сү йенеді жә не ү кімет басшысы немесе кө сем халық тың қ орғ аушысы дейтін иллюзияны қ алыптастырып, ол халық тың “атасы ” образына ие болады. Тоталитарлық режимнің алтыншы тү рі – ұ лтшылдық концепция. Оғ ан мысал ретінде Оң тү стік Африка елдеріндегі апартеидті алуғ а болады. Апартеидтік режим ұ лттық жә не нә сілдік басымдылық идеологиясына, басқ а елдерді (ұ лтты) экономикалық тә уелділікте ұ стауғ а, террорғ а сү йенеді. Тоталитаризмнің жетінші тү рі - теократиялық режимдер. Бұ л концепция негізінен діни догмаларғ а негізделеді. Теократиялық режимге Ирандағ ы Хомейни режимі мысал бола алады. Ол ислам дінінің шеиттік ағ ымның фундаменталистік идеяларына сү иенеді.

⇐ Предыдущая 27 28 29 30 313233 34 35 36 Следующая ⇒